Inteligjenca Artificiale po zbulon vende të reja arkeologjike në shkretëtirë
Në skajin verior të Rub al-Khali, ka sekrete të varrosura në rërë. Shkretëtira e madhe prej 650,000 kilometra katrorë në Gadishullin Arabik njihet si “Lagjja e zbrazët”.
Dhe për shumicën, përveç dunave, duket bosh.
Por, jo për Inteligjencën Artificiale (Al).
Studiuesit në Universitetin Khalifa në Abu Dhabi kanë zhvilluar një zgjidhje të teknologjisë së lartë për të kërkuar zona të mëdha dhe të thata për vende të mundshme arkeologjike.
Tradicionalisht, arkeologët përdorin studime për të zbuluar vendet e mundshme arkeologjike, por kjo mund të marrë kohë në terrene të ashpra si shkretëtira.
Vitet e fundit, sensori në distancë duke përdorur imazhe satelitore optike nga vende si Google Earth ka fituar popullaritet në kërkimin e zonave të mëdha për veçori të pazakonta – por në shkretëtirë, stuhitë e rërës dhe pluhurit shpesh errësojnë tokën në këto imazhe, ndërsa dunat mund ta bëjnë edhe më të vështirë zbulimin e tyre.
“Ne kishim nevojë për diçka për të na udhëhequr dhe fokusuar kërkimin tonë”, tha Diana Francis, shkencëtare atmosferike dhe një nga studiuesit kryesorë në projekt.
Bëhet e ditur se ekipi krijoi një algoritëm të mësimit të makinerive për të analizuar imazhet e mbledhura nga radari me hapje sintetike (SAR), një teknikë imazhesh satelitore që përdor valët e radios për të zbuluar objektet e fshehura nën sipërfaqe, duke përfshirë bimësinë, rërën, dheun dhe akullin.
Asnjëra teknologji nuk është e re: imazhet SAR janë përdorur që nga vitet 1980 dhe mësimi i makinerive ka fituar tërheqje në arkeologji.
Por, përdorimi i të dyjave së bashku është një aplikim i ri, ka zbuluar Francis, dhe sipas njohurive të saj, është i pari në arkeologji, shkruan yahoonews, përcjell Telegrafi.
Ajo trajnoi algoritmin duke përdorur të dhëna nga një vend tashmë i njohur për arkeologët: Saruq Al-Hadid, një vendbanim me dëshmi të aktivitetit 5,000 vjeçar që është ende duke u zbuluar në shkretëtirën jashtë Dubait.
“Pasi u trajnua, na dha një tregues të zonave të tjera të mundshme që ende nuk janë gërmuar”, tha ajo.
Burimi