Profil/ Ismail Kadare u shua në moshën 88-vjeçare, kush ishte kolosi i letrave shqipe! Shkrimtari u nominua 15 herë për Nobel dhe rrëmbeu çmime ndërkombëtare

Panorama.com.al

01/07/2024

👁1487

Kolosi dhe gjeni i letrave shqipe, Ismail Kadare është ndarë nga jeta në moshën 88-vjeçare. Ai ishte romancier, poet, eseist, skenarist dhe dramaturg shqiptaro.
Ismail Kadare
Ismail Kadare u përqendrua në poezi deri në publikimin e romanit të tij të parë, Gjenerali i ushtrisë së vdekur, vepër që e bëri të famshëm ndërkombëtarisht.
Në vitin 1992, Kadare u nderua me çmimin “Cino Del Duca”; në 1998 me Çmimin Herder; në vitin 2005 me Çmimin Ndërkombëtar Man Booker; në vitin 2009 me Çmimin Princi i Asturias; dhe në vitin 2015 me Çmimin Jerusalem.
Ai u nderua me Çmimin Park Kyong-ni në 2019, dhe Çmimin Ndërkombëtar Neustadt për Letërsinë në vitin 2020.
Në vitin 1996, Franca e bëri atë një bashkëpunëtor të huaj të Akademisë së Shkencave Morales et Politiques të Francës. Ismail Kadare është nominuar për Çmimin Nobel në Letërsi 15 herë.
Që prej viteve 1990, shkrimtarit është kërkuar nga të dyja partitë kryesore politike në Shqipëri që të bëhet president konsensual i Shqipërisë , por ka refuzuar.
Shkrimi i tij është krahasuar gjithashtu me atë të Nikolai Gogol, George Orwell, Gabriel García Márquez, Milan Kundera dhe Balzac. Duke jetuar në Shqipëri gjatë një kohe censure të rreptë, Kadare sajoi manovra dinake për të mposhtur censuruesit komunistë që kishin ndaluar tre nga librat e tij, duke përdorur mjete të tilla si shëmbëlltyra, miti, fabula, përralla popullore, alegoria dhe legjenda, satirë dhe mesazhe të koduara. Në vitin 1990, për t’i shpëtuar regjimit komunist, ai u largua në Paris.
Veprat e tij janë botuar në 45 gjuhë. New York Times shkruante se ai ishte një figurë kombëtare në Shqipëri, e krahasueshme për nga popullariteti ndoshta me Mark Twain në Shtetet e Bashkuara dhe se “vështirë se ka një familje shqiptare pa një libër të Ismail Kadaresë”.
Kadare konsiderohet nga disa si një nga shkrimtarët dhe intelektualët më të mëdhenj të shekujve 20 dhe 21, dhe si një zë universal kundër totalitarizmit.
Ai ishte i martuar autoreb Helena Kadare dhe baba i dy vajzave. Në vitin 2023 i është dhënë shtetësia e Kosovës.

NDIQE LIVE “PANORAMA TV”