Një në katër fëmijë shqiptarë shkon në shkollë pa ngrënë mëngjes, duke anashkaluar vaktin më të rëndësishëm të ditës. Të dhënat e Institutit të Shëndetit Publik tregojnë se rreth 25% e nxënësve nuk konsumojnë mëngjes, një zakon që rrit rrezikun e mbipeshës dhe obezitetit.
Sipas raportit që mat sjelljet e shëndetshme të fëmijëve në moshë shkollore në të gjithë Europën, Shqipëria renditet ndër vendet e para për konsum të rregullt të frutave dhe perimeve nga të vegjlit. Megjithatë, mungesa e mëngjesit mbetet një problem shqetësues, pasi ndikon drejtpërdrejt në metabolizëm dhe kontrollin e peshës trupore.
Specialistët e shëndetit theksojnë se zakonet e shëndetshme ushqimore, kombinuar me aktivitet fizik të rregullt dhe kufizimin e kohës përpara ekraneve, janë faktorë kyç për parandalimin e mbipeshës. Obeziteti tek fëmijët po shndërrohet në një sfidë globale.
Të dhënat më të fundit tregojnë se 1 në 10 fëmijë të moshës 5–19 vjeç jeton me obezitet, duke u ekspozuar ndaj rreziqeve serioze shëndetësore si diabeti i tipit 2, sëmundjet kardiovaskulare dhe disa lloje kanceri.
Ekspertët apelojnë që prindërit të sigurojnë një mëngjes të balancuar çdo ditë, pasi ai ndihmon jo vetëm në mbajtjen e peshës së shëndetshme, por edhe në përqendrim, energji dhe performancë më të mirë në shkollë.
Category: Shëndetësi
-
1 në 4 fëmijë nuk konsumojnë mëngjes, rritet rreziku i obezitetit
-
Gjatë një sulmi paniku, një karamele e thartë mund të qetësojë mendjen duke aktivizuar shqisat
Mund të duket e pazakontë, por një karamele e thartë mund të jetë një ndihmë praktike në momente ankthi të fortë apo gjatë një sulmi paniku. Specialistët e shëndetit mendor thonë se përdorimi i shijeve shumë intensive, veçanërisht të thartave, mund të funksionojë si një teknikë e menjëhershme “tokëzimi”, një mënyrë për ta rikthyer mendjen në realitet kur ajo nis të humbasë kontrollin.
Sipas tyre, shija e papritur dhe e fortë aktivizon shqisat në një mënyrë të tillë që e detyron trurin të zhvendosë fokusin nga mendimet rraskapitëse të ankthit te ndjesia fizike që po përjetohet. Kjo zhvendosje e vëmendjes është thelbësore për të ndalur spiralen e panikut, e cila shpesh përshkallëzohet brenda pak sekondash. Përveç kësaj, edhe vetë procesi i përtypjes dhe reagimi fiziologjik i trupit ndaj një shije kaq intensive kontribuon në uljen e tensionit dhe rikthimin e ndjesisë së kontrollit.
Megjithatë, ekspertët theksojnë se kjo teknikë është vetëm një ndihmë e shpejtë për situata të menjëhershme dhe nuk duhet parë si trajtim afatgjatë. Sipas rekomandimeve të Utah State University Extension (2023), strategjitë e bazuara në shqisa, si përdorimi i karameleve të tharta, mund të jenë shumë efektive për të përballuar ankthin në moment, por nuk duhet të zëvendësojnë ndihmën profesionale. Nëse simptomat e ankthit shfaqen shpesh ose bëhen më të forta, kërkimi i mbështetjes nga një psikolog apo specialist i shëndetit mendor mbetet thelbësor.
Ndërkohë, teknika të tilla të thjeshta po bëhen gjithnjë e më të njohura në rrjetet sociale, ku shumë përdorues ndajnë përvojat e tyre dhe theksojnë se një karamele e thartë ka qenë shpëtim i menjëhershëm në momente të vështira.
-
Studim/ Të fjeturit mjaftueshëm, çelësi për të qëndruar i shëndetshëm
Një studim i ri global sugjeron që përqendrimi te gjumi mund të jetë më i dobishëm sesa ushtrimet për shëndetin e përgjithshëm, pasi shumica e njerëzve kanë vështirësi të përmbushin nivelet e rekomanduara si të pushimit ashtu edhe të aktivitetit fizik.
Hulumtimi, i botuar në revistën Communications Medicine , zbuloi se shumica e njerëzve nuk arrijnë standardet e promovuara gjerësisht prej shtatë deri në nëntë orësh gjumë dhe të paktën 8,000 hapash në ditë. Rreth 13 përqind në nivel global i përmbushën vazhdimisht të dy objektivat.
“Vetëm një pjesë shumë e vogël e njerëzve mund të arrijnë nivelet e rekomanduara të gjumit dhe të aktivitetit çdo ditë, kështu që duhet të mendojmë vërtet se si funksionojnë këto udhëzime së bashku dhe çfarë mund të bëjmë për t’i mbështetur njerëzit që t’i përmbushin ato në mënyra që i përshtaten jetës reale”, tha Josh Fitton, autori kryesor i studimit dhe studiues i shëndetit të gjumit në Universitetin Flinders në Australi.
Fitton shtoi në një deklaratë se gjetjet ngrenë pyetje në lidhje me rekomandimet e zakonshme shëndetësore, duke nënvizuar sa e vështirë është për shumë njerëz të mbajnë një stil jetese aktiv dhe modele të shëndetshme gjumi.
Studimi analizoi të dhëna nga monitoruesit e gjumit dhe aktivitetit të mbledhura gjatë 3.5 viteve nga më shumë se 70,000 pjesëmarrës në të gjithë globin. Ai tregoi se ndërsa shumë njerëz ose flenë mjaftueshëm ose bëjnë jetë aktive, pak prej tyre arrijnë t’i bëjnë të dyja.
Gati 17 përqind e pjesëmarrësve flinin mesatarisht më pak se shtatë orë dhe bënin nën 5,000 hapa në ditë, duke i vendosur ata në kategorinë “të ulur”, e cila lidhet me rreziqe më të larta të sëmundjeve kronike, shtimit në peshë dhe sfidave të shëndetit mendor.
Studimi ka disa kufizime, siç është mbështetja e tij në të dhënat nga pajisjet personale të gjurmimit, të cilat përdoren më shpesh në vendet më të pasura.
Çelësi për t’u bërë më aktiv, zbuluan studiuesit, qëndron në pushimin e mjaftueshëm. Të fjeturit rreth gjashtë deri në shtatë orë në natë shoqërohej me numrin më të lartë të hapave ditën tjetër.
Studiuesit thanë se nëse njerëzit kanë presion kohe, mund të duan të përqendrohen te gjumi para ushtrimeve.
“Dhënia përparësi gjumit mund të jetë mënyra më efektive për të rritur energjinë, motivimin dhe kapacitetin tuaj për lëvizje”, tha Danny Eckert, autori kryesor i studimit dhe profesor në Universitetin Flinders.
“Ndryshime të thjeshta si zvogëlimi i kohës para ekranit para gjumit, mbajtja e një orari të qëndrueshëm gjumi dhe krijimi i një mjedisi të qetë gjumi mund të bëjnë një ndryshim të madh”, shtoi ai. -
E pini çdo ditë? Ja si mund të ndikojë ky lëng në tensionin e gjakut dhe trupin tuaj
Lëngu i selinos është bërë një hit i vërtetë midis dashamirësve të një jete të shëndetshme është plot me vitamina, minerale dhe ujë, dhe ekspertët zbulojnë se çfarë ndodh në trup kur e pimë çdo ditë.
Lëngu i selinos është një pije freskuese e mbushur me vitamina, minerale dhe ujë, dhe përbërësit që përmban mund të kenë përfitime të shumta shëndetësore.
Edhe pse është bërë popullor si një lloj eliksiri i shëndetit, është e rëndësishme të dimë saktësisht se çfarë ndodh në trup gjatë konsumimit të rregullt të tij.
Hidratim dhe energji
Meqenëse përbëhet nga deri në 95 përqind ujë, lëngu i selinosë është një aleat i shkëlqyer në mbajtjen e trupit të hidratuar. Një filxhan lëng gjithashtu siguron një dozë të mirë kaliumi, një elektrolit thelbësor për ekuilibrin e lëngjeve në trup, i cili ndihmon trupin të qëndrojë i hidratuar dhe plot energji.
Sheqer i qëndrueshëm në gjak
Ndryshe nga shumë lëngje frutash, lëngu i selinosë ka shumë pak sheqer dhe karbohidrate, kështu që nuk do të shkaktojë një rritje të papritur të sheqerit në gjak.
Mund të ndihmojë në ruajtjen e niveleve të shëndetshme të sheqerit duke përmirësuar ndjeshmërinë ndaj insulinës. Magnezi ndihmon në transportimin më efikas të glukozës në qelizat muskulore, duke siguruar energji më të qëndrueshme gjatë gjithë ditës.
Një agjent i fuqishëm anti-inflamator
Selinoja është e pasur me antioksidantë, veçanërisht apigeninë, një antioksidant natyral me veti të mundshme kundër kancerit. Hulumtimet tregojnë se mund të kufizojë dëmtimin e qelizave dhe të zvogëlojë përhapjen e kancerit, por nevojiten prova të mëtejshme klinike.
Ndihmë me presionin e lartë të gjakut
Konsumi i rregullt i lëngut të selinosë mund të ndihmojë në uljen e presionit të gjakut. Komponimet në selino ndihmojnë në mbajtjen e enëve të gjakut të zgjeruara dhe të hapura, ndërsa efektet e lehta diuretike ndihmojnë trupin të heqë qafe lëngjet e tepërta.
Rreziqet dhe efektet anësore të mundshme
Edhe pse lëngu i selinos është një pije e shëndetshme për shumicën e njerëzve, ka rreziqe. Psoralenet mund të rrisin ndjeshmërinë e lëkurës ndaj diellit dhe disa njerëz janë alergjikë ndaj profilinës së proteinave.
Lëngu i selinos mund të zvogëlojë efektivitetin e holluesve të gjakut për shkak të përmbajtjes së lartë të vitaminës K. Gjithashtu, shtrydhja e tij humbet fibrat, të cilat kontribuojnë në shëndetin e tretjes. -
Çfarë i ndodh trupit kur e teprojmë me vitaminën D
Mungesa e vitaminës D është shumë e përhapur. Kjo vitaminë është thelbësore për shëndetin e kockave, muskujve, sistemit imunitar dhe metabolizmin. Megjithatë, ashtu si mungesa, edhe teprica e saj mund të shkaktojë dëme serioze.
Së fundmi, 16 persona në Ishujt Balearik përfunduan në spital me simptoma helmimi pasi kishin marrë një suplement të blerë online me formulë të gabuar, pa mbikëqyrje mjekësore. Rasti ngriti alarmin për rreziqet e përdorimit të pakontrolluar të suplementeve.
Ekspertët paralajmërojnë se vitamina D nuk është thjesht një “vitaminë”, por një hormon (kolekalciferol), dhe duhet trajtuar si një medikament që kërkon monitorim. Marrja e pakontrolluar ose e panevojshme e dozave të larta mund të çojë në hipervitaminosi D, një gjendje në rritje për shkak të suplementimit të tepruar.
Rreziqet e tepricës së vitaminës DDozat e larta çojnë në hiperkalçemi, rritje të kalciumit në gjak, duke shkaktuar fillimisht:
-nauze, të vjella, kapsllëk, mungesë oreksi-etje të shtuar dhe urinim të shpeshtë-lodhje dhe dobësi të madheNëse teprica vazhdon, mund të krijohen depozitime kalciumi në enët e gjakut dhe në organe të rëndësishme, të cilat mund të shkaktojnë hipertension, dëmtime të veshkave dhe deri në insuficiencë renale.
Problemi i vetëmjekimitVitamina D gjendet lehtësisht në suplemente të ndryshme dhe shumë njerëz e marrin pa indikacion mjekësor, shpesh sipas këshillave nga persona jo të kualifikuar. Doza të caktuara janë shumë të larta dhe të destinuara vetëm për raste të rënda, prandaj duhen përdorur vetëm nën kontroll profesional dhe me analiza periodike.
Studime të reja dhe keqkuptimeNjë studim britanik ka treguar se suplementet me vitamina D2 mund të ulin nivelet e vitaminës D3, formës që organizmi përdor realisht. Gjithashtu, toksiciteti nga vitamina D vjen vetëm nga suplementet, jo nga ushqimi dhe as nga dielli, pasi trupi e rregullon vetë prodhimin.
Mesazhi kryesorSpecialistët theksojnë se emërtimi “vitaminë” është i gabuar dhe krijon ndjesinë e një substance të padëmshme, ndërkohë që bëhet fjalë për një hormon që mund të shkaktojë dëme serioze nëse merret pa kontrolle. Suplementimi duhet të vendoset, rregullohet dhe monitorohet vetëm nga mjeku. -
Superushqimi korean për një sistem imunitar të fortë
Një ushqim tradicional korean rezulton të jetë një tonik efektiv për imunitetin dhe mikrobiomën e zorrëve, sipas një studimi të ri.
Trendet ushqimore nga Lindja e Largët po e përmbytin ngadalë Perëndimin, duke e pasuruar jo vetëm me shije, por edhe me vlera ushqyese.
Kimchi, lakra e fermentuar nga Koreja, është një nga këto ushqime karakteristike. Nuk është vetëm e shijshme, por edhe një aleat i mirë në forcimin e sistemit imunitar, pasi mund të ndikojë pozitivisht në mikrobiomën e zorrëve, sipas një studimi të kohëve të fundit.
Studimi zbuloi se kimchi aktivizoi sistemin imunitar në një mënyrë të synuar. Në mënyrë specifike, rriti aktivitetin e qelizave që “njohin” viruset dhe bakteret trupit, qelizat imune, duke ndihmuar kështu sistemin imunitar të reagojë më shpejt e në mënyrë efektive.
Përveç kësaj, studiuesit vunë re se kimchi rriti aktivitetin e gjeneve specifike që veprojnë si “çelës”, duke u lejuar qelizave imune të dërgojnë sinjale më të qarta te qelizat T.
Në të njëjtën kohë, u identifikuan ndryshime gjenetike në qelizat T ndihmëse që i bënë ato të reagonin më shpejt ndaj faktorëve që aktivizojnë përgjigjen imunitare. Meqenëse këto qeliza luajnë një rol kyç në koordinimin e sistemit imunitar, këto ndryshime nënkuptojnë se ato mund të ndihmojnë në mënyrë më efektive qelizat e tjera të luftojnë infeksionet.
Në përgjithësi, rezultatet sugjerojnë se kimchi ndihmon sistemin imunitar të përgjigjet në mënyrë më efektive ndaj kërcënimeve pa shkaktuar inflamacion të tepërt. Këto gjetje sugjeron përfitime të mundshme për mbrojtjen kundër viruseve, përmirësimin e përgjigjeve ndaj vaksinave dhe rregullimin e inflamacionit – megjithëse nevojiten kërkime të mëtejshme.
-
Pse disa njerëz janë më rezistentë ndaj të ftohtit?
Disa njerëz janë shumë më rezistentë ndaj të ftohtit se të tjerët, edhe kur temperatura bie ndjeshëm. Një studim nga Instituti Karolinska ka gjetur arsyen dhe pohon se ky ndryshim nuk është i rastësishëm, por lidhet me gjene specifike. Studimi tregon se një mutacion i zakonshëm gjenetik në gjenin ACTN3, i cili rregullon funksionin e muskujve skeletorë, i bën disa njerëz shumë më rezistentë ndaj të ftohtit.
Rreth një në pesë persona u mungon proteina α-aktinina-3, për shkak të një ndryshimi të thjeshtë gjenetik në ACTN3. Mungesa e kësaj proteine duket se është rritur ndërsa njerëzit modernë migruan nga Afrika në klimat më të ftohta të Evropës dhe Azisë.
Shkencëtarët kanë zbuluar se njerëzit që u mungon α-aktinina-3 mund të mbajnë një temperaturë më të lartë të trupit dhe të ftohen më pak kur ekspozohen ndaj temperaturave të ftohta, krahasuar me ata me nivele normale të proteinës.
Në eksperiment morën pjesë 42 burra të moshës 18-40 vjeç nga Kaunas, Lituani. Vullnetarët u ekspozuan ndaj ujit të ftohtë në 14℃ për deri në 120 minuta, me pushime 10-minutëshe në temperaturë ambienti midis tyre. Pastaj ata u ndanë në dy grupe, varësisht nëse kishin apo jo proteinën α-aktinina-3.
Rezultatet ishin mbresëlënëse:
– Vetëm 30% e pjesëmarrësve që kishin proteinën arritën të përfundonin 120 minutat në të ftohtë.
– Në të kundërt, 69% e atyre që nuk kishin α-aktininë-3 i mbijetuan të gjithë ekspozimit.
Përveç kësaj, studiuesit vlerësuan se sa intensivisht dridheshin pjesëmarrësit. Ata që nuk kishin proteinë dridheshin dukshëm më pak, duke treguar se trupat e tyre gjenerojnë nxehtësi në mënyrë më efikase pa shpenzuar shumë energji.
Ky zbulim është i rëndësishëm: të kuptuarit se si ky gjen ndikon në funksionin e muskujve mund të çojë në trajtime të reja për sëmundje serioze të muskujve siç është distrofia muskulore e Duchenne-it, por edhe për sëmundjet e zakonshme metabolike siç janë obeziteti dhe diabeti i tipit 2.
-
Infarkti kardiak po prek gjithnjë e më shumë të rinj, kardiologu shpjegon arsyet
Infarkti i miokardit po prek gjithnjë e më shumë të rinjtë, ku kardiologu Elton Qeli paralajmëroi se po rritet shqetësueshëm numri i sëmundjeve kardiovaskulare në vend. Po pse ndodh kjo?
Në një intervistë në emisionin “Mirëmëngjes Shqipëri” në RTSH, kardiologu Qeli theksoi se faktorët që kontribuojnë janë të shumtë: hipertensioni, diabeti, pirja e duhanit, mbipesha, nivelet e larta të yndyrave në gjak, por edhe stresi, i cili po ndikon veçanërisht tek moshat e reja. Faktorët gjenetikë dhe përdorimi i substancave narkotike gjithashtu rrisin rrezikun.
“Ka një rritje të frikshme të prevalencës së sëmundje kardiovaskulare në popullsinë shqiptare por në mënyrë të veçantë edhe tek moshat e reja. Shkak pse është rritur kjo prevalencë përveç hipertensionit, diabetit, duhan pirja, mbipesha, yndyrat në gjak, shohim se një nga arsyet që mund të ndikojë është edhe stresi. Kjo është një nga arsyet që shpjegon rastet në moshat e reja. Një arsye tjetër janë edhe faktorët gjenetik. Një rol të rëndësishëm në kohët kur jetojmë është edhe përdorimi i substancave narkotike te moshat e reja”, tha mjeku.
Kardiologu nënvizoi se mënyra jo e shëndetshme e jetesës, sidomos konsumimi i fast food-eve, po shkakton shfaqjen e diabetit, hipertensionit dhe problemeve me yndyrat në gjak që mund të çojnë deri te infarkti kardiak në moshë të re.
“Mënyra jo e shëndetshme të jetesës ka të bëjë edhe mënyra e ushqyerjes ku moshat e reja konsumojnë shpesh fast food-e dhe krijojnë probleme të shfaqjes më herët të diabetit, hipertensionit, yndyrave në gjak të larta deri në infarkt kardiak në moshë të re”, u shpreh ai.
Simptomat më të zakonshme të infarktit janë dhimbja e gjoksit dhe vështirësia në frymëmarrje, por në disa raste ai mund të shfaqet papritur pa paralajmërim.
“Një nga simptomat e infarktit është dhimbja e gjoksit, mbajtja e frymës, por ka edhe raste që ajo shfaqet papritur pa pasur asnjëherë shqetësim apo simptoma kardiake. Kush ka simptomat e para duhet të mos i neglizhojë ato dhe të drejtohet te mjeku. Popullata duhet t’i nënshtrohet kontrolleve periodike, sidomos që në moshë të re duhet ti fillojë edhe tata persona që kanë familjarë me sëmundje kardiovaskulare, diabeti apo hipertension. Menaxhimi i stresit dhe një ushqyerje e shëndetshme janë kryesore për të shmangur problemet me shëndetin në përgjithësi dhe me zemrën”, tha mjeku. -
Shpërthim i pazakontë i gripit, varianti i ri ‘K’ i virusit ‘H3N2’ rikthen maskën
Sistemet e kujdesit shëndetësor në Evropë, SHBA dhe Azi janë përsëri në gatishmëri, për shkak të sjelljes së paparë të gripit , dhe konkretisht të variantit K të virusit H3N2.
Fillimi i dimrit në hemisferën veriore shënohet nga një rritje e rasteve të gripit 3 deri në 6 javë më herët se sa pritej, sipas të dhënave nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).
Vende të tilla si Gjermania, Franca, Italia, Mbretëria e Bashkuar, Spanja, Shtetet e Bashkuara, Kanadaja dhe Japonia kanë parë një kërkesë të paparë për kujdes shëndetësor, veçanërisht tek fëmijët e vegjël, të moshuarit dhe njerëzit me sëmundje kronike.
Në Spanjë, të dhënat nga Instituti Shëndetësor Carlos III (ISCIII) tregojnë një shkallë gripi prej 112.2 rastesh për 100 mijw banorë, pothuajse dhjetë herë më e lartë se e njëjta periudhë e vitit të kaluar. Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar gjithashtu po raportojnë shifra që tejkalojnë shumë të dhënat e mëparshme dhe tashmë kanë përforcuar infrastrukturën e tyre spitalore. Në Shtetet e Bashkuara, Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) konfirmojnë se varianti K po bëhet dominues dhe paralajmërojnë se epidemia mund të shtrihet në pranverë.
Virusi mbërriti i shoqëruar nga qarkullimi i njëkohshëm i virusit respirator sincicial (RSV) dhe SARS-CoV-2, gjë që përkeqëson ngopjen e spitalit dhe ndërlikon diagnozën.
Varianti K i H3N2 përfshin disa mutacione, duke i lejuar asaj të shmangë pjesërisht si imunitetin natyror ashtu edhe atë të gjeneruar nga vaksinat aktuale. Andrew Pekosz i Universitetit Johns Hopkins pohon se këto ndryshime gjenetike rrisin transmetueshmërinë e virusit, veçanërisht në mjedise të mbyllura dhe të ajrosura dobët gjatë dimrit.
Simptomat zakonisht përfshijnë temperaturë të lartë, keqtrajtim të rëndë, dhimbje muskujsh, kollë të thatë dhe lodhje.
Mjekët paralajmërojnë se kjo gjendje mund të ngatërrohet me COVID-19 dhe viruse të tjera të frymëmarrjes, kështu që ata rekomandojnë kryerjen e testeve të kombinuara për një diagnozë të saktë. -
Metabolizëm më të shpejtë për moshën mbi 50 vjeç? Gjashtë ushqime që mund të ndihmojnë
Metabolizmi ngadalësohet natyrshëm me moshën, masa muskulore zvogëlohet dhe ndryshimet hormonale e bëjnë humbjen e yndyrës më të vështirë.
Disa rregullime dietike mund të ndihmojnë, veçanërisht proteinat e duhura me bazë bimore që mbështesin muskujt, ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe hormonet e oreksit. Dr. Hector Perez shpjegon se ushqime të tilla “mbështesin funksionin e tiroides , stabilizojnë sheqerin në gjak, zvogëlojnë inflamacionin dhe e mbajnë sintezën e proteinave të muskujve aktive”. Ai shton se proteinat me bazë bimore mund t’i ndihmojnë gratë mbi 50 vjeç “të mbrojnë muskujt dhe të rregullojnë hormonet e oreksit”.
Sipas mjekut, këto janë ushqimet që duhet të hanë personat mbi 50 vjeç nëse duan një metabolizëm më të shpejtë, shkruan Index .
Thjerrëza
“Thjerrëzat janë të pasura me proteina, hekur dhe vitamina B, dhe përmbajnë niseshte rezistente, e cila përmirëson ndjeshmërinë ndaj insulinës”, thotë Dr. Perez për SheFinds. Kjo është e rëndësishme për gratë që kanë probleme me luhatjet dhe dëshirën për sheqer. Ajo gjithashtu thotë se “një kontroll më i mirë i insulinës do të thotë më pak dëshirë dhe djegie më e mirë e yndyrës”, dhe nivelet e ulëta të hekurit mund të ngadalësojnë tiroiden.
Tofu dhe tempeh
Humbja e muskujve përshpejtohet pasi bie niveli i estrogjenit, kështu që Dr. Perez thotë se tofu dhe tempeh ndihmojnë sepse ato “përmbajnë fitoestrogjene dhe proteina të plota”.
Tempeh gjithashtu i bën mirë zorrëve sepse fermentohet dhe zvogëlon inflamacionin. Ai rekomandon marinimin e tofusë ose tempeh për të marrë proteina të mjaftueshme për të ndërtuar muskuj.
Qiqra të pjekura dhe humus
Qiqrat shpesh klasifikohen gabim si karbohidrate, por Dr. Perez thotë se ato “ofrojnë proteina dhe fibra të tretshme që stabilizojnë glukozën”. Sheqeri i qëndrueshëm në gjak do të thotë që trupi djeg dhjamin më lehtë.
Farat chia ?
Dr. Perez thekson se chia nuk funksionon për shkak të kalorive të saj, por sepse fibra e saj “përmirëson thithjen e proteinave dhe ngadalëson tretjen”. Kjo ndihmon në ruajtjen e sintezës së qëndrueshme të proteinave muskulore, e cila nxit metabolizmin.
Fasule të zeza
Fasulet e zeza të ftohta rrisin përfitimet metabolike sepse, siç thotë Dr. Perez, “ato krijojnë niseshte më rezistente, e cila zvogëlon rritjen e insulinës dhe ushqen bakteret e zorrëve”. Ai i quan ato “një përforcues natyral i GLP-1 pa ilaçe”, sepse ndihmojnë në uljen e të ngrënit të tepërt dhe stabilizimin e metabolizmit të yndyrës.
Edamame
Edamame është një proteinë e plotë e pasur me leucinë, e cila është një lëndë ushqyese që ndërton muskujt. Dr. Perez shpjegon se është unike sepse shumica e ushqimeve me bazë bimore kanë më pak leucinë, duke e bërë atë veçanërisht të dobishëm për njerëzit mbi 50 vjeç. Ai e sugjeron atë si një meze të lehtë me shumë proteina në vend të arrave.