Paralajmëroi kërcënimin e bombës bërthamore, letra e Ajnshtajnit drejtuar Roosveltit del në ankand me shifrën marramendëse  

Albert Ajnshtajn

Një letër prej dy faqesh e shkruar nga Albert Ajnshtajni, do të dalë në shitje në ankandet e Christie’s në shtator, me një vlerë të vlerësuar prej 4 milionë dollarë.
Në letër Ajnshatjan paralajmëronte Franklin Roosevelt, i cili në atë kohë ishte president i SHBA-së, se Gjermania naziste mund të shfrytëzojë kërkimet bërthamore për të shpikur një bombë atomike.
Letra e Ajnshtajnit, e  hartuar në një kabinë në bregun verior të Long Island të Nju Jorkut me një koleg shkencëtar, Leo Szilard, paralajmëroi se qeveria gjermane po mbështeste në mënyrë aktive kërkimin bërthamor dhe mund të bënte “bomba jashtëzakonisht të fuqishme” si lloji që u vendos përfundimisht nga SHBA në fund të Luftës së Dytë Botërore.
Ai i kërkoi qeverisë amerikane të bëjë të njëjtën gjë. Dhe Roosevelt u përgjigj duke formuar një komitet që ishte një pararendës i Projektit Manhattan të drejtuar nga J Robert Oppenheimer, i cili ndërtoi bombat që u hodhën mbi Hiroshima dhe Nagasaki në Japoni, duke i dhënë fund luftës së dytë botërore dhe duke sjellë epokën bërthamore.
Letra që babai i teorisë së relativitetit të përgjithshëm për hapësirën dhe kohën i dërgoi presidentit është në bibliotekën dhe muzeun e Roosevelt në Hyde Park, Nju Jork. Por versioni i dytë, i nënshkruar dhe pak më i shkurtër, po shitet si aset i bashkëthemeluesit të ndjerë të Microsoft, Paul Allen.
Allen, një lloj koleksionisti, i cili e donte një koleksion arti që u shit së fundi në Christie’s për 1.6 miliardë dollarë, si dhe pothuajse çdo gjë që i përket Jimi Hendrix, e bleu letrën nga botuesi dhe kandidati presidencial Malcolm Forbes në 2002 për 2.1 dollarë. Ëall Street Journal tha se ky ishte dokumenti i parë historik i shekullit të 20-të që arriti në 1 milion dollarë.
Forbes e kishte blerë më parë atë nga pasuria e Szilard.
Christie’s ka një histori me reliket e Ajnshtajnit. Më parë ajo shiti të ashtuquajturën Letrën e Zotit të fizikanit, në të cilën ai shkroi se “fjala Zot nuk është gjë tjetër veçse shprehje dhe produkt i dobësisë njerëzore”, për pothuajse 3 milionë dollarë në 2018.
Por letra nuk ka gjasa të thyejë rekordin prej 13 milionë dollarësh të vendosur në vitin 2021 për një nga rekordet e pakta të mbijetuara që detajojnë teorinë e tij të relativitetit të përgjithshëm.albert ajnshtajn
Burimi