
Bota ende e pasigurt nëse asteroidi “2024 YR4” do të përplaset ose jo me Tokën në vitin 2032
NASA rriti shanset që asteroidi 2024 YR4 të godasë Tokën në 1 në 32, ose 3,1%, të martën, por tani ato janë kthyer në 1 në 67, ose 1,5%.Një asteroid mjaft i madh për të shkatërruar një qytet tani ka shumë më pak gjasa të përplaset me Tokën në vitin 2032, sipas të dhënave më të fundit të bëra publike nga NASA-s.
Javët e fundit, NASA kishte rritur në mënyrë të vazhdueshme gjasat e një goditjeje nga asteroidi 2024 YR4, me shanset që arrinin kulmin të martën (18 shkurt) në 1 në 32, ose një shans 3.1% . Megjithatë, të mërkurën (19 shkurt), agjencia hapësinore më shumë se përgjysmoi rrezikun në 1.5%.
Situata e panikut ka të ngjarë të ndryshojnë përsëri pasi astronomët mësojnë më shumë rreth trajektores së YR4, por ata presin që gjasat të përfundojnë në 0% pasi të konfirmohet trajektorja e shkëmbit hapësinor.
YR4 ka një diametër të vlerësuar prej rreth 180 këmbë (55 metra) – ky vlerësim ka qenë i luhatshëm, por asteroidi është afërsisht aq i gjerë sa është i gjatë kulla e anuar e Pizës. YR4 ka potencialin të lëshojë rreth 8 megaton energji në rast të një goditjeje – mbi 500 herë më shumë energji sesa bomba atomike që shkatërroi Hiroshimën në Japoni. Kjo do të thotë se është mjaft i madh për të zhdukur një qytet të madh, por shumë i vogël për t’i dhënë fund qytetërimit njerëzor.
Ekziston një shans i vogël që YR4 të godasë hënën në vend të Tokës, por pothuajse me siguri do të lundrojë padëmshëm përtej të dyjave kur të bëjë afrimin më të afërt me Tokën në vitin 2032.
Shkalla, e prezantuar në vitin 1999, rendit kërcënimet e mundshme të asteroideve nga 0 (pa rrezik) në 10 (ndikim i caktuar). Një objekt i nivelit 3, megjithëse nuk është një katastrofë e menjëhershme, konsiderohet i denjë për monitorim të ngushtë shkencor.
Profesor Richard Binzel, i cili zhvilloi shkallën, shpjegoi se: “Ideja ishte që të ishim sa më transparent për atë që dinë astronomët. Por është paksa si të jesh midis një guri dhe një vendi të vështirë, sepse ne duam të raportojmë atë që dimë për të ruajtur besimin e publikut, por gjithashtu nuk duam të ngremë ndonjë ankth të panevojshëm.”
Zhvendosja dramatike në numrat e probabilitetit nuk është e pazakontë. Shkencëtarët përsosin llogaritjet e tyre ndërsa mbledhin më shumë të dhëna. Vlerësimet e fundit të NASA-s u bazuan në vëzhgimet shtesë të bëra nga teleskopët me bazë tokësore gjatë natës në 19-20 shkurt, duke lejuar astronomët të kuptojnë më mirë orbitën e 2024 YR4.Binzel e krahasoi sfidën me gjurmimin e një topi bejsbolli në mes të fluturimit: “Nëse e mendoni si një lojë bejsbolli, sasia e informacionit që kemi për të gjurmuar këtë asteroid është si të përpiqemi të kuptojmë se ku do të ulet një top fluturues pas goditjes.”
Llogaritjet e rishikuara sugjerojnë se ndërsa 2024 YR4 do të kalojë afër Tokës, ka shumë pak gjasa të godasë. Megjithatë, astronomët do të vazhdojnë të monitorojnë trajektoren e saj gjatë viteve të ardhshme.
Në mes informacioneve të kontrolluara për të mos përhapur panik dhe përllogaritjeve të sakta, është ende një hendek i madh, të cilin nuk e mbushin dot as teoritë, as aludimet.
Përgatiti: Albert Vataj
Burimi