Qyteti i vjetër Stobi ishte një qytet antik i Paionëve, që më vonë u pushtua nga Maqedonasit antik, duke u bërë kryeqytet i provincës Maqedonia Salutaris, që sot gjendet në afërsi të komunës Gradsko në Maqedoninë e sotme. Paionët ishin grup fisesh ilire që banonin në luginën e sipërme të Aksiosit (Vardari) dhe degëve të […]

Kultura helenistike u shfaq si një simbiozë e tre përbërësve të botës antike në atë kohë: maqedonase, helene dhe lindore ose orientale. Kjo periudhë rezulton të jetë nga më komplekset e të pastudiuara dhe për të hedhur dritë, arkeologu Apollon Baçe sjell në anglisht botimin “Ilyrian world”, në të cilën përfshihen arkitektura, ritualet dhe religjioni. […]

Ky është Guri i Xhuxhës, i cili ndodhet prej afro pesë vitesh jashtë ambienteve të Muzeut Kombëtar i mbështjellë me plastmas. Guri, i cili ka dhe shkrime, mendohet se i përket një periudhe prej rreth 35 mijë viteve më parë. Lënia në mëshirë të fatit dhe jo në një Muze ka bërë bashkë studiuesit, të […]

Jahja Drancolli Nga historia e shkollave tona të moçme: Amza (Regjistri) e Shkollës Arbërore të Venedikut i vitive 1442-1780 është një burim origjinal me një vëllim prej 132 fletësh, i cili gjendet në Archivio di Stato di Venezia (Arkivi Shtetëror i Venedikut). Një kopje e paplotë ruhet sot në Bibliotekën Kombëtare Marciana po ashtu në […]

Uliksi është heroi i Itakanit, djali i Laertit, njeriu i mprehtë dhe i shumëanshëm i kënduar nga Homeri dhe që ka magjepsur imagjinatën kolektive perëndimore sot dhe për shekujt që do të vijnë. Ai është par excellence “nomos” i përsosur i udhëtimit të gjatë detar dhe i bërjes që nuk ka ndërmend të ndalet kurrë; […]

Historia e lashtë është e mbushur me mistere të pazgjidhura, disa prej të cilave, nga vend-varrimet tek qytetet e fundosura, kanë ndikuar shumë tek imagjinata e publikut për shekuj me radhë. Ja cilët janë 10 prej tyre: 1. Vijat Nazca Afro 2000 vjet më parë, një qytetërim para-inkas gdhendi një sërë vizatimesh gjigante në rrafshnaltën e […]

Jahja Drancolli Këtë dukuri te shqiptarët e shekullit XIX, gjuhëtari dhe etnografi më i madh i Rilindjes Kombëtare Serbe, Vuk Karaxhiq, e shpjegoi kështu në vitin 1836: “Edhe ata (arnautët) kanë fe katoliko-romake (e ndoshta edhe ortodokso-greke), ndaj quhen të gjithë arnautë. Dhe le të themi se e urrejnë njëri-tjetrin pak, por sipas traditës së […]

Në Vjenë qëndrojnë shpatat e përkrenarja e Skënderbeut, të cilat në Shqipëri shkuan për 100-vjetorin e Pavarësisë, në vitin 2012, me një ligj të posaçëm. Në 550-vjetorin e vdekjes, vit i Skënderbeut në Shqipëri, nuk ka plane për zhvendosje. Vjena nuk i jep këto relike. Ato kanë rëndësi simbolike si pronë mbretërore Habsburgase, raporton Deutsche Welle. […]

Nga Nandini Das Aludimi mbi skenarët alternativë është një praktikë gjithnjë joshëse, si në jetën tonë të përditshme, po ashtu edhe kur përpiqemi të kuptojmë të kaluarën. Pyetjet rreth asaj që ndodhi rrëshqasin shumë lehtë në hamendësime: po sikur të mos ndodhte, apo të kishte ndodhur ndryshe? Historianët priren të mos i trajtojnë me dashamirësi […]

(Fragment) Nga Dhimitri Pilika    Nga mesi i shekullit XX u nxorrën në shesh edhe gërmadhat e kryqytetit të Molosisë, Pasaronit, 20 km në lindje të Kosbovicës sonë dhe 11 km në veriperëndim të Janinës, afër vendbanimeve neo- e-halkolitike të Kastricës, Kuculiosë, Hanit Terovo (përkatësisht 15, 12, 12 km rrotull Dodonës) etj. si dhe qyteteve […]