1. Cilat janë parimet kryesore të një diete të balancuar për personat me diabet?
Parimet kryesore janë disa “shtylla” që përsëriten në të gjitha udhëzimet serioze (ADA, IDF, etj.) për dietën tek diabetikët.
1. Fokus te cilësia e karbohidrateve, jo vetëm te sasia• Zgjidhen karbohidrate me indeks të ulët/mesatar glicemik: drithëra integrale, bishtajore, perime, fruta të plota.• Kufizohen fort sheqernat e shtuara: sheqer, ëmbëlsira, lëngje frutash, pije me gaz, produkte furre të bardha.• Porcionet e karbohidrateve shpërndahen gjatë ditës, jo “të gjitha në një vakt”.
2. Pjata e diabetit / ndarja vizuale e pjatës
Një model shumë praktik që rekomandohet gjerësisht:
• ½ pjata: perime jo niseshtore (sallata jeshile, brokoli, kungull, lulelakër, spinaq, kastravec, domate).• ¼ pjata: proteinë e dobët (peshk, pulë pa lëkurë, vezë, bishtajore, produkte qumështi të lehta).• ¼ pjata: karbohidrate cilësore (oriz integral, bukë integrale, patate e ëmbël, bishtajore, fruta, kos pa sheqer).
Kjo e bën shumë më të lehtë kontrollin e glicemisë pa numëruar çdo gram.
3. Balancë midis makronutrientëve
• Karbohidratet: të shpërndara në çdo vakt, duke favorizuar burime me fibra.• Proteina: në çdo vakt, sepse ndihmon ngopjen dhe stabilizon gliceminë (peshk, pulë, bishtajore, kos i thjeshtë).• Yndyrnat: të fokusohemi te yndyrnat e shëndetshme (vaj ulliri, arra, fara, avokado) dhe të ulim yndyrnat e ngopura (mishra të yndyrshëm, gjalpë, produkte shumë të yndyrshme shtazore).
4. Fibrat janë “aleati kryesor”
• Synohet një marrje e lartë, por graduale, e fibrave nga perime, fruta të plota, bishtajore dhe drithëra integrale.• Fibrat ngadalësojnë përthithjen e glukozës dhe ulin HbA1c, përmirësojnë edhe peshën dhe profilin lipidik.
5. Kontroll i kalorive dhe peshës trupore
• Udhëzimet e fundit e theksojnë qartë: humbja e moderuar në peshë (5–10%) përmirëson ndjeshëm gliceminë, tensionin, trigliceridet dhe HDL/LDL.• Kjo arrihet me:• Porcione më të vogla• Më pak ushqime të përpunuara, të skuqura, të sheqerosura• Rritje të aktivitetit fizik.
6. Kufizimi i kripës, yndyrnave të ngopura dhe trans
Sepse diabeti shkon “dorë për dore” me rrezikun kardiovaskular:
• Ulje e kripës (rreth ≤ 5–6 g/ditë, në varësi të udhëzimeve dhe tensionit).• Shmangie e ushqimeve me yndyrna trans dhe reduktim i yndyrnave të ngopura (mishra shumë të yndyrshëm, produkte të skuqura, margarinë, produkte të gatshme industriale).
7. Rregullsi në orare dhe strukturë vaktesh
• 3 vakte kryesore + 1–2 snack (nëse duhet) për të shmangur hipogliceminë dhe luhatjet e mëdha.• Të shmangen periudhat shumë të gjata pa ngrënë, sidomos në pacientët me insulinë.
8. Individualizim, jo dietë “copy–paste”
Të gjitha shoqatat e mëdha (ADA, IDF, etj.) theksojnë se:
• Nuk ka një “dietë unike për diabetin”; modeli personalizohet sipas moshës, peshës, medikamenteve, kulturës ushqimore dhe preferencave.
2. Cilat ushqime rrisin gliceminë më shpejt dhe cilat e mbajnë atë më stabël?
Te rrisin gliceminë shpejt ato ushqime që treten dhe përthithen “me një frymë”; e mbajnë stabël ato që kanë fibra, janë më pak të përpunuara dhe kombinohen me proteinë e yndyrë të mirë.
1. Pak teori: çfarë do të thotë “ushqim që rrit gliceminë shpejt”?
Për këtë përdorim konceptin indeksi glicemik (GI):
• GI i lartë (≥70) → rritje e shpejtë dhe e lartë e glicemisë.• GI i ulët (≤55) → rritje më e ngadaltë, më e butë.
Sa më shumë i rafinuar, pa fibra dhe sa më shumë sheqer të ketë ushqimi, aq më shpejt ngrihet glicemia; sa më shumë fibra, strukturë natyrale dhe ose yndyrë/proteinë të ketë, aq më e ngadaltë është rritja.
2. Ushqimet që rrisin gliceminë më shpejt (“spike”)
Tipikisht janë karbohidrate të rafinuara dhe sheqerna të lirë:
a) Sheqernat e shtuar dhe pijet e ëmbla• Sheqer i bardhë, sheqer kaf, sheqerna në ëmbëlsira.• Çokollata të ëmbla, biskota, ëmbëlsira, akullore.• Lëngje frutash (edhe “natyralë” kur janë të shtrydhur), pije me gaz me sheqer, pijet energjike.
Këto futen shpejt në gjak sepse janë gati të tretura.
b) Drithëra të rafinuara dhe produkte furre
• Bukë e bardhë, simite, briosh, pica me brumë të bardhë.• Oriz i bardhë (sidomos varietete si jasmine, GI shumë i lartë).• Makarona të bardha (sidomos të gatuara shumë “soft”).• Drithëra mëngjesi të ëmbëlsuar (cornflakes, rice krispies, etj.).
c) Niseshtet me ngarkesë të lartë glicemike
• Patate të bardha të pjekura ose të skuqura (baked potato, french fries) – në disa raste mund të rrisin gliceminë edhe më shumë se një donut.• Produkte të skuqura me brumë (petulla, byrekë të skuqur, snacks).
d) Ëmbëlsira “të fshehura”
• Bukë “me drithëra” por në fakt me miell të bardhë + pak fara sipër.• Bar energjie me shumë sheqer, “cereal bars”, granola e ëmbëlsuar.
“Çdo ushqim i bardhë, i rafinuar dhe i ëmbëlsuar – bukë e bardhë, oriz i bardhë, patate e skuqur, lëngje, embëlsira – e ngre sheqerin shpejt.”
3. Ushqimet që e mbajnë gliceminë më stabël
Këtu futen ushqimet me GI të ulët/mesatar + shumë fibra, shpesh të papërpunuara:
a) Perimet jo-niseshtore
• Sallata jeshile, rukola, spinaq, brokoli, lulelakër, kungull, kërpudha, domate, tranguj…Janë pothuajse “zero” nga ana glicemike, por plot fibra, volum, antioksidantë.
b) Frutat e plota (jo lëngjet)
Me GI më të ulët:
• Mollë, dardhë, pjeshkë, portokall, qershi, manaferra, kumbulla të thata.
Fruti i plotë ka fibra → sheqeri përthithet më ngadalë krahasuar me lëngun e shtrydhur.
c) Drithëra integrale dhe “slow carbs”• Tërshërë (steel-cut/rolled oats), elb (barley), bollgur, quinoa, oriz integral, buka 100% integrale, buka thekre.• Makaronat integrale, sidomos kur gatuhen “al dente” (GI më i ulët se të bardhat).
d) Bishtajoret
• Fasule, thjerrëza, qiqra, bizele.
Kanë GI të ulët, shumë fibra dhe proteina; të studiuara si ushqime tipike për të mbajtur gliceminë më të qetë dhe për të ulur HbA1c.
e) Proteinat dhe yndyrnat e shëndetshme
Vetë nuk rrisin shumë gliceminë, por:
• Peshk, mish pule pa lëkurë, vezë, kos natyral pa sheqer, djathë të lehtë.• Arra, bajame, lajthi, fara chia/liri, avokado, vaj ulliri ekstra i virgjër.
Këto ngadalësojnë zbrazjen e stomakut dhe e bëjnë ngritjen e glicemisë më të butë kur hahen bashkë me karbohidrate.
Tag: fibra
-
Dietë e balancuar për personat me diabet: Çfarë duhet të konsumoni çdo ditë?
-
Forco imunitetin, ja cilat janë ushqimet që duhet të konsumoni
Gjatë muajve të dimrit kur mbizotëron ftohja dhe gripi, është e rëndësishme të forcojmë imunitetin tonë. Imuniteti është një mekanizëm mbrojtës që na mbron nga infeksionet dhe patogjenët si bakteret dhe viruset.
Për të siguruar funksionimin e duhur të sistemit tonë, pas asaj diete festive duhet të kalojmë në një dietë që ka shumë fruta dhe perime të papërpunuara, sepse ka shumë fibra në të.
Fibrat në zorrët tona, luajnë një rol të rëndësishëm në funksionimin e sistemit imunitar.
Gjithashtu është i nevojshëm konsumimi i produkteve të qumështit me pak yndyrë, sepse ato vetë përmbajnë baktere të dobishme, kanë një vlerë të ulët energjetike dhe fibra probiotike. -
Si të forconi imunitetin në dimër! Ushqimet që duhet të konsumoni
Gjatë muajve të dimrit kur mbizotëron ftohja dhe gripi, është e rëndësishme të forcojmë imunitetin tonë. Imuniteti është një mekanizëm mbrojtës që na mbron nga infeksionet dhe patogjenët si bakteret dhe viruset.
Për të siguruar funksionimin e duhur të sistemit tonë, pas asaj diete festive duhet të kalojmë në një dietë që ka shumë fruta dhe perime të papërpunuara, sepse ka shumë fibra në të.
Fibrat në zorrët tona, luajnë një rol të rëndësishëm në funksionimin e sistemit imunitar.Gjithashtu është i nevojshëm konsumimi i produkteve të qumështit me pak yndyrë, sepse ato vetë përmbajnë baktere të dobishme, kanë një vlerë të ulët energjetike dhe fibra probiotike.
-
Si të forconi imunitetin në dimër! Ushqimet që duhet të konsumoni…
Gjatë muajve të dimrit kur mbizotëron ftohja dhe gripi, është e rëndësishme të forcojmë imunitetin tonë. Imuniteti është një mekanizëm mbrojtës që na mbron nga infeksionet dhe patogjenët si bakteret dhe viruset.
Për të siguruar funksionimin e duhur të sistemit tonë, pas asaj diete festive duhet të kalojmë në një dietë që ka shumë fruta dhe perime të papërpunuara, sepse ka shumë fibra në të.
Fibrat në zorrët tona, luajnë një rol të rëndësishëm në funksionimin e sistemit imunitar. Gjithashtu është i nevojshëm konsumimi i produkteve të qumështit me pak yndyrë, sepse ato vetë përmbajnë baktere të dobishme, kanë një vlerë të ulët energjetike dhe fibra probiotike. -
Mëngjes, pasdite apo mbrëmje: Si ndikojnë bananet në trup në varësi të kohës kur i hani
Bananet janë një frut i preferuar i shumë njerëzve për shkak të komoditetit dhe vlerave ushqyese që ofrojnë. Ato janë të pasura me fibra, kalium dhe antioksidantë, gjë që i bën ato një zgjedhje të shkëlqyer për një meze të ngopur dhe energjike.
Ndërsa nuk ka një kohë të vetme “perfekte” për të konsumuar, pjesë të ndryshme të ditës sjellin përfitime të dallueshme, varësisht nga qëllimet tuaja shëndetësore dhe stili i jetës, shkruan Health.com .
Në mëngjes për energji dhe tretje të mirë
Nëse e filloni ditën me një banane , do të siguroni një burim të shpejtë energjie pas agjërimit gjatë natës.
Një banane mesatare përmban rreth 90 kalori dhe pothuajse 27 gramë karbohidrate dhe sheqerna natyralë. Fibra e saj, veçanërisht niseshteja rezistente në bananet më pak të pjekura, nxit ndjesinë e ngopjes dhe ndihmon në kontrollin e oreksit gjatë mëngjesit. Ato përmirësojnë tretjen dhe mund të veprojnë si një antiacid natyral, duke neutralizuar acidin e stomakut që është grumbulluar gjatë natës, raporton Index .
Ato janë të mira kundër lodhjes së pasdites
Shumë njerëz ndiejnë një rënie të energjisë gjatë ditës, dhe një banane mund të jetë një zgjidhje e thjeshtë dhe efektive. Karbohidratet dhe sheqernat natyrale të saj ofrojnë “karburant” shtesë për të kapërcyer lodhjen e pasdites.
Meqenëse është i pasur me fibra dhe me pak kalori, rrit ndjesinë e ngopjes dhe ndihmon në kontrollin e urisë deri në vaktin e mbrëmjes. Përveç kësaj, kontribuon në hidratim. Përmban rreth 75 përqind ujë, dhe kaliumi ndihmon në rregullimin e ekuilibrit të lëngjeve në trup.
Për gjumë të qetë dhe relaksim
Konsumimi i një bananeje në mbrëmje mund t’ju ndihmojë të flini më mirë. Është e pasur me triptofan, një aminoacid që trupi e përdor për të krijuar serotoninën dhe melatoninën, hormone të rëndësishme për rregullimin e humorit dhe cikleve të gjumit. Nivelet e larta të magnezit dhe vitaminës B6 nxisin më tej relaksimin.
Një banane mund t’ju mbajë të ngopur gjatë natës dhe të parandalojë ngrënien e ushqimeve të lehta vonë që prishin gjumin. Megjithatë, nuk rekomandohet ta hani atë menjëherë para gjumit për të shmangur fryrjen e mundshme ose një rritje të papritur të sheqerit në gjak.
Aleati perfekt i stërvitjes
Banania është një zgjedhje e shkëlqyer para ose pas stërvitjes. Sheqernat e saj lehtësisht të tretshme rrisin shpejt nivelin e energjisë së nevojshme për aktivitetin fizik. Edhe pse provat për këtë janë të ndara, mendohet se përmbajtja e lartë e kaliumit mund të ndihmojë në parandalimin e ngërçeve muskulore. Pas stërvitjes, bananet kontribuojnë në rikuperimin e muskujve, zvogëlojnë inflamacionin dhe rimbushin rezervat e glikogjenit, energjinë që muskujt përdorin gjatë aktivitetit.
-
Keni konstipacion? Provoni kivit.
Nëse vuani nga konstipacioni, ka shumë gjasa që mjeku juaj t’ju ketë këshilluar të hani më shumë fibra dhe të pini më shumë ujë. Megjithatë, udhëzimet klinike për trajtimin e konstipacionit kronik ofrojnë këshilla dietike të kufizuara dhe në disa raste të vjetruara.
Një ekip ekspertësh që përfshin dietologë, një nutricionist, gastroenterolog, fiziolog të zorrëve dhe mjek të përgjithshëm, kanë rishikuar mbi 75 studime klinike për të krijuar 59 deklarata rekomandimesh. Ky është dokumenti i parë me udhëzime të bazuara në prova shkencore për të rriturit me konstipacion kronik, dhe është botuar njëkohësisht në Journal of Human Nutrition & Dietetics dhe Neurogastroenterology & Motility.
“Konstipacioni kronik mund të ketë ndikim të madh në jetën e përditshme të dikujt. Për herë të parë, kemi dhënë udhëzime se cilat qasje dietike mund të ndihmojnë realisht dhe cilat këshilla nuk kanë mbështetje shkencore,” tha Eirini Dimidi, autore kryesore e studimit dhe pedagoge e shkencave ushqimore në King’s College London. “Përmirësimi i kësaj gjendjeje përmes ndryshimeve në dietë do t’u lejonte njerëzve të menaxhojnë vetë simptomat e tyre dhe, shpresojmë, të përmirësojnë cilësinë e jetës.”
Udhëzimet, të miratuara nga Shoqata Britanike e Dietologjisë, sugjerojnë se kivit, buka e thekrës, uji me përmbajtje të lartë mineralesh, suplementet me fibra psilium, disa lloje probiotikësh dhe suplementet me oksid magnezi ndihmojnë në përmirësimin e konstipacionit. Fokusi te simptomat individuale i bën udhëzimet më të dobishme për trajtim të personalizuar.
Në krahasim, qasjet më të zakonshme si dietat me shumë fibra në përgjithësi dhe suplementet me senë nuk dhanë prova të mjaftueshme për efektivitet. Studimi zbulon gjithashtu se cilësia e përgjithshme e kërkimeve mbi konstipacionin kronik është e ulët, pasi shumica e provave testojnë ndërhyrje të vetme dhe jo qasje të plota dietike.
“Të hash një dietë të pasur me fibra sjell shumë përfitime për shëndetin në përgjithësi dhe ka qenë rekomandimi kryesor për konstipacionin. Megjithatë, udhëzimet tona tregojnë se nuk ka mjaftueshëm prova që kjo të funksionojë posaçërisht për konstipacionin,” shtoi Dimidi. “Në vend të kësaj, kërkimi ynë zbulon disa strategji të reja ushqimore që mund të ndihmojnë realisht pacientët. Njëkohësisht, kemi nevojë urgjente për më shumë studime cilësore për të forcuar provat se çfarë funksionon dhe çfarë jo.”
Si gjithmonë, këshillohuni me mjekun tuaj para se të provoni një dietë të re. / Popular Science – Syri.net
-
Nuk do e besoni dot kur të zbuloni se çfarë ndodh me trupin tuaj nëse kosumoni dardha çdo ditë
Dardhat kanë një shije të butë dhe të ëmbël dhe mund të përdoren në shumë mënyra; të pjekura me pak mjaltë e kanellë, në sallata, në tërshërë, në ‘smoothie’ apo edhe mbi pica me djathë dhe proshutë.
Dardhat kanë shumë fibra që ju mbajnë të ngopur për më gjatë. Kjo do të thotë që mund të hani më pak gjatë ditës, pa u ndier të uritur. Plus, fibrat nuk kanë shumë kalori.
Ndëshkohet balerini UKRAINAS që mban të GDHENDUR në lëkurën e tij Vladimir Putin-in!Dardhat ndihmojnë tretjen dhe e bëjnë më të lehtë jashtëqitjen. Kanë fibra të ndryshme që ndihmojnë zorrët të punojnë më mirë. Mos hiqni lëkurën kur i hani, edhe ajo ka shumë fibra!
Fibrat ndihmojnë në uljen e kolesterolit të keq. Ndërsa kaliumi që përmbajnë dardhat ndihmon në uljen e tensionit të gjakut dhe mbron zemrën.
Dardhat përmbajnë vitaminë C dhe antioksidantë që ndihmojnë trupin të luftojë viruset dhe sëmundjet. Varietete të ndryshme me ngjyra të ndryshme kanë përfitime të ndryshme ndaj provoni lloje të ndryshme.
Nuk është pak të jesh vajza e Michael Jackson/Shuma MARRAMENDËSE e parave që Paris ka marrë nga pasuria e mbretit të pop-it!Konsumimi i rregullt i dardhave mund të ulë rrezikun për sëmundje si diabeti, sëmundjet e zemrës, madje edhe Alzheimeri. Kjo falë fibrave dhe antioksidantëve që përmirësojnë shëndetin e zorrëve dhe trurit. -
A është e mundur të humbasësh në peshë me një dietë ‘Ozempic’?
Medikamentet si Ozempic kanë ndihmuar shumë njerëz të humbasin peshë që më parë nuk mundnin ta arrinin. A mund të ketë një dietë të njëjtin efekt, pa nevojën për recetë mjekësore?
Shfaqja e medikamenteve për humbje peshe (agonistët), duke përfshirë Ozempic dhe Wegovy, ka tronditur botën mjekësore në vitet e fundit.
Agonistët e peptidit-1 të ngjashëm me glukagonin (GLP-1) kanë rezultuar efektivë në ndihmën e personave obezë për të humbur peshë duke ulur oreksin, kështu që ata hanë më pak. Por, përtej zhurmës që është krijuar, ka pasur edhe pretendime se efektet e këtyre medikamenteve mund të imitohet lehtë nga ushqimet që hamë.
Një trend në rrjetet sociale, për shembull, sugjeron se pirja e një përzierjeje të bërë nga tërshëra e përzier me ujë dhe lëng limoni — e njohur si ‘oatzempic’ — vepron si shtypës oreksi dhe ndihmon njerëzit të humbin peshë në të njëjtën mënyrë.
Por a mund të afrohet ndonjë dietë apo ushqim apo pije individuale me efektet e Ozempic? A funksionon vërtet dieta “oatzempic”?
Çfarë janë medikamentet GLP-1 për humbje peshe?
Gjenerata e re e medikamenteve për humbje peshe imiton një proces që ndodh natyrshëm në trupin tonë çdo ditë. Kur hamë, zorra jonë prodhon hormonin GLP-1, i cili rrit nivelet e insulinës në gjak, ul prodhimin e sheqerit në mëlçi, ngadalëson tretjen dhe redukton oreksin.
Hormonat GLP-1 janë “rregullatorë kryesorë” të gjithë procesit metabolik të trupit, thotë Chris Damman, gastroenterolog dhe profesor klinik në Universitetin e Washington-it.
“Këto rrugë janë shumë komplekse, duke përfshirë shumë hormone të ndryshme,” shton ai.
A mund ta imitojmë GLP-1 me dietë?
Dy elementët kryesorë të dietës sonë që lidhen me GLP-1 janë fibra dhe polifenolët.
“Fibra është ushqimi i preferuar për triliona bakteret që jetojnë në zorret tona,” thotë Mary Sco, mjeke rezidente dhe shkrimtare për nutricionin në Virxhinia, SHBA.
Kur hamë ushqime të pasura me fibra dhe polifenol, këto komponime konvertohen nga mikrobioma jonë intestinale në acide yndyrore me zinxhir të shkurtër, të cilat stimulojnë prodhimin e GLP-1. Ushqimet e pasura me fibra përfshijnë arra, legume, fruta dhe perime, ndërsa polifenolët gjenden gjithashtu në fruta, perime dhe arra.
Rritja natyrale e nivelit të GLP-1 në trup nuk varet vetëm nga ajo që hamë – por edhe nga mënyra si hamë.
Një tjetër nutrient i rëndësishëm për metabolizmin është yndyra mono-telurshme, që gjithashtu lidhet me rritjen e GLP-1. Kjo gjendet në vaj ulliri, avokado dhe arra.
Ky proces fillon edhe para se ushqimi të arrijë në zorra. Hulumtimet tregojnë se shija e hidhur e ushqimeve të pasura me polifenol shkakton që receptorët e shijes të dërgojnë sinjale në zorrë për të prodhuar hormone tretëse, përfshirë GLP-1.
“Ka hulumtime që tregojnë se rendi në të cilin hamë gjithashtu ka rëndësi,” thotë Sco.
Në një rishikim të vitit 2020, studiuesit shkruajnë se ka disa dëshmi që ngrënia e ushqimeve të pasura me proteina, si mishi dhe vezët, dhe perime para karbohidrateve çon në nivele më të larta të GLP-1, krahasuar me ngrënien e karbohidrateve të parat. Megjithatë, mekanizmat pas kësaj mbeten kryesisht të panjohur.
Koha e ditës kur hamë mund të ndikojë gjithashtu në prodhimin e GLP-1. Ka disa hulumtime që sugjerojnë se trupi prodhon më shumë GLP-1 kur hamë mëngjes herët, në krahasim me ngrënien vonë në mbrëmje.
Ky efekt lidhet me ndryshimet natyrale të niveleve të hormoneve gjatë ditës, dhe ngrënia e hershme ndihmon ritmin cirkadian të trupit, shkruajnë studiuesit në një artikull të vitit 2023.
Pra, do të kishte kuptim që ngrënia e një diete të pasur me fibra, polifenolë dhe yndyra mono-telurshme të sigurojë prodhimin e shumë GLP-1. Megjithatë, dietat moderne perëndimore mungojnë në elementët që prodhojnë më shumë GLP-1, thotë Damman.
“Këto medikamente për humbje peshe shfrytëzojnë diçka themelore në mekanizmin tonë të ngopjes, që është ndërprerë nga ushqimet ultra të përpunuara moderne,” shton ai.
A funksionojnë më mirë medikamentet apo dietat?
Ndërsa për disa njerëz një dietë e ekuilibruar dhe një stil jetese aktiv janë të mjaftueshme për të humbur peshë, për të tjerët agonistët e GLP-1 janë të nevojshëm, argumenton Damman.
“Çështja ka të bëjë me ndryshimin e sjelljes, që është jashtëzakonisht i vështirë. Prandaj masat e stilit të jetesës shpesh nuk funksionojnë për njerëzit që janë bllokuar në probleme metabolike, dhe për këtë këto medikamente kanë qenë jashtëzakonisht të dobishme për njerëzit me obezitet të rëndë dhe komplikacione.”
Për të tjerët, një dietë e pasur me fibra, polifenolë dhe yndyra mono-telurshme mund të jetë mënyra efektive për të kontrolluar oreksin, thotë Sco.
“Disa individë mund të mos përfitojnë aq shumë, por do të kenë gjithsesi përfitime. Rregullat vlejnë për të gjithë sepse është fiziologji bazë njerëzore – të gjithë marrim sinjalin ‘ndalo së ngrëni’.”
Në fund, një dietë që nxit prodhimin natyral të GLP-1 është e pasur me ushqime të plota, duke përfshirë fruta, perime, legume dhe arra, thotë Damman. Një ironikë e vogël, sipas tij, është se disa njerëz po e zbulojnë këtë duke tentuar të imitojnë efektet e medikamenteve për humbje peshe.
“Udha ka bërë një rreth të plotë,” thotë ai. “Gjithçka çon tek ngrënia e ushqimeve të plota – nuk ka zëvendësues për to.”
E ardhmja e kërkimeve mbi GLP-1
Edhe pse dihet se agonistët e GLP-1 të përshkruar janë përgjithësisht të sigurta, ka shumë gjëra që nuk i dimë ende për ta, thotë Damman.
Megjithatë, po lind një fushë e re kërkimi që medikamentet për humbje peshe po hapin, që mund të ndihmojë për të kuptuar më mirë si të trajtojmë obezitetin, thotë Gary Schwartz, profesor i mjekësisë, neuroshkencës dhe psikiatrisë në Albert Einstein College of Medicine në Nju Jork.
Arsyet për rritjen e normave të obezitetit në shumë pjesë të botës janë të shumta dhe komplekse, por shumë studiues bien dakord se ambienti ynë ushqimor dhe mënyra e jetesës moderne janë pjesë e kësaj force shtytëse.
Schwartz thotë se ambienti ynë ushqimor ka filluar të përbëjë kërcënim vetëm kohët e fundit në historinë njerëzore, për shkak të ushqimeve ultra të përpunuara me shumë sheqer dhe yndyrë, që stimulojnë komponentët ushqimorë që trupi ynë biologjikisht kërkon.
Kur konsumojmë këto ushqime, zonat e shpërblimit në tru aktivizohen me doza dopaminë, që na bën të hamë më tepër. Kjo, thotë Schwartz, mund të ulojë ndjeshmërinë tonë ndaj këtyre komponentëve me kalimin e kohës, duke bërë që të konsumojmë më shumë e më shumë për të arritur të njëjtin nivel kënaqësie sensoriale./BBC-Syri.net
-
Prodhimet e vjeshtës, aleate të zemrës sonë
Frutat dhe perimet e vjeshtës janë të pasura me shije e lëndë ushqyese, duke u bërë një “mik” i çmuar për shëndetin kardiovaskular.
Ato ofrojnë fibra, vitamina, minerale dhe antioksidantë që përmirësojnë funksionimin e zemrës, ulin kolesterolin dhe parandalojnë formimin e pllakës në arterie. Rekomandohet të konsumohen të paktën 2,5 filxhanë perime dhe 2 filxhanë fruta në ditë, si pjesë e një diete të balancuar.
Nga prodhimet e stinës, disa dallohen për veprimin e tyre mbrojtës ndaj zemrës:
– Kungulli: me beta-karoten që shndërrohet në vitaminë A dhe antioksidantë; farat e tij ndihmojnë në uljen e tensionit dhe kolesterolit.
– Mollët: të pasura me fibra e polifenole, reduktojnë rrezikun e sëmundjeve kardiake.
– Shega: plot polifenole që mbështesin qarkullimin dhe mund të ndihmojnë në uljen e tensionit.
– Bamjet: të pasura me fibra, vitaminë K, C dhe folate.
– Boronicat e kuqe (cranberries): ulin tensionin dhe përmirësojnë funksionin vaskular.
– Patatet e ëmbla: kombinojnë fibra, beta-karoten dhe kalium për një presion më të qëndrueshëm.
Edhe ndryshime të vogla, si një mollë në ditë ose shtimi i lahanidës në sallatë, mund të bëjnë diferencë për zemrën dhe cilësinë e jetës sonë.
Duke zgjedhur rregullisht prodhime sezonale, jo vetëm mbështesim shëndetin tonë, por edhe fermerët vendas dhe mjedisin.
-
Sëmundja e mëlçisë yndyrore, kjo perime largon dhjamin nga trupi
Sëmundja e mëlçisë yndyrore ndodh kur grumbullohet shumë yndyrë në mëlçi, gjë që mund të çojë në dëmtime serioze të këtij organi jetësor.
Ekspertët paralajmërojnë se një ndryshim në kohë i dietës është çelësi për parandalimin e komplikimeve dhe përmirësimin e funksionit të mëlçisë.
Ushqyerja është gjysma e shëndetit.Sipas Times of India, lloje të caktuara perimesh janë të pasura me antioksidantë, fibra dhe vitamina që ndihmojnë në uljen e depozitave të yndyrës, nxisin detoksifikimin dhe përmirësojnë funksionin e mëlçisë. Aktiviteti i rregullt fizik dhe një konsum i reduktuar i sheqerit dhe vajit përshpejtojnë më tej rikuperimin.
Spinaqi – një mburojë e gjelbër për mëlçinë
Spinaqi është i mbushur me vitamina E dhe C, si dhe fibra që zvogëlojnë përthithjen e yndyrës. Hulumtimet shkencore tregojnë se konsumi i përditshëm i spinaqit mund të zvogëlojë akumulimin e yndyrës në mëlçi dhe të përmirësojë nivelet e enzimave të mëlçisë.
Brokoli – një detoksifikues natyral
Brokoli përmban glukozinolate, përbërës që ndihmojnë mëlçinë të çlirohet nga toksinat dhe të zvogëlojë stresin oksidativ. Konsumi i rregullt i këtyre perimeve mbështet tretjen e shëndetshme dhe balancon florën e zorrëve.
Lakra jeshile – një bombë antioksiduese
Lakra jeshile është e pasur me fibra dhe magnez, të cilat së bashku zvogëlojnë ruajtjen e yndyrës dhe përmirësojnë ndjeshmërinë ndaj insulinës. Antioksidantët nga lakra jeshile neutralizojnë radikalet e lira që dëmtojnë qelizat e mëlçisë.
Lakra brukseli – luftëtarë të vegjël kundër dhjamit
Kjo perime është plot me fibra dhe vitamina, dhe gjithashtu përmban përbërësin natyral indole, i cili mbron mëlçinë nga inflamacioni dhe parandalon akumulimin e yndyrës. Konsumi i rregullt i lakrës së brukselit mund të ndihmojë në stabilizimin e enzimave të mëlçisë.
Karrota – një burim i vitaminës A
Karrotat janë të pasura me beta-karoten, e cila shndërrohet në vitaminë A, e nevojshme për restaurimin e indeve të mëlçisë. Fibra e karrotës ndihmon në rregullimin e sheqerit në gjak dhe yndyrës, ndërsa përbërjet e saj anti-inflamatore zvogëlojnë inflamacionin e mëlçisë.
Rekomandim i nutricionistit
Nutricionistët rekomandojnë që këto ushqime të përfshihen në dietën ditore në formë të freskët ose të gatuar lehtë, në mënyrë që të ruhen vitaminat dhe mineralet kryesore.
Së bashku me perimet, rekomandohet të konsumohen të paktën dy litra ujë në ditë, të reduktohen ushqimet me yndyrë dhe të përpunuara, si dhe të mbahet një aktivitet fizik i moderuar, sepse kombinimi i të ushqyerit të duhur dhe zakoneve të shëndetshme jep rezultatet më të mira në rikuperimin e mëlçisë.