Zhvendosja masive nga lufta Izrael-Hezbollah transformon rrugën e famshme tregtare të Bejrutit

Brenda asaj që dikur ishte një nga kinematë më të vjetra dhe më të njohura të Bejrutit, dhjetëra libanezë, palestinezë dhe sirianë të zhvendosur nga lufta Izrael-Hezbollah kalojnë kohën e tyre duke ndjekur lajmet në telefonat e tyre, duke gatuar, duke biseduar dhe duke ecur përreth.
Jashtë në rrugën Hamra, dikur një qendër ekonomike e lulëzuar, trotuaret janë të mbushura me njerëz të zhvendosur dhe hotelet dhe apartamentet janë të mbushura, me ata që kërkojnë strehim. Kafenetë dhe restorantet janë të tejmbushura.
Në një farë mënyre, zhvendosja masive e qindra mijëra njerëzve nga Libani i Jugut, Lugina lindore Bekaa dhe periferitë jugore të Bejrutit ka dhënë një shtysë për këtë zonë tregtare pas viteve të rënies, si rezultat i krizës ekonomike të Libanit.
Por kjo nuk është ringjallja që shumëkush kishte shpresuar.
“Zhvendosja e ringjalli rrugën Hamra në mënyrë të gabuar”, tha menaxheri i një hoteli me katër yje në bulevard, i cili kërkoi anonimitetin për të folur sinqerisht për problemet që ka shkaktuar fluksi në lagje.
Për tre javë pasi lufta u intensifikua në mesin e shtatorit, hoteli i tij gëzonte banim të plotë. Sot, ai qëndron në rreth 65% kapacitetit – ende i mirë për këtë periudhë të vitit – pasi disa u larguan për apartamente më të lira me qira.
Por, tha ai, fluksi i njerëzve të zhvendosur ka sjellë edhe kaos. Bllokimi i trafikut, parkimi i dyfishtë dhe motoçikletat e skuterët e shpërndarë nëpër trotuare janë bërë normale, duke e bërë të vështirë ecjen e këmbësorëve. Tensionet shpërthejnë rregullisht midis njerëzve të zhvendosur dhe banorëve të rrethit, tha ai.
Rruga Hamra ka qenë prej kohësh një kambanë për politikën e trazuar të Libanit. Gjatë lulëzimit të vendit në vitet 1960 dhe fillimin e viteve 1970, ai përfaqësonte gjithçka që ishte magjepsëse, e mbushur me shtëpitë e filmave dhe teatrot më të mira të Libanit, kafene të frekuentuara nga intelektualë dhe artistë dhe dyqane të bukura.
Gjatë dekadave të fundit, rruga ka dëshmuar rritje dhe rënie në varësi të situatës në kombin e vogël mesdhetar, që është dëmtuar nga periudha të përsëritura të paqëndrueshmërisë, duke përfshirë një luftë civile 15-vjeçare që përfundoi në vitin 1990. Në vitin 1982, tanket izraelite u rrëzuan Rruga Hamra pasi Izraeli pushtoi vendin, duke arritur deri në Bejrutin perëndimor.
Vitet e fundit, distrikti u transformua nga një fluks refugjatësh sirianë që ikën nga lufta në vendin fqinj dhe bizneset u goditën nga kolapsi financiar i vendit, i cili filloi në vitin 2019.
Izraeli përshkallëzoi në mënyrë dramatike sulmet e tij në pjesë të Libanit më 23 shtator, duke vrarë rreth 500 njerëz dhe duke plagosur 1600 brenda një dite, pas gati një viti përleshje përgjatë kufirit Liban-Izrael midis trupave izraelite dhe grupit militant Hezbollah. Sulmet e intensifikuara shkaktuan një eksod të njerëzve që iknin nga bombardimet, duke përfshirë shumë që flinin në sheshe publike, në plazhe apo trotuare rreth Bejrutit.
Më shumë se 2,574 njerëz janë vrarë në Liban dhe mbi 12,000 janë plagosur në vitin e kaluar të luftës, sipas Ministrisë së Shëndetësisë të vendit, dhe rreth 1.2 milion njerëz janë zhvendosur.
Shumë prej tyre kanë përmbytur Hamra, një zonë kozmopolite dhe e larmishme, me disa që janë zhvendosur me të afërm ose miq dhe të tjerë janë drejtuar në hotele dhe shkolla të kthyera në strehimore. Ditët e fundit disa ndërtesa të zbrazëta u sulmuan nga njerëz të zhvendosur, të cilët u detyruan të largoheshin nga forcat e sigurisë, pas konfrontimeve që ndonjëherë ktheheshin të dhunshme.
Mohamad Rayes, një anëtar i Shoqatës së Tregtarëve Hamra, tha se përpara fluksit të njerëzve të zhvendosur, disa biznese po planifikonin të mbylleshin për shkak të vështirësive financiare.
“Është diçka që nuk mund të imagjinohet,” tha Rayes për fluksin e njerëzve të zhvendosur, që nxisin tregtinë në Hamra në mënyra të papara në vite. Ai tha se disa tregtarë madje dyfishuan çmimet për shkak të kërkesës së lartë.
Në një dyqan celular, Farouk Fahmy tha se gjatë dy javëve të para shitjet e tij u rritën me 70%, me njerëzit që u larguan nga shtëpitë e tyre, kryesisht duke blerë karikues dhe të dhëna interneti për të ndjekur lajmet.
“Tregu është përsëri në stanjacion tani,” tha Fahmy.
Meqenëse shumë u larguan nga shtëpitë e tyre me pak sende, shitjet e të brendshmeve dhe pizhame për burra dhe gra u rritën me 300% në biznesin e vogël të butikut në pronësi të Hanit, i cili nuk pranoi të jepte emrin e tij të plotë për arsye sigurie.
Kinemaja 60-vjeçare, Le Colisee, një pikë referimi në rrugën Hamra, ishte mbyllur për më shumë se dy dekada deri në fillim të këtij viti, kur aktori libanez Kassem Istanbouli, themeluesi i Teatrit Kombëtar Libanez, mori përsipër dhe filloi rinovimin e tij. Me valën masive të shpërnguljeve, ai e shndërroi atë në një strehë për familjet që u larguan nga shtëpitë e tyre në Libanin jugor.
Istanbouli, i cili ka teatro në qytetin port jugor të Tiros dhe në qytetin verior të Tripolit, i dyti më i madh në Liban, i ka kthyer të tre në strehë ku njerëzit, pavarësisht kombësisë së tyre, mund të strehohen.
Këtë javë, njerëzit e zhvendosur në kinemanë e Bejrutit u ulën në dyshekë të hollë në tapetin e kuq, duke kontrolluar telefonat e tyre dhe duke lexuar. Disa po ndihmonin me punën e rinovimit të teatrit.
Midis tyre ishte Abdul-Rahman Mansour, një shtetas sirian, së bashku me tre vëllezërit e tij dhe nënën e tyre palestinezo-libaneze, Joumana Hanafi. Mansour tha se ata u larguan nga Tire pas një sulmi me raketa pranë shtëpisë së tyre, duke u strehuar në një shkollë në qytetin bregdetar të Sidonit, ku u lejuan të qëndronin pasi nëna e tyre është një shtetase libaneze.
Kur menaxhmenti i strehës zbuloi se Mansour dhe vëllezërit e tij ishin sirianë, ata duhej të largoheshin sepse lejoheshin vetëm qytetarët libanezë. Pa vend ku të qëndronin, u kthyen në Tiro.
“Ne kemi fjetur një natë në Tiro, por shpresoj që të mos jeni kurrë dëshmitarë të një nate të tillë,” tha Hanefi për intensitetin e bombardimeve.
Ajo tha se një nga djemtë e saj e njihte Stambouli dhe e kontaktoi atë. Ne i thamë atij, ‘Para çdo gjëje, ne jemi sirianë.’ Ai tha: “Është turp që duhet ta thuash këtë.”
Istanbouli kalon orë të tëra në ditë në teatrot e tij në Bejrut dhe Tripoli, për të qenë pranë njerëzve të zhvendosur që strehohen atje.
“Normalisht njerëzit vinin këtu për të parë një film. Sot jemi të gjithë në teatër dhe filmi po luhet jashtë”, tha Istanbouli për luftën në vazhdim./ AP.
Burimi