Çfarë pasojash ekonomike mund t’i sjellë SHBA-së rikthimi i Donald Trump?

Pasojat ekonomike të Trump do të ishin një fatkeqësi. Ato gjeopolitike mund të jenë edhe më keq.

Është për të ardhur keq që na u desh të prisnim që një agjenci e vlerësimit të kredisë të tregonte efektet e planeve tregtare të Donald Trump. Është e natyrshme që ndikimi i Trump në demokracinë amerikane është më i larti në mendjen e Biden. Por ajo po mbyt atë që preokupon më shumë votues. Përfundimi, sipas Moody’s Analytics, është se politikat e Trump do të shkaktonin një recesion deri në mesin e vitit 2025. Papunësia dhe inflacioni do të rriteshin. Gjysma e poshtme e shpërndarjes së të ardhurave në SHBA do të vuante më shumë.
Por kjo është vetëm gjysma e saj. Moody’s e bazoi parashikimin e tij në planin afatgjatë të Trump për të vendosur një tarifë 10 për qind për të gjitha importet dhe 60 për qind për mallrat nga Kina. Ato janë mjaft të kushtueshme. Familja mesatare do të paguante 1700 dollarë më shumë në vit me çmime më të larta, thotë Instituti Peterson për Ekonominë Ndërkombëtare.
Një zëdhënës republikan këmbënguli se ky ishte një lajm i rremë: “Nocioni se tarifat janë një taksë për konsumatorët amerikanë është një gënjeshtër e shtyrë nga kontraktorët dhe partia komuniste kineze”, tha ajo.
Demokratët nuk janë shumë prapa. Dy pikat kryesore të konsensusit në SHBA-në e sotme janë se globalizimi është toksik dhe se Amerika është në një konkurrencë me Kinën. Kjo është pjesërisht ajo që e pengon Biden të trajtojë plotësisht planet e luftës tregtare të Trump. Por Trump po e bën më të lehtë për Biden gjatë gjithë kohës. Në fillim të këtij muaji, ish-presidenti përshkroi “politikën e të gjitha tarifave” në të cilën detyrimet e importit do të zëvendësonin plotësisht tatimin mbi të ardhurat.
Është e pamundur të arrihet në një tarifë optimale që mund të kompensojë heqjen e të ardhurave tatimore. Sa më e lartë të jetë norma, aq më i madh është ndërprerja e tregtisë. Do të ishte si një qen që ndjek bishtin e vet. Kostot ekonomike të kthimit në një politikë fiskale të shekullit të 19-të do të bien në mënyrë dramatike mbi punonjësit jakë blu dhe familjet e tyre – lloji i njerëzve që po kalojnë gjithnjë e më shumë tek Trump. Përfituesit do të ishin të pasurit, të cilët paguajnë një pjesë shumë më të ulët të të ardhurave të tyre për mallra. Një studim i Moody’s për këtë me siguri do të parashikonte një depresion.
Në krye të planit të fundit të Trump duhet të shtohet “shkëputja e plotë” me Kinën që po shtyn Robert Lighthizer, ish-përfaqësuesi i tregtisë së Trump dhe sekretari i tij i ardhshëm i Thesarit. Ekziston edhe plani i mirë-reklamuar i Trump për të zëvendësuar Jay Powell si kryetar i Rezervës Federale të SHBA. E gjithë kjo shton kostot më të larta të huamarrjes, rritjen e inflacionit dhe një zhvendosje vendimtare drejt deglobalizimit.
Me pak fjalë, Trump po paraqet një objektiv gjithnjë e më të madh për Biden. Presidenti i SHBA mund të marrë objektivin gjatë debatit të parë presidencial të dy burrave të enjten mbrëma.
Shtrohet pyetja se çfarë do të thotë një mandat i dytë i Bidenit për ekonominë globale. Presidenti i SHBA-së ende nuk e ka shprehur dallimin midis “çrresifikimit” dhe “shkëputjes”. Kjo për shkak se është shumë e vështirë të vizatosh vijën. Nëse ndonjë suficit tregtar kinez teorikisht mund të investohet në makinën e saj të luftës në rritje, atëherë pse të ndalemi tek gjysmëpërçuesit dhe teknologjia e inteligjencës artificiale?
Derisa Biden të mund të specifikojë parametra më të mprehtë, do të jetë e vështirë të arrihet një qëndrim i përbashkët me BE-në për Kinën.
Me pak fjalë, si Biden ashtu edhe Trump janë zotuar të udhëtojnë në të njëjtin drejtim. Por Trump do ta bënte këtë me hapa të mëdhenj. Ironia e pozicionit të Trump është se ai është kandidati që premton t’i japë fund përfshirjes së SHBA-së në “luftërat e përhershme” në Ukrainë dhe Rripin e Gazës dhe madje mund të marrë në konsideratë braktisjen e Tajvanit – megjithëse është e pamundur të parashikohet se ku do ta çonte mendja e tij kapriçioze. Megjithatë, planet e tij për t’u shkëputur nga ekonomia globale do ta bënin më të mundshëm konfliktin me Kinën.
Pika e vetme plus e luftës së ftohtë që po shpaloset sot është se Kina është e investuar thellë në status quo-në globale. Në të kundërt, SHBA-të kishin fuqi të pakët shantazhi ekonomik mbi Bashkimin Sovjetik gjatë Luftës së Parë të Ftohtë. Është një mangësi e debatit të politikës së jashtme të sotme që kaq pak po argumentojnë meritat e mbajtjes së levave të Amerikës mbi Kinën. Fokusi është mbi shkallën dhe shpejtësinë e shkëputjes së SHBA-së. Në këtë masë, Trump është shumë përçarës.
Ajo që dimë për planet e Trump është se ato do të shkaktonin recesion. Ajo që ne mendojmë se ai do të tundohej shumë të bënte mund të çonte në depresion. Pasojat ekonomike të Trump do të ishin një fatkeqësi. Ato gjeopolitike mund të jenë edhe më keq. Amerika e Bidenit po ecën në gjumë në një luftë të ftohtë me Kinën. Trump po përqafon makthin. Gjëja më e mirë që Biden mund të bëjë për perspektivat e tij është të kthejë mbrapsht atë që do të sillte fundin e shtresës së mesme në Amerikë./Përshtati “Pamfleti”nga “Financial Times”
Burimi