Ministria e Shëndetësisë ka propozuar një projektligj për vendosjen e standardeve në cilësinë dhe ruajtjen e Substancave me Origjinë Njerëzore (SoHo). Bëhet fjalë për substanca si gjaku, indet apo qelizat riprodhuese që përdoren për riprodhimin mjekësor të asistuar (fertilizimi invitro) dhe inseminim artificial.Në relacionin e projektligji “Për standardet e cilësisë dhe sigurisë për substancat me origjinë njerëzore të destinuara për aplikim njerëzor” theksohet se synimi i draftit është që, nëpërmjet vendosjes të rregullave, substancat e marra nga njerëzit (përfshirë gjakun, qelizat, indet ) të jene të sigurta dhe me cilësi, kur përdoren nga dhuruesit te marrësit. Projektligji i propozuar synon të vendosë standarde sigurie dhe cilësie, si për dhuruesin, por edhe marrësin e substancave me origjinë njerëzore, veçanërisht në procesin e riprodhimit mjekësor të asistuar (procesin invitro).“Ky ligji ka për qëllim të përcaktojë masa që vendosin standarde të larta të cilësisë dhe sigurisë për të gjitha substancat me origjinë njerëzore (SoHO) të synuara për aplikim te njeriu dhe për aktivitete të lidhura me ato substanca, si dhe të sigurojë një nivel të lartë të mbrojtjes së shëndetit të njeriut, veçanërisht për dhuruesit SoHO, marrësit SoHO dhe pasardhësit nga riprodhimi mjekësor i asistuar, duke përfshirë forcimin e vazhdimësisë së furnizimit me SoHO kritike. Ky projektligj promovon solidaritetin, dhurimin vullnetar dhe pa pagesë dhe vetë-mjaftueshmërinë duke rritur në këtë formë besimin publik”, theksohet në relacion e draftit të publikuar te konsultimet publike.Drafti përcakton se siguria në cilësi do të garantohet në të gjitha fazat e përdorimit të substancave me origjinë njerëzore. Që do të nisë që nga regjistrimi dhe vlerësimi i dhuruesve, testimi dhe mbledhja e SoHO, deri te përpunimi, kontrolli i cilësisë, ruajtja, shpërndarja, importi/eksporti dhe aplikimi te njeriu, si dhe regjistrimi i rezultateve klinike.Në thelb, projektligji mbulon gjithë ciklin e menaxhimit të SoHO për të garantuar cilësinë dhe sigurinë e përdorimit të tyre.Projektligji nuk do të zbatohet për transplantet e organeve, për qumështin e gjirit që nëna e përdor vetë për fëmijën e saj, dhe për rastet kur materiali njerëzor përdoret nga i njëjti person pa u përpunuar apo ruajtur më parë. Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.
Tag: substancave
-

Skandal, 19 emrat të famshëm të showbiz-it nën hetim për lëndë narkotike
Autoritetet turke kanë nisur një hetim ndaj 19 personazheve të njohur të jetës publike, për përdorim të dyshuar të substancave narkotike, përfshirë emra të njohur të skenës muzikore, televizive dhe rrjeteve sociale.
Në listën e personave në hetim përfshihen këngëtaret Hadise Açıkgöz dhe İrem Derici, aktoret Demet Evgar dhe Berrak Tüzünataç, si dhe influencueset Duygu Özaslan dhe Derin Talu.
Prokuroria e Përgjithshme e Stambollit konfirmoi se çështja është hapur mbi bazën e nenit që lidhet me përdorimin e substancave narkotike ose stimuluese, sipas Kodit Penal të Turqisë.
Aktualisht nuk ka urdhra arresti, por të gjithë personat nën hetim janë thirrur për të dhënë deklarata dhe për të kryer testime toksikologjike përmes analizave të gjakut.
Operacioni është zhvilluar nga Komanda Provinciale e Xhandarmerisë së Stambollit, e cila i ka shoqëruar personazhet publikë në qendra shëndetësore për marrjen e mostrave të gjakut dhe më pas për marrjen e dëshmive në ambientet e autoriteteve.
Përveç emrave të përmendur më lart, në listë përfshihen edhe: Ziynet Sali, Kubilay Aka, Kaan Yıldırım, Mert Yazıcıoğlu, Metin Akdülger, Ceren Moray, Özge Özpirinçci, Engin Polat, Dilan Polat, Zeynep Meriç Aral, Birce Akalay dhe avokatja Feyza Altun.
Sipas legjislacionit në fuqi në Turqi, përdorimi personal i substancave narkotike nuk dënohet automatikisht me burgim.
Në raste të tilla, personi mund të detyrohet të ndjekë trajtim, rehabilitim apo të vendoset në mbikëqyrje provizore, në varësi të vlerësimeve të ekspertëve dhe prokurorisë.
Hetimet janë ende në fazat fillestare dhe do të bazohen kryesisht në rezultatet e analizave toksikologjike dhe vlerësimet ligjore pasuese. -

Skandal në Turqi, 19 emrat të famshëm të showbiz-it nën hetim për lëndë narkotike
Autoritetet turke kanë nisur një hetim ndaj 19 personazheve të njohur të jetës publike, për përdorim të dyshuar të substancave narkotike, përfshirë emra të njohur të skenës muzikore, televizive dhe rrjeteve sociale.
Në listën e personave në hetim përfshihen këngëtaret Hadise Açıkgöz dhe İrem Derici, aktoret Demet Evgar dhe Berrak Tüzünataç, si dhe influencueset Duygu Özaslan dhe Derin Talu.
Prokuroria e Përgjithshme e Stambollit konfirmoi se çështja është hapur mbi bazën e nenit që lidhet me përdorimin e substancave narkotike ose stimuluese, sipas Kodit Penal të Turqisë.
Aktualisht nuk ka urdhra arresti, por të gjithë personat nën hetim janë thirrur për të dhënë deklarata dhe për të kryer testime toksikologjike përmes analizave të gjakut.
Operacioni është zhvilluar nga Komanda Provinciale e Xhandarmerisë së Stambollit, e cila i ka shoqëruar personazhet publikë në qendra shëndetësore për marrjen e mostrave të gjakut dhe më pas për marrjen e dëshmive në ambientet e autoriteteve.
Përveç emrave të përmendur më lart, në listë përfshihen edhe: Ziynet Sali, Kubilay Aka, Kaan Yıldırım, Mert Yazıcıoğlu, Metin Akdülger, Ceren Moray, Özge Özpirinçci, Engin Polat, Dilan Polat, Zeynep Meriç Aral, Birce Akalay dhe avokatja Feyza Altun.
Sipas legjislacionit në fuqi në Turqi, përdorimi personal i substancave narkotike nuk dënohet automatikisht me burgim. Në raste të tilla, personi mund të detyrohet të ndjekë trajtim, rehabilitim apo të vendoset në mbikëqyrje provizore, në varësi të vlerësimeve të ekspertëve dhe prokurorisë.
Hetimet janë ende në fazat fillestare dhe do të bazohen kryesisht në rezultatet e analizave toksikologjike dhe vlerësimet ligjore pasuese.
Top Channel
-

Skandal në Turqi/ Nën hetim për lëndë narkotike, 19 emrat të famshëm të showbiz-it..
Autoritetet turke kanë nisur një hetim ndaj 19 personazheve të njohur të jetës publike, për përdorim të dyshuar të substancave narkotike, përfshirë emra të njohur të skenës muzikore, televizive dhe rrjeteve sociale.
Në listën e personave në hetim përfshihen këngëtaret Hadise Açıkgöz dhe İrem Derici, aktoret Demet Evgar dhe Berrak Tüzünataç, si dhe influencueset Duygu Özaslan dhe Derin Talu.
Prokuroria e Përgjithshme e Stambollit konfirmoi se çështja është hapur mbi bazën e nenit që lidhet me përdorimin e substancave narkotike ose stimuluese, sipas Kodit Penal të Turqisë.
Aktualisht nuk ka urdhra arresti, por të gjithë personat nën hetim janë thirrur për të dhënë deklarata dhe për të kryer testime toksikologjike përmes analizave të gjakut.
Operacioni është zhvilluar nga Komanda Provinciale e Xhandarmerisë së Stambollit, e cila i ka shoqëruar personazhet publikë në qendra shëndetësore për marrjen e mostrave të gjakut dhe më pas për marrjen e dëshmive në ambientet e autoriteteve.
Përveç emrave të përmendur më lart, në listë përfshihen edhe: Ziynet Sali, Kubilay Aka, Kaan Yıldırım, Mert Yazıcıoğlu, Metin Akdülger, Ceren Moray, Özge Özpirinçci, Engin Polat, Dilan Polat, Zeynep Meriç Aral, Birce Akalay dhe avokatja Feyza Altun.
Sipas legjislacionit në fuqi në Turqi, përdorimi personal i substancave narkotike nuk dënohet automatikisht me burgim. Në raste të tilla, personi mund të detyrohet të ndjekë trajtim, rehabilitim apo të vendoset në mbikëqyrje provizore, në varësi të vlerësimeve të ekspertëve dhe prokurorisë.
Hetimet janë ende në fazat fillestare dhe do të bazohen kryesisht në rezultatet e analizave toksikologjike dhe vlerësimet ligjore pasuese.
-

Policia në aksion, mbyll 15 lokale në operacionin kundër bixhozit
Policia e Kosovës ka bërë të ditur të hënën se ka arrestuar 34 persona dhe ka mbyllur 15 lokale në Prishtinë, në kuadër të një operacioni për luftim të veprimtarive të kundërligjshme që ndërlidhen me organizim të skemave piramidale dhe lojërave të fatit – bixhozit.
Policia ka thënë se operacioni është zhvilluar prej 25 prillit, dhe përgjatë kësaj periudhe janë vëzhguar 91 lokale dhe në 60 prej tyre janë kryer kontrolle të detajuara.
Sipas këtij institucioni, Ministria e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë i ka mbyllur 15 lokalet në mungesë të dokumentacionit përkatës ose licencave.
Prej personave të arrestuar, disa janë liruar në procedurë të rregullt, një pjesë pas 48 orëve në mbajtje, ndërsa janë iniciuar 25 raste që lidhen me vepra penale sikurse: organizim i lojërave të fatit, posedim i paautorizuar i substancave narkotike, armëmbajtje pa leje, kultivim, përpunim dhe shitje e substancave narkotike.
Në operacion e sipër janë sekuestruar edhe 18 aparate për lojëra të fatit, një armë automatike AK-47, një armë e shkurtë, pajisje te laboratorit për kultivim, përpunim te substancave narkotike, para të gatshme, laptopë, priterë dhe telefona mobilë.
Lojërat e fatit ndalohen me ligj në Kosovë prej vitit 2019.
Kjo ndalesë e përgjithshme u ndërmor si iniciativë nga Qeveria e atëhershme e Kosovës, pas disa vrasjeve që ndodhën nëpër kazino./REL -

Pesë zakone të përditshme që mund të dëmtojnë në heshtje mëlçinë
Mëlçia është një nga organet më të rëndësishme në trup, që ndihmon në detoksifikimin e substancave të dëmshme, metabolizimin e lëndëve ushqyese dhe prodhimin e substancave për tretje. Megjithëse ka aftësi rigjeneruese të jashtëzakonshme, mëlçia mund të dëmtohet nga disa zakone të përditshme që shpesh neglizhohen.
1. Konsumi i tepruar i alkoolit është ndër shkaqet më të njohura të dëmtimit të mëlçisë. Kur alkooli konsumohet në sasi të mëdha ose për një kohë të gjatë, mëlçia nuk arrin ta përpunojë plotësisht, duke çuar në grumbullimin e substancave toksike. Kjo mund të shkaktojë sëmundje si mëlçia e dhjamosur alkoolike dhe, me kalimin e kohës, cirrozë. Ekspertët rekomandojnë të mos konsumohet më shumë se 14 njësi alkooli në javë dhe të përfshihen ditë pa alkool.
2. Përdorimi i tepruar i barnave kundër dhimbjes, veçanërisht paracetamolit, mund të jetë po aq i rrezikshëm. Edhe një mbidozë e lehtë mund të prodhojë një nënprodukt toksik (NAPQI), i cili dëmton qelizat e mëlçisë dhe mund të çojë në dështim të mëlçisë. Prandaj është e rëndësishme të respektohen gjithmonë dozat e rekomanduara.
3. Pirja e duhanit është një tjetër faktor që dëmton mëlçinë. Tymrat e cigares përmbajnë kimikate toksike që rrisin ngarkesën e mëlçisë dhe shkaktojnë stres oksidativ, duke dëmtuar qelizat dhe duke kontribuar në formimin e indit mbresor. Substancat si nitrozaminat dhe kloruri i vinilit janë kancerogjene dhe e ekspozojnë mëlçinë ndaj rreziqeve serioze.
4. Mungesa e aktivitetit fizik është e lidhur me shtimin në peshë dhe rezistencën ndaj insulinës, faktorë që nxisin grumbullimin e yndyrës në mëlçi. Edhe në mungesë të humbjes në peshë, ushtrimet si ecja e shpejtë ose stërvitja me rezistencë përmirësojnë ndjeshëm shëndetin e mëlçisë dhe ndihmojnë në kontrollin e sheqerit në gjak.
5. Dieta e pashëndetshme, veçanërisht ushqimet me shumë sheqer, yndyra të ngopura dhe produkte të përpunuara, kontribuojnë në zhvillimin e sëmundjes së dhjamosjes së mëlçisë jo-alkoolike (MASLD). Fruktoza e tepërt çon në grumbullimin e yndyrës në mëlçi dhe dëmtime të mundshme.
Sëmundjet e mëlçisë zhvillohen shpesh në mënyrë të heshtur dhe simptomat në fillim mund të jenë të paqarta, si lodhje e vazhdueshme ose të përziera. Në faza më të avancuara, mund të shfaqen verdhëza dhe ënjtje në këmbë ose bark.
Për të mbrojtur mëlçinë, rekomandohet një dietë e pasur me fruta, perime jeshile, fibra dhe ujë. Një jetë aktive dhe shmangia e substancave të dëmshme janë strategjitë më të mira për të ruajtur shëndetin e mëlçisë. Nëse vëreni shenja shqetësuese, si lodhje e pashpjegueshme apo verdhëz, konsultohuni menjëherë me mjekun. Mbrojtja e mëlçisë fillon me ndërgjegjësimin për zakonet që e dëmtojnë. / Jerusalem Post – Syri.net
-

Thirrja e Federatës së Mjekëve shqiptarë: Zbuloni abuzimin me drograt te fëmijët
Në Shqipëri dhe Kosovë, përdorimi i drogave është një problem i madh dhe në rritje. Në Kosovë, numri i përdoruesve të drogës është në trend të rritjes, dhe konsumues gjithnjë e më të shpeshtë po bëhen adoleshentët.Federata e Mjekëve shqiptarë në Europë mbajti me sukese Konferencën e XXIII europiane në Qytetin e bukur të Prizrenit. Kjo konferencë u realizua në kuadër të Sensibilizimit mbi “Drogat dhe Shëndeti Mendor” dhe si vazhdim i misionit humanist të mobilizimit të mjekëve në Europë, organizoi në bashkëpunim me Universiteti “Ukshin Hoti” Prizren, Konferencën e XXIII-të Shkencore të akredituar (8 Kredite).Konferencën e Federatës dhe bashkëpunimin me Universitetin e Prizrenit e përgëzoi zyrtarisht Z. Albin Kurti– Kryeministri i Republikës së Kosovës.Në fjalën e mirëseardhjes – Dr. Aurora Dollenberg – President of AMFE (Federata e Mjekëve në Europë) falenderoi pjesëmarrjen e gjerë dhe folësit/Profesorat e Nderit për kontributin e tyre vullnetar.Konkluzionet nga kjo konference mjekesore ishin:Sipas të dhënave të Qendrës Mediko-Psikoterapeutike Labirint, janë 5,000 – 6,000 përdorues të varur drogash në Kosovë, që kanë probleme me sjelljen dhe rrethin, ndërsa numri i përgjithshëm i përdoruesve kalon 30,000. Në Shqipëri, droga trafikohet përmes Kukësit ose Prizrenit, pastaj përmes Ferizajt dhe Gjilanit në KosovëShqipëria është një nga vendet kryesore tranzit të trafikimit të heroinës dhe kokainës Përdorimi i drogave ka pasojat e mëdha në shëndetin mendor. Përdorimi i substancave narkotike ndikon në shëndetin mendor të adoleshentëve.Përdorimi i substancave ka simptoma të zakonshme të sjelljes. Disa shenja dhe simptoma të të gjitha çrregullimeve të përdorimit të substancave përfshijnë: Duke pasur nxitje intensive për të përdorur substanca4. Është e rëndësishme që të merret parasysh se përdorimi i drogës dhe varësia nga droga janë çështje serioze të shëndetit mendor dhe kërkojnë trajtim profesional. Nëse ju ose dikush që e njihni po përballen me këto çështje, është e rëndësishme të kërkoni ndihmë nga një profesionist i shëndetit mendor.Dekorim me titullin ´´ Goodwill AMBASADOR´´, për meritën e lartë të kontributit në federatë, e morën këto personalitete shqiptare: Z. Shaqir Totaj, Kryetar i Qytetit të Prizrenit, Dr. Arben Vitia, Ministër i Shëndetësisë i Republikës së Kosovës, Prof. Mentor Alishani, Rektor i Universitetit-Prizren “Ukshin Hoti” , Dr. Fatmire Kollçaku, Kryetare e Komisionit të Shëndetësisë në Parlamentin e Republikës së Kosovës, Dr.Jusuf Ulaj, Këshilltar i Kryeministrit të Republikës së Kosovës, Dr. Narqize Hoxhaj, Drejtoreshë e Spitalit Prizren. Paneli me të ftuarit e Nderit: Prof. Gazmend SH Bojaj, Prof. Fadil Çitaku, Prof. Lule Elezi, Dr. Edmond Nushi, Gjergji Pasha dhe Erdi Rexha, dhanë një kontribut të vyer organizativ. Një Urim i përzemërt i shkon referentave të konferencës, të cilët paraqiten punime të shkëlqyera:1- ´´Drogat dhe urgjencat më të shpeshta mjekësore´´- Dr. Aurora Dollenberg-Specialiste e Urgjencës dhe Mjekësisë Familjare, Psikoterapiste, CEO Dollenberg Clinic2- “Ndikimi i substancave psikoaktive në gjendjen mendore të adoleshentëve – Dr.Behar Kamberi, Specialist i Pediatrisë3-´´Sfida institucionale për evidentimin dhe trajtimin e rasteve të abuzimit me drogat´´- Dr. Arsim Gerxhaliu-Specialist i Mjekësisë Ligjor 4-´´Mbështetje psikologjike dhe psikoterapeutike për familjarët e përdoruesve të drogës´´ Arton Ademi – Specialist i Psikologjisë 5-´´ Varësia nga droga si problem social dhe zvogëlues i aftësisë për punë´´ Dr. Salih Bytyqi – Specialist i mjekësisë së punës 6-´´Efekti i substancave psikoaktive në procesin e detoksifikimit në mjedisin spitalor: objektivat dhe sfidat´´- Dr. Nik Agani– Specializimi në Psikiatri 7-´´Substancat narkotike dhe përdorimi i tyre tek adoleshentët dhe të rinjtë´´ Dafina Broqi- Specialiste e Psikologjisë8-´´Situata e përdorimit të drogës në Kosovë, droga të reja – sfida të reja´´ Safet Blakaj – Specialist i trajtimit të drogës9-´´Ndikimi i Inteligjencës Artificiale (AI) në trajtimin e çrregullimeve mendore´´- Erdi Rexha– Drejtor-bordi studentor AMFE – KosovëIshte privilegj që konferenca jonë u nderua nga familja e 2 heronjëve të Kombit: Dr. Fahrije Jashari-Zv. Kryetare e Federata europiane Mjekëve AMFE-Suedi nga Familja e Adem Jasharit dhe Familja e Dr. Fahredin Hoti deshmor i Kombit, ku personalisht Djali i heroit-Z. Besnik Fahredin Hoti.Nje homazh i merituar u dha me ngritje ne kembe dhe duartrokitje te zgjatura nga gjithe salla e konferences, per heronjte e kombit.Falenderojmë moderatorët e konferencës, gazetarët e njohur Z. Hajriz Mamaj & Znj. Alketa Gashi Fazliu dhe fotografin Edon Mamaj për punën e tyre shumë profesionale në konferencë.Falenderimi më i përzemërt i shkon pjesëmarrëve të shumtë , të cilët me pyetjet dhe diskutimet e tyre shkencore e bën këtë konferencë shumë dinamike dhe të frytshme.
