Projekti i ri ‘Burgu i Hapur’ në Çeki, si funksionon dhe çfarë synon ai?

Projekti i një burgu të hapur në Republikën Çeke synon të ulë nivelin e lartë të përsëritjes së veprave penale. Republika Çeke ka nivelin më të lartë në Evropë të personave që shkelin sërish ligjin edhe pasi kanë vuajtur dënimin. Burgu i ri ofron aktivitete të ndryshme dhe liri më të madhe për t’i përgatitur personat që po vuajnë dënimin për jetën në liri.

Pas rrethimit të lartë me tela me gjemba, pranë burgut Jirice në veri të Pragës, ndodhet objekti i ri Burgu i Hapur.
Këtu nuk ka roje me armë. Të burgosurve u lejohet të lëvizin lirisht dhe të dalin nga qelitë për të bërë punët e tyre të përditshme.
Ata mund të kujdesen për një kopsht të vogël, mund të kultivojnë zarzavate dhe të kujdesen për kafshë të ndryshme.
“Një nga objektivat kryesore të burgut të hapur është të pakësojmë përsëritjen e veprave penale dhe t’i përgatisim të burgosurit për një tranzicion të butë drejt jetës civile. U paraqesim modele situatash me të cilat të burgosurit mësojnë se si të përballen”, thotë Hana Prokopova, drejtore e burgut të hapur.
Programi vazhdon prej gjashtë vitesh e gjysëm. I filluar në nëntor 2017, këtu gjenden 32 të burgosur. Si frymëzim shërbyen projekte të ngjashme në Norvegji, Finlandë dhe Gjermani. Këtu mund të pranohen të burgosurit të cilëve u kanë mbetur nga 6 deri në 18 muaj nga dënimi dhe të cilët do të ribëhen së shpejti pjesë e jetës civile.
Miroslav Horacek është përgjegjës për mirëmbajtjen e një kopshti të vogël dhe i ka mbetur edhe një vit nga dënimi i tij. Përpara kësaj ai e vuante dënimin në qelitë e seksionit B të burgut fqinj.
“Punojnë me ne që të përmirësohemi. Në seksionin B vetëm vuaje dënimin dhe dilje. Ndërsa këtu, përpiqen të të bëjnë njeri më të mirë përpara se të dalësh”, thotë zoti Horacek.
I burgosuri David Hejny ka përgjegjësinë të ushqejë lepujt. Ai gjithashtu kujdeset që kafazët e tyre të jenë të pastër dhe ushqimi të jetë i mjaftueshëm.
“Është mirë që të lejohet të kujdesesh për diçka. Është përgatitje për jetën përjashta, në veçanti nëse ke kafshë shtëpiake. Mund të përgatitesh pas një dënimi të gjatë. Është mirë që kujdesemi për kafshët këtu”, thotë zoti Hejny.
Krahas kafshëve si lamat, pallonjtë dhe pulat, këtu stërviten edhe qentë që do t’u vijnë në ndihmë të verbërve. Të burgosurit kanë përgjegjësinë e një pjese të stërvitjes së këtyre qenve.
“Është një përgjegjësi e madhe që e ndaj me kolegun tim. Kujdesemi për qentë. U japim informacion, i ushqejmë, u mësojmë komandat. Që tani binden kur u thuhet të ulen, të shtrihen dhe të zgjasin putrën”, thotë i burgosuri Vkastimil Krulis.
Ky burg i hapur është i vetmi i këtij lloji në Republikën Çeke. Rreth 300 të dënuar kanë kaluar përmes këtij projekti. Drejtuesit thonë se shumica e tyre janë integruar tashmë me sukses në shoqëri. Rastet e shkeljes së ligjit nga persona të dënuar më parë në Republikën Çeke janë më të lartat në Bashkimin Evropian.
“Puna jonë me të dënuarit është shumë intensive dhe individuale dhe ka patur efekt pozitiv. Në gjashtë vitet që kemi monitoruar rastet e përsëritjes së veprave penale, i kemi mbajtur ato në nivelin 16-17%”, thotë zonja Prokopova.
Sipas kriminalistit Petra Zemanova, përgatitja e të burgosurve për jetën civile është jetike.
“Nëse një i dënuar rikthehet në jetën civile pas vuajtjes së dënimit dhe lihet t’i marrë vendimet i vetëm, ai ka gjasa të larta për ta shkelur ligjin sërish dhe për t’u rikthyer në burg. Përsëritja e veprave penale nuk është problem kryesisht i sistemit të burgjeve, por i sistemit të drejtësisë dhe i kujdesit për të dënuarit e liruar”, thotë zoti Zemanova.
Zëri i Amerikës
 
Burimi