Monedha të lashta shkruar në Shqip
Aleksander Hasanas Monedha të lashta shkruar në Shqip ΒΑΛΘEΑΝΑ – E vendosur nga Plini (HN 3.101) midis Lupiae (Lecce) dhe Caelia (Ceglie Messapica), në të njëjtin vend ku Balentium shfaqet në Tabelën e Peutinger. Emri gjendet si Baltium në Mela (2.4). Monedha argjendi të tipit Tarentine që datojnë rreth vitit 350 p.e.s. me legjendën dhe […]
Pjesëmarrësit e Kongresit të Manastirit u vranë e iu zhdukën varret
Intelektualët shqiptarë që organizuan kongresin e Manastirit, hartuan alfabetin shqip si dhe hapen shkollat në gjuhën shqipe u vranë, si dhe ua humbën varret. Gjergj Fishta, kryetar i komisionit të Kongresit të Manastirit, teolog, diplomat e shkrimtar i shquar , i cili do të mbajë dhe fjalën hyrëse e kryesore në këtë kongres, gjatë sistemit […]
Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe
Sot bëhen 50 vite kur hapi punimet Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe. Në Kongresin e Drejtshkrimit të 20 nëntorit 1972 në Tiranë të pranishëm ishin albanologë nga mbarë trevat shqiptare. Në Kongres morën pjesë 87 delegatë nga Shqipëria dhe Kosova, Maqedonia e Mali i Zi, si dhe nga arbëreshët e Italisë. Qëllimi i Kongresit […]
Biografia e fshehur e delegatëve të Kongresit të Drejtshkrimit të vitit 1972 nga Kastriot Myftaraj
Kongresi i Drejtshkrimit – Tiranë 20-25 Nëntor-1972 Biografia e fshehur e delegatëve të Kongresit të Drejtshkrimit të vitit 1972 nga Kastriot Myftaraj Krijimi i gjuhës letrare të njësuar shqipe me Kongresin e Drejtshkrimit të vitit 1972, ishte natyrisht më e mira që mund të pritej nga regjimi komunist i Enver Hoxhës, i cili përgjithësisht kishte prirjen t’i […]
Përpiluesi i alfabetit dhe abetares së parë shqipe
225-VJETORI I LINDJES SË NAUM VEQILHARXHIT Sot shënohet 225 vjetori i lindjes së Naum Veqilharxhit, ideologut të parë të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, mendimtarit të shquar, illuministit e veprimtarit të shkollës shqipe. Lindi në Vithkuq të Korçës, ku kaloi fëmijërinë. Para vitit 1806 mërgoi me familjen në Moldavi (Kishinjev). Më 1821 mori pjesë në kryengritjen e […]
Çamët vendit të tyre i thonë Iperi, vendi i ipeve (ipe = shqipe)
The Chams call their country Iperi, the place of ipe (ipe = Albanian). Në gjuhën shqipe fjala Epir është sinonim i fjalës sipër, për të treguar banorët që jetonin në anën tjetër të bregut. Emri Epir është përdorur në kohët e vjetra për të quajtur Toskërinë dhe Gegërinë ose më saktë Shqipërinë. Historiani Teodor Momsen […]
“I çuditshëm” Bulka për Nolin: Si e zotëroi aq mirë shqipen, kur në Shqipëri qëndroi veç katër vjet?
Nonda Bulka shkrimtari i njohur i viteve 1930, në vitin 1966, në një shkrim te javorja letrare ”Drita”, hedh dritë për disa anë të njohura apo të panjohura të Fan Nolit. Bulka ngre një pyetje më të drejtë: “Ky politikan, prift muzikolog dhe poet, që shkroi poezitë më të bukura, që enden ndër kujtesën e […]
Studiuesi amerikan Edwin Jacques: shkollat e para shqipe u hapën në vitin 1632
Data e hapjes së shkollës së parë shqipe del se është më e hershme se Mësonjëtorja e Korçës. Shkolla e parë shqipe është ajo e vitit 1638. Dhe ky fakt përmendet nga historiani amerikan Edvin Zhak (Edwin Jacques) në librin e tij të njohur “Historia e popullit shqiptar nga lashtësia deri në ditët e sotme” (The […]
Fjala pellasde-ilire-shqipe da>de>dhé (tokë) në funksione onomastike
NGA: PROF. DR. REXHEP DOÇI, ONOMASTICIENT Simpoziumin e III-të Ndërkombëtar me temën bosht “10 mijë vjet histori: Pellazg > Shqiptar”, që u mbajt më 14-15. XI. 2014 në Tiranë, e ka përgatitur Shoqata “Qendra e Studimeve Pellazgjike”, sidomos kryetari i kësaj shoqate prof. dr. Luftulla Peza dhe nënkryetari i kësaj shoqate, autori i këtyre rreshtave Në […]
Rrethanat arsimore në prefekturën e Mitrovicës gjatë luftës së dytë botërore dhe roli i Aqif Byltës në hapjen e shkollës shqipe në Pazar të Ri (l)
Fazli Hajrizi: Kumtesë në konferencën shkencore të 21.janarit 2017, ushtuar përvjetorit të 72 të vrasjës se Aqif Blytës e Ahmet Dacit,mbajtur në Prishtinë. Pas rënies së Kosovës nën okupimin serb (1918), u mbyllën të gjitha shkollat shqipe, që ishin hapur gjatë Luftës së Parë Botërore. Gjuha shqipe nuk lejohej që të mësohej nëpër shkolla të […]