Gusht shteti në Siri? Rebelët marrin nën kontroll pjesën më të madhe të qytetit të Aleppos
Forcat opozitare siriane kanë marrë kontrollin mbi pjesën më të madhe të qytetit të dytë më të madh të Sirisë, Aleppo, pas një sulmi të shpejtë që ka shkaktuar dhjetëra viktima mes ushtarëve të qeverisë, duke përbërë një sfidë të madhe për presidentin Bashar al-Assad.
Një koalicion rebel ka nisur një sulm befasues këtë javë, duke ecur lindje nëpër fshatra përreth qytetit dhe duke ripërtrirë një konflikt që ka qenë kryesisht i fjetur për vite me radhë. Kjo është hera e parë që rebelët sirianë kanë hyrë në Aleppo që kur forcat e qeverisë e rimorrën atë gjatë luftës civile në vitin 2016.
Deri të shtunën në mëngjes, luftëtarët rebelë kishin marrë kontrollin mbi pjesë të mëdha të qytetit, sipas materialeve filmike të raportuara nga CNN. Luftëtarët rebelë janë parë në vende kyçe, ku në një video dallohen burra të armatosur që valvisin flamuj opozitarë dhe thërrasin “Zoti është i madh” në arabisht në një shesh të qytetit. Një tjetër video tregon rebelët në kalatën e qytetit, gjithashtu në qendër të Aleppos. Të paktën një person në videon e kalatës është i armatosur dhe thotë: “Ne jemi të parët që arritëm dhe të parët që e pushtuam.” Rebelët gjithashtu pretendojnë se kanë marrë kontrollin mbi aeroportin e qytetit, por CNN nuk mundi ta verifikonte këtë informacion.
Pjesa e vetme që duket se mbetet nën kontrollin e forcave qeveritare dhe aleatëve të milicive iraniane është pjesa veriore e qytetit, ku disa lagje ende janë nën kontroll të ushtrisë siriane.
Forcat opozitare kanë shpallur një orë shtetrrethimi 24-orëshe që fillon në orën 17:00 të shtunën, të cilën e kanë justifikuar si një masë për të siguruar “sigurinë e banorëve të qytetit dhe për të mbrojtur pasurinë private dhe publike nga dëmtimi ose shkatërrimi.”
Ministria e Mbrojtjes e Sirisë ka deklaruar se dhjetëra ushtarë janë vrarë gjatë ofensivës në Aleppo. Ata e pranuan se forcat opozitare kanë hyrë në qytet, por pohoi se ata “nuk kanë arritur të konsolidojnë pozita të qëndrueshme” dhe se po vijnë përforcime për një kundërsulm.
Duket se rebelët kanë hasur në pak kundërshtim nga ushtria siriane, me disa banorë brenda Aleppos që i thanë CNN se ka pasur luftëra minimale në zonat urbane të qytetit.
Në përgjigje të avancimit të rebelëve, forcat ajrore ruse nisën një ofensivë ajrore kundër forcave opozitare siriane në Aleppo dhe provincat Idlib, sipas raporteve të mediave shtetërore ruse. Një video nga pjesa perëndimore e qytetit tregon shumë viktima pas një sulmi ajror të shtunën. Nuk është e qartë nëse sulmi u realizua nga aeroplanët sirianë ose rusë. Videoja tregon të paktën shtatë trupa, si dhe persona me djegie të rënda.
Forcat kurde gjithashtu kanë zgjeruar kontrollin mbi disa lagje të Aleppos, sipas banorëve. Para sulmit të kësaj jave, ata kontrollonin dy lagje kurde, por tani janë zhvendosur në zona që dikur ishin nën kontrollin e regjimit sirian. Milicia kurde, e njohur si YPG, ka një histori konflikti me grupe të tjera opozitare në veri të Sirisë.
Ka pasur tashmë një përplasje të shtunën mes anëtarëve të koalicionit rebel dhe luftëtarëve kurdë brenda qytetit, sipas videos të analizuar nga CNN. Një pjesë e koalicionit rebel thotë se tani ka ndërmend të nisë një ofensivë kundër grupeve kurde që mbajnë pjesë të provincës veriore të Aleppos.
Humbja e Aleppos do të shënonte një goditje të rëndësishme për forcat e Assad-it. Disa herë më parë, Aleppo ka qenë qyteti më i madh i Sirisë dhe kryeqyteti ekonomik. Ky qytet ishte gjithashtu baza kryesore e rebelëve deri në vitin 2016, kur Assad e rimori atë. Me rikthimin e rebelëve në Aleppo, ata nuk janë më të izoluara në Idlib, që mund të shkaktojë një efekt domino.
Rebelët kanë paraqitur qëllimet e tyre. Ata janë pjesë e një koalicioni të formuar rishtazi të quajtur “Komanda e Operacioneve Ushtarake,” e cila përfshin një gamë të gjerë luftëtarësh opozitarë, përfshirë grupe islamike dhe të moderuara që dikur mbështeteshin nga SHBA. Koalicioni u shpall të mërkurën, para sulmit në Aleppo, dhe tha se po përgjigjet ndaj sulmeve të përshkallëzuara nga regjimi sirian dhe milicitë iraniane. Por, koha e këtij sulmi është gjithashtu kyçe, pasi mbështetësit kryesorë të Sirisë—Rusia dhe Irani—janë të angazhuar në konflikte të tjera, si lufta në Ukrainë dhe sulmet izraelite ndaj Iranit dhe rrjetit të tij të proxy-ve.
Ofensiva përbën përplasjen më të madhe në vite midis opozitës siriane dhe regjimit të presidentit Assad, i cili ka drejtuar vendin e shkatërruar nga lufta që nga viti 2000. Lufta civile siriane ka filluar gjatë Pranverës Arabe të vitit 2011, kur regjimi shtypi një protestë për demokraci kundër Assad-it. Vendi ra në një luftë civile të plotë, duke formuar një forcë opozitare, të njohur si Ushtria e Lirë Siriane, që luftoi kundër ushtrisë qeveritare.
Që nga marrëveshja e armëpushimit të vitit 2020, konflikti ka mbetur kryesisht i fjetur, me përleshje të ulëta midis rebelëve dhe regjimit të Assad-it. Më shumë se 300,000 civilë kanë humbur jetën gjatë më shumë se një dekade lufte, sipas Kombet e Bashkuara, dhe miliona njerëz janë zhvendosur nëpër rajon./ Syri.Net-CNN/
