Gjuha e humbjes nga Ágota Kristóf

Pas arratisjes nga shtypja sovjetike, shkrimtarja hungareze Ágota Kristóf (1935–2011) ndërtoi një letërsi të ndikuar thellë nga zhvendosja dhe mallimi. Në memoirin e saj të shkurtër por të thellë, “The Illiterate”, Kristóf përshkruan arratisjen nga Hungaria pas shtypjes brutale të kryengritjes së vitit 1956, dhe jetën si refugjate. Edhe pse mbërritja në Zvicër, bashkë me burrin dhe vajzën e vogël, i siguronte fizikun, ajo e kishte humbur atdheun, historinë, gjuhën amtare dhe, që nga momenti i kalimit të kufirit, dukshëm çdo mundësi për të qenë një autore e botuar. Për pesë vitet e para punoi heshtur në një fabrikë, duke mësuar me durim frëngjishten, jo si gjuhë e huaj, por si armë rrugëzgjidhjeje për brendësinë e saj shkrimore. Mekanizmat e brendshëm të një autori ekzofonik,...