Gazeta Standard është portali zyrtar i gazetës se përditshme “Standard”. Parimi ynë është informimi i thelluar i mbeshtetur ne objektivitet dhe investigim. “Behu pjese e lajmit”- eshte motoja jone kryesore qe fton lexuesit te jene pjese e jona
Tag: unazës
-
Aksident në Tiranë/ Autobusi i Unazës tenton të shmangë biçikletën, përplaset me makinat e parkuara
Një aksident ka ndodhur në Tiranë, ku një autobus i linjës së Unazës është përplasur me disa makina të parkuara.
Nga informacionet e mësuara nga gazetarja e Top Channel, Dorjana Bezat, shoferi tentoi të shmangte një biçikletë që i kishte dalë përpara dhe humbi kontrollin, duke u përplasur me tre makina të parkuara.
Nga aksidenti mësohet se ka vetëm dëme materiale, ndërkohë që policia ndodhet në vendngjarje.Top Channel
-
Rasti i dy ekstremistëve në Orosh, Gurra: Brenda unazës së Tiranës ka xhami problematike
Gjatë diskutimit në studion e “Terminal” nga Aurora Sulçe, në A2 CNN për rastin e Oroshit, ku u arrestuan Julian Cumraku dhe Erzen Uka, pasi kërcënuan forcat e RENEA-s se do të qëllonin me armë, imami Ylli Gurra ngriti alarmin se ka disa xhami në vendin tonë, që janë kthyer në filiza të ekstremistëve.
Sipas Gurrës një ndër këto xhami problematike ndodhet brenda Unazës së Tiranës dhe ai akuzoi Komunitetin Mysliman se nuk bëri mjaftueshëm për të rikthyer rendin brenda këtij objekti kulti, duke emëruar nja hoxhë apo imam.
“Duhet të bëhet një ndarje e pjesës që quhet besim, pra besimi në vetëve islam në rastin konkret dhe besimtarëve myslimanë, me pjesën të cilët janë manipuluar, vazhdojnë të manipulohen dhe keqpërdoren. Marr parasysh ata që përfunduan në Siri të keqpërdorur dhe manipuluar, të cilët bëhen pjesë e kësaj ideologjie, në dallim nga qindra-mijëra myslimanë të Shqipërisë. Ajo që të krijon shumë pikëpyetje është keqpërdorimi i xhamisë në Kryeviz. Që për fatin e keq edhe pse sot jemi në 2025 kemi akoma disa objekte kulti për të cilat duhet të ishte ndërhyrë me pakta para 10 viteve, Janë në Shqipëri, tashmë janë dhjetëra jo aq shumë sa ishin në vitet 2014-2015. Disa dhjetëra xhami që kanë qenë filizat apo problematika e kësaj linje, apo fryme ideologjie ekstreme që përfundoi me vajtjen e 140 qytetarëve shqiptarë në Siri. Akoma ka për fatin e keq. Nuk po iki as më larg as më shumë, është brenda unazës në Tiranë, brenda unazës së kryeqyteti të Shqipërisë, një. Për të mos thënë pastaj në Pogradec, apo ja dhe rasti konkret në Pukë, apo në Kryeviz, meqenëse u bë publike dhe u vutë në dijeni se në cilën zonë janë. Janë pra tashmë të reduktuara në dhjetëra por janë. Po, po janë në Tiranë. Prapë të jem i vërtet, duke marrë edhe fajet që i takojnë rrogëtarëve të Komunitetit, se kështu do ta them, askush nuk është aty për hir të Zotit, në sensin sa human po dhe fetar: ‘Përse akoma nuk janë bërë ndërkohë që në Tiranë ka qenë unaza që ju përmenda dhe Mëzezi’”, tha imami Ylli Gurra. -
Imami ngre alarmin: Brenda Unazës së Tiranës ka xhami problematike
Kronikë E Shtunë, 29 Nëntor 2025 21:22
Për rastin e Oroshit, ku u arrestuan Julian Cumraku dhe Erzen Uka pasi kërcënuan forcat e RENEA-s se do të qëllonin me armë, imami Ylli Gurra ngriti alarmin se ka disa xhami në vendin tonë, që janë kthyer në filiza të ekstremistëve. Sipas Gurrës një ndër këto xhami problematike ndodhet brenda Unazës së Tiranës dhe ai akuzoi Komunitetin Mysliman se nuk bëri mjaftueshëm për të rikthyer rendin brenda këtij objekti kulti, duke emëruar nja hoxhë apo imam.
Duke shpjeguar rastin e Xhamisë së Mëzezit ku në 2014 mësyn forcat e sigurisë dhe të SHISH pas dyshimeve për esktremizëm, Gurra nënvizoi se objekte kulti ku predikohen devijime nga islami dhe ngjizet fryma radikaliste shfrytëzohen sipas tij nga disa individë për të përfituar fonde në emër të besimit islam.“Duhet të bëhet një ndarje e pjesës që quhet besim, pra besimi në vetëve islam në rastin konkret dhe besimtarëve myslimanë, me pjesën të cilët janë manipuluar, vazhdojnë të manipulohen dhe keqpërdoren. Marr parasysh ata që përfunduan në Siri të keqpërdorur dhe manipuluar, të cilët bëhen pjesë e kësaj ideologjie, në dallim nga qindra-mijëra myslimanë të Shqipërisë.
Ajo që të krijon shumë pikëpyetje është keqpërdorimi i xhamisë në Kryeviz. Që për fatin e keq edhe pse sot jemi në 2025 kemi akoma disa objekte kulti për të cilat duhet të ishte ndërhyrë me pakta para 10 viteve, Janë në Shqipëri, tashmë janë dhjetëra jo aq shumë sa ishin në vitet 2014-2015. Disa dhjetëra xhami që kanë qenë filizat apo problematika e kësaj linje, apo fryme ideologjie ekstreme që përfundoi me vajtjen e 140 qytetarëve shqiptarë në Siri. Akoma ka për fatin e keq.
Nuk po iki as më larg as më shumë, është brenda unazës në Tiranë, brenda unazës së kryeqyteti të Shqipërisë, një. Për të mos thënë pastaj në Pogradec, apo ja dhe rasti konkret në Pukë, apo në Kryeviz, meqenëse u bë publike dhe u vutë në dijeni se në cilën zonë janë. Janë pra tashmë të reduktuara në dhjetëra por janë. Po, po janë në Tiranë. Prapë të jem i vërtet, duke marrë edhe fajet që i takojnë rrogëtarëve të Komunitetit, se kështu do ta them, askush nuk është aty për hir të Zotit, në sensin sa human po dhe fetar: ‘Përse akoma nuk janë bërë ndërkohë që në Tiranë ka qenë unaza që ju përmenda dhe Mëzezi’”, tha imami Ylli Gurra në A2 CNN.
-
Rihapet segmenti hyrës i Unazës së Pogradecit, drejtuesit e mjeteve mund të qarkullojnë normalisht
Segmenti hyrës i Unazës së Pogradecit, në drejtimin nga Tirana drejt qytetit, është rihapur për qarkullimin e automjeteve.
Pas ndërhyrjes së punonjësve në terren dhe stabilizimit të skarpatës së dëmtuar, lëvizja e mjeteve mund të kryhet normalisht, duke respektuar rregullat e qarkullimit rrugor dhe sinjalistikën e vendosur.
-
Bllokohet hyrja e Unazës së Pogradecit, Bashkia njofton drejtuesit e mjeteve: Shkak rënia e gurëve, po punohet
Segmenti hyrës i Unazës së Pogradecit kur vjen nga Qafë Thana drejt qytetit, do të jetë përkohësisht i mbyllur për qarkullim. Bashkia e Pogradecit ka njoftuar në orët e vona të mbrëmjes së djeshme të gjithë drejtuesit e automjeteve se ky vendim është marrë për shkak të rrezikut të rënies së gurëve.
“Njoftohen të gjithë drejtuesit e automjeteve se segmenti hyrës i Unazës së Pogradecit kur vjen nga Qafë Thana drejt qytetit, do të jetë përkohësisht i mbyllur për qarkullim për shkak të rrezikut të rënies së gurëve, si pasojë e dëmtimit të një pjese të skarpatës nga reshjet e fundit. Theksojmë vetëm hyrja për më Unazë”, njofton Bashkia e Pogradecit në faqen e saj në Facebook.Sipas njoftimit, punonjësit në terren do të vijojnë punën për stabilizimin dhe përmirësimin e skarpatës së kodrës.
Hapja e këtij segmenti do të njoftohet në një moment të dytë, sapo të përfundojnë punimet dhe të garantohet siguria. -
Rreziku nga rënia e gurëve, bllokohet segmenti hyrës i Unazës së Pogradecit kur vjen nga Qafë Thana
Segmenti hyrës i Unazës së Pogradecit kur vjen nga Qafë Thana drejt qytetit, do të jetë përkohësisht i mbyllur për qarkullim
Autoritetet njoftojnë se mbyllja vjen për shkak të rrezikut të rënies së gurëve, si pasojë e dëmtimit të një pjese të skarpatës nga reshjet e fundit.
“Punonjësit në terren do të vijojnë edhe nesër punën për stabilizimin dhe përmirësimin e skarpatës së kodrës. Hapja e këtij segmenti do të njoftohet në një moment të dytë, sapo të përfundojnë punimet dhe të garantohet siguria.”-thuhet në njoftim.Top Channel
-
Çdo gjë ok! Ilir Shtufi shkon me EUT…”/ Përgjimet Balluku-Berberi, zbardhen takimet e fshehta me biznesmenët
“Çdo gjë ok! Ilir Shtufi shkon me EUT…”/ Përgjimet Balluku-Berberi, zbardhen takimet e fshehta me biznesmenët
Përgjime të reja janë publikuar nga hetimet për zv/kryeministren dhe njëherësh ministre e Infrastrukturës Belinda Balluku, tashmë e pezulluar nga GJKKO dhe e marrë e pandehur nga SPAK për shkelje të barazisë në tendera.
Nga përgjimet e zbardhura, mes Ballukut dhe vartësit të saj, ish-kreu të ARRSH, Evis Berberi, duket qartë se fituesi i garës për lotin 4 të Unazës së Madhe është paracaktuar më herët nga zv/kryeministrja.
“Çdo gjë ok, Lenci me Pëllumbin. Prite pak Ilir Shtufin e ‘Nova’ dhe bëja të qartë që shkon me eut (EuroTeorema) dhe mos ta shoh në vend tjetër. Punët i ke me Gimin i thuaj jo me mua.”, i shkruan Balluku, ish-kreut të ARRSH-së.
Menjëherë pas këtij mesazhi, Evis Berberi komunikon me Ilir Shtufin, ku ky i fundit i dërgon mesazhin.
“Përshëndetje si të kam. Ilir Shtufi i ‘Nova’ jam. Të të takoj pak, kur mundesh”.
Pas kësaj bisede, Evis Berberi komunikon me Belinda Ballukun, ku i pohon se e takoi Ilir Shtufin.
Por ndërsa po paracaktojnë fituesin e garës për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe, duket se një telash del në pah për ministren dhe vartësin e saj besnik.
Më poshtë pjesë nga dokumentari
Nga bisedat del se fituesi është paracaktuar përpara se të hapet gara dhe ai mësohet se ka takime të shpeshta në zyrën e Evis Berberit në ARRSH.
Biznesmeni Ilir Shtufi i kompanisë ‘Nova’ që është edhe një nga kompanitë fituese, sipas porosisë së Ballukut, pritet në zyrë nga Evis Berberi.
“Nga akti i ekspertimit të aparatit celular ’Blackberry’, që i është sekuestruar shtetasit Evis Berberi, kanë rezultuar komunikime ndërmjet tij, shtetases Belinda Balluku, dhe biznesmenit Ilir Shtufi.
Konkretisht më datë 10 Shtator 2021, Belinda Balluku i dërgon këtë mesazh Evis Berberit”, thuhet në dosjen hetimore.
‘Çdo gjë ok, Lenci me Pëllumbin. Prite pak Ilir Shtufin e ‘Nova’ dhe bëja të qartë që shkon me eut (EuroTeorema) dhe mos ta shoh në vend tjetër. Punët i ke me Gimin i thuaj jo me mua.’
Menjëherë pas këtij mesazhi, Evis Berberi komunikon me Ilir Shtufin, ku ky i fundit i dërgon mesazhin.
‘Përshëndetje si të kam. Ilir Shtufi i ‘Nova’ jam. Të të takoj pak, kur mundesh.’
Pas kësaj bisede, Evis Berberi komunikon me Belinda Ballukun, ku i pohon se e takoi Ilir Shtufin.
Por ndërsa po paracaktojnë fituesin e garës për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe, duket se një telash del në pah për ministren dhe vartësin e saj besnik.
Pikërisht në këtë moment një portal online publikohet lista e fituesve të Unazës.
Çka alarmon jo pak ministren Balluku, që vë në dijeni për këtë fakt edhe kreun e ARRSH-së, Evis Berberi.
Që nga ana e tij përpiqet ta qetësojë duke i thënë se kjo listë nuk ka dalë nga brenda tyre.
Ministja Balluku që urdhëron menjëherë të gjendet tradhtari brenda radhëve të tyre.
Duke pasur edhe dyshime konkrete te emra të përveçëm që u është besuar nga po ata vetë të merren me këtë punë.
Po ndërsa po kërkonin armikun brenda shtëpisë që i kishte shitur sipas tyre te portalet, vetëm katër ditë nga takimi në zyrë me kreun e ARRSH-së, Evis Berberi, sipas edhe udhëzimeve të qarta të dhëna nga Belinda Balluku, ‘Nova Construction 2012’ bashkohet me kompanitë ‘EuroTeorema’ dhe ‘PE-VLA-KU’.
Ku del se shoqëria ‘Nova’ me pronar biznesmenin Ilir Shtufi është bashkuar me dy kompanitë e tjera që më pas dalin të jenë fituese në garën për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe.
Dosja Hetimore
Nga hetimi rezulton se shoqëria ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k me pronar shtetasin Ilir Shtufi, më datë 14 Shtator 2021, 4 ditë pas bisedave dhe takimit në zyrën e kreut të ARRSH, Evis Berberi, ka lidhur kontratë bashkëpunimi me shoqëritë ‘EuroTeorema Peqin’ sh.p.k dhe ‘PE-VLA-KU’ sh.p.k. për të marrë pjesë në procedurën e prokurimit, me objekt ‘Ndërtim i Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4’, ku dhe janë shpallur fitues të kësaj procedure prokurimi.
Por ajo që duket se e rëndon edhe më shumë pozitën e ministres Balluku dhe mëkëmbësit të saj në krye të ARRSH-së, Evis Berberi, sipas SPAK është se të dy kishin dijeni për fituesit. Pasi ishin po ata vetë që u kishin dhënë kriteret për të marrë pjesë në garë.
Çka nuk lë dyshime se kemi të bëjmë me një aferë korruptive të pastër, të dirigjuar nga vetë ministrja Balluku.
Ndërkohë që Evis Berberi është gjithmonë aty për të vendosur firmën dhe për të çuar deri në fund planet e shefes së tij.
Nga ku del se Evis Berberi ka shkuar edhe më tej duke përcaktuar kritere përjashtuese, që nuk ekzistojnë në ligj, vetëm e vetëm për të favorizuar bashkimin e operatorëve që ata kishin përzgjedhur për të fituar projektin për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe.
Dosja Hetimore
Ende pa u mbyllur faza e dorëzimit të ofertave nga shoqëritë pjesëmarrëse (afati i fundit për dorëzimin e ofertave ka qenë data 15 Shtator 2021), pra, pa u evidentuar shoqëritë pjesëmarrëse në procedurat e prokurimit, evidentohet fakti se Belinda Balluku dhe Evis Berberi kanë pasur dijeni për fituesin e paracaktuar të procedurës së prokurimit, pasi u ishin dhënë kriteret më parë.
Vetëm një ditë pasi “Nova Construction” bashkohet me dy kompanitë e tjera që më pas do dalin fituese në garë, Autoriteti Rrugor Shqiptar, vendos të hapë ofertat.
Këtu ku nga zbërthimi i aparatit telefonik ‘Blackberry’ që u gjet në banesën e Evis Berberit, gjatë ndalimit të tij nga agjentët e Byrosë Kombëtare të Hetimit, shihet edhe më qartë roli i ministres Balluku në përcaktimin e fituesit të ndërtimit të këtij segmenti të Unazës së Madhe.
Ku ndërlidhsja e tyre është Miranda Shkurti e cila mban të informuar përgjatë gjithë kohës, shefin e saj, Evis Berberi, mbi ecurinë e hapjes së ofertave.
Duke i dërguar herëpashere foto të hapjes së zarfeve ku ndodhen ofertuesit dhe çmimet që ata kanë ofruar.
Dosja Hetimore
Nga akti i ekspertimit të aparatit celular ‘Blackberry’, të sekuestruar shtetasit Evis Berberi, nga komunikimet midis tij, shtetases Belinda Balluku, si dhe Miranda Shkurti del se më datë 15 Shtator 2021, që rezulton të jetë edhe data e hapjes së ofertave, në orën 10:33, shtetasja Miranda Shkurti i dërgon shtetasit Evis Berberi mesazhin: ‘Në 10.30 fillon i pari.’
Po në datën 15 Shtator 2021, Miranda Shkurti i dërgon Evis Berberit një fotografi, në të cilën gjendet një tabelë, me emrat e disa operatorëve ekonomikë dhe përbri tyre çmimi i ofertës në lekë, ku nga hetimi rezulton se në këtë fotografi pasqyrohen emrat dhe ofertat e operatorëve ekonomikë, që kanë marrë pjesë në procedurën e prokurimit me objekt ‘Ndërtim i Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4’, ku fitues i saj është shpallur BOE ‘EuroTeorema Peqin’ sh.p.k, ‘Nova Construction Group’ sh.p.k dhe ‘PE-VLA-KU’ sh.p.k. Ku nga kqyrja e kësaj fotografie, vërehet se kursori tregues i mausit gjendet te oferta e operatorit ekonomik ‘EuroTeorema& PE VLAKU & Nova’.
Po kush janë pronarët e 3 kompanive që u bashkuan në një të vetme dhe fituan këtë tender.
‘Nova Construction Group’ sh.p.k, zotërohet në masën 91 për qind nga Ilir Shtufi, dhe në masën 9 përqind nga Kujtim Shtufi.
Ilir Shtufi është ndërtuesi i kullës dhjetrakatëshe në zemër të Tiranës e quajtur Mali i Tiranës, çështje që aktualisht është nën hetim nga SPAK.
‘PE-VLA-KU’ shpk zotërohet në masën 53 përqind nga Vladimir Pjetërgjokaj, ndërsa 47 për qind nga Kujtim Arifaj.
Ndërsa ‘EuroTeorema’ ka administrator Giovani Pascale.
Kjo kompani zotërohet nga një tjetër kompani me të njëjtin emër ‘EuroTeorema’ SRL, e regjistruar në Itali.
Por ndërkohë që po paracaktohet tenderi, Evis Berberi nuk duket të jetë i qetë nga ana e tij.
Dhe këtë e shpreh edhe në një nga bisedat që ai ka me Belinda Ballukun.
Ku duket se inatin e ka me një nga anëtarët e komisionit që nuk ka hedhur ende në sistem të dhënat.
Një ditë e ngarkuar për kreun e ARRSH-së dhe ministren Balluku, të cilët krahas Lotit 4, hapin edhe zarfat me oferta për Lotet e tjera të tjera të Unazës.
Dosja Hetimore
Më datë 15 Shtator 2021, në orën 12:42, Evis Berberi i dërgon shtetases Belinda Balluku mesazhin:
‘Qerosi është idiot, nuk ka hedhur dokumentat dhe më merr në ‘Signal’ dhe thotë më ndihmo se ka 20 min që nuk punon app.’
Më datë 1 Tetor 2021, Belinda Balluku i dërgon Evis Berberit mesazhin:
‘Bëhu gati për unazat të hënën në mëngjes.
Evis Berberi: ‘Njoftimin? Apo inspektim.’
Belinda Balluku: ‘Njoftimin more.’
Evis Berberi: ‘Jo sot në darkë? S’ka ndryshim?’
Belinda Balluku: ‘A do t’i nxjerrësh në
darkë sot?’
Evis Berberi: ‘Ok po pres po më duhen
3 orë kohë nëse ka ndryshime.’
Belinda Balluku: ‘Asnjë ndryshim.’
Por ndërsa po vendosin fatet e Unazës, sërish shqetësimi i ministres Balluku është tradhtari brenda radhëve.
Dyshim të cilin ajo ia shpreh sërish Evis Berberit.
Kreu i ARRSH-së që mban të informuar ministren edhe për mediat që i trokasin në derë, të interesuara për lote të ndryshme në garë.
Media të cilat kanë filluar të kenë dyshime mbi paracaktimin e garës dhe të fituesit.
Këtu ku del në pah edhe gjuha e pasur e ministres me vartësin e saj besnik.
Dosja Hetimore
Evis Berberi: ‘Unazat nga ora 10 e darkës.’
‘Të vazhdojmë apo të presim për nesër?’
Belinda Balluku: ‘Jo, të mërkurën. Ikni shijoni fundjavën. Merruni me punë serioze. Ke një plehrë aty që flet.’
Evis Berberi: ‘Ok të mërkurën. Çfarë ka dalë?’
Më datë 5 Tetor 2021, Evis Berberi i dërgon mesazh Belinda Ballukut.
‘Ka ardhur S… dhe kërkon informacion për procedurën e prokurimit Loti 1 (Shqiponja). Kërkojnë të dinë nëse është shpallur fituesi, ka pasur ankesa. Nëse nuk është shpallur pse jo?’
Belinda Balluku:‘Të plasi trapi ty. Kur të të vi ty afati i përgjigjes, do kesh mbaruar me procedurat. Nesër publikoji të gjitha në darkë.’
Sipas hetimeve të kryera nga SPAK e nesërmja përkon pikërisht me përfundimin e vlerësimit të ofertave dhe hedhjen e tyre në sistemin elektronik të prokurimit, për procedurën e prokurimit me objekt ‘Ndërtimi i Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4’.
Ku në një moment Belinda Balluku kujdeset edhe për një firmë konsulence, e cila del se është në vathën e opozitës, që sipas të dhënave në këtë kohë është në pronësi të një deputeti të Partisë Demokratike.
Firmë që Balluku urdhëron kreun e ARRSH që për momentin të mos e ngacmojë, por në të ardhmen të mos e shikojë të marrë më punë në Republikën e Shqipërisë.
Dosja Hetimore
Më datë 28 Tetor 2021, Belinda Balluku i përcjell nëpërmjet ëhatsapp Evis Berberit mesazhin:
‘Ka dhe një firmë konsulence për projektim supervizim me K. A. Janë supervizor tek Porto Romano.’
Evis Berberi:‘Po janë te Porto Romano.’
Belinda Balluku:‘Këtë e ka Lefter Gështenja, deputet i Librazhdit i PD.’
Evis Berberi i shkruan në ‘Signal’ Belinda Ballukut mesazhin:
‘Urgjente apo në të ardhmen?’
Belinda Balluku: ‘Jo, jo, po mos ta shoh të marrë tjetër punë në Republikën e Shqipërisë’.
Data e hapjes së zarfeve të ofertave, që po afron.
Gjë të cilën ia bën me dije vartësit të saj vetë ministrja Belinda Balluku.
E cila e urdhëron që të mos ketë asnjë ndryshim mesa duket në fituesit e garës.
Dosja Hetimore
Më datë 1 Tetor 2021, Belinda Balluku i dërgon Evis Berberit mesazhin:‘Bëhu gati për unazat të henën në mëngjes.’
Evis Berberi:‘Njoftimin? Apo inspektim?’
Belinda Balluku:‘Njoftimin more.’
Evis Berberi:‘Jo sot në darkë? S’ka ndryshim?’
Belinda Balluku:‘Asnjë ndryshim.’
Belinda Balluku:‘Thjesht të bëj këngën.Por jam në Kukës.’
Evis Berberi:‘Unazat nga ora 10 e darkës.’
‘Të vazhdojmë apo të presim për nesër.’
Belinda Balluku:‘Jo, të mërkurën. Ikni shijoni fundjavën.Merruni me punë serioze.Ke një plehrë aty që flet.’
Evis Berberi:‘Ok të mërkurën.Çfarë ka dalë?’
Po për tju kthyer edhe njëherë ligjshmërisë dhe ndershmërisë të mënyrës se si u pëcaktua fituesi në Lotin 4 të Unazës së Madhe, SPAK ka arritur në përfundimin se kompanitë fituese nuk kanë plotësuar disa kritere që i përcakton ligji.
Ose në rastin më të keq të mundshëm kanë përcjellë në ARRSH, punime që nuk janë të ngjashme me atë të ndërtimit të rrugëve, apo autostradave.
Por të ndërtesave të banimit.
Siç është edhe në rastin e kompanisë ‘Nova Construction 2012’.
Dosja Hetimore
Nga shqyrtimi i dokumentacionit rezulton se operatori ekonomik i shpallur fitues i kësaj procedure prokurimi, nuk ka plotësuar kriterin e vendosur në dokumentacionin standard të tenderit. Konkretisht atë të ‘punë e ngjashme’.
Ku nga dokumentacioni i dorëzuar nga bashkimi i operatorëve ekonomikë ‘EuroTeorema Peqin’ sh.p.k, ‘PE-VlA-KU’ sh.p.k, dhe ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k, operatori ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k për plotësimin e këtij kriteri ka dorëzuar kontrata ku objekti i tyre i paraqitur si ‘punë të ngjashme’ është ndërtimi i objekteve të banimit.
Ndërsa objekti i kontratës së prokurimit ka të bëjë me ‘punime ndërtimi për autostrada, rrugë’.
Por nuk është vetëm tenderi për lotin 4 të Unazës së Madhe ku operatorët pjesëmarrës në garë i dërgoheshin Evis Berberit me foto nga një prej vartëseve të tij.
Berberi që si besnik që ishte, menjëherë ia kalonte shefes së tij, Belinda Balluku, duke e mbajtur të përditësuar me informacione të freskëta rreth ecurisë së garës.
Ministres së cilës nuk duhet t’i shpëtojë asgjë.
/Emisioni “Në Shënjestër” -
“Të plasi trapi ty, kur të të vi ty afati i përgjigjes, do kesh mbaruar me procedurat”, Balluku mesazh Berberit:Prite..
Emisioni “Në Shënjestër” në News24, me autore gazetaren Klodiana Lala u fokusua këtë të martë në publikimin e provave dhe fakteve të dala nga hetimet për zv/kryeministren dhe njëherësh ministre e Infrastrukturës Belinda Balluku e marrë e pandehur nga SPAK për shkelje të barazisë në tendera.
Nga përgjimet e zbardhura mes Ballukut dhe vartësit të saj, ish-kreu të ARRSH, Evis Berberi, duket qartë se fituesi i garës për lotin 4 të Unazës së Madhe është paracaktuar më herët nga zv/kryeministrja.
“Çdo gjë ok, Lenci me Pëllumbin. Prite pak Ilir Shtufin e ‘Nova’ dhe bëja të qartë që shkon me eut (EuroTeorema) dhe mos ta shoh në vend tjetër. Punët i ke me Gimin i thuaj jo me mua.”, i shkruan Balluku, ish-kreut të ARRSH-së.
Menjëherë pas këtij mesazhi, Evis Berberi komunikon me Ilir Shtufin, ku ky i fundit i dërgon mesazhin.
“Përshëndetje si të kam. Ilir Shtufi i ‘Nova’ jam. Të të takoj pak, kur mundesh”.
Pas kësaj bisede, Evis Berberi komunikon me Belinda Ballukun, ku i pohon se e takoi Ilir Shtufin.
Por ndërsa po paracaktojnë fituesin e garës për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe, duket se një telash del në pah për ministren dhe vartësin e saj besnik.
Më poshtë pjesë nga dokumentari
Nga bisedat del se fituesi është paracaktuar përpara se të hapet gara dhe ai mësohet se ka takime të shpeshta në zyrën e Evis Berberit në ARRSH.
Biznesmeni Ilir Shtufi i kompanisë ‘Nova’ që është edhe një nga kompanitë fituese, sipas porosisë së Ballukut, pritet në zyrë nga Evis Berberi.
“Nga akti i ekspertimit të aparatit celular ’Blackberry’, që i është sekuestruar shtetasit Evis Berberi, kanë rezultuar komunikime ndërmjet tij, shtetases Belinda Balluku, dhe biznesmenit Ilir Shtufi.
Konkretisht më datë 10 Shtator 2021, Belinda Balluku i dërgon këtë mesazh Evis Berberit”, thuhet në dosjen hetimore.
‘Çdo gjë ok, Lenci me Pëllumbin. Prite pak Ilir Shtufin e ‘Nova’ dhe bëja të qartë që shkon me eut (EuroTeorema) dhe mos ta shoh në vend tjetër. Punët i ke me Gimin i thuaj jo me mua.’
Menjëherë pas këtij mesazhi, Evis Berberi komunikon me Ilir Shtufin, ku ky i fundit i dërgon mesazhin.
‘Përshëndetje si të kam. Ilir Shtufi i ‘Nova’ jam. Të të takoj pak, kur mundesh.’
Pas kësaj bisede, Evis Berberi komunikon me Belinda Ballukun, ku i pohon se e takoi Ilir Shtufin.
Por ndërsa po paracaktojnë fituesin e garës për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe, duket se një telash del në pah për ministren dhe vartësin e saj besnik.
Pikërisht në këtë moment një portal online publikohet lista e fituesve të Unazës.
Çka alarmon jo pak ministren Balluku, që vë në dijeni për këtë fakt edhe kreun e ARRSH-së, Evis Berberi.
Që nga ana e tij përpiqet ta qetësojë duke i thënë se kjo listë nuk ka dalë nga brenda tyre.
Ministja Balluku që urdhëron menjëherë të gjendet tradhtari brenda radhëve të tyre.
Duke pasur edhe dyshime konkrete te emra të përveçëm që u është besuar nga po ata vetë të merren me këtë punë.
Po ndërsa po kërkonin armikun brenda shtëpisë që i kishte shitur sipas tyre te portalet, vetëm katër ditë nga takimi në zyrë me kreun e ARRSH-së, Evis Berberi, sipas edhe udhëzimeve të qarta të dhëna nga Belinda Balluku, ‘Nova Construction 2012’ bashkohet me kompanitë ‘EuroTeorema’ dhe ‘PE-VLA-KU’.
Ku del se shoqëria ‘Nova’ me pronar biznesmenin Ilir Shtufi është bashkuar me dy kompanitë e tjera që më pas dalin të jenë fituese në garën për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe.
Dosja Hetimore
Nga hetimi rezulton se shoqëria ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k me pronar shtetasin Ilir Shtufi, më datë 14 Shtator 2021, 4 ditë pas bisedave dhe takimit në zyrën e kreut të ARRSH, Evis Berberi, ka lidhur kontratë bashkëpunimi me shoqëritë ‘EuroTeorema Peqin’ sh.p.k dhe ‘PE-VLA-KU’ sh.p.k. për të marrë pjesë në procedurën e prokurimit, me objekt ‘Ndërtim i Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4’, ku dhe janë shpallur fitues të kësaj procedure prokurimi.
Por ajo që duket se e rëndon edhe më shumë pozitën e ministres Balluku dhe mëkëmbësit të saj në krye të ARRSH-së, Evis Berberi, sipas SPAK është se të dy kishin dijeni për fituesit. Pasi ishin po ata vetë që u kishin dhënë kriteret për të marrë pjesë në garë.
Çka nuk lë dyshime se kemi të bëjmë me një aferë korruptive të pastër, të dirigjuar nga vetë ministrja Balluku.
Ndërkohë që Evis Berberi është gjithmonë aty për të vendosur firmën dhe për të çuar deri në fund planet e shefes së tij.
Nga ku del se Evis Berberi ka shkuar edhe më tej duke përcaktuar kritere përjashtuese, që nuk ekzistojnë në ligj, vetëm e vetëm për të favorizuar bashkimin e operatorëve që ata kishin përzgjedhur për të fituar projektin për ndërtimin e Lotit 4 të Unazës së Madhe.
Dosja Hetimore
Ende pa u mbyllur faza e dorëzimit të ofertave nga shoqëritë pjesëmarrëse (afati i fundit për dorëzimin e ofertave ka qenë data 15 Shtator 2021), pra, pa u evidentuar shoqëritë pjesëmarrëse në procedurat e prokurimit, evidentohet fakti se Belinda Balluku dhe Evis Berberi kanë pasur dijeni për fituesin e paracaktuar të procedurës së prokurimit, pasi u ishin dhënë kriteret më parë.
Vetëm një ditë pasi “Nova Construction” bashkohet me dy kompanitë e tjera që më pas do dalin fituese në garë, Autoriteti Rrugor Shqiptar, vendos të hapë ofertat.
Këtu ku nga zbërthimi i aparatit telefonik ‘Blackberry’ që u gjet në banesën e Evis Berberit, gjatë ndalimit të tij nga agjentët e Byrosë Kombëtare të Hetimit, shihet edhe më qartë roli i ministres Balluku në përcaktimin e fituesit të ndërtimit të këtij segmenti të Unazës së Madhe.
Ku ndërlidhsja e tyre është Miranda Shkurti e cila mban të informuar përgjatë gjithë kohës, shefin e saj, Evis Berberi, mbi ecurinë e hapjes së ofertave.
Duke i dërguar herëpashere foto të hapjes së zarfeve ku ndodhen ofertuesit dhe çmimet që ata kanë ofruar.
Dosja Hetimore
Nga akti i ekspertimit të aparatit celular ‘Blackberry’, të sekuestruar shtetasit Evis Berberi, nga komunikimet midis tij, shtetases Belinda Balluku, si dhe Miranda Shkurti del se më datë 15 Shtator 2021, që rezulton të jetë edhe data e hapjes së ofertave, në orën 10:33, shtetasja Miranda Shkurti i dërgon shtetasit Evis Berberi mesazhin: ‘Në 10.30 fillon i pari.’
Po në datën 15 Shtator 2021, Miranda Shkurti i dërgon Evis Berberit një fotografi, në të cilën gjendet një tabelë, me emrat e disa operatorëve ekonomikë dhe përbri tyre çmimi i ofertës në lekë, ku nga hetimi rezulton se në këtë fotografi pasqyrohen emrat dhe ofertat e operatorëve ekonomikë, që kanë marrë pjesë në procedurën e prokurimit me objekt ‘Ndërtim i Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4’, ku fitues i saj është shpallur BOE ‘EuroTeorema Peqin’ sh.p.k, ‘Nova Construction Group’ sh.p.k dhe ‘PE-VLA-KU’ sh.p.k. Ku nga kqyrja e kësaj fotografie, vërehet se kursori tregues i mausit gjendet te oferta e operatorit ekonomik ‘EuroTeorema& PE VLAKU & Nova’.
Po kush janë pronarët e 3 kompanive që u bashkuan në një të vetme dhe fituan këtë tender.
‘Nova Construction Group’ sh.p.k, zotërohet në masën 91 për qind nga Ilir Shtufi, dhe në masën 9 përqind nga Kujtim Shtufi.
Ilir Shtufi është ndërtuesi i kullës dhjetrakatëshe në zemër të Tiranës e quajtur Mali i Tiranës, çështje që aktualisht është nën hetim nga SPAK.
‘PE-VLA-KU’ shpk zotërohet në masën 53 përqind nga Vladimir Pjetërgjokaj, ndërsa 47 për qind nga Kujtim Arifaj.
Ndërsa ‘EuroTeorema’ ka administrator Giovani Pascale.
Kjo kompani zotërohet nga një tjetër kompani me të njëjtin emër ‘EuroTeorema’ SRL, e regjistruar në Itali.
Por ndërkohë që po paracaktohet tenderi, Evis Berberi nuk duket të jetë i qetë nga ana e tij.
Dhe këtë e shpreh edhe në një nga bisedat që ai ka me Belinda Ballukun.
Ku duket se inatin e ka me një nga anëtarët e komisionit që nuk ka hedhur ende në sistem të dhënat.
Një ditë e ngarkuar për kreun e ARRSH-së dhe ministren Balluku, të cilët krahas Lotit 4, hapin edhe zarfat me oferta për Lotet e tjera të tjera të Unazës.
Dosja Hetimore
Më datë 15 Shtator 2021, në orën 12:42, Evis Berberi i dërgon shtetases Belinda Balluku mesazhin:
‘Qerosi është idiot, nuk ka hedhur dokumentat dhe më merr në ‘Signal’ dhe thotë më ndihmo se ka 20 min që nuk punon app.’
Më datë 1 Tetor 2021, Belinda Balluku i dërgon Evis Berberit mesazhin:
‘Bëhu gati për unazat të hënën në mëngjes.
Evis Berberi: ‘Njoftimin? Apo inspektim.’
Belinda Balluku: ‘Njoftimin more.’
Evis Berberi: ‘Jo sot në darkë? S’ka ndryshim?’
Belinda Balluku: ‘A do t’i nxjerrësh në
darkë sot?’
Evis Berberi: ‘Ok po pres po më duhen
3 orë kohë nëse ka ndryshime.’
Belinda Balluku: ‘Asnjë ndryshim.’
Por ndërsa po vendosin fatet e Unazës, sërish shqetësimi i ministres Balluku është tradhtari brenda radhëve.
Dyshim të cilin ajo ia shpreh sërish Evis Berberit.
Kreu i ARRSH-së që mban të informuar ministren edhe për mediat që i trokasin në derë, të interesuara për lote të ndryshme në garë.
Media të cilat kanë filluar të kenë dyshime mbi paracaktimin e garës dhe të fituesit.
Këtu ku del në pah edhe gjuha e pasur e ministres me vartësin e saj besnik.
Dosja Hetimore
Evis Berberi: ‘Unazat nga ora 10 e darkës.’
‘Të vazhdojmë apo të presim për nesër?’
Belinda Balluku: ‘Jo, të mërkurën. Ikni shijoni fundjavën. Merruni me punë serioze. Ke një plehrë aty që flet.’
Evis Berberi: ‘Ok të mërkurën. Çfarë ka dalë?’
Më datë 5 Tetor 2021, Evis Berberi i dërgon mesazh Belinda Ballukut.
‘Ka ardhur S… dhe kërkon informacion për procedurën e prokurimit Loti 1 (Shqiponja). Kërkojnë të dinë nëse është shpallur fituesi, ka pasur ankesa. Nëse nuk është shpallur pse jo?’
Belinda Balluku:‘Të plasi trapi ty. Kur të të vi ty afati i përgjigjes, do kesh mbaruar me procedurat. Nesër publikoji të gjitha në darkë.’
Sipas hetimeve të kryera nga SPAK e nesërmja përkon pikërisht me përfundimin e vlerësimit të ofertave dhe hedhjen e tyre në sistemin elektronik të prokurimit, për procedurën e prokurimit me objekt ‘Ndërtimi i Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4’.
Ku në një moment Belinda Balluku kujdeset edhe për një firmë konsulence, e cila del se është në vathën e opozitës, që sipas të dhënave në këtë kohë është në pronësi të një deputeti të Partisë Demokratike.
Firmë që Balluku urdhëron kreun e ARRSH që për momentin të mos e ngacmojë, por në të ardhmen të mos e shikojë të marrë më punë në Republikën e Shqipërisë.
Dosja Hetimore
Më datë 28 Tetor 2021, Belinda Balluku i përcjell nëpërmjet ëhatsapp Evis Berberit mesazhin:
‘Ka dhe një firmë konsulence për projektim supervizim me K. A. Janë supervizor tek Porto Romano.’
Evis Berberi:‘Po janë te Porto Romano.’
Belinda Balluku:‘Këtë e ka Lefter Gështenja, deputet i Librazhdit i PD.’
Evis Berberi i shkruan në ‘Signal’ Belinda Ballukut mesazhin:
‘Urgjente apo në të ardhmen?’
Belinda Balluku: ‘Jo, jo, po mos ta shoh të marrë tjetër punë në Republikën e Shqipërisë’.
Data e hapjes së zarfeve të ofertave, që po afron.
Gjë të cilën ia bën me dije vartësit të saj vetë ministrja Belinda Balluku.
E cila e urdhëron që të mos ketë asnjë ndryshim mesa duket në fituesit e garës.
Dosja Hetimore
Më datë 1 Tetor 2021, Belinda Balluku i dërgon Evis Berberit mesazhin:‘Bëhu gati për unazat të henën në mëngjes.’
Evis Berberi:‘Njoftimin? Apo inspektim?’
Belinda Balluku:‘Njoftimin more.’
Evis Berberi:‘Jo sot në darkë? S’ka ndryshim?’
Belinda Balluku:‘Asnjë ndryshim.’
Belinda Balluku:‘Thjesht të bëj këngën.Por jam në Kukës.’
Evis Berberi:‘Unazat nga ora 10 e darkës.’
‘Të vazhdojmë apo të presim për nesër.’
Belinda Balluku:‘Jo, të mërkurën. Ikni shijoni fundjavën.Merruni me punë serioze.Ke një plehrë aty që flet.’
Evis Berberi:‘Ok të mërkurën.Çfarë ka dalë?’
Po për tju kthyer edhe njëherë ligjshmërisë dhe ndershmërisë të mënyrës se si u pëcaktua fituesi në Lotin 4 të Unazës së Madhe, SPAK ka arritur në përfundimin se kompanitë fituese nuk kanë plotësuar disa kritere që i përcakton ligji.
Ose në rastin më të keq të mundshëm kanë përcjellë në ARRSH, punime që nuk janë të ngjashme me atë të ndërtimit të rrugëve, apo autostradave.
Por të ndërtesave të banimit.
Siç është edhe në rastin e kompanisë ‘Nova Construction 2012’.
Dosja Hetimore
Nga shqyrtimi i dokumentacionit rezulton se operatori ekonomik i shpallur fitues i kësaj procedure prokurimi, nuk ka plotësuar kriterin e vendosur në dokumentacionin standard të tenderit. Konkretisht atë të ‘punë e ngjashme’.
Ku nga dokumentacioni i dorëzuar nga bashkimi i operatorëve ekonomikë ‘EuroTeorema Peqin’ sh.p.k, ‘PE-VlA-KU’ sh.p.k, dhe ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k, operatori ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k për plotësimin e këtij kriteri ka dorëzuar kontrata ku objekti i tyre i paraqitur si ‘punë të ngjashme’ është ndërtimi i objekteve të banimit.
Ndërsa objekti i kontratës së prokurimit ka të bëjë me ‘punime ndërtimi për autostrada, rrugë’.
Por nuk është vetëm tenderi për lotin 4 të Unazës së Madhe ku operatorët pjesëmarrës në garë i dërgoheshin Evis Berberit me foto nga një prej vartëseve të tij.
Berberi që si besnik që ishte, menjëherë ia kalonte shefes së tij, Belinda Balluku, duke e mbajtur të përditësuar me informacione të freskëta rreth ecurisë së garës.
Ministres së cilës nuk duhet t’i shpëtojë asgjë.
Ja disa tituj të mundshëm për këtë rast:
Balluku “kërcënon” Berberin: “Të plasi trapi, prit Ilir Shtufin e bëje të qartë”
Mesazh i fortë i Ballukut për Berberin: Urdhra për EuroTeorema dhe Shtufin
Balluku në bisedë me Berberin: Afati yt po vjen, vepro sipas udhëzimeve
Skandali i EuroTeorema: Balluku jep mesazh kërcënues Berberit dhe Shtufit
Përplasja e mesazheve: Balluku paralajmëron Berberin për EuroTeorema dhe Ilir Shtufin -
BIRN: Unaza e Madhe, konkurrenca e vogël – Për çfarë akuzohet Belinda Balluku
Në gjysmën e tenderëve të projektit më madhor infrastrukturor të kryeqytetit – me vlerë 450 milionë euro, pati vetëm një garues të kualifikuar, ndërsa shumica e ofertave fituese janë përafërta me fondin limit.
Më 10 shtator 2021, vetëm pesë ditë para mbylljes së afatit për dorëzimin e ofertave në shtatë tenderë për segmentet e Unazës së Madhe të Tiranës – një paketë prokurimesh me vlerë rreth 18 miliardë lekësh, apo 148 milionë euro me kursin e kohës, ministrja e Infrastrukturës Belinda Balluku thirri me urgjencë në zyrë Evis Berberin, atëherë kreun e Autoritetit Rrugor Shqiptar.
Takimi u zhvillua në orën 11 të paradites, sipas vendimit të Gjykatës së Posaçme që më vonë vendosi pezullimin nga detyra të numrit 2 të qeverisë. Çfarë u diskutua në atë takim mbetet e paqartë. Por dy orë më vonë, shkëmbimet në telefon mes Ballukut dhe Berberit, zbulojnë mënyrën se se si përzgjidheshin përfituesit e parave publike.
“Prite pak Ilir Shtufin e Nova dhe bëja të qartë që shkon me EUT. Dhe mos ta shoh në vend tjetër,” i shkruante ministrja. Berberi e takoi Shtufin po atë pasdite dhe raportoi përsëri: “E takova ok.”
Sipas prokurorisë, “EUT” i referohej kompanisë “Euroteorema”, ndërsa “Nova” ishte “Nova Construction 2012”, biznesi i Shtufit. Katër ditë më pas, këto dy kompani dhe një e tretë, “PE-VLA-KU” sh.p.k., nënshkruan një marrëveshje ortakërie. Të nesërmen, më 15 shtator, u shpallën fitues të tenderit për ndërtimin e “Unazës së Jashtme Tiranë, Loti 4”, me fond limit 2.5 miliardë lekë.
Për prokurorët, mesazhet e asaj dite janë prova që ministrja ndikoi drejtpërdrejt në formimin e bashkimit të operatorëve dhe, rrjedhimisht, në rezultatin e garës, një rezultat që, sipas tyre, u shoqërua me tolerime të pajustifikueshme nga Komisioni i Vlerësimit të Ofertave, pavarësisht kritereve skualifikuese në dokumentacion.
Megjithëse hetimi i SPAK-ut fokusohet te Loti 4, një analizë e procedurave të prokurimit për të gjithë segmentet e Unazës së Madhe të Tiranës, e kryer nga BIRN, sugjeron se konkurrenca mes operatorëve ka munguar dhe ofertat që janë shpallur fituese kanë qenë shumë pranë fondit limit. Sipas ekspertëve të prokurimit publik, në këto raste shifra flasin qartë.
“Në tërësi, në këtë sektor, për shkak të përqendrimit të madh të fondeve buxhetore, lidhjeve të shkurtra të lobistëve vendas dhe ‘miqve’ të huaj të Kryeministrit Rama, korrupsioni mbetet një problem sfidues për SPAK-un dhe agjencitë e tjera ligjzbatuese,” tha Zef Preçi, drejtor i Institutit për Studime Ekonomike.
Belinda Balluku u mor e pandehur dy javë më parë për akuzën e prishjes së barazisë në tendera. Të enjten ajo u pezullua nga detyra me vendim të Gjykatës Speciale dhe iu ndalua udhëtimi jashtë vendit.
Në një deklaratë në Kuvend të mërkurën ajo i cilësoi akuzat penale ndaj saj si baltë, aludime, gjysëm të vërtetat dhe gënjeshtra.”
Procedura të paracaktuaraUnaza e Madhe e Tiranës është projekti më i madh rrugor brenda kryeqytetit, një rrugë rrethore që synon të krijojë një qark lëvizjeje rreth Tiranës për të shmangur trafikun që kalon nëpër qendër të qytetit. Kjo rrugë ka një gjatë prej 28.7 kilometrash dhe për ndërtimin e saj janë prokuruar 45.9 miliardë lekë (450 milion euro).
Të dhënat e siguruara nga BIRN nëpërmjet ligjit për të drejtë informimi nga ARRSH, tregojnë se në vitin 2021, menjëherë pas zgjedhjeve të parlamentare, financimet për Unazën e Madhe pësuan një bum dhe u dhanë 7 tendera, duke regjistruar normën më të lartë vjetore të shpenzimeve buxhetore.
Mesazhet mes Berberit dhe një prej vartëseve të tij, të identifikuar si Miranda Shkurti, po ashtu nën akuzë për këtë tender, tregojnë se të enjten më 12 gusht 2021, zyrtarë të ARRSH-së punuan me orë të zgjatura për të bërë publike tenderat dhe për të plotësuar dokumentacionin e kërkuar në aplikacionin online të Agjencisë së Prokurimeve Publike.
Gjatë gjithë kohës Berberi, edhe ai pa gjumë, kontrollonte procesin. Në orën 23:09 ai i shkruan Shkurtit, shefe e prokurimeve publike në ARRSH: “Hidheni edhe pas 12 që nesër të rrimë rehat se do na tërbojnë”.
Nxitimi, siç del nga mesazhet, lidhej me kërkesën që ofertat duhej të hapeshin më 15 shtator dhe publikimi duhej të kryhej në kohë. Por hetimi, i fokusuar në Lotin 4, tregon se e gjithë procedura ishte një burokraci që nuk ndikoi fare në rezultatin përfundimtar.
Në fakt, bisedat e mëvonshme mes Ballukut dhe Berberit tregojnë se fituesit dhe mënyra se si do merrnin pjesë në garë ishin përcaktuar paraprakisht. Vetëm katër ditë para hapjes së ofertave për shtatë tenderat, Balluku orienton një bashkim kompanish për të marrë pjesë në njërën prej garave. Në mesazhe ajo kushtëzon njërën prej kompanive që pritej të ishte mes fituesve të mos merrte pjesë në garat e tjera.
Përveç kësaj, prokuroria thotë se ministrja dhe vartësit e saj bënë gjithçka gati që procesi të mbetej nën kontroll. Nga tetë pjesëmarrës në garë, shtatë u skualifikuan sepse nuk përmbushnin kriteret; mes tyre edhe një kompani që u shpall fituese në një lot tjetër të garave për Unazën e Madhe, të hapura po atë ditë. Më shumë se kaq, disa nga ofertuesit shkuan në tender “me duar në xhepa”: pa ofertë ekonomike, pa dokumente bazike si sigurimi i ofertës apo vetëdeklarimi.
Por, megjithëse gjithçka dukej e kopsitur dhe rivalët në garë të skualifikuar, prokuroria thotë se administratës nën varësinë e Ballukut iu desh të mbyllte sytë edhe para një sërë problemesh të operatorit fitues. Prokuroria gjeti se bashkimi i operatorëve, në kriterin e “punëve të ngjashme”, kishte paraqitur punime që nuk lidheshin fare me rrugët.
“Rezulton se objekti i këtyre kontratave të paraqitura si ‘punë të ngjashme’ është ndërtimi i objekteve të banimit, ndërsa objekti i kontratës së prokurimit ka të bëjë me punime ndërtimi për autostrada dhe rrugë,” thuhet në kërkesën për masë sigurie për Ballukun dhe të tjerët.
Prokuroria thotë se hetimet tregonin qartë se ministrja dhe vartësit kishin ndihmuar fituesin në mënyrë të paligjshme.
“Shtetasja Belinda Balluku, në cilësinë e ministres së Infrastrukturës dhe Energjisë, në bashkëpunim me titullarin e autoritetit kontraktor, shtetasin Evis Berberi; anëtarët e Njësisë së Prokurimit, Jonida Avdolli, Adrian Kroi, Denis Xhoxhi; si dhe anëtarët e Komisionit të Vlerësimit të Ofertave, shtetasit Erald Elezi, Klarita Konomi, Miranda Shkurti, kanë krijuar avantazhe dhe privilegje të padrejta për bashkimin e operatorëve ekonomikë fitues ‘Euroteorema Peqin’ sh.p.k., ‘PE-VLA-KU’ sh.p.k. dhe ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k., duke vepruar në kundërshtim me ligjin,” thuhet në dokument.
Mungesë konkurrenceNga shtatë tenderat e 15 shtatorit, përfshirë “Lotin 4”, gjashtë u fituan me shuma që shkonin nga 94.5% deri në 96.1% të fondit limit. Nga 48 kompani që morën pjesë në garë, 35 operatorë – ose 73% – u skualifikuan. Në disa raste, kompani të mëdha u nxorën jashtë gare për mungesë dokumentacioni bazik, si mosparaqitja e listës së stafit; ndërsa në raste të tjera për kritere teknike të pazakonta, si mungesa e një licence specifike për zhurmat.
Kjo çështje vjen si akuza e dytë për paracaktim tenderash ndaj zv.kryeministres, e pezulluar nga detyra nga Gjykata e Posaçme. Përveç dosjes së Unazës, Balluku akuzohet edhe për paracaktimin e garës për tenderin e ndërtimit të tunelit të Llogarasë, për të cilin u mor e pandehur më 3 nëntor të këtij viti. Ajo i ka mohuar akuzat.
Nga ana tjetër, të dhënat e BIRN dëshmojnë se kjo nuk është një anomali e vitit 2021, por pjesë e një modeli që shfaqet përgjatë shumë vitesh. Analiza e 21 nga 23 tenderave për Unazën e Madhe të Tiranës, ku mes viteve 2011–2024 u dhanë 45.9 miliard lekë, tregon se dhjetë procedura u fituan me më shumë se 98% të fondit limit, pjesa tjetër me mbi 94%; ndërsa vetëm në dy tendera kompanitë në garë dhanë oferta që i kursyen buxhetit mbi 20% të fondit.
Ekspertët thonë se tenderat, në një pjesë të mirë të të cilëve pati vetëm një garues të kualifikuar, paraqesin një sërë flamujsh të kuq dhe shenja të mungesës së konkurrencës.
Në 21 tendera të Unazës, kjo është përkthyer në pagesa të tepërta prej 30–60 milionë eurosh.
Eduart Gjokutaj, drejtues i qendrës ALTAX thotë se këto shifra përputhen me një treg të deformuar dhe vuri theksin te humbja e madhe që buxheti kishte për shkak të këtij deformimi.
“Në 21 tendera të Unazës, kjo është përkthyer në pagesa të tepërta prej 30–60 milionë eurosh,” tha ai.
“Hetimet institucionale kanë konfirmuar përsëritje të modeleve të skualifikimeve, të cilat mund të reduktojnë besimin në mekanizmat e prokurimeve publike”, shtoi Gjokutaj.
Një skemë e përsëriturProkurimi për Lotin 4 nuk është hera e parë që një procedurë për ndërtimin e një segmenti të Unazës së Madhe të Tiranës rezulton e manipuluar.
Në vitin 2018, një skandal shpërtheu kur u zbulua se DH Albania – një kompani e regjistruar në Delaware, që kishte fituar një tender me vlerë 2.2 miliardë lekë për ndërtimin e segmentit rrethrrotullimi “Shqiponja” – “Pallati me Shigjeta”, ishte në fakt një kompani fantazmë. Skandali u mbyll me dënimin me 6 muaj heqje lirie për falsifikim dokumentesh të administratorit të firmës.
Hetimet e SPAK kundër Ballukur, për momentin nuk duket të kenë dalë përtej procedurave tw Lotit 4, por të dhënat e mbledhura nga BIRN, për tenderat e segmenteve të ndryshme të Unazës së Madhe, tregojnë se ato vuajtën nga të njëjta sindromë, duke ngritur hije dyshimi për paracaktim të fituesve.
Sipas Zef Preçit, mungesa e konkurrencës në tenderët publikë për infrastrukturë është kthyer në normë gjatë drejtimit të qeverisë nga Partia Socialiste.
“Vitet e fundit një numër i madh procedurash janë zhvilluar me një ofertues të vetëm, duke ulur konkurrencën, sepse në shumë raste ofertat janë të paracaktuara,” tha ai.
Në 21 procedurat e prokurimit për ndërtimin e Unazës së Madhe të Tiranës, numri i kompanive të skualifikuara nga gara ka kuotuar mes 85% dhe 95% të pjesëmarrësve.
Gati gjysma e tenderave u zhvilluan vetëm me një kompani të kualifikuar.
Të dhënat për tenderat tregojnë se disa kompani u përfshinë në garë thjesht si numra. Pothuajse në të gjitha procedurat pati të paktën një kompani që nuk dorëzoi ofertë ekonomike.
“Shumica e kompanive skualifikohen për gabime formale, si mungesa e sigurimit të ofertës ose “mosdeklarimi i stafit,” tha eksperti Eduart Gjokutaj.
Përsëritja e këtyre skualifikimeve sugjeron një pjesëmarrje që nuk ka ndikim real në konkurrencë, duke prodhuar një efekt të ngjashëm me ‘bid rigging’ (oferta të manipuluara) nga perspektiva e analizës së konkurrencës,” shtoi ai.
Gjokutaj shpjegon se, bazuar në vlerësimet e Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik, OECD, skualifikimet e tilla mund të rrisin kostot e buxhetit publik me 20–30%.
“Ky fenomen korrespondon me modelin ekonomik të ‘market sharing’ (ndarja e tregut) në oligopole, ku pak kompani kontrollojnë mbi 70% të tenderave infrastrukturore,” tha ai, duke iu referuar një raporti të Autoritetit të Konkurrencës.
Përveç skualifikimit masiv, në tendera u vu re edhe fenomeni i “tenderit me rrotacion”. Për herë të parë në Unazën e Madhe kjo u dokumentua në vitin 2011, kur Autoriteti i Konkurrencës, pasi hetoi rastin, konstatoi se edhe pse kishte indikacione të forta për trukim ofertash — si rotacioni i ofertave dhe afërsia gati 100% me fondin limit — “hetimi nuk gjeti prova direkte të koluzionit mes sipërmarrjeve fituese (Gener 2 Sh.p.k.; bashkimi Albavia & Favina & Alpin Srl; dhe bashkimi Gjoka Konstruksion & Gjikuria)”.
Por fenomeni mund të ketë vijuar edhe në tenderat pasues, ndonëse numri i kompanive pjesëmarrëse është rritur formalisht, duke krijuar vetëm iluzionin e garës. Analiza e dokumentacionit tregon se kompani, të cilat më parë kanë ndërtuar vepra komplekse, “harrojnë” papritur të dorëzojnë një vërtetim licence apo sigurimin e saktë të ofertës në një procedurë që përfundon duke u fituar nga një “rival” i tyre. I njëjti rival bën gabime të ngjashme në një procedurë tjetër që i shkon kompanisë së parë.
Ky model i “gabimeve të qëllimshme” është çelësi për të kuptuar se si ruhet paqja në treg: kompanitë e mëdha hyjnë në garë vetëm për të plotësuar numrin e pjesëmarrësve, por dorëzojnë dokumentacion të mangët për t’u skualifikuar vullnetarisht, duke i hapur rrugën fituesit të paracaktuar pa qenë nevoja të ulin çmimin e ofertës.
“Bashkëpunimi korruptiv mes operatorëve, që çon në shfrytëzimin e fondit limit afër 100%; paraqitja e të dhënave të rreme; ndarja e tregut; ose përdorimi i kompanive të tjera ‘në emër të njëra-tjetrës’ [behët] vetëm për të shmangur transparencën”, tha Zef Preçi, drejtor i Institutit për Studime Ekonomike.
Gjokutaj, nga ana e tij, thotë se hetimet e SPAK për këto tendera kanë konfirmuar një model që përsëritet vazhdimisht.
“Kjo koherencë e modeleve përputhet me provat që SPAK ka dokumentuar në raste si Tuneli i Llogarasë dhe Unaza e Madhe,” tha ai.
Sipas tij, kjo është provë e një fenomeni ekonomikisht të lidhur me “rent-seeking” dhe “kapjen institucionale”.
Ai thotë se kostoja është e lartë, duke ulur potencialin e rritjes së PBB-së për 1–2%, sipas analizave rajonale të FMN-së.
“Financiarisht, modeli mund të shkaktojë humbje të buxhetit publik prej dhjetëra milionë eurosh,” përfundoi Gjokutaj.