Zjarri në Kaliforni me qëllim? Kompanitë e sigurimeve anuluan kontratat pak muaj
Bota E Hënë, 13 Janar 2025 21:50
Kaliforni në flakë ku qindra banesa u rrethuan nga flakët dhe shkaktuan dëme katastrofike në mjedis. Zjarret nuk kanë shkrumbuar vetëm një nga zonat më të shtrenjta të Kalifornisë, por edhe industrinë e sigurimeve të shtetit. Zjarret kanë ngritur pikëpyetje serioze për mënyrën se si autoritetet lokale dhe federale të rajonit më të shtrenjtë të SHBA-së po menaxhojnë krizën.
Erërat e forta që fryjnë në rajon, të kombinuara me mungesën e ujit dhe mjeteve të shuarjes së zjarrit, e kanë çuar në shkatërrim edhe në Malibu, me flakët që nuk bëjnë dallime mes të pasurve dhe të varfërve. Los Angeles në veçanti po përgatitet për rikthimin e erërave të forta, të cilat mund të nxisin përhapjen e zjarreve, të cilat kanë shkaktuar tashmë skena shkatërrimi dhe duke u marrë jetën 24 personave. Megjithatë ajo që ka ngritur pikëpyetje ka qenë fakti që shumë kompani sigurimesh që operojnë në shtet kanë proceduar me anulimin e mijëra kontratave, veçanërisht në zonat që janë përfshirë nga zjarri.
Kompanitë theksojnë se është e pamundur të sigurohen qytetarët, pasi një gjë e tillë kërcënon qëndrueshmërinë e tyre dhe theksojnë se pavarësisht rritjeve shumë të mëdha që ata kanë bërë në politikat e pronarëve të pronave, ligji federal nuk e lejon lëshimin të kontratave të reja dhe shërbimin e angazhimeve ekzistuese.
Mungesa e ujit
Zjarret në Kaliforni nuk janë një dukuri e pazakontë, dhe sado ekstreme që kanë qenë kushtet, me erërat e thata me shpejtësi të jashtëzakonshme, ka disa pika të errëta në lidhje me gatishmërinë e institucioneve për të përballuar situatën. Ndërkohë që flakët digjen prej ditësh, ka pikëpyetje mbi furnizimin me ujë në Los Angelos.Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump akuzoi guvernatorin demokrat Gavin Newsom, se menaxhimi i tij nuk ka krijuar kushte të mjaftueshme për të siguruar ujë për shuarjen e flakëve.
Shkurtimet në Departamentin e Zjarrfikjes
Një tjetër çështje është ajo e ngritur në lidhje me shkurtimin e fondeve për departamentet e zjarrëfikësve me miliona dollarë në vit, pavarësisht paralajmërimeve dhe rreziqeve periodike për zjarre. Kryebashkiaku, i cili ishte larguar në një udhëtim kur shpërtheu zjarri dhe u kthye në Los Anxhelos vetëm të enjten e kaluar, nuk iu përgjigj asnjë prej pyetjeve të vazhdueshme të gazetarëve pasi kritikat ndaj saj u shtuan. Ka dhjetëra raportime nga qytetarë të revoltuar që thonë se gjashtë muaj më parë kompanitë e sigurimit anuluan në mënyrë të njëanshme kontratat e mbulimit të dëmeve nga zjarri. Çështja duket se ka përmasa të ngjashme me ato të zjarrit vdekjeprurës që po djeg zonën. Trump u shpreh se Kalifornia pritet të përballet, përveç efekteve të zjarrit, edhe me fatkeqësinë ekonomike.
Por cilat kompani e kanë bërë këtë lëvizje?
1/ State Farm, me pjesën më të madhe të tregut në shtet, njoftoi në vitin 2023 se nuk do të hynte në politikat e reja të mbulimit nga zjarri dhe në të njëjtën kohë vazhdoi me një rritje prej 20% të politikave ekzistuese. Në prill 2024, vetëm pak muaj më parë, ajo anuloi më shumë se 72,000 politika dhe mbulime zjarri, nga të cilat 30,000 ishin për shtëpitë – dhe në zonat që tani janë shkrumbuar.
2/Në të njëjtën mënyrë lëvizën edhe udhëtarët , të cilët vazhduan me 15% rritje të kontratave ekzistuese dhe ndaluan lëshimin e kontratave të reja. Rritjet e çmimeve të kompanisë kanë prekur më shumë se 300,000 familje amerikane në zonat e prekura.
3/ Tokio Marine Holdings dhe dy degët e saj në Kaliforni njoftuan se nuk do të rinovonin 13,000 kontrata korrikun e kaluar. Në kontratat specifike përfshihen edhe disa qindra prona për përdorim komercial.
4/ Nga viti 2023, Nationëide ka ndaluar lëshimin e kontratave të reja në Kaliforni , ndërsa ka bërë të ditur se do të shqyrtojë mundësinë e largimit të përhershëm nga tregu pas fundit të këtij muaji.
5/ Farmers, shoqëria e dytë më e madhe në shtet për sa i përket pjesës së tregut, njoftoi në fund të vitit 2023 se rreziqet shumë të larta në rajon imponojnë një politikë të mbajtjes së vetëm 7000 policave/muaj, një numër që brenda vitit 2024 e rishikoi në 9000 polica. /muaj por me prime shumë të larta.
Ligji i urgjencës
Me situatën jashtë kontrollit në frontet e zjarrit, mijëra qytetarët janë evakuuar nga shtëpitë e tyre, të cilat në shumicën e rasteve janë bërë hi. Sipas ligjit të ri që hyri në fuqi menjëherë dhe u jep përparësi të prekurve, kompanitë e sigurimeve që do të mbeten dhe duan të vazhdojnë të operojnë në industri të tjera në një nga rajonet më të pasura të SHBA-së do të duhet të kenë mbulim kundër zjarreve, me ekspozime që arrijnë deri në 85% të totalit të fondeve që do të kenë në dispozicion nga kontratat e tyre aktive.
Dispozita në ligjin e ri vendor thotë se rritjet maksimale në mbulimet dhe kontratat e mbrojtjes nga zjarri në të gjithë Kaliforninë nuk mund të kalojnë 5% çdo dy vjet. Ato kompani që nuk respektojnë kuadrin e ri nuk do të kenë të drejtë të operojnë në shtet, çka do të thotë praktikisht se do të humbasin licencën.
Stafi ligjor i guvernatorit të Kalifornisë duket se po përgatitet që shteti të ngrejë padi kundër kompanive specifike, veçanërisht në zonat Malibu dhe Palisades ku dëmi është masiv. Një pjesë e parave të akorduara si kompensim do të krijojë një fond të posaçëm për të prekurit, ku shteti synon ta shpërndajë në mënyrë proporcionale.
Burimi
