Media e lirë problem për “miken” e Ramës, Georgia Meloni në “luftë” me gazetarët!

Një gazetare e pavarur u gjobit me 5,000 euro muajin e kaluar për postimet në rrjetet sociale në vitin 2021, kur ajo tallte Melonin për gjatësinë e saj.

Si gazetar i Il Foglio, gazetës liberale të Italisë, e orientuar drejt tregut të lirë, Luciano Capone nuk iu shmang kurrë kritikave të ashpra ndaj asaj që ai i përshkruan si impulse proteksioniste të qeverisë dhe politika statiste.
Por një rubrikë në të cilën ai shprehej me tallje se ministri i industrisë Adolfo Urso duhet të quhet Urss, akronimi italian i Bashkimit Sovjetik, e futi Capone në llojin e problemeve ligjore që kritikët thonë se është bërë shumë i shpeshtë nën sundimin e kryeministres Giorgia Meloni.
Gazetari tani po përballet me një betejë të gjatë dhe të shtrenjtë ligjore pasi Urso e paditi atë për shpifje dhe i kërkoi 250,000 euro dëmshpërblim.
“Është pak surreale dhe qesharake. Ai më akuzon për delegjitimim të qeverisë, por më pas kërkon para për vete”, tha Capone për Financial Times.
Përbuzja e Urso – dhe padia e tij – pasqyrojnë marrëdhëniet e ashpra midis gazetarëve dhe qeverisë së Melonit , një përplasje që ka nxitur gjithashtu Brukselin të akuzojë Romën për përdorimin e veprimeve ligjore për të mbytur kritikat e medias.
Italia ra pesë vende në indeksin global të lirisë së shtypit të përpiluar nga Reporterët pa Kufij këtë vit, duke u renditur në vend të 46 nga 180 vende.
Gazetarët, rojet e lirisë së medias dhe avokatët thonë se anëtarët e koalicionit të krahut të djathtë të Melonit janë të hollë dhe të shpejtë për të paditur për mbulim jo të mirë. Qeveria ka vendosur gjithashtu kufizime në raportimin për procedimet penale.
“Me siguri mund të themi se kjo qeveri ka një qëndrim më represiv dhe është më pak e hapur ndaj lirisë së informacionit. Ky është një ndryshim që ne të gjithë e kemi perceptuar. . . Ata janë më pak të gatshëm të pranojnë kritika në nivel politik”, tha Andrea Di Pietro, një avokat mediatik me qendër në Romë.
Věra Jourová, një nënkryetare e Komisionit Evropian, muajin e kaluar akuzoi qeverinë e Melonit për “kanosje” duke përdorur gjithnjë e më shumë padi për të minuar punën e gazetarëve dhe për të kërkuar të ndërhyjë politikisht në transmetuesin publik shtetëror RAI.
Meloni u kthye në komision për gjoja dhënien e besimit ndaj “sulmeve të ngathëta dhe të rreme” nga “profesionistët e dezinformimit dhe mistifikimit” dhe akuzoi gazeta të ndryshme italiane se po përpiqeshin të “manipulonin” Brukselin.
“Unë nuk mendoj se ka një rregull në Itali që thotë se nëse keni një kartë gazetari, mund të shpifni lirisht për dikë”, u tha Meloni gazetarëve.
Senatori Lucio Malan, një anëtar i partisë së krahut të djathtë të Melonit, Vëllezërit e Italisë, tha se kishte precedent që kryeministri të kërkonte rekurs nga gjykatat kur u zemërua nga kritikat.
“Ka shumë raste të kryeministrave që e kanë bërë më parë. E kuptoj që dikujt mund të mos i pëlqejë. Por nuk ka ndryshim nga e kaluara”, tha Malan.
Kushtetuta e Italisë e pasluftës – e miratuar pas rënies së diktaturës fashiste të Benito Musolinit – garanton të drejtën e qytetarëve për të shprehur mendimet e tyre me të folur, me shkrim ose në çdo formë tjetër të komunikimit me shkrim.
Megjithatë, kodi penal i italian përfshin gjithashtu një ligj për shpifjen penale të epokës fashiste, i cili parashikon disa vite burg dhe gjoba për dëmtimin e reputacionit të dikujt. Ndryshe nga vendet si MB, këto vepra mund të përfshijnë fyerje, si dhe pretendime specifike për një person.
Oxygen for Information, një observator me bazë në Romë, vlerëson se më shumë se 6,000 ankesa për shpifje paraqiten çdo vit dhe më pak se 10 për qind rezultojnë në dënime.
“Ka një problem stimujsh,” tha Capone, i cili u padit disa vite më parë për shpifje nga një ligjvënës i Lëvizjes populiste Pesë Yjet. Çështja përfundimisht u pushua.
“Të bësh një ankesë nuk u kushton asgjë politikanëve dhe kushton shumë për ata që e marrin atë. . . Duke pasur parasysh ritmin e ngadaltë të drejtësisë në Itali, ajo var shpatën e Damokleut mbi kokën e një gazetari dhe e lë atje për katër ose pesë vjet”, tha ai.
Gjatë viteve të saj në opozitë, Meloni shpesh paditi kritikët për gjoja fyerje të saj, dhe shumë nga ato raste – të cilat ajo nuk i tërhoqi pasi u bë kryeministre – së fundmi kanë çuar në vendime të profilit të lartë.
Meloni, e cila mprehu dhëmbët e saj politike në një lëvizje rinore neofashiste, alarmoi aleatët në Evropë dhe më gjerë kur erdhi në pushtet në vitin 2022. Por ajo shpejt i zbuti këto frikë duke krijuar lidhje të forta me Brukselin dhe Uashingtonin, madje si erozioni i medias liria mbeti një shqetësim.
Vetëm disa javë pasi Meloni mori detyrën, nisën procedimet në rastin e saj të shpifjes në vitin 2020 kundër shkrimtarit Roberto Saviano për shkak se e quajti atë dhe liderin e ekstremit të djathtë të Ligës, Matteo Salvini, “bastardë” mbi qëndrimin e tyre të ashpër ndaj migracionit. Në tetor, Saviano u dënua dhe u urdhërua t’i paguante Melonit 1.000 euro.
Një gazetare e pavarur u gjobit me 5,000 euro muajin e kaluar për postimet në rrjetet sociale në vitin 2021, kur ajo tallte Melonin për gjatësinë e saj. Raste të tjera po afrohen, me Luciano Canfora, një profesor historie 82-vjeçar, që do të dalë në gjyq në tetor për shkak se e quajti Melonin “një neo-naziste në shpirtin e saj”.
Në Itali, gjyqtarët zakonisht nuk e miratojnë gjuhën fyese, tha avokati i medias Di Pietro, edhe nëse bëhet fjalë për një kriminel të dënuar. Kur një gazetar e quajti një vrasës të vdekur mafioz “një mut”, ai u gjobit me 600 €, plus shpenzimet ligjore në 2020.
“Jurisprudenca italiane nuk legjitimon lirinë e fyerjeve. Ndonjëherë shpifja nuk është për atë që thua, por për mënyrën se si e thua atë”, tha Di Pietro.
Anëtarë të tjerë të kabinetit të Melonit kanë kërkuar gjithashtu zgjidhje ligjore kundër kritikëve. Ministri i Mbrojtjes Guido Crosetto kërcënoi se do të padisë një gazetë për pretendimin se ai kishte një konflikt interesi për shkak të punës së tij të mëparshme në industrinë e mbrojtjes.
Crosetto nuk e çoi gazetën në gjykatë, por tre nga gazetarët e tij janë nën hetim penal për gjoja marrjen dhe publikimin e detajeve të dokumenteve konfidenciale, duke përfshirë deklaratën tatimore të ministrit. Nëse shpallen fajtorë, ata mund të përballen me 5 vjet burg.
Ministri i Bujqësisë Francesco Lollobrigida, kunati i Melonit, paditi një profesor filozofie me bazë në Romë, i cili i përshkroi komentet e tij për “zëvendësimin etnik” të italianëve nga emigrantët si të kujton një “guvernator neo-hitlerit”. Por ankesa e Lollobrigidës u rrëzua nga një gjyqtar në maj.
Gazetari i Il Foglio, Capone tha se ai e sheh rastin e shpifjes së Urso më shumë si një shqetësim sesa një kërcënim, por ende e gjen veten duke peshuar çdo fjalë që shkruan.
“Kjo shton pak presion. Sa herë që shkruaj për temat që trajton ministria, pyes veten se si të flas për to, çfarë fjalësh të përdor”, tha Capone./Përshtati “Pamfleti” nga “FinancialTimes”
*Titull redaksional
Burimi