“Kanoni- Ese për letërsinë shqipe”, libri më i ri i akademik Sabri Hamitit
Libri “Kanoni – Ese për letërsinë shqipe” është studim i poetikës historike shqipe nga e cila rrjedh e distilohet kanoni letrar si monument kulturor e identitar nacional. Libri përbëhet nga më se 30 studime për letërsinë shqipe, të konceptuara si 30 vepra me strukturë monografike për fenomene, autorë dhe vepra letrare. Libri studimor “Kanoni – […]
E dhimbshme/ Patrioti që hapi “Mësonjëtoren e Parë Shqipe”, vdiq në mjerim të thellë
Koço Sotirin e gjejmë herë me emrin “Koto”, herë me emrin “Kostandin” e herë me emrin “Koço Shqiptari“, emër të cilin ja kishin vendosur shokët e tij rilindas, për përkushtimin ndaj çështjes kombëtare dhe veprimtarisë së tij të dendur patriotike. Është vëllai i madh i Pandeli Sotirit, drejtorit të Shkollës së Parë Shqipe, që u […]
Testamenti i Eqrem Çabejt
Më 13 gusht 1980, në një spital të Romës, mbylli sytë Eqrem Çabej, një nga lisat më të lartë të shkencës, arsimit dhe të kulturës shqiptare, anëtar themelues i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, Mësues i Popullit. Vdekja i ndërpreu punën në veprën “Studime etimologjike në fushë të shqipes” dhe të punëve të tjera që […]
“Alfabetarja e gjuhës shqipe” dhurata e rilindësve shqiptarë për Sulltan Abdyl Hamitin II! Ja nga kush u përgatit
Më 27 shkurt 1879 u botua në Stamboll “Alfabetarja e gjuhës shqipe”. Ky botim u bë i mundur në sajë të nismës së Sami Frashërit, të Jani Vretos e të Pashko Vasës. “Alfabetarja e gjuhës shqipe” nuk përfaqëson një abetare tipike, pasi përfshin një sërë shkrimesh me natyrë didaktike, me autorësinë e nismëtarëve. Në mbrujtjen […]
Shumica gabojnë/ Ja si duhet t’i shkruani përemrat e pacaktuar
Një ndër 7 llojet e përemrave të gjuhës shqipe janë edhe “Përemrat e pacaktuar”, të cilët kanë një shtrirje të gjerë përdorimi në gjuhën tonë. Përemrat e pacaktuar tregojnë frymorë a sende në mënyrë të pacaktuar ose sasi të pacaktuara të tyre. Veçori themelore e përemrave të pacaktuar është pacaktuesia. Dikur këta përemra quheshin edhe […]
SHBA apo Sh.B.A? OKB apo O.K.B? Si t’i shkruajmë saktë shkurtimet në gjuhën shqipe?
Shumë herë na ndodh që shkurtimet në gjuhën shqipe i hasim të shkruara gabim. Disa i shkruajnë me pikë ndërmjet shkronjave, disa nuk i vendosin në trajtat e duhura rasore etj. Edhe për shkurtimet ka një rregull se si duhet të shkruhen. Sipas “Drejtshkrimit të gjuhës shqipe”, pika 84, kemi: “Shkurtimet e emrave të shteteve, […]
Kur u botua Abetarja e parë në gjuhën shqipe?
Që në fillimet e lëvizjes për çlirim nga Turqia, çështja e alfabetit doli në plan të parë: pa të nuk mund të flitej për Rilindje të popullit shqiptar, prandaj me nismën e Sami Frashërit, Jani Vretos e Pashko Vasës, më 27 shkurt 1897 u botua në Stamboll “Alfabetarja e gjuhës shqipe” Që të kuptojmë rëndësinë […]
Mehmet Elezi: Drejtshkrimi i gegnishtes ose gegnishtja e standardizueme
Pas Fjalorit të Gjuhës Shqipe, të vitit 2006, që përmban rreth 41000 fjalë e rreth 54000 kuptime, të cilat nuk gjinden në fjalorët e Akademisë së Shkencave të viteve 1980 e 2002 e po ashtu edhe 5300 shprehje frazeologjike, gjuhëtari Mehmet Elezi ka gëzuar lexuesit me Rregullat e drejtshkrimit të gjuhës shqipe në gegnisht. Sa […]
Fragment nga “Dashuria e Talatit me Fitneten” e Sami Frashërit
Sami Frashëri është ideologu më i shquar i lëvizjes sonë kombëtare. Si udhëheqës ideologjik, mendje e ndritur prej dijetari, ai mbetet një nga personalitetet më të rëndësishëm të Rilindjes. Krijimtaria e Samiut në gjuhën shqipe është e lidhur tërësisht me idealet e lëvizjes kombëtare për çlirim, me nevojat e shkollës e të kulturës kombëtare. Pa […]
Evropë apo Europë, si duhet të shkruhet?
Pse sot hasim dy trajta të kësaj fjale? Ku qëndron ngërçi, që kemi një dyzim të kësaj fjale? Në fakt, cilën duhet të marrim si trajtë të saktë?Merrni përgjigjen e duhur në këtë shkrim! Kjo është një ndër ato fjalë apo çështje gjuhësore, që, me të drejtë, ka ngritur shumë diskutim te dashamirët e gjuhës […]