“The Economist”: Librat më të mirë të 2024-ës!

Pavarësisht se jetojmë në epokën e teknologjisë dhe inteligjencës artificiale, librat mbeten ushqyesi kryesor i mendjes dhe shpirtit.

Romancë, Trillime, Histori, Art dhe Kulturë, koha është gjithmonë për librat. Pavarësisht se jetojmë në epokën e teknologjisë dhe inteligjencës artificiale, librat mbeten ushqyesi kryesor i mendjes dhe shpirtit.
Nëse jeni fansa të librit, këta janë disa nga titujt më të mirë të shkruar në 2024 e të përzgjdhur nga “The Economist”, dhe ne u sugjerjom t’i hidhni një sy. 

Biografi dhe kujtime

“Redaktori”, nga Sara Franklin: Një libër që shpjegon se si Legjenda e Botimit Judith Jones e formësoi kulturën në Amerikë.  Judith Jones redaktoi të mëdhenjtë e letërsisë dhe kuzhinës dhe shpëtoi ditarin e Anne Frank nga një grumbull dorëshkrimesh të refuzuara. Kjo biografi parashtron se njerëzit që formojnë libra ikonë shpesh e bëjnë këtë në mënyrë të padukshme.
“Kingmaker”, nga Sonia Purnell: Një libër ku shfaqet jeta mahnitëse e joshjes, intrigës dhe fuqisë së Pamela Churchill Harriman. Një biografi e Pamela Churchill , nusja e ish-kryeministrit të Britanisë. Si “kurtezanja më e fuqishme në histori”, ajo joshi burrat gjatë Luftës së Dytë Botërore.
“Maurice dhe Maralyn”, nga Sophie Elmhirst. Chatto & Windus: Një histori e jashtëzakonshme dashuri, bazuar në histori të vërtetë, mes mbytjes së anijes dhe mbijetesës. Ky libër tregon historinë e një çifti të bllokuar pothuajse katër muaj në det – dhe historinë e dashurisë që shpërtheu mes tyre.
“Metamorfozat”, nga Karolina Watroba: Një libër për jetën e Franz Kafkës. Fama e Franz Kafkës nuk është vetëm produkt i përsosmërisë letrare. Ai pati edhe fat, siç zbulon ky studim i jetës së përtejme të shkrimtarit. Ajo gjurmon metamorfozën e tij nga avokati i sëmurë në ikonën letrare botërore.
“Një rrugë kthimi”, nga Christine Blasey Ford: Në vitin 2018, Christine Blasey Ford akuzoi Brett Kavanaugh, një kandidat për Gjykatën e Lartë, se e kishte sulmuar atë kur ishin adoleshente. Kujtimet e saj në këtë libër tregojnë koston e një hapi përpara.
“Patriot”, nga Alexei Navalny, përkthyer nga Arch Tait dhe Stephen Dalziel.  Alexei Navalny kishte një ndjenjë të qartë të misionit : ai donte të çlironte Rusinë nga kontrolli i një despoti. Në një kujtim emocionues pas vdekjes, lideri i vrarë tregon kronikën e martirizimit të tij.
“Gjë e egër”, nga Sue Prideaux: Biografia e parë e madhe e Paul Gauguin në tre dekada. Artisti francez është prekur nga “Cancel culture”, por ky rrëfim tregon se thyerja e normave dhe talenti i tij ishin pjesë e së njëjtës paletë.

Kulturë dhe art

“Gjithçka që shkëlqen”, nga Orlando Whitfield: Një histori miqësie, mashtrimi dhe arti të bukur. Libri tregon ngritjen dhe rënien e Inigo Philbrick, një tregtari me rrota, i cili u dënua për kryerjen e mashtrimit më të madh të artit në historinë amerikane.
“Libërbërësit”, nga Adam Smyth: Një histori e librit në 18 jetë. Një profesor i letërsisë shikon përgjatë pesë shekujve 18 njerëz që i kanë formësuar librat si objekte, nga printerët deri te interneti.
“Shpikja e Reality TV”, nga Emily Nussbaum: Një histori e detajuar e realitetit televiziv , duke argumentuar se është “drafti i parë i kulturës së internetit”.
“Kape foton” nga Bianca Bosker: Një Udhëtim që lakmon mendjen mes artistëve të frymëzuar dhe djallëzive obsesive të artit. Çfarë e bën botën e artit të shëndoshë? Një gazetar tregon tekat e tregtarëve dhe koleksionistëve; rrëfimi i saj është shkruar me humor dhe guxim.
“I mërzitur”, nga Ben Yagoda: Një libër që flet për pushtimin britanik të anglishtes amerikane.
“Leximi i Zanafillës” nga Marilynne Robinson: Një lexim nga afër i librit të parë të Biblës.
“Shkruar në ujë” nga Rochelle Gurstein: Jeta kalimtare e klasikut në art. Klasikët e artit, letërsisë dhe muzikës supozohet të kenë një tërheqje që zgjat gjatë të gjithë epokave.

Trillime

“Liqeni i Krijimit”, nga Rachel Kushner:  Sadie Smith, një agjente amerikane, shkon e fshehtë për të depërtuar në një kult ambientalist në Francën rurale. Njëherësh një thriller i zhurmshëm, një meditim mbi evolucionin njerëzor dhe një udhëtim i shkathët.
“Empusium” nga Olga Tokarczuk: Një histori horror në një vendpushim shëndetësor. Një i ri polak konsumues udhëton për një kurë në malet e Silesisë, ndërkohë, në pyll diçka misterioze trazon gjithçka.
“Dalja e zjarrit”, nga Morgan Talty: Historia tronditëse e mërgimit të një njeriu nga komuniteti i tij. Çfarë e bën një kulturë, pyet libri: është gjaku, apo lidhjet e dashurisë dhe mbrojtjes?
“Duke shkuar në shtëpi”, nga Tom Lamont: Tre burra bëhen përgjegjës për një foshnjë pa nënë. Në një evokim jo sentimental të atësisë dhe miqësisë mashkullore, ky roman eksploron lavdinë dhe sakrificën e përfshirë në të mësuarit për të dashuruar.
“Mbesa”, nga Bernhard Schlink: Pasi gruaja e tij vdes, një librashitës mëson për të kaluarën e saj sekrete. Romancieri më i famshëm i gjallë i Gjermanisë evokon ndarjen midis Berlinit Lindor dhe atij Perëndimor .
“Zemra në dimër”, nga Kevin Barry: Ky libër i hollë është mizor dhe i bukur, njësoj si mjedisi i tij në Montana . Ai kombinon një nderim për peizazhin me një ndërgjegjësim për brutalitetin e tij.
“Kërkohet ndihmë”, nga Adelle Waldman:  Punonjësit e një magazine “si biruca” në veri të Nju Jorkut kërcënohen nga punëdhënësit e pangopur, shitësit monopolistë në internet dhe perspektiva e automatizimit.
“Heshtja e Korit”, nga Mohamed Mbougar Sarr: Një përrallë me refugjatë nga Afrika në Siçili, e cila shpaloset me zëra të shumtë dhe një prekje të realizmit magjik.

Histori

“Fronti Lindor”, nga Nick Lloyd: Një profesor i luftës moderne tregon se si Lufta e Parë Botërore e riorganizoi hartën e botës. Analiza e parë e thellë e Frontit Lindor në anglisht në gati 50 vjet.
“Çdo gjë e gjallë”, nga Jason Roberts: Gara e madhe dhe vdekjeprurëse për të njohur gjithë jetën. Historia e një rivaliteti të harruar që i dha formë botës moderne. Carl Linnaeus dhe Georges-Louis de Buffon garuan për të kategorizuar të gjithë jetën.
“Kali”, nga Timothy Winegard: Një histori galopante. Nga anatomia te roli i kuajve në luftën e parë dhe të dytë botërore, ky libër është i mbushur me detaje magjepsëse.
“Si Bota e bëri Perëndimin”, nga Josephine Quinn: Një histori 4000-vjeçare. Edhe adhuruesit me përvojë të historisë do ta shijojnë këtë udhëtim nëpër harkun e historisë evropiane, gjë që tregon se koncepti i “qytetërimit perëndimor” ka qenë gjithmonë i mangët.
“Shpikja e së mirës dhe së keqes”, nga Hanno Sauer: Një histori botërore e moralit. Çfarë i bën njerëzit të mirë, të këqij apo pak nga të dyja? Ky tregim i pasur ndërthur antropologjinë dhe biologjinë evolucionare për të treguar se si ka ndryshuar morali.
“Horizontet mesjetare”, nga Ian Mortimer: Pse ka rëndësi mesjeta. Kush mendon se Mesjeta ishte e gjithë errësirë, ka një kuptim mesatar të historisë. Ky tregim ndriçues tregon se në këtë periudhë kishte më shumë sesa murtaja, bestytni dhe dhuna.
“Reagan” nga Max Boot: Jeta dhe Legjenda e tij. Një komunikues i pashoq dhe një introvert, Presidenti Ronald Reagan ishte një ideolog në retorikë, por një pragmatist në praktikë. Kjo biografi është një studim personazhesh i hulumtuar me kujdes, thellësisht i lexueshëm, i vendosur në një epokë të shkuar të politikës.

Politikë dhe aktualitet

“Autokraci”, nga Anne Applebaum: Diktatorët që duan të drejtojnë botën. Despotët ndajnë një armik: kontrollet mbi pushtetin dhe botën demokratike që i përkrah ata. Ky libër i shkurtër dhe urgjent përshkruan se si të fortët e sotëm kanë krijuar një rrjet mbështetjeje reciproke.
“Lindur për të sunduar”, nga Aaron Reeves dhe Sam Friedman: Krijimi dhe ribërja e Elitës Britanike.  Dy akademikë britanikë përshkruajnë se si elitat kanë ndryshuar që nga shekulli i 19-të, duke u bërë më të zgjuara dhe më të mira në paraqitjen e tyre si të zakonshme.
“Si të shpëtoni nga një diktator?”, nga Keith Hayward: Një shkencëtar politik nxjerr historinë për prova dhe shqyrton nëse teknikat që rrëzuan despotët e vjetër ende funksionojnë në një epokë të mbikëqyrjes masive.
“Armiqtë tanë do të zhduken”, nga Jaroslav Trofimov: Një rrëfim tronditës i muajve të parë pas pushtimit rus të Ukrainës në vitin 2022, kjo paraqet një pamje të gjallë të mënyrës sesi ukrainasit e zmbrapsën sulmin blitzkrieg me zgjuarsi dhe guxim./Pamfleti 
Burimi