Gjyqtarë kandidatë në zgjedhje? Demonstruesit meksikanë bllokojnë Kongresin

Protestuesit në Mexico City bllokuan hyrjet në Kongres të martën për shkak të propozimeve që do t’i bënin gjyqtarët të dalin në zgjedhje.
Një përzierje e punonjësve të gjykatës, studentëve dhe kritikëve të tjerë brohoritnin dhe lidhnin litarë nëpër hyrjet e dhomës së ulët të Kongresit.
Shumë punonjës, duke përfshirë ata në Gjykatën e Lartë, kanë dalë në grevë për të protestuar ndaj reformave kushtetuese të propozuara nga partia Morena e Presidentit Andrés Manuel López Obrador, që sipas tyre do të politizonin dhe deprofesionalizonin sistemin gjyqësor.
Sipas sistemit aktual, gjyqtarët dhe sekretarët e gjykatave, të cilët veprojnë si ndihmës gjyqtarë, kualifikohen ngadalë për poste më të larta bazuar në të dhënat e tyre. Por sipas ndryshimeve të propozuara, çdo avokat me kualifikime minimale mund të kandidojë, me disa kandidatura të vendosura duke nxjerrë emra nga kapela.
Qeveria pretendon se gjykatat janë të korruptuara, ndërsa kritikët thonë se kjo është një rrëmbim pushteti nga presidenti dhe një goditje për pavarësinë e gjyqësorit.
Partia qeverisëse Morena ka dy të tretat e shumicës në Kongres të nevojshme për të miratuar reformat. Udhëheqësi i kongresit të partisë, Rep. Ricardo Monreal, tha se votimi do të zhvillohet, por ndoshta jo në ndërtesën zyrtare të Kongresit.
Monreal tha se nuk kishte plane për të braktisur reformat dhe tha se ligjvënësit mund të thirren në seancë në një hotel ose qendër kongresi më larg nga qendra e qytetit.
“Kjo reformë po shkon përpara,” tha Monreal në një deklaratë të regjistruar. Ai u kërkoi ligjvënësve të mos përpiqen të futen me forcë në selinë e Kongresit, duke thënë se “ne nuk duam të provokojmë ndonjë incident”.
Një nga protestuesit, Javier Reyes, një punonjës i gjykatës federale 37-vjeçar, u zotua të qëndrojë në Kongres për aq kohë sa duhet.
“Partia me shumicën mund të marrë kontrollin e degës së drejtësisë dhe ky praktikisht do të ishte fundi i demokracisë,” tha Reyes.
Gjykatat e Meksikës janë rrënuar prej kohësh nga korrupsioni dhe paqartësia, por në 15 vitet e fundit ato i janë nënshtruar reformave për t’i bërë ato më të hapura dhe të përgjegjshme, duke përfshirë ndryshimin e shumë gjyqeve me dyer të mbyllura, të bazuara në letër, për një argument më të hapur dhe të një formati verbal.
Zërat brenda dhe jashtë vendit thonë se ndryshimet e reja mund të shënojnë një pengesë në përpjekjet për të pastruar gjykatat. Megjithatë, ndryshimet përfshijnë gjithashtu një afat kohor për gjyqtarët që të vendosin për shumë çështje për të luftuar një tendencë që disa gjykime të zgjasin me dekada.
López Obrador tha javën e kaluar se ai i ka vënë marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara dhe ambasadat kanadeze ‘ në pauzë’, pasi të dy vendet shprehën shqetësime rreth rishikimit të propozuar gjyqësor.
Analistët, gjyqtarët dhe vëzhguesit ndërkombëtarë kanë frikë se kjo do të grumbullonte gjykatat me gjyqtarë të njëanshëm politikisht me pak përvojë. Riparimi i planifikuar ka nxitur protesta dhe greva të mëdha dhe kritika të gjera nga investitorët dhe institucionet financiare.
Javën e kaluar, ambasadori amerikan Ken Salazar e quajti propozimin një ‘rrezik’ për demokracinë,  që do të rrezikonte marrëdhëniet tregtare të Meksikës me Shtetet e Bashkuara. López Obrador kritikoi ambasadorin, duke thënë se ai shkeli sovranitetin meksikan.
Pasi Morena dhe aleatët e saj fituan shumicën dërrmuese në zgjedhjet e 2 qershorit, López Obrador është zotuar të shtyjë përpara me ndryshime të tjera kushtetuese, që do të eliminonin shumicën e agjencive të pavarura rregullatore dhe mbikëqyrëse./ AP.
Burimi