Fryrja e barkut është një shqetësim i zakonshëm që mund të ndikojë në mirëqenien tonë, duke shkaktuar një ndjenjë rëndese dhe parehati, dhe shpesh lidhet me dietën tonë.
Por çfarë duhet të hamë për të reduktuar fryrjen? Dhe çfarë duhet të shmangim? Edhe pse fryrja është zakonisht e përkohshme, ajo mund të bëhet mjaft e bezdisshme, veçanërisht kur ndodh në mënyrë të përsëritur.
Shkaqet e këtij shqetësimi mund të ndryshojnë, por ndër më të zakonshmet janë ushqimet që konsumojmë. Disa ushqime, për shkak të përbërjes së tyre kimike dhe ushqyese, priren të krijojnë gazra në zorrë, duke rritur ndjenjën e fryrjes.
Le të hedhim një vështrim në ushqimet më të zakonshme që shkaktojnë fryrje dhe, më e rëndësishmja, si t’i zëvendësoni ato për të shmangur shqetësimet e barkut.
Thjerrëzat dhe quinoa në vend të fasuleve
Fasulet njihen për përmbajtjen e lartë të fibrave dhe proteinave, por shpesh akuzohen se shkaktojnë fryrje. Kjo për shkak se ato përmbajnë oligosakaride, sheqerna komplekse që trupi ynë e ka të vështirë t’i tresë. Gjatë tretjes, këto sheqerna fermentohen nga bakteret e zorrëve, duke prodhuar gaz. Disa studime tregojnë se konsumimi i rregullt i fasuleve mund të përmirësojë tretjen në afat të gjatë, pasi zorrët përshtaten. Megjithatë, për ata që vuajnë nga fryrjet, preferohen alternativat më të lehta, si thjerrëzat, quinoa apo orizi i murrmë. Gjithashtu, njomja e fasuleve para gatimit mund të reduktojë prodhimin e gazit.
Oriz kafe dhe tërshërë në vend të grurit
Gruri dhe veçanërisht gluteni që përmban, shkakton fryrje të barkut tek shumë njerëz, veçanërisht tek ata me ndjeshmëri ndaj glutenit. Fryrja është për shkak të një reaksioni inflamator në trup, i cili ngadalëson tretjen. Sëmundja celiake, një gjendje që prek rreth 1% të popullsisë, është vetëm një nga shkaqet e kësaj intolerance. Për ata që nuk kanë sëmundje celiake, por përjetojnë fryrje, ka alternativa të tilla si orizi kaf, hikërror, quinoa ose tërshërë. Këto kokrra janë të pasura me fibra dhe lëndë ushqyese.
Kokrra pa gluten në vend të thekrës dhe elbit
Thekra dhe elbi, si gruri, janë kokrra që mund të shkaktojnë fryrje për shkak të përmbajtjes së lartë të glutenit dhe fibrave. Ndërsa janë burime të shkëlqyera të lëndëve ushqyese, ato mund të ngadalësojnë tretjen tek disa njerëz, duke shkaktuar fryrje. Nëse vëreni se buka e thekrës ose ushqimet me bazë elbi ju shqetësojnë, mund t’i zëvendësoni me drithëra pa gluten, si orizi kaf, tërshëra (e certifikuar pa gluten) ose pseudodrithëra si quinoa dhe hikërror.
Kungull i njomë dhe spinaq në vend të perimeve krucifere
Perimet e kryqëzuara, të tilla si lulelakra, brokoli, lakrat e Brukselit dhe lakra, janë të pasura me fibra dhe vitamina, por mund të jenë të vështira për t’u tretur. Fibrat e tretshme dhe sheqernat që ato përmbajnë i nënshtrohen fermentimit në zorrë, duke shkaktuar fryrje. Për të reduktuar fryrjen, rekomandohet t’i gatuani, pasi kjo i bën më të tretshëm. Përndryshe, mund të preferoni perime më të lehta si kungull i njomë, spinaq, shpargu dhe karota.
Barishte në vend të qepëve dhe hudhrave
Qepa dhe hudhra janë përbërës thelbësorë në gatim, por ato mund të shkaktojnë fryrje për shkak të fruktaneve, karbohidrateve komplekse që fermentohen në zorrë dhe prodhojnë gaz. Edhe sasitë e vogla mund të shkaktojnë parehati. Nëse jeni të ndjeshëm ndaj tyre, provoni t’i zëvendësoni me barishte aromatike si rozmarina, rigon ose qiqra. Finoku dhe preshi janë gjithashtu alternativa të shkëlqyera që përmirësojnë shijen pa shkaktuar fryrje.
Agrumet dhe manaferrat në vend të mollëve dhe dardhave
Mollët dhe dardhat janë të pasura me fibra dhe vitamina, por përmbajnë edhe fruktozë dhe sorbitol, sheqerna që shumë njerëz e kanë të vështirë t’i tresin. Rezultati është shpesh fryrje e pakëndshme. Nëse këto fruta ju shkaktojnë shqetësim, provoni t’i gatuani, pasi gatimi i bën sheqernat më të tretshëm. Përndryshe, mund të preferoni bananet, agrumet, luleshtrydhet dhe boronicat, të cilat kanë më pak gjasa të shkaktojnë fermentim në zorrë.
Djathërat pa laktozë ose të vjetruar në vend të bulmetit klasik
Shumë njerëz vuajnë nga intoleranca ndaj laktozës, domethënë nuk mund ta tresin siç duhet sheqerin që gjendet në produktet e qumështit, duke rezultuar në fryrje, gazra dhe dhimbje barku. Intoleranca ndaj laktozës prek një përqindje të madhe të popullsisë së botës, shpesh pa diagnozë. Nëse vëreni se qumështi, djathi ose kosi ju shqetësojnë, provoni alternativa pa laktozë, si qumësht bajame, soje ose oriz. Gjithashtu, provoni disa djathëra te pjekur gjatë dhe produktet probiotike tolerohen më mirë, pasi përmbajnë më pak laktozë.
Ëmbëlsues natyralë në vend të atyre artificialë
Ëmbëlsuesit pa kalori, si sorbitoli dhe ksilitoli, përdoren në pije dhe ushqime “të lehta” si zëvendësues të sheqerit. Megjithatë, sipas studimeve, ato mund të shkaktojnë fryrje, sepse janë të patretshme dhe i nënshtrohen fermentimit në zorrë. Për të shmangur këto efekte anësore, preferoni ëmbëlsuesit natyralë si stevia, mjalti ose sheqeri i kokosit, të cilët janë më të butë me sistemin tretës.
Çaj dhe pije në vend të alkoolit
Edhe pse një gotë verë ose birrë mund të duket e pafajshme, alkooli është një nga faktorët kryesorë që shkakton fryrje. Kjo për shkak se alkooli është një substancë inflamatore dhe mund të irritojë sistemin gastrointestinal.Përndryshe, për të reduktuar fryrjen e barkut, por prapëseprapë të shijoni shoqërinë, mund të zgjidhni pije të lehta si pije alkoolike ose verë. Edhe më mirë, zëvendësoni alkoolin me çajra dhe pije që jo vetëm hidratojnë, por edhe ndihmojnë tretjen.
Ujë ose lëngje të gazuara në vend të pijeve joalkoolike
Pijet e gazuara janë një nga shkaktarët kryesorë të fryrjes së barkut. Dioksidi i karbonit që përmbajnë krijon flluska që hyjnë në sistemin tretës, duke shkaktuar distension dhe fryrje. Përveç kësaj, konsumimi i tyre shoqërohet edhe me gjendje të tjera problematike, si rritja e rrezikut të diabetit dhe obezitetit. Si alternativë, për të shijuar një pije freskuese pa efekte anësore, mund të preferoni ujin natyral ose me aromë, të gazuar me limon ose nenexhik, ose lëngje të freskëta frutash dhe perimesh. Këto jo vetëm që nuk shkaktojnë fryrje, por janë edhe të pasura me lëndë ushqyese.
