Korporata e Investimeve Shqiptare (KIS) ka hapur zyrtarisht garën për partnerin privat që do të marrë nën administrim një nga projektet më të ndjeshme, më strategjike dhe njëkohësisht më të kontestuara të Tiranës: rivitalizimin e Pallatit të Kongreseve dhe ndërtimin e një kulle të re multifunksionale në lulishten pas tij, në truall publik, në një nga zonat më të lakmuara të kryeqytetit. Në dukje, procedura paraqitet si një “kthim i një monumenti kulture në standardet e kohës”. Por në thelb, nën këtë strukturë juridike dhe arkitekturore fshihet një model i pastër i transferimit të pasurisë publike në favor të interesave private, ku qeveria ka sjellë Korporatën e Investimeve Shqiptare (KIS) në rolin e portës së artë për çdo zhvillim në tokë shtetërore. Dhe në krye të kësaj procedure që do të përcaktojë fatin e një trualli strategjik, qëndron Elira Kokona. Por ndërkohë që qeveria e shet projektin si një “transformim monumental”, gjetjet e Kontrollit të Lartë të Shtetit e nxjerrin zbuluar realitetin tronditës të KIS: një institucion që operon në terr informativ, me bilance të dyfishta, pa auditim të brendshëm, pa mekanizma kontrolli dhe me procedura që bien ndesh me çdo standard të BE për administrimin e pronës publike. KLSH ka konstatuar se organigrama e miratuar në vitin 2019 nuk përmban funksione kyçe, nuk ka departament kontrolli, nuk ka audit të brendshëm dhe nuk siguron as bazën minimale të qeverisjes së mirë. Mirëpo ndonëse ka gjithë këto mangësi, në realitet KIS operon shpesh si një bankë financiare, ndonëse kjo nuk është e lejuar duke i dhënë hua institucioneve publike dhe duke i krijuar vetes një risk të lartë financiar si për veten dhe për pronat publike që administron. Ndërkohë paratë publike që ajo grumbullon shpenzohen në qira të shtrenjta dhe abuzive pa asnjë analizë çmimi dhe në kundërshtim me VKM që duhet të mbronin buxhetin e shtetit. Qartësisht KIS është një ngrehinë ku projektet ndryshojnë sipas interesave pa e vrarë mendjen për implikimet në buxhet apo arkën e shtetit. Janë zbuluar projekte nga KIS pa analiza, planifikim pa argumente dhe mospërputhje masive me realizimet.
Detajet nga projekti
Në rastin e rivitalizimit e Pallatit të Kongreseve qëndron një model “sipas sipërmarrjes”, ku partneri privat financon rivitalizimin dhe modernizimin e Pallatit të Kongreseve dhe, në këmbim, përfiton një pjesë të sipërfaqes së zhvillimit të një objekti të ri shumëfunksional në pronën e Korporatës pranë godinës ekzistuese. Rezulton që zona është e ndarë në dy “site”. I pari është vetë Pallati i Kongreseve, me truall 11,740 metra katrorë dhe një sipërfaqe ekzistuese ndërtimi prej 5,604.8 metra katrorë. Ky objekt, i ndërtuar në vitet 1982–1986 dhe i shpallur Monument Kulture i Kategorisë II, është jo vetëm skenë qendrore për kongrese, festivale dhe evente shtetërore, por edhe një nga shembujt më domethënës të arkitekturës monumentale të asaj periudhe. I dyti është trualli për sipërmarrje në kufi me Pallatin, me një sipërfaqe totale 4,760 metra katrorë, i përbërë nga parcelat 7/74 dhe 7/88 në zonën kadastrale 8160. Pikërisht këtu parashikohet ndërtimi i një objekti të ri multifunksional me përdorim të përzier, ku mund të ndërthuren funksione akomodimi, biznesi, zyra, tregti, shërbime dhe parkim nëntokësor. Sipërfaqja maksimale e lejuar ndërtimore mbi tokë është 50,000 metra katrorë, ndërsa minimumi 40,000 metra katrorë, duke e pozicionuar projektin në kategorinë e zhvillimeve të mëdha urbane. Dy strukturat – Pallati ekzistues dhe godina e re – duhet të funksionojnë në mënyrë të pavarur, secila me identitetin e vet, por në harmoni arkitektonike dhe funksionale. Sfida për projektuesit është që ndërtimi i ri të mos “mbytë” apo relativizojë siluetën e Pallatit të Kongreseve, por ta theksojë dhe ta vërë në dukje si pikë reference në një ansambël të ridimensionuar.
Trashëgimi kulturore përballë presionit të zhvillimit
Pallati i Kongreseve është pjesë e Qendrës Historike të Tiranës, e shpallur me vendim qeverie në vitin 2018. Statusi i Monumentit të Kategorisë II do të thotë se, mbi të gjitha, duhen ruajtur volumi, pamja e jashtme dhe elementët kyç arkitektonikë e dekorativë. Ligji “Për trashëgiminë kulturore dhe muzetë”, aktet nënligjore përkatëse dhe rregullat e Institutit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore vendosin kufizime të qarta për çdo ndërhyrje, sidomos për fasadat, veshjet me travertinë, vetratat perimetrale dhe strukturat origjinale të brendshme. Raportet ekzistuese teknike flasin për një strukturë mbartëse që në thelb është e qëndrueshme, por që kërkon rikrijim të plotë sipas Eurokodeve dhe standardeve bashkëkohore, si dhe zëvendësim total të sistemeve HVAC, elektrike, hidrosanitare dhe kundër zjarrit. Nga ana tjetër, fasadat, tarraca, izolimi, vetratat e dikurshme me profil alumini e xham të vetëm dhe infiltrimet e ujërave në katin nëntokësor tregojnë për nevojën e një rikonstruksioni serioz, por të kujdesshëm, që minon amortizimin pa cenuar autenticitetin. Kjo e vendos konkursin në një terren të ndjeshëm: sa larg mund të shkohet me modernizimin pa deformuar karakterin origjinal? Si mund të integrohen shtesa volumore apo hapësira shtesë pa krijuar një “muze” të ngrirë nga njëra anë, apo një “qendër eventesh” të depersonalizuar nga ana tjetër?
Modeli i sipërmarrjes
Kuadri ligjor mbi të cilin mbështetet projekti është vendimi i Këshillit të Ministrave nr. 137, datë 06.03.2024, që rregullon përdorimin e pronës shtetërore nëpërmjet qirasë, enfiteozës, leasing apo partneriteteve të tjera publike-private, si dhe vendimi nr. 503, datë 10.09.2025, që transferon pronat shtetërore te Korporata e Investimeve Shqiptare për realizimin e projektit. Në termat praktikë, kjo do të thotë se financimi i rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve nuk planifikohet si investim klasik buxhetor, por si pjesë e një pakete që “shlyhet” përmes zhvillimit imobiliar të truallit ngjitur. Partneri privat do të investojë në restaurimin dhe modernizimin e monumentit dhe, në këmbim, do të marrë një pjesë të caktuar të sipërfaqes së zhvillimit në godinën e re multifunksionale. Kriteri bazë financiar është i qartë: pjesa takuese e Korporatës nuk mund të jetë më pak se 45 për qind e sipërfaqes totale të zhvillimit në objektin multifunksional. Fituesi, megjithatë, duhet të ofrojë përqindjen më të lartë mbi këtë prag minimal. Sa më e lartë të jetë pjesa që i mbetet Korporatës, aq më “i shtrenjtë” konsiderohet kontributi i partnerit privat në rivitalizimin e Pallatit dhe aq më e favorshme llogaritet marrëveshja për palën publike.
Procedurë në dy faza me konkurs ndërkombëtar arkitekturor
Sipas EcoFin, përzgjedhja e partnerit privat bëhet përmes një procedure konkurruese me pikëzim, të strukturuar në dy faza dhe tre zarfa. Në fazën e parë, të kualifikimit, subjektet e interesuara dorëzojnë dokumentacionin ligjor e profesional, si dhe dy projekt-ide paraprake arkitekturore. Këto projekt-ide vlerësohen në bazë të Termave të Referencës të përgatitura nga Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit, e cila garanton edhe standardin teknik dhe urbanistik të konkursit. Nga kjo fazë përzgjidhen pesë kandidatë të renditur të parët, të cilët konsiderohen të kualifikuar. Ata jo vetëm duhet të kenë projekt-ide të vlerësuara arkitektonikisht, por edhe të marrin përsipër një sërë detyrimesh paraprake: të financojnë shpenzimet e konkursit ndërkombëtar, të paguajnë vlerën e projektit të detajuar arkitekturor të koncept-idesë fituese, të sigurojnë ambiente pune provizore për institucionet publike që sot ndodhen në truall, të përballojnë taksat e tarifat e lejeve të zhvillimit dhe ndërtimit, të mbulojnë kostot e regjistrimit të pronave të reja dhe të Korporaës, si dhe të garantojnë zhvillimin e vetë projektit të Rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve nga pjesa takuese e Korporatës në godinën e re. Vetëm këta pesë kandidatë ftohen në fazën e dytë, ku dorëzojnë një propozim të plotë të ndarë në dy zarfa: zarfi i parë përmban projekt-idetë arkitekturore të detajuara, ndërsa i dyti ofertën financiare. Vlerësimi kryhet në dy etapa në kuadër të një konkursi të hapur publik, në prani të një jurie ndërkombëtare, çka synon t’i japë procesit transparencë, kredibilitet profesional dhe një dimension konkurrues mbi standardin mesatar të tregut lokal. Afati për dorëzimin e aplikimeve është 26 janari 2026, ora 15:00
Tag: zhvillimit
-
Elira Kokona bën gati letrat për kullën në sheshin pas Pallatit të Kongreseve, ja si po grabiten pasuritë shtetërore…
-
Rama bën gati një tjetër kullë pas Pallatit të Kongreseve. Cilit oligarku i është premtuar?
Korporata e Investimeve Shqiptare ka hapur zyrtarisht procedurën konkurruese për zgjedhjen e partnerit privat që do të marrë përsipër rivitalizimin e Pallatit të Kongreseve dhe ndërtimin e një godine të re multifunksionale në truallin ngjitur, që parashikohet të jetë një kullë në lulishten që ndodhet aktualisht pas Pallatit të Kongreseve. Bëhet fjalë për një nga projektet më simbolike dhe më të ndjeshme urbanisht në kryeqytet, jo vetëm për shkak të vendndodhjes në një zonë të lakmuar, por edhe për ndërthurjen mes trashëgimisë kulturore, interesit publik dhe zhvillimit imobiliar.
Në themel të projektit qëndron një model “sipas sipërmarrjes”, ku partneri privat financon rivitalizimin dhe modernizimin e Pallatit të Kongreseve dhe, në këmbim, përfiton një pjesë të sipërfaqes së zhvillimit të një objekti të ri shumëfunksional në pronën e Korporatës pranë godinës ekzistuese.
Dy site, një projekt: monument kulture dhe “kullë” shumëfunksionale
Ekofin konsultoi dokumentat e konkursit dhe rezulton që zona është e ndarë në dy “site”. I pari është vetë Pallati i Kongreseve, me truall 11,740 metra katrorë dhe një sipërfaqe ekzistuese ndërtimi prej 5,604.8 metra katrorë. Ky objekt, i ndërtuar në vitet 1982–1986 dhe i shpallur Monument Kulture i Kategorisë II, është jo vetëm skenë qendrore për kongrese, festivale dhe evente shtetërore, por edhe një nga shembujt më domethënës të arkitekturës monumentale të asaj periudhe.
I dyti është trualli për sipërmarrje në kufi me Pallatin, me një sipërfaqe totale 4,760 metra katrorë, i përbërë nga parcelat 7/74 dhe 7/88 në zonën kadastrale 8160. Pikërisht këtu parashikohet ndërtimi i një objekti të ri multifunksional me përdorim të përzier, ku mund të ndërthuren funksione akomodimi, biznesi, zyra, tregti, shërbime dhe parkim nëntokësor. Sipërfaqja maksimale e lejuar ndërtimore mbi tokë është 50,000 metra katrorë, ndërsa minimumi 40,000 metra katrorë, duke e pozicionuar projektin në kategorinë e zhvillimeve të mëdha urbane.
Dy strukturat – Pallati ekzistues dhe godina e re – duhet të funksionojnë në mënyrë të pavarur, secila me identitetin e vet, por në harmoni arkitektonike dhe funksionale. Sfida për projektuesit është që ndërtimi i ri të mos “mbytë” apo relativizojë siluetën e Pallatit të Kongreseve, por ta theksojë dhe ta vërë në dukje si pikë reference në një ansambël të ridimensionuar.Trashëgimi kulturore përballë presionit të zhvillimit
Pallati i Kongreseve është pjesë e Qendrës Historike të Tiranës, e shpallur me vendim qeverie në vitin 2018. Statusi i Monumentit të Kategorisë II do të thotë se, mbi të gjitha, duhen ruajtur volumi, pamja e jashtme dhe elementët kyç arkitektonikë e dekorativë. Ligji “Për trashëgiminë kulturore dhe muzetë”, aktet nënligjore përkatëse dhe rregullat e Institutit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore vendosin kufizime të qarta për çdo ndërhyrje, sidomos për fasadat, veshjet me travertinë, vetratat perimetrale dhe strukturat origjinale të brendshme.
Raportet ekzistuese teknike flasin për një strukturë mbartëse që në thelb është e qëndrueshme, por që kërkon rikrijim të plotë sipas Eurokodeve dhe standardeve bashkëkohore, si dhe zëvendësim total të sistemeve HVAC, elektrike, hidrosanitare dhe kundër zjarrit. Nga ana tjetër, fasadat, tarraca, izolimi, vetratat e dikurshme me profil alumini e xham të vetëm dhe infiltrimet e ujërave në katin nëntokësor tregojnë për nevojën e një rikonstruksioni serioz, por të kujdesshëm, që minon amortizimin pa cenuar autenticitetin.
Kjo e vendos konkursin në një terren të ndjeshëm: sa larg mund të shkohet me modernizimin pa deformuar karakterin origjinal? Si mund të integrohen shtesa volumore apo hapësira shtesë pa krijuar një “muze” të ngrirë nga njëra anë, apo një “qendër eventesh” të depersonalizuar nga ana tjetër?
Modeli i sipërmarrjes: rivitalizim pa barrë direkte në buxhet
Kuadri ligjor mbi të cilin mbështetet projekti është vendimi i Këshillit të Ministrave nr. 137, datë 06.03.2024, që rregullon përdorimin e pronës shtetërore nëpërmjet qirasë, enfiteozës, leasing apo partneriteteve të tjera publike-private, si dhe vendimi nr. 503, datë 10.09.2025, që transferon pronat shtetërore te Korporata e Investimeve Shqiptare për realizimin e projektit.
Në termat praktikë, kjo do të thotë se financimi i rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve nuk planifikohet si investim klasik buxhetor, por si pjesë e një pakete që “shlyhet” përmes zhvillimit imobiliar të truallit ngjitur. Partneri privat do të investojë në restaurimin dhe modernizimin e monumentit dhe, në këmbim, do të marrë një pjesë të caktuar të sipërfaqes së zhvillimit në godinën e re multifunksionale.
Kriteri bazë financiar është i qartë: pjesa takuese e Korporatës nuk mund të jetë më pak se 45 për qind e sipërfaqes totale të zhvillimit në objektin multifunksional. Fituesi, megjithatë, duhet të ofrojë përqindjen më të lartë mbi këtë prag minimal. Sa më e lartë të jetë pjesa që i mbetet Korporatës, aq më “i shtrenjtë” konsiderohet kontributi i partnerit privat në rivitalizimin e Pallatit dhe aq më e favorshme llogaritet marrëveshja për palën publike.
Procedurë në dy faza me konkurs ndërkombëtar arkitekturor
Përzgjedhja e partnerit privat bëhet përmes një procedure konkurruese me pikëzim, të strukturuar në dy faza dhe tre zarfa. Në fazën e parë, të kualifikimit, subjektet e interesuara dorëzojnë dokumentacionin ligjor e profesional, si dhe dy projekt-ide paraprake arkitekturore. Këto projekt-ide vlerësohen në bazë të Termave të Referencës të përgatitura nga Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit, e cila garanton edhe standardin teknik dhe urbanistik të konkursit.
Nga kjo fazë përzgjidhen pesë kandidatë të renditur të parët, të cilët konsiderohen të kualifikuar. Ata jo vetëm duhet të kenë projekt-ide të vlerësuara arkitektonikisht, por edhe të marrin përsipër një sërë detyrimesh paraprake: të financojnë shpenzimet e konkursit ndërkombëtar, të paguajnë vlerën e projektit të detajuar arkitekturor të koncept-idesë fituese, të sigurojnë ambiente pune provizore për institucionet publike që sot ndodhen në truall, të përballojnë taksat e tarifat e lejeve të zhvillimit dhe ndërtimit, të mbulojnë kostot e regjistrimit të pronave të reja dhe të Korporaës, si dhe të garantojnë zhvillimin e vetë projektit të Rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve nga pjesa takuese e Korporatës në godinën e re.
Vetëm këta pesë kandidatë ftohen në fazën e dytë, ku dorëzojnë një propozim të plotë të ndarë në dy zarfa: zarfi i parë përmban projekt-idetë arkitekturore të detajuara, ndërsa i dyti ofertën financiare. Vlerësimi kryhet në dy etapa në kuadër të një konkursi të hapur publik, në prani të një jurie ndërkombëtare, çka synon t’i japë procesit transparencë, kredibilitet profesional dhe një dimension konkurrues mbi standardin mesatar të tregut lokal.
Si përcaktohet fituesi: arkitektura dhe matematika e metro katrorëve
Formula e përzgjedhjes së fituesit është e dyfishtë. Fillimisht, juria vlerëson projekt-idetë arkitekturore dhe jep çmimet për pesë projektet e para, duke renditur konceptet më të mira nga pikëpamja e respektimit të trashëgimisë, integrimit urban, funksionalitetit dhe qëndrueshmërisë. Më pas, në etapën e dytë, në lojë hyn oferta financiare, ku çelësi është përqindja e sipërfaqes që partneri privat i ofron Korporatës mbi kriterin bazë 45 për qind.
Kontrata i jepet kandidatit që arrin të kombinojë dy elemente: të vlerësohet me çmimin e parë për projekt-idenë arkitekturore dhe, njëkohësisht, të ketë ofertën më të favorshme financiare mbi kriterin bazë, në terma të sipërfaqes së zhvillimit që i kalon palës publike. Praktikisht, kërkohet që cilësia arkitekturore dhe interesi publik në formën e pjesës takuese të shtetit në objektin e ri të jenë të balancuara.
Në kontratë formalizohet edhe detyrimi që, me kërkesë të Korporatës, fituesi të sigurojë zhvillimin e projektit të Rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve sipas projekt-idesë fituese, ku vlera e këtij projekti mbulohet nga pjesa takuese e Korporatës në zhvillimin e ri multifunksional. Në teori, kjo krijon një mekanizëm ku monumenti përfiton një cikël të plotë restaurimi e modernizimi, i “paguar” nga të ardhurat e gjeneruara nga zhvillimi imobiliar i truallit ngjitur.
Pritshmëritë dhe pikëpyetjet: midis interesit publik dhe tregut
Nga perspektiva e politikës urbane dhe financave publike, ky model synon të marrë maksimumin nga një aset strategjik shtetëror: të ruajë një monument, ta bëjë atë funksional sipas standardeve bashkëkohore për konferenca, evente hibride dhe aktivitete kulturore, të krijojë hapësira pune moderne për administratën dhe, në të njëjtën kohë, të gjenerojë funksione ekonomike të qëndrueshme përmes godinës së re multifunksionale.
Megjithatë, pyetjet që ngrihen janë tipike për çdo projekt të kësaj natyre: sa do të mbizotërojë logjika e zhvillimit imobiliar ndaj kujdesit për trashëgiminë? A do të arrijë konkursi ndërkombëtar të prodhojë një zgjidhje të rafinuar arkitekturore, që e sheh Pallatin e Kongreseve jo si pengesë, por si vlerë qendrore të projektit? A do të jetë pjesa takuese e Korporatës realisht në proporcion me vlerën që po krijohet dhe me detyrimet që merr përsipër partneri privat?
Afati për dorëzimin e aplikimeve është 26 janari 2026, ora 15:00, dhe interesi që ky projekt pritet të ngjallë te studiot prestigjioze të arkitekturës dhe grupet e mëdha të zhvilluesve do të jetë një test edhe për vetë Tiranën: sa tërheqëse është sot kryeqyteti shqiptar si skenë për ndërhyrje komplekse, ku ndërthuren trashëgimia, ekonomia dhe politika urbane. Përtej formulave ligjore dhe përqindjeve të sipërfaqeve, rezultati final do të shihet në një plan shumë më të thjeshtë: si do të duket dhe si do të funksionojë, pas këtij procesi, Pallati i Kongreseve dhe ansambli që e rrethon. /ekofin.al -
Kulla e re pas Pallatit të Kongreseve: Projekti i Ramës që ngre pikëpyetje për oligarkun përfitues
Korporata e Investimeve Shqiptare ka hapur zyrtarisht procedurën konkurruese për zgjedhjen e partnerit privat që do të marrë përsipër rivitalizimin e Pallatit të Kongreseve dhe ndërtimin e një godine të re multifunksionale në truallin ngjitur, që parashikohet të jetë një kullë në lulishten që ndodhet aktualisht pas Pallatit të Kongreseve. Bëhet fjalë për një nga projektet më simbolike dhe më të ndjeshme urbanisht në kryeqytet, jo vetëm për shkak të vendndodhjes në një zonë të lakmuar, por edhe për ndërthurjen mes trashëgimisë kulturore, interesit publik dhe zhvillimit imobiliar.
Në themel të projektit qëndron një model “sipas sipërmarrjes”, ku partneri privat financon rivitalizimin dhe modernizimin e Pallatit të Kongreseve dhe, në këmbim, përfiton një pjesë të sipërfaqes së zhvillimit të një objekti të ri shumëfunksional në pronën e Korporatës pranë godinës ekzistuese.
Dy site, një projekt: monument kulture dhe “kullë” shumëfunksionale
Ekofin konsultoi dokumentat e konkursit dhe rezulton që zona është e ndarë në dy “site”. I pari është vetë Pallati i Kongreseve, me truall 11,740 metra katrorë dhe një sipërfaqe ekzistuese ndërtimi prej 5,604.8 metra katrorë. Ky objekt, i ndërtuar në vitet 1982–1986 dhe i shpallur Monument Kulture i Kategorisë II, është jo vetëm skenë qendrore për kongrese, festivale dhe evente shtetërore, por edhe një nga shembujt më domethënës të arkitekturës monumentale të asaj periudhe.
I dyti është trualli për sipërmarrje në kufi me Pallatin, me një sipërfaqe totale 4,760 metra katrorë, i përbërë nga parcelat 7/74 dhe 7/88 në zonën kadastrale 8160. Pikërisht këtu parashikohet ndërtimi i një objekti të ri multifunksional me përdorim të përzier, ku mund të ndërthuren funksione akomodimi, biznesi, zyra, tregti, shërbime dhe parkim nëntokësor. Sipërfaqja maksimale e lejuar ndërtimore mbi tokë është 50,000 metra katrorë, ndërsa minimumi 40,000 metra katrorë, duke e pozicionuar projektin në kategorinë e zhvillimeve të mëdha urbane.
Dy strukturat – Pallati ekzistues dhe godina e re – duhet të funksionojnë në mënyrë të pavarur, secila me identitetin e vet, por në harmoni arkitektonike dhe funksionale. Sfida për projektuesit është që ndërtimi i ri të mos “mbytë” apo relativizojë siluetën e Pallatit të Kongreseve, por ta theksojë dhe ta vërë në dukje si pikë reference në një ansambël të ridimensionuar.Trashëgimi kulturore përballë presionit të zhvillimit
Pallati i Kongreseve është pjesë e Qendrës Historike të Tiranës, e shpallur me vendim qeverie në vitin 2018. Statusi i Monumentit të Kategorisë II do të thotë se, mbi të gjitha, duhen ruajtur volumi, pamja e jashtme dhe elementët kyç arkitektonikë e dekorativë. Ligji “Për trashëgiminë kulturore dhe muzetë”, aktet nënligjore përkatëse dhe rregullat e Institutit Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore vendosin kufizime të qarta për çdo ndërhyrje, sidomos për fasadat, veshjet me travertinë, vetratat perimetrale dhe strukturat origjinale të brendshme.
Raportet ekzistuese teknike flasin për një strukturë mbartëse që në thelb është e qëndrueshme, por që kërkon rikrijim të plotë sipas Eurokodeve dhe standardeve bashkëkohore, si dhe zëvendësim total të sistemeve HVAC, elektrike, hidrosanitare dhe kundër zjarrit. Nga ana tjetër, fasadat, tarraca, izolimi, vetratat e dikurshme me profil alumini e xham të vetëm dhe infiltrimet e ujërave në katin nëntokësor tregojnë për nevojën e një rikonstruksioni serioz, por të kujdesshëm, që minon amortizimin pa cenuar autenticitetin.
Kjo e vendos konkursin në një terren të ndjeshëm: sa larg mund të shkohet me modernizimin pa deformuar karakterin origjinal? Si mund të integrohen shtesa volumore apo hapësira shtesë pa krijuar një “muze” të ngrirë nga njëra anë, apo një “qendër eventesh” të depersonalizuar nga ana tjetër?
Modeli i sipërmarrjes: rivitalizim pa barrë direkte në buxhet
Kuadri ligjor mbi të cilin mbështetet projekti është vendimi i Këshillit të Ministrave nr. 137, datë 06.03.2024, që rregullon përdorimin e pronës shtetërore nëpërmjet qirasë, enfiteozës, leasing apo partneriteteve të tjera publike-private, si dhe vendimi nr. 503, datë 10.09.2025, që transferon pronat shtetërore te Korporata e Investimeve Shqiptare për realizimin e projektit.
Në termat praktikë, kjo do të thotë se financimi i rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve nuk planifikohet si investim klasik buxhetor, por si pjesë e një pakete që “shlyhet” përmes zhvillimit imobiliar të truallit ngjitur. Partneri privat do të investojë në restaurimin dhe modernizimin e monumentit dhe, në këmbim, do të marrë një pjesë të caktuar të sipërfaqes së zhvillimit në godinën e re multifunksionale.
Kriteri bazë financiar është i qartë: pjesa takuese e Korporatës nuk mund të jetë më pak se 45 për qind e sipërfaqes totale të zhvillimit në objektin multifunksional. Fituesi, megjithatë, duhet të ofrojë përqindjen më të lartë mbi këtë prag minimal. Sa më e lartë të jetë pjesa që i mbetet Korporatës, aq më “i shtrenjtë” konsiderohet kontributi i partnerit privat në rivitalizimin e Pallatit dhe aq më e favorshme llogaritet marrëveshja për palën publike.
Procedurë në dy faza me konkurs ndërkombëtar arkitekturor
Përzgjedhja e partnerit privat bëhet përmes një procedure konkurruese me pikëzim, të strukturuar në dy faza dhe tre zarfa. Në fazën e parë, të kualifikimit, subjektet e interesuara dorëzojnë dokumentacionin ligjor e profesional, si dhe dy projekt-ide paraprake arkitekturore. Këto projekt-ide vlerësohen në bazë të Termave të Referencës të përgatitura nga Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit, e cila garanton edhe standardin teknik dhe urbanistik të konkursit.
Nga kjo fazë përzgjidhen pesë kandidatë të renditur të parët, të cilët konsiderohen të kualifikuar. Ata jo vetëm duhet të kenë projekt-ide të vlerësuara arkitektonikisht, por edhe të marrin përsipër një sërë detyrimesh paraprake: të financojnë shpenzimet e konkursit ndërkombëtar, të paguajnë vlerën e projektit të detajuar arkitekturor të koncept-idesë fituese, të sigurojnë ambiente pune provizore për institucionet publike që sot ndodhen në truall, të përballojnë taksat e tarifat e lejeve të zhvillimit dhe ndërtimit, të mbulojnë kostot e regjistrimit të pronave të reja dhe të Korporaës, si dhe të garantojnë zhvillimin e vetë projektit të Rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve nga pjesa takuese e Korporatës në godinën e re.
Vetëm këta pesë kandidatë ftohen në fazën e dytë, ku dorëzojnë një propozim të plotë të ndarë në dy zarfa: zarfi i parë përmban projekt-idetë arkitekturore të detajuara, ndërsa i dyti ofertën financiare. Vlerësimi kryhet në dy etapa në kuadër të një konkursi të hapur publik, në prani të një jurie ndërkombëtare, çka synon t’i japë procesit transparencë, kredibilitet profesional dhe një dimension konkurrues mbi standardin mesatar të tregut lokal.Si përcaktohet fituesi: arkitektura dhe matematika e metro katrorëve
Formula e përzgjedhjes së fituesit është e dyfishtë. Fillimisht, juria vlerëson projekt-idetë arkitekturore dhe jep çmimet për pesë projektet e para, duke renditur konceptet më të mira nga pikëpamja e respektimit të trashëgimisë, integrimit urban, funksionalitetit dhe qëndrueshmërisë. Më pas, në etapën e dytë, në lojë hyn oferta financiare, ku çelësi është përqindja e sipërfaqes që partneri privat i ofron Korporatës mbi kriterin bazë 45 për qind.
Kontrata i jepet kandidatit që arrin të kombinojë dy elemente: të vlerësohet me çmimin e parë për projekt-idenë arkitekturore dhe, njëkohësisht, të ketë ofertën më të favorshme financiare mbi kriterin bazë, në terma të sipërfaqes së zhvillimit që i kalon palës publike. Praktikisht, kërkohet që cilësia arkitekturore dhe interesi publik në formën e pjesës takuese të shtetit në objektin e ri të jenë të balancuara.
Në kontratë formalizohet edhe detyrimi që, me kërkesë të Korporatës, fituesi të sigurojë zhvillimin e projektit të Rivitalizimit të Pallatit të Kongreseve sipas projekt-idesë fituese, ku vlera e këtij projekti mbulohet nga pjesa takuese e Korporatës në zhvillimin e ri multifunksional. Në teori, kjo krijon një mekanizëm ku monumenti përfiton një cikël të plotë restaurimi e modernizimi, i “paguar” nga të ardhurat e gjeneruara nga zhvillimi imobiliar i truallit ngjitur.
Pritshmëritë dhe pikëpyetjet: midis interesit publik dhe tregut
Nga perspektiva e politikës urbane dhe financave publike, ky model synon të marrë maksimumin nga një aset strategjik shtetëror: të ruajë një monument, ta bëjë atë funksional sipas standardeve bashkëkohore për konferenca, evente hibride dhe aktivitete kulturore, të krijojë hapësira pune moderne për administratën dhe, në të njëjtën kohë, të gjenerojë funksione ekonomike të qëndrueshme përmes godinës së re multifunksionale.
Megjithatë, pyetjet që ngrihen janë tipike për çdo projekt të kësaj natyre: sa do të mbizotërojë logjika e zhvillimit imobiliar ndaj kujdesit për trashëgiminë? A do të arrijë konkursi ndërkombëtar të prodhojë një zgjidhje të rafinuar arkitekturore, që e sheh Pallatin e Kongreseve jo si pengesë, por si vlerë qendrore të projektit? A do të jetë pjesa takuese e Korporatës realisht në proporcion me vlerën që po krijohet dhe me detyrimet që merr përsipër partneri privat?
Afati për dorëzimin e aplikimeve është 26 janari 2026, ora 15:00, dhe interesi që ky projekt pritet të ngjallë te studiot prestigjioze të arkitekturës dhe grupet e mëdha të zhvilluesve do të jetë një test edhe për vetë Tiranën: sa tërheqëse është sot kryeqyteti shqiptar si skenë për ndërhyrje komplekse, ku ndërthuren trashëgimia, ekonomia dhe politika urbane. Përtej formulave ligjore dhe përqindjeve të sipërfaqeve, rezultati final do të shihet në një plan shumë më të thjeshtë: si do të duket dhe si do të funksionojë, pas këtij procesi, Pallati i Kongreseve dhe ansambli që e rrethon. /ekofin.al -
Pesë fazat e zhvillimit të trurit. Çfarë ndodh nga fëmijëria deri në pleqëri?!
Një studim shkencor ka identifikuar pesë faza kryesore të zhvillimit të trurit njerëzor, duke zbuluar se si lidhjet nervore evoluojnë nga lindja deri në moshën 90 vjeç.Hulumtimi u bazua në skanime truri të 4 mijë personave nga mosha nën një vit deri në 90 vjeç. Shkencëtarët gjetën katër “pika kryesore” rreth moshës 9, 32, 66 dhe 83 vjeç, ku organizimi i trurit ndryshon rrënjësisht.
“Jetët tona kalojnë nëpër faza të ndryshme, dhe tani dimë se edhe truri ynë ndjek një model të ngjashëm”, tha Prof. Duncan Astle nga Universiteti i Cambridge-it.
Fazat e zhvillimit të trurit
Fëmijëria (0–9 vjeç): Lidhjet ndërmjet neuroneve përzgjedhin ato më aktive. Materiali i bardhë dhe ai i gjallë i trurit rritet shpejt, stabilizohen gërshetimet e korteksit dhe trashësia e tij.
Adoleshenca (9–32 vjeç): Efikasiteti i lidhjeve nervore rritet gradualisht, duke përmirësuar funksionet njohëse. Kjo periudhë lidhet shpesh me shfaqjen e problemeve të shëndetit mendor.
Pjekuria (32–66 vjeç): Rreth moshës 32 vjeç, truri stabilizohet. Rajonet e tij bëhen më të ndara dhe lidhjet më efikase. Ngjarjet jetësore si prindërimi mund të ndikojnë në disa ndryshime.
Plakja e hershme (66–83 vjeç): Lidhshmëria nervore fillon të ulet, duke shënuar fazën e parë të plakjes së trurit.
Plakja e vonshme (83+ vjeç): Faza përfundimtare karakterizohet nga humbja graduale e lidhjeve nervore dhe degenerimi i materialit të bardhë të trurit.Studimi tregon se zhvillimi i trurit nuk është linear, por kalon përmes pikave kyçe kthese. Kjo njohuri mund të ndihmojë shkencëtarët të identifikojnë momentet kur truri është më i prekshëm ndaj çrregullimeve dhe të kuptojnë më mirë faktorët e rrezikut për sëmundjet mendore. -
FMN shpreh shqetësim për rolin e Bankës Shqiptare të Zhvillimit
Fondi Monetar Ndërkombëtar (FMN) ka shprehur shqetësim për rreziqet e lidhura me krijimin e Bankës Shqiptare të Zhvillimit. Në deklaratën e fundit të misionit të FMN-së, thuhet se themelimi i Bankës Shqiptare të Zhvillimit do të shtojë kompleksitet të mëtejshëm për sektorin financiar në vend.
FMN gjykon se dispozitat rigoroze të qeverisjes dhe operacioneve do të jenë thelbësore për të parandaluar rreziqet e stabilitetit fiskal dhe financiar. Sipas FMN-së, aktivitetet e kësaj banke duhet të jenë të kufizuara në kohë dhe të synojnë dështimet e tregut për të shmangur pengimin e investimeve private.
Ligji “Për Bankën Shqiptare të Zhvillimit” u miratua në muajin mars, ndërsa themelimi i saj pritet të bëhet vitin e ardhshëm. Pjesëmarrja e Shtetit Shqiptar nuk do të jetë më e vogël se 51% e kapitalit të regjistruar të aksioneve në çdo kohë. Kapitali fillestar i kontribuar dhe i nënshkruar nga Shteti Shqiptar, do të jetë 10 miliardë lekë dhe do të shlyhet në këste brenda një afati katërvjeçar. Kësti i parë prej 1 miliard lekësh duhet të shlyhet brenda vitit 2026 dhe Qeveria e ka parashikuar në buxhetin e vitit 2026.
Përveç Shtetit Shqiptar, aksionet në Bankën e Zhvillimit mund të zotërohen nga institucione financiare ndërkombëtare, si banka dhe fonde zhvillimi e investimi europiane, institucione financiare ndërkombëtare dhe vendase të njohura, si dhe nga entitete të tjera të përcaktuara me vendim të Këshillit të Ministrave.
Sipas ligjit, Banka e Zhvillimit do të mund të mbledhë kursime kryesisht nga individët të cilëve nuk u ofrohet shërbim i plotë nga sistemi bankar. Kjo dispozitë ishte subjekt i rishikimeve në Kuvendin e Shqipërisë, pasi në variantin e propozuar nga qeveria, ai nuk përcaktonte kufizime për sa u takon subjekteve, duke lënë të hapur mundësinë për të mbledhur kursime edhe nga bizneset apo subjekte të tjera.
Gjithashtu, në ligj vendoset një kufizim për sasinë e kursimeve që Banka e Zhvillimit do të mund të mbledhë nga publiku. Shuma e pranuar e këtyre fondeve nga Banka Shqiptare e Zhvillimit nuk duhet të jetë më e lartë se 2% e Prodhimit të Brendshëm Bruto.
Ligji parashikon se aktiviteti i Bankës së Zhvillimit do të financohet me pranimin e fondeve të kthyeshme nga publiku, veçanërisht nga individët që nuk u ofrohet shërbim i plotë nga sistemi bankar, në formën e produkteve të kursimit, nëpërmjet një entiteti të veçantë të Postës Shqiptare.
Produktet e kursimit të mbledhura nga publiku do të garantohen me garanci shtetërore dhe përdoren për aktivitete promovuese.
Llojet e produkteve, karakteristikat e tyre, përfshirë kufizimet në vlerë, do përcaktohen me urdhër të përbashkët të ministrit përgjegjës për financat dhe të ministrit përgjegjës për ekonominë, duke respektuar kufijtë monetarë të përcaktuar në ligjin që rregullon sigurimin e depozitave. Kjo nënkupton se shuma e garantuar do të jetë e kufizuar. Sipas kuadrit ligjor në fuqi, depozitat bankare sigurohen deri në shumën e 2.5 milionë lekëve, ndërsa ato të shoqërive të kursim-kreditit deri në 2 milionë lekë.
Subjekti ndërmjetës për mbledhjen e fondeve të kthyeshme nga publiku do të jetë një entitet i veçantë i Postës Shqiptare. Këshilli i Ministrave do të përcaktojë me vendim kushtet kryesore të marrëdhënies ndërmjet entitetit të veçantë dhe Bankës Shqiptare të Zhvillimit.
Entiteti i veçantë i Postës Shqiptare dhe Banka Shqiptare e Zhvillimit do të nënshkruajnë një marrëveshje bashkëpunimi, e cila rregullon aspektet kryesore të funksionimit e të administrimit të fondeve të mbledhura dhe shpërndarjes së produkteve, minimalisht procedurat operacionale për shpërndarjen dhe administrimin e produkteve financiare; interesat e zbatueshëm për produktet financiare të ofruara; detyrimin për informimin e transparencën ndaj publikut mbi produktet.
Ligji parashikon gjithashtu si burime financimi linjat e kredisë nga institucionet financiare ndërkombëtare dhe përdorimin e instrumenteve të tjera financiare të garantuara, rast pas rasti, me garanci shtetërore, duke respektuar parimet e përcaktuara në ligjin që rregullon huamarrjen shtetërore. Emetimi i titujve të garantuar me garanci shtetërore nuk do t’u nënshtrohet parashikimeve të ligjit që rregullon tregjet e kapitalit.
Aktiviteti i mbledhjes së produkteve të kursimit, nëpërmjet një entiteti të veçantë të Postës Shqiptare, mbikëqyret nga Banka e Shqipërisë. Megjithatë, entiteti i veçantë i Postës Shqiptare, nuk do të jetë subjekt licencimi.
Ligji gjithashtu përcakton se Banka Shqiptare e Zhvillimit do të raportojë te Banka e Shqipërisë për qëllime statistikore dhe për Regjistrin e Kredive. Banka e Shqipërisë do përcaktojë, gjithashtu, metodologjinë e mbikëqyrjes së aktivitetit të mbledhjes së produkteve të kursimit, si dhe të raportimit statistikor.
Banka Shqiptare e Zhvillimit do të ketë si objektiv kryesor nxitjen e zhvillimit ekonomik, social e mjedisor, kryesisht përmes financimit dhe mbështetjes së sipërmarrjeve në sektorët e nënfinancuar të ekonomisë, si dhe përfshirjen në sistemin financiar të publikut, që nuk i ofrohet shërbim i plotë nga sistemi bankar.
Ajo do të ketë të drejtë të ushtrojë aktivitet financimi me karakter promovues, si kredidhënia për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, si dhe startup-et vendase, për të nxitur rritjen, produktivitetin, konkurrueshmërinë dhe zgjerimin në tregjet ndërkombëtare./Monitor -
Policia e Shtetit, plan masash për ndeshjen Shqipëri – Angli
Me qëllim garantimin e rendit dhe sigurisë publike para, gjatë dhe pas zhvillimit të ndeshjes ndërkombëtare të futbollit ndërmjet ekipeve të Shqipërisë dhe Anglisë, që do të zhvillohet më datë 16 nëntor, në orën 18:00, në stadiumin “Air Albania”, duke u mbështetur dhe në përvojën pozitive për planifikimin, organizimin dhe menaxhimin e situatës së rendit dhe sigurisë publike gjatë aktiviteteve me përmasa ndërkombëtare, Policia e Shtetit ka hartuar një plan të detajuar masash.
Në këtë kuadër janë marrë masa për shoqërimin dhe sigurimin e futbollistëve të ekipit të Anglisë, nga aeroporti i Rinasit, në hotel, në stadium dhe në kthim për në Rinas;
-Organizimi i shërbimeve për garantimin e rendit publik para, gjatë dhe pas përfundimit të ndeshjes së futbollit, jo vetëm pranë stadiumit, por edhe kontrolli i territorit në të gjithë qytetin e Tiranës;
-Kryerja e kontrolleve të hollësishme në mjediset e stadiumit për shtetas të paautorizuar, sende dhe lëndë të ndaluara, para se të futen tifozët;
-Sigurimi i rrugëkalimeve të shërbimeve të emergjencës;
-Menaxhimi i trafikut rrugor në qytetin e Tiranës, para, gjatë dhe pas ndeshjes së futbollit.
Për të garantuar sigurinë para, gjatë dhe pas zhvillimit të kësaj ndeshjeje ndërkombëtare, është bashkëpunuar me të gjitha institucionet që kanë rol në mbarëvajtjen e këtij aktiviteti, konkretisht me Federatën Shqiptare të Futbollit dhe UEFA-n, Gardën e Republikës, Policinë Bashkiake, Shërbimin Zjarrfikës, Shoqëritë private të sigurisë (stjuardët dhe personeli i sigurisë), Spitalet, qendrat shëndetësore dhe ato të ndihmës së parë.
Janë vendosur kontakte dhe po bashkëpunohet dhe me personelin e shërbimit të sigurisë të ekipit të futbollit të Anglisë, në funksion të rritjes së standardeve të sigurisë para, gjatë dhe pas zhvillimit të kësaj ndeshjeje ndërkombëtare.
Për mbarëvajtjen e këtij aktiviteti, më datë 16 nëntor nga ora 14:00 deri në përfundim të ndeshjes, nga Policia e Shtetit, në bashkëpunim me bashkinë e Tiranës, do të aplikohen kufizime të qarkullimit të mjeteve në disa akse rrugore në afërsi të stadiumit dhe konkretisht:
* Rruga “Papa Gjon Pali II”;
* Rruga “Dervish Hima”, pranë ambasadës së SHBA-së;
* Rruga “Asim Zeneli”, pranë ambasadës së SHBA-së;
* Rruga “Themistokli Gërmenji”;
* Rruga “Ismail Qemali”, kryqëzimi i Liceut;
* Rruga “Mustafa Matohiti”, pranë shkollës “Kosova”;
* Rruga “Jul Variboba”, pranë postës;
* Rruga “ Lekë Dukagjini”, pranë ish-Gardës së Republikës;
* Rruga “Avdyl Frashëri”, pranë kryqëzimit të Librit Universitar;
* ?Rruga “Skerdilajd Llagami”;
* ?Rruga “Faik Konica”.
Në zbatim të planit të masave, punonjësit e Policisë së Shtetit do të ushtrojnë kontroll të imtësishëm ndaj tifozëve, para futjes në stadium, me qëllim parandalimin e hyrjes në stadium, të banderolave me përmbajtje raciste, të fishekzjarrëve, flakadanëve, lëndëve piroteknike, monedhave metalike, çadrave, çakmakëve, karikuesve të celularëve, mjeteve/produkteve për përdorim kozmetik dhe sendeve të tjera të forta, të rrezikshme për jetën dhe shëndetin e pjesëmarrësve.
Me këtë rast, informojmë shtetasit shqiptarë dhe të huaj, se në bazë të Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë, veprimet e dhunshme në aktivitetet sportive, si hyrja në fushën e lojës gjatë kohës së zhvillimit të aktivitetit sportiv nga persona të paautorizuar, përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë nga 50 000 deri në 100 000 lekë. Kur nga kjo vepër, ka ardhur pengimi i zhvillimit normal të aktivitetit sportiv, dënohet me gjobë ose me burgim deri në tre muaj.
Hedhja e sendeve të forta në fushën e lojës ose mbi njerëzit, mbajtja apo përdorimi i lëndëve piroteknike, fishekzjarrëve, flakadanëve, gjatë zhvillimit të një aktiviteti sportiv, dënohen me burgim nga gjashtë muaj deri në tre vjet.
Legjislacioni penal shqiptar e konsideron vepër penale, goditjen apo çdo vepër tjetër dhune, ndaj sportistit, trajnerit, arbitrit, ndërmjetësit sportiv, për shkak të veprimtarisë sportive, dhe i dënon me burgim nga një deri në tre vjet.
Kjo vepër, kur kryhet në ambiente sportive, më shumë se një herë, apo nga drejtues apo anëtarë të klubeve sportive, dënohet me burgim nga një deri në pesë vjet.
Hyrja në stadium e tifozëve dhe e sportdashësve që kanë blerë biletë, fillon në orën 15:00.
Kërkojmë mirëkuptimin e tifozëve që të paraqiten në hyrjen e stadiumit, duke filluar nga kjo orë, pasi për shkak të fluksit të tifozëve, pak para fillimit të ndeshjes, mund të humbasin mundësinë për të hyrë në stadium.
Për mbarëvajtjen e këtij aktiviteti sportiv, Policia e Shtetit ka angazhuar qindra punonjës policie, të cilët do të garantojnë rendin dhe sigurinë publike, si dhe do t’ju ofrojnë ndihmë dhe informacion, në rast nevoje, në mënyrë që ky aktivitet të përmbyllet pa incidente, në interes të imazhit të vendit. -
Sot ndeshja Shqipëri – Angli, rrugët që bllokohen në Tiranë që prej orës 14:00
Policia e Shtetit ka hartuar një plan të detajuar masash me qëllim garantimin e rendit dhe sigurisë publike para, gjatë dhe pas zhvillimit të ndeshjes ndërkombëtare të futbollit ndërmjet ekipeve të Shqipërisë dhe Anglisë, që do të zhvillohet sot, më datë 16 nëntor, në orën 18:00, në stadiumin “Air Albania”.
Në këtë kuadër janë marrë masa për shoqërimin dhe sigurimin e futbollistëve të ekipit të Anglisë, nga aeroporti i Rinasit, në hotel, në stadium dhe në kthim për në Rinas.
-Organizimi i shërbimeve për garantimin e rendit publik para, gjatë dhe pas përfundimit të ndeshjes së futbollit, jo vetëm pranë stadiumit, por edhe kontrolli i territorit në të gjithë qytetin e Tiranës;-Kryerja e kontrolleve të hollësishme në mjediset e stadiumit për shtetas të paautorizuar, sende dhe lëndë të ndaluara, para se të futen tifozët;
-Sigurimi i rrugëkalimeve të shërbimeve të emergjencës;
-Menaxhimi i trafikut rrugor në qytetin e Tiranës, para, gjatë dhe pas ndeshjes së futbollit.
Për të garantuar sigurinë para, gjatë dhe pas zhvillimit të kësaj ndeshjeje ndërkombëtare, është bashkëpunuar me të gjitha institucionet që kanë rol në mbarëvajtjen e këtij aktiviteti, konkretisht me Federatën Shqiptare të Futbollit dhe UEFA-n, Gardën e Republikës, Policinë Bashkiake, Shërbimin Zjarrfikës, Shoqëritë private të sigurisë (stjuardët dhe personeli i sigurisë), Spitalet, qendrat shëndetësore dhe ato të ndihmës së parë.
Janë vendosur kontakte dhe po bashkëpunohet dhe me personelin e shërbimit të sigurisë të ekipit të futbollit të Anglisë, në funksion të rritjes së standardeve të sigurisë para, gjatë dhe pas zhvillimit të kësaj ndeshjeje ndërkombëtare.
Për mbarëvajtjen e këtij aktiviteti, më datë 16 nëntor nga ora 14:00 deri në përfundim të ndeshjes, nga Policia e Shtetit, në bashkëpunim me bashkinë e Tiranës, do të aplikohen kufizime të qarkullimit të mjeteve në disa akse rrugore në afërsi të stadiumit dhe konkretisht:* Rruga “Papa Gjon Pali II”;* Rruga “Dervish Hima”, pranë ambasadës së SHBA-së;* Rruga “Asim Zeneli”, pranë ambasadës së SHBA-së;* Rruga “Themistokli Gërmenji”;* Rruga “Ismail Qemali”, kryqëzimi i Liceut;* Rruga “Mustafa Matohiti”, pranë shkollës “Kosova”;* Rruga “Jul Variboba”, pranë postës;* Rruga “ Lekë Dukagjini”, pranë ish-Gardës së Republikës;* Rruga “Avdyl Frashëri”, pranë kryqëzimit të Librit Universitar;* Rruga “Skerdilajd Llagami”;* Rruga “Faik Konica”.
Në zbatim të planit të masave, punonjësit e Policisë së Shtetit do të ushtrojnë kontroll të imtësishëm ndaj tifozëve, para futjes në stadium, me qëllim parandalimin e hyrjes në stadium, të banderolave me përmbajtje raciste, të fishekzjarrëve, flakadanëve, lëndëve piroteknike, monedhave metalike, çadrave, çakmakëve, karikuesve të celularëve, mjeteve/produkteve për përdorim kozmetik dhe sendeve të tjera të forta, të rrezikshme për jetën dhe shëndetin e pjesëmarrësve.
Policia informon shtetasit shqiptarë dhe të huaj, se në bazë të Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë, veprimet e dhunshme në aktivitetet sportive, si hyrja në fushën e lojës gjatë kohës së zhvillimit të aktivitetit sportiv nga persona të paautorizuar, përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë nga 50 000 deri në 100 000 lekë. Kur nga kjo vepër, ka ardhur pengimi i zhvillimit normal të aktivitetit sportiv, dënohet me gjobë ose me burgim deri në tre muaj.
Hedhja e sendeve të forta në fushën e lojës ose mbi njerëzit, mbajtja apo përdorimi i lëndëve piroteknike, fishekzjarrëve, flakadanëve, gjatë zhvillimit të një aktiviteti sportiv, dënohen me burgim nga gjashtë muaj deri në tre vjet.
Legjislacioni penal shqiptar e konsideron vepër penale, goditjen apo çdo vepër tjetër dhune, ndaj sportistit, trajnerit, arbitrit, ndërmjetësit sportiv, për shkak të veprimtarisë sportive, dhe i dënon me burgim nga një deri në tre vjet.
Kjo vepër, kur kryhet në ambiente sportive, më shumë se një herë, apo nga drejtues apo anëtarë të klubeve sportive, dënohet me burgim nga një deri në pesë vjet.
Hyrja në stadium e tifozëve dhe e sportdashësve që kanë blerë biletë, fillon në orën 15:00.
Policia kërkon mirëkuptimin e tifozëve që të paraqiten në hyrjen e stadiumit, duke filluar nga kjo orë, pasi për shkak të fluksit të tifozëve, pak para fillimit të ndeshjes, mund të humbasin mundësinë për të hyrë në stadium.
Për mbarëvajtjen e këtij aktiviteti sportiv, Policia e Shtetit ka angazhuar qindra punonjës policie, të cilët do të garantojnë rendin dhe sigurinë publike, si dhe do t’ju ofrojnë ndihmë dhe informacion, në rast nevoje, në mënyrë që ky aktivitet të përmbyllet pa incidente, në interes të imazhit të vendit./vizionplus.tv -
Nesër ndeshja Shqipëri-Angli, Policia e Shtetit plan masash: Bllokimi i rrugëve nis në orën 14:00, kontroll i imtësishëm ndaj tifozëve
Policia e Shtetit ka hartuar një plan të detajuar masash me qëllim garantimin e rendit dhe sigurisë publike para, gjatë dhe pas zhvillimit të ndeshjes ndërkombëtare të futbollit ndërmjet ekipeve të Shqipërisë dhe Anglisë, që do të zhvillohet më datë 16 nëntor, në orën 18:00, në stadiumin “Air Albania”.
Në këtë kuadër janë marrë masa për shoqërimin dhe sigurimin e futbollistëve të ekipit të Anglisë, nga aeroporti i Rinasit, në hotel, në stadium dhe në kthim për në Rinas.
-Organizimi i shërbimeve për garantimin e rendit publik para, gjatë dhe pas përfundimit të ndeshjes së futbollit, jo vetëm pranë stadiumit, por edhe kontrolli i territorit në të gjithë qytetin e Tiranës;-Kryerja e kontrolleve të hollësishme në mjediset e stadiumit për shtetas të paautorizuar, sende dhe lëndë të ndaluara, para se të futen tifozët;
-Sigurimi i rrugëkalimeve të shërbimeve të emergjencës;
-Menaxhimi i trafikut rrugor në qytetin e Tiranës, para, gjatë dhe pas ndeshjes së futbollit.
Për të garantuar sigurinë para, gjatë dhe pas zhvillimit të kësaj ndeshjeje ndërkombëtare, është bashkëpunuar me të gjitha institucionet që kanë rol në mbarëvajtjen e këtij aktiviteti, konkretisht me Federatën Shqiptare të Futbollit dhe UEFA-n, Gardën e Republikës, Policinë Bashkiake, Shërbimin Zjarrfikës, Shoqëritë private të sigurisë (stjuardët dhe personeli i sigurisë), Spitalet, qendrat shëndetësore dhe ato të ndihmës së parë.
Janë vendosur kontakte dhe po bashkëpunohet dhe me personelin e shërbimit të sigurisë të ekipit të futbollit të Anglisë, në funksion të rritjes së standardeve të sigurisë para, gjatë dhe pas zhvillimit të kësaj ndeshjeje ndërkombëtare.
Për mbarëvajtjen e këtij aktiviteti, më datë 16 nëntor nga ora 14:00 deri në përfundim të ndeshjes, nga Policia e Shtetit, në bashkëpunim me bashkinë e Tiranës, do të aplikohen kufizime të qarkullimit të mjeteve në disa akse rrugore në afërsi të stadiumit dhe konkretisht:* Rruga “Papa Gjon Pali II”;* Rruga “Dervish Hima”, pranë ambasadës së SHBA-së;* Rruga “Asim Zeneli”, pranë ambasadës së SHBA-së;* Rruga “Themistokli Gërmenji”;* Rruga “Ismail Qemali”, kryqëzimi i Liceut;* Rruga “Mustafa Matohiti”, pranë shkollës “Kosova”;* Rruga “Jul Variboba”, pranë postës;* Rruga “ Lekë Dukagjini”, pranë ish-Gardës së Republikës;* Rruga “Avdyl Frashëri”, pranë kryqëzimit të Librit Universitar;* Rruga “Skerdilajd Llagami”;* Rruga “Faik Konica”.
Në zbatim të planit të masave, punonjësit e Policisë së Shtetit do të ushtrojnë kontroll të imtësishëm ndaj tifozëve, para futjes në stadium, me qëllim parandalimin e hyrjes në stadium, të banderolave me përmbajtje raciste, të fishekzjarrëve, flakadanëve, lëndëve piroteknike, monedhave metalike, çadrave, çakmakëve, karikuesve të celularëve, mjeteve/produkteve për përdorim kozmetik dhe sendeve të tjera të forta, të rrezikshme për jetën dhe shëndetin e pjesëmarrësve.
Policia informon shtetasit shqiptarë dhe të huaj, se në bazë të Kodit Penal të Republikës së Shqipërisë, veprimet e dhunshme në aktivitetet sportive, si hyrja në fushën e lojës gjatë kohës së zhvillimit të aktivitetit sportiv nga persona të paautorizuar, përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë nga 50 000 deri në 100 000 lekë. Kur nga kjo vepër, ka ardhur pengimi i zhvillimit normal të aktivitetit sportiv, dënohet me gjobë ose me burgim deri në tre muaj.
Hedhja e sendeve të forta në fushën e lojës ose mbi njerëzit, mbajtja apo përdorimi i lëndëve piroteknike, fishekzjarrëve, flakadanëve, gjatë zhvillimit të një aktiviteti sportiv, dënohen me burgim nga gjashtë muaj deri në tre vjet.
Legjislacioni penal shqiptar e konsideron vepër penale, goditjen apo çdo vepër tjetër dhune, ndaj sportistit, trajnerit, arbitrit, ndërmjetësit sportiv, për shkak të veprimtarisë sportive, dhe i dënon me burgim nga një deri në tre vjet.
Kjo vepër, kur kryhet në ambiente sportive, më shumë se një herë, apo nga drejtues apo anëtarë të klubeve sportive, dënohet me burgim nga një deri në pesë vjet.
Hyrja në stadium e tifozëve dhe e sportdashësve që kanë blerë biletë, fillon në orën 15:00.
Policia kërkon mirëkuptimin e tifozëve që të paraqiten në hyrjen e stadiumit, duke filluar nga kjo orë, pasi për shkak të fluksit të tifozëve, pak para fillimit të ndeshjes, mund të humbasin mundësinë për të hyrë në stadium.
Për mbarëvajtjen e këtij aktiviteti sportiv, Policia e Shtetit ka angazhuar qindra punonjës policie, të cilët do të garantojnë rendin dhe sigurinë publike, si dhe do t’ju ofrojnë ndihmë dhe informacion, në rast nevoje, në mënyrë që ky aktivitet të përmbyllet pa incidente, në interes të imazhit të vendit./vizionplus.tv -
Ndërtojnë mbi historinë: Unaza e re e Durrësit pa asnjë arkeolog në terren!
Më 6 nëntor, kryetarja e Bashkisë Durrës, Emiriana Sako, publikoi një video nga kantieri i ndërtimit të unazës që lidh rrugën “Aleksandër Goga” me zonën e Currilave, duke e prezantuar si një ndër investimet më të rëndësishme për qytetin.
Ndërsa kantieri avancon, Media Amfora ka konstatuar se projekti po zhvillohet në një zonë me potencial të lartë arkeologjik, por pa monitorim nga ekspertët e fushës edhe se institucionet përgjegjëse nuk kanë dhënë asnjë konfirmim për mbikëqyrje arkeologjike,
Në kërkesën drejtuar Bashkisë Durrës, Media Amfora pyeti ndër të tjera nëse për projektin e unazës ishte lidhur një marrëveshje me një subjekt të licencuar në arkeologji për monitorimin e punimeve. Institucioni u përgjigj se duhet ti drejtoheshim Fondi Shqiptar të Zhvillimit, megjithëse vetë është autoriteti hartues i projektit dhe përfituesi kryesor i investimit.
“Përsa i përket këtij projekti ai po zbatohet nga Fondi Shqiptar i Zhvillimit, Bashkia Durrës është në cilësinë e përfituesit, ndaj duhet ti drejtoheni FSHZH-se për pikat për të cilat kërkoni informacion”, u shpreh institucioni.
Ndërsa Fondi Shqiptar i Zhvillimit thekson se në këtë projekt luan rolin e agjencisë zbatuese, ndërsa Bashkia Durrës, si përfituese e investimit, është autoriteti që ka hartuar projektin dhe që mban përgjegjësinë për ndjekjen e proceseve.
“Fondi Shqiptar i Zhvillimit në rastin në fjalë luan rolin e agjencisë zbatuese, ndërsa bashkia si përfituese e investimit është njëkohësisht autoriteti që ka hartuar projektin dhe është përgjegjës ndërmjet të tjerash për ndjekjen e proceseve përkatëse dhe pajisjen me lejet e nevojshme”, u shpreh institucioni për Median Amfora.
Projekti i investimit “Lidhja e Currilave me rrugën ‘Aleksandër Goga’ nëpërmjet rrugëve ‘Isuf Ferra’ (Vangjel Gjurga), ‘Vojsava’, ‘Prokop Meksi’, ‘Abdullah Teku’ (Sul Demiri) dhe ‘Pjetër Bodani’ka një vlerë prej rreth 835 milionë lekësh (pa TVSH) dhe një afat zbatimi prej 24 muajsh.
Aktualisht, në kantier po kryhen punime për gërmimin e skarpateve dhe zgjerimin e trupit të rrugës, ndërsa projekti synon të krijojë një lidhje të drejtpërdrejtë midis qendrës urbane të Durrësit dhe zonës turistike të Currilave.
Ky investim konsiderohet një ndër projektet infrastrukturore më të rëndësishme për qytetin bregdetar, me ndikim në qarkullimin urban dhe aksesin në zonat turistike.
Në videon e publikuar nga kryetarja Emiriana Sako, shfaqen pamje nga kantieri ku po kryhen gërmime dhe punime për zgjerimin e rrugës, ndërsa ajo e prezanton projektin si një investim që “do t’i japë Durrësit një rrjet të ri modern lidhjesh rrugore”.
Në publikim nuk përmendet asnjë element që lidhet me aspektet arkeologjike të zonës apo me masat e parashikuara për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore gjatë punimeve.
Zona ku po zhvillohen punimet është pjesë e hapësirës historike të qytetit antik të Dyrrahut, e njohur për gjetje të shumta arkeologjike në nëntokë.
Në dekadat e fundit, gërmimet në pjesë të ndryshme të Durrësit – përfshirë rrugët pranë Currilave dhe bulevardin “Aleksandër Goga” – kanë zbuluar struktura ndërtimore, rrjete ujësjellësish, fragmente mozaikësh dhe qeramika që datojnë nga periudha romake dhe ajo ilire.
Në vitet 2000–2005, gjatë kërkimeve të kryera nga projekte ndërkombëtare arkeologjike, u dokumentuan shtresa urbane të shekullit I p.e.s., ndërsa në gërmime më të fundit janë zbuluar objekte shtëpiake dhe mure antike rreth 1900-vjeçare, që dëshmojnë për vazhdimësinë e jetës në këtë territor.
Këto gjetje e kualifikojnë zonën si një territor me potencial të lartë arkeologjik, ku çdo ndërhyrje ndërtimore kërkon monitorim të vazhdueshëm nga ekspertë të fushës për të shmangur dëmtimin e shtresave historike.
Në përgjigjen e Fondi Shqiptar i Zhvillimit nuk konfirmohet ekzistenca e një monitorimi arkeologjik të vazhdueshëm në kantier. Në vend të kësaj, institucioni thekson se në rast se gjatë punimeve do të gjenden objekte me vlerë arkeologjike, stafi teknik është i instruktuar të respektojë kuadrin ligjor në fuqi.
“Referuar interesimit tuaj, në rastin e gjetjeve rastësore arkeologjike gjatë procesit të gërmimeve, stafi teknik në kantier është i instr uktuar të respektojë kuadrin ligjor në fuqi”, sqaroi FSHZH.
Nëse Bashkia Durrës e përjashton veten nga përgjegjësia për procesin, duke e konsideruar veten “vetëm përfituese” të projektit, Fondi Shqiptar i Zhvillimit theksoi se vepron në bashkëpunim me njësinë vendore, pa sqaruar konkretisht ndarjen e detyrimeve për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore.
“FSHZH qëndron me vullnet pozitiv si për çdo ndërhyrje deri më tani zhvilluar dhe ato të parashikuara dhe në bashkëpunim me Njwsinw e Qeverisjes vendore (NJQV) si aktor kyç në progresin e përbashkët në investimet infrastrukturore (nëpërmjet rrugëve lidhëse kryesore) me ndikim në përmirësimin e transportit rajonal dhe jo vetëm”, tha institucioni.
Mungesa e mbikëqyrjes arkeologjike në një zonë me kaq shumë shtresa historie ngre pikëpyetje serioze mbi mënyrën si zhvillohen projektet publike në qytetin antik të Durrësit.
/Amfora.al -
“100 Fshatrat” do të marrin 2.5 miliardë lekë në 2026/ Fondi Shqiptar i Zhvillimit me 24.8 miliardë lekë në buxhetin e ri
Bazuar në projektbuxhetin e vitit 2026, Fondi Shqiptar i Zhvillimit (FSHZH) do të ketë në dispozicion një buxhet prej 24.8 miliardë lekësh, që përfaqëson një nga zërat më të rëndësishëm të investimeve publike në infrastrukturën dhe zhvillimin rural të vendit. Shuma përfshin si financimet e brendshme, ashtu edhe ato të huaja, me synimin për të vijuar projektet në rrjetin e infrastrukturës vendore, zhvillimin e zonave rurale dhe programet e dedikuara për komunitetet lokale.
Nga totali, 2.5 miliardë lekë janë planifikuar për Programin “100 Fshatrat”, një nismë qeveritare që synon të shndërrojë zonat rurale me potencial turistik e bujqësor në modele të zhvillimit të qëndrueshëm. Krahas këtij programi, 7.4 miliardë lekë janë parashikuar për “Infrastrukturën Vendore dhe Rajonale”, ndërsa 14.8 miliardë lekë për “Programet e Zhvillimit”.Programi “100 Fshatrat” përfshin ndërhyrje në përmirësimin e rrugëve rurale, sistemin e ujësjellës-kanalizimeve, rikualifikimin urban dhe promovimin e agroturizmit. Qëllimi është të rritet cilësia e jetës në fshat dhe të forcohet lidhja e zhvillimit ekonomik me ruajtjen e trashëgimisë kulturore.
Ky fond konsiderohet i rëndësishëm për vijimin e reformës së zhvillimit rural, e cila parashikon bashkërendimin e investimeve publike dhe private në zonat me potencial turistik, si dhe krijimin e rrjeteve të agroturizmit e tregjeve lokale për produktet tradicionale. Në të njëjtën kohë, FSHZH do të vijojë projektet për modernizimin e infrastrukturës vendore dhe forcimin e rolit të pushtetit lokal në menaxhimin e investimeve.
Në raport me vitet e kaluara, financimi për FSHZH ruan një peshë të lartë në buxhetin e investimeve publike, duke konfirmuar prioritetin që qeveria i jep zhvillimit rural dhe përmirësimit të cilësisë së jetesës në zonat jashtë qendrave urbane.
ScanTV