Category: Rajoni

Marsela SHYTIA
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, dhe mediat simpatizante ndaj tij në Serbi kanë nisur përsëri një fushatë të ashpër kundër Kroacisë. Arsyeja e tyre është bllokimi i supozuar kroat i hapjes së “grupit 3” në negociatat e pranimit të Serbisë me BE-në. Ky grup kapitujsh ka qenë teknikisht gati për hapje prej më shumë se tre vjetësh. Komisioni Evropian përsëriti këtë vit se Serbia i plotësoi “kushtet teknike” për hapjen. Megjithatë, vendimi për të hapur ose mbyllur një kapitull merret unanimisht në Këshillin e BE-së. Dhe atje, pavarësisht mbështetjes së fortë që i jepet Serbisë nga Komisioni Evropian, Italia, Franca, Hungaria dhe disa vende të tjera, ka ende të paktën tetë vende që janë të rezervuara ose kundërshtojnë hapjen e këtyre kapitujve. Këto vende paralajmërojnë se për Serbinë të përparojë në të gjitha fushat, sundimi i ligjit dhe normalizimi i marrëdhënieve me Kosovën janë një kusht. Dhe nuk ka përparim.
Kundërshtarët e vërtetë
Sipas burimeve diplomatike nga BE-ja, me të cilat foli “Jutarnji List”, Gjermania, Belgjika, Holanda, të tre vendet baltike, Suedia dhe Bullgaria janë ndër organet e Këshillit që kundërshtojnë hapjen e “grupit 3” me Serbinë gjatë diskutimeve për zgjerim. Finlanda dhe Luksemburgu nuk janë veçanërisht “pro”, ndërsa Danimarka nuk është deklaruar sepse aktualisht mban presidencën e BE-së, kështu që duhet të veprojë në mënyrë neutrale. Mbledhjet e organeve të BE-së janë të mbyllura për publikun dhe nuk është e mundur të përcillet me saktësi se kush është pro dhe kush kundër, sepse atje nuk ka votim si në Festivalin e Këngës në Eurovision. Por kontaktet me disa diplomatë që përcjellin mesazhe nga takime të tilla japin një pamje të qartë se si qëndrojnë gjërat.
Konluzionet e BE
Pra, veçimi vetëm i Kroacisë si dikush që po “bllokon Serbinë” bëhet me qëllim të propagandës së brendshme në Serbi, megjithëse Kroacia ndoshta nuk është shumë e interesuar ta hapë atë grup në këtë moment. Kroacia përmend çështjen e personave të zhdukur në takime të ndryshme, por edhe retorikën e papranueshme në Serbi ndaj fqinjëve të saj. Por Kroacia është larg të qenit e vetmja që po e mban Serbinë prapa drejt BE-së. Jutarnji kishte qasje në draft-konkluzionet mbi zgjerimin, të cilat duhet të miratohen nga ministrat në takimin e Këshillit të Çështjeve të Përgjithshme të BE-së më 16 dhjetor. Teksti i përgatitur i konkluzioneve mbi Serbinë jep një pamje të qartë se sa larg është vendi në të vërtetë nga BE-ja, por edhe se qëndrimet e Komisionit Evropian në favor të Serbisë janë larg realitetit.
Kërkesat dhe kushtet
Këshilli i BE-së thekson se përparimi i Serbisë në sundimin e ligjit dhe normalizimi i marrëdhënieve me Kosovën do të vazhdojnë të përcaktojnë ritmin e negociatave për anëtarësim, duke paralajmëruar se kapitujt teknike mund të bllokohen për arsye politike dhe se Serbia duhet të harmonizohet me politikën e jashtme të BE-së, përfshirë sanksionet ndaj Rusisë. BE-ja kritikon mungesën e përparimit në gjyqësor, luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, si dhe dhënien e shtetësisë rusëve përmes procedurave të përshpejtuara, duke e konsideruar këtë një rrezik për sigurinë e BE-së. Po ashtu, Këshilli kërkon nga Serbia të përballet me të kaluarën, të zbulojë të vërtetën për të zhdukurit, të ndjekë penalisht krimet e luftës dhe të ndalojë glorifikimin e kriminelëve. Serbia gjithashtu duhet të përmbushë detyrimet nga dialogu me Kosovën, të njohë dokumentet dhe simbolet e saj, dhe të ndëshkojë përgjegjësit për dhunën në veri të Kosovës, përfshirë sulmet ndaj KFOR-it, qytetarëve dhe medias. Megjithëse ka disa përmirësime në politikën e jashtme, financat dhe kriteret ekonomike, pamja e përgjithshme e Serbisë tregon se vendi nuk është ende gati për hapjen e kapitujve të BE-së dhe duhet të bëjë më shumë për të përmbushur kushtet e anëtarësimit.