Ndre Mjeda, zëri poetik i Rilindjes që u dha shpirt letrave shqipe
Ndre Mjeda (20 nëntor 1866 – 1 gusht 1937) ishte një filolog, poet, prift, rilindas, përkthyes dhe shkrimtar shqiptar i periudhës së Rilindjes Kombëtare. Në formimin dhe krijimtarinë e tij letrare, Mjeda u ndikua nga shkrimtari jezuit Anton Xanoni dhe poeti françeskan Leonardo De Martino. Në përvjetorin e 88-të të ndarjes së tij nga jeta, […]
Maturantët shqiptarë dinë më mirë Anglisht se Shqip
Gjuha shqipe po bëhet çdo vit e më e huaj për maturantët. Ndonëse është pjesë e përditshmërisë së tyre, duket se po e njohin gjithnjë e më pak atë. E kundërta ndodh me gjuhën e huaj, thuhet në raportin e Qëndresa Qytetare. ‘Janë rezultate që vijnë nga provimi i gjuhës shqipe, që tregojnë një rënie […]
Raporti: Nota mesatare në Gjuhë Shqipe dhe Letërsi me rënie historike, për herë të parë nën 7
Foto ilustruese TIRANË- Notat në Gjuhën Shqipe dhe Letërsi kanë shënuar një rënie drastike, duke rënë për herë të parë nën notën 7. Qëndresa Qytetare ka përpiluar një raport lidhur me rezultatet e provimeve të kryera nga studentët e rinj në vitin 2025. Por notat e marra nga nxënësit, sipas raportit të fundit nga Qëndresa […]
Përkujtojmë sot 95-vjetorin e ndarjes nga jeta të atdhetarit dhe patriotit Bajo Topulli
Bajo Topulli u arsimua në Stamboll që në moshën 11 vjeçare, ku brumoset me idetë përparimtare dhe patriotike të vëllezërve Frashëri, Samiut dhe Naimit, por edhe Jani Vretos. Sipas këshillave të tyre ai shkon në Selanik, ku fillon një aktivitet të gjerë si propagandues i gjuhës shqipe. Më pas, në vjeshtën e vitit 1904, Bajon […]
“Kanoni- Ese për letërsinë shqipe”, libri më i ri i akademik Sabri Hamitit
Libri “Kanoni – Ese për letërsinë shqipe” është studim i poetikës historike shqipe nga e cila rrjedh e distilohet kanoni letrar si monument kulturor e identitar nacional. Libri përbëhet nga më se 30 studime për letërsinë shqipe, të konceptuara si 30 vepra me strukturë monografike për fenomene, autorë dhe vepra letrare. Libri studimor “Kanoni – […]
E dhimbshme/ Patrioti që hapi “Mësonjëtoren e Parë Shqipe”, vdiq në mjerim të thellë
Koço Sotirin e gjejmë herë me emrin “Koto”, herë me emrin “Kostandin” e herë me emrin “Koço Shqiptari“, emër të cilin ja kishin vendosur shokët e tij rilindas, për përkushtimin ndaj çështjes kombëtare dhe veprimtarisë së tij të dendur patriotike. Është vëllai i madh i Pandeli Sotirit, drejtorit të Shkollës së Parë Shqipe, që u […]
Testamenti i Eqrem Çabejt
Më 13 gusht 1980, në një spital të Romës, mbylli sytë Eqrem Çabej, një nga lisat më të lartë të shkencës, arsimit dhe të kulturës shqiptare, anëtar themelues i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Mësues i Popullit. Vdekja i ndërpreu punën në veprën “Studime etimologjike në fushë të shqipes” dhe të punëve të tjera që […]
“Alfabetarja e gjuhës shqipe” dhurata e rilindësve shqiptarë për Sulltan Abdyl Hamitin II! Ja nga kush u përgatit
Më 27 shkurt 1879 u botua në Stamboll “Alfabetarja e gjuhës shqipe”. Ky botim u bë i mundur në sajë të nismës së Sami Frashërit, të Jani Vretos e të Pashko Vasës. “Alfabetarja e gjuhës shqipe” nuk përfaqëson një abetare tipike, pasi përfshin një sërë shkrimesh me natyrë didaktike, me autorësinë e nismëtarëve. Në mbrujtjen […]
Shumica gabojnë/ Ja si duhet t’i shkruani përemrat e pacaktuar
Një ndër 7 llojet e përemrave të gjuhës shqipe janë edhe “Përemrat e pacaktuar”, të cilët kanë një shtrirje të gjerë përdorimi në gjuhën tonë. Përemrat e pacaktuar tregojnë frymorë a sende në mënyrë të pacaktuar ose sasi të pacaktuara të tyre. Veçori themelore e përemrave të pacaktuar është pacaktuesia. Dikur këta përemra quheshin edhe […]
SHBA apo Sh.B.A? OKB apo O.K.B? Si t’i shkruajmë saktë shkurtimet në gjuhën shqipe?
Shumë herë na ndodh që shkurtimet në gjuhën shqipe i hasim të shkruara gabim. Disa i shkruajnë me pikë ndërmjet shkronjave, disa nuk i vendosin në trajtat e duhura rasore etj. Edhe për shkurtimet ka një rregull se si duhet të shkruhen. Sipas “Drejtshkrimit të gjuhës shqipe”, pika 84, kemi: “Shkurtimet e emrave të shteteve, […]