Seanca e sotme plenare ka nisur me mbajtjen e një minute heshtje në nderim të ish-kryeministri Fatos Nano.
Kërkesa u paraqit nga kreu i grupit parlamentar i PS, Taulant Balla.
Kryetari i Kuvendit, Niko Peleshi, shprehu ngushëllimet duke thënë “Ishte një nga themeluesit e PS dhe ka shërbyer si kryeministër duke dhënë një kontribut të rëndësishëm në orientimin e Shqipërisë drejt integrimit europian. Ai do të kujtohet si një njeri që la gjurmë të thella në historinë e Shqipërisë“.
Top Channel
Sali Berisha: Kjo shkon në shkatërrimin e familjes si themeli i një shoqërie. Ky ligj i bazuar fund e krye me ideologjinë e ekstremit të majtë, përmbys kushtetutën e vendit, kodet e vendit, trashëgiminë pozitive mijëra vjeçare dhe penalizon e ndëshkon të gjithë ata të cilët duhet të mbrojnë familjen dhe vlerat e saj.
Penalizon ligjet, kushtetutën, nenet e familjes. Nenet e lirisë së mendimit dhe shprehjes së tij. Në emër të përafrimit me direktivat europiane që është mashtrim i madh, ligji çon drejt totalitarizmit. Është identik me atë ligj që shpalli Shqipërinë shtet ateist.
Top Channel
Ministri i Turizmit, Kulturës dhe Sporteve, Blendi Gonxhja njofton se nga sot biletat për muzetë, kalatë dhe parqet arkeologjike mund të blihen online përmes platformës e-Albania.
Sipas ministrit, ky zhvillim teknologjik synon të lehtësojë përvojën e vizitorëve vendas dhe të huaj, duke ofruar një mënyrë të shpejtë, moderne dhe të sigurt për blerjen e biletave për sitet kulturore të vendit.
Top Channel
Kryetari i sapozgjedhur i Bashkisë së Nju Jorkut, Zohran Mamdani, ka paralajmëruar masa të menjëhershme për të mbrojtur qytetin nga politikat e mundshme të administratës së Donald Trump.
Në një intervistë për The New York Times, Mamdani tha se po punon për ngritjen e një strukture të gjerë ligjore me rreth 200 avokatë, të gatshëm për të mbrojtur interesat e qytetit në gjykatë.
Reagimi i tij vjen pasi Presidenti amerikan Donald Trump e ka quajtur Mamdanin një “komunist antisemit”, duke shtuar se “njerëzit do të fillojnë të largohen nga Nju Jorku, ata do të ikin nga regjimi komunist.”
Ndërkohë, në nivel kombëtar, “mbyllja më e gjatë në histori” e institucioneve federale ka hyrë në ditën e saj të 37-të, duke kaluar rekordin e viteve 2018–2019. Trump u ka thënë senatorëve republikanë në Shtëpinë e Bardhë se “ata janë bombardues vetëvrasës, po e shkatërrojnë vendin.”
Top Channel
Agjencia e Mbikëqyrjes Policore (Rajoni Durrës – Kavajë) në bashkëpunim me Prokurorinë e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar ka arrestuar një punonjës policie pasi dyshohet për kryerjen e veprës penale “Korrupsion pasiv i personave që ushtrojnë funksione publike”.
Sipas hetimeve, shtetasi me iniciale G.H., i ka kërkuar dhe i ka marrë shtetasit E.S., një shumë prej 60 000 lekë të reja (të sekuestruara në cilësinë e provës materiale), duke i premtuar në këmbim që do ti nxirrte mjetin nga pika e bllokimit.
Po ashtu i premtoi dhe mosvendosjen e masës administrative.
Top Channel
Është arrestuar një 41-vjeçar, i cili kishte përshtatur lokalin për shpërndarjen dhe përdorimin e lëndëve narkotike.
Gjatë kontrollit fizik në ambient, policia gjeti dhe armë zjarri, automatik, si dhe fishekë luftarakë.
Po ashtu në kuadër të operacionit ‘Kompleksi’ ra në pranga dhe një 27-vjeçar, pasi ishte me masë sigurie “Arrest në shtëpi”, për veprat penale “Prodhimi dhe shitja e lëndëve narkotike” dhe “Drejtimi i mjetit në mënyrë të parregullt”, si dhe mbante lëndë narkotike në banesë.
Njoftimi:
Operacioni u zhvillua nga Komisariati i Policisë Kuçovë, në bashkëpunim me Seksionin për Hetimin e Narkotikëve dhe Forcën e Posaçme Operacionale të DVP Berat.
Kishte përshtatur lokalin për shpërndarjen dhe përdorimin e lëndëve narkotike, si dhe mbante armë zjarri automatik; vihet në pranga 41-vjeçari.
Ishte me masë sigurie “Arrest në shtëpi”, për veprat penale “Prodhimi dhe shitja e lëndëve narkotike” dhe “Drejtimi i mjetit në mënyrë të parregullt”, si dhe mbante lëndë narkotike në banesë; vihet në pranga 27-vjeçari.
Në vijim të kontrolleve të ushtruara për identifikimin e autorit/ve të vendosjes së lëndës plasëse në një biznes ditën e djeshme, si dhe për goditjen e veprimtarive kriminale në fushën e narkotikëve dhe të armëmbajtjes pa leje, pas informacioneve të marra në rrugë operative, në kuadër të operacionit “Kompleks”, u bë arrestimi në flagrancë i shtetasve:
K. K., 41 vjeç, banues në fshatin Drenovicë, Dimal;
K. Z., 27 vjeç, banues në fshatin Tapi, Kuçovë.
Gjatë operacionit, shërbimet e Policisë kanë ushtruar kontroll në ambientet e lokalit që 41-vjeçari kishte në posedim, ku gjetën dhe sekuestruan:
1 armë zjarri automatik, një sasi lënde narkotike kanabis, 1 peshore elektronike, 30 fishekë luftarak.
Në vijim, u ushtrua kontroll në banesën e shtetasit K. Z., i cili ishte me masë sigurie “Arrest në shtëpi”, ku u gjet dhe u sekuestrua një sasi tjetër lënde narkotike kanabis.
Materialet procedurale i kaluan Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Berat, për veprime të mëtejshme.
Top Channel
Presidenti amerikan Donald Trump është përballur me dy ditë që kanë goditur fort perceptimin e tij si një lider me fuqi absolute, pas një sërë zhvillimesh që tregojnë se ndikimi i tij nuk është më aq i paprekshëm sa dikur.
Në vetëm pak muaj të mandatit të dytë, Trump ka sfiduar institucionet, ka shtyrë kufijtë e pushtetit ekzekutiv dhe ka imponuar vullnetin e tij ndaj bizneseve, mediave dhe institucioneve publike. Por këtë javë, disa ngjarje e kanë dëmtuar ndjeshëm imazhin e tij të pathyeshëm.
Në zgjedhjet lokale, demokratët shënuan fitore të rëndësishme në Virxhinia dhe Nju Xhersi, ku guvernatoret Abigail Spanberger dhe Mikie Sherrill mundën kundërshtarë të afërt me kampin MAGA. Ndërkohë, në Nju Jork, qytetarët sfiduan paralajmërimet e Trump dhe zgjodhën si kryebashkiak Zohran Mamdani, një demokratik socialist me origjinë nga Uganda.
Presidenti reagoi ashpër, duke i quajtur zgjedhjet në Kaliforni “të manipuluara” dhe duke kërcënuar me ndërhyrje federale. Ai ka paralajmëruar edhe prerje fondesh për qytetet që “sfidojnë autoritetin e tij”.
Megjithatë, shenjat e dobësisë po shtohen. Gjykata e Lartë ka shprehur dyshime për përdorimin e gjerë të kompetencave presidenciale nga Trump, veçanërisht në vendosjen e tarifave tregtare pa miratimin e Kongresit.
Ndërkohë, sondazhet tregojnë se mbështetja për Trump po bie, me shumicën e amerikanëve që mendojnë se vendi është në drejtim të gabuar dhe ekonomia po përkeqësohet.
Edhe pse presidenti mohon çdo shenjë dobësie, javët e fundit kanë treguar se republikanët mund të përballen me vështirësi serioze në zgjedhjet e mesmandatit, ndërsa demokratët po fitojnë terren.
Trump ka pranuar se nuk mund të kandidojë për një mandat të tretë, duke thënë me ironi: “Kushtetuta është e qartë. Nuk më lejon. Më vjen keq.”
Por analistët theksojnë se edhe nëse do të ishte e mundur, publiku amerikan duket i lodhur nga një presidencë e dominuar plotësisht nga Trump, dhe se zgjedhjet e fundit kanë sinjalizuar një ndryshim të mundshëm epoke në politikën amerikane.
Këto zhvillime nuk shënojnë fundin e mandatit të dytë të Trump, por, siç thonë analistët në Uashington, mund të jenë fillimi i fundit të mitit të tij të pushtetit absolut.
Top Channel
Bilanci tragjik nga tajfuni “Kalmaegi” po rritet çdo orë në Filipinet qendrore.
Autoritetet njoftojnë se të paktën 114 persona kanë humbur jetën, ndërsa dhjetëra të tjerë rezultojnë të zhdukur. Stuhia ka goditur më fort provincën turistike Cebu, duke e kthyer në një zonë shkatërrimi masiv.
Pamjet nga ajri tregojnë rrugë të përmbytura, shtëpi të rrafshuara dhe makina të përmbysura. Banorët po përpiqen të gërmojnë mes baltës për të shpëtuar çfarë kanë mbetur nga shtëpitë e tyre, ndërsa mijëra persona janë strehuar në shkolla e qendra emergjence.
“Nuk kemi më shtëpi. Gjithçka u zhduk në pak minuta,” tha një banore e qytetit Talisay.
Presidenti i Filipineve, Ferdinand Marcos Jr., ka shpallur gjendje katastrofe kombëtare dhe ka urdhëruar mobilizimin e forcave të shpëtimit.
Ekspertët thonë se “Kalmaegi”, edhe pse nuk ishte tajfuni më i fuqishëm i vitit, u bë shkatërrues për shkak të reshjeve ekstreme dhe lëvizjes së ngadaltë që solli përmbytje të menjëhershme.
Ndërkohë, stuhia po forcohet teksa lëviz mbi Detin e Kinës Jugore, duke kërcënuar Vietnamin qendror me erëra deri në 215 km/orë. Autoritetet vietnameze kanë urdhëruar evakuimin e qindra mijëra banorëve.
Sipas ekspertëve të motit, ngrohja globale po i bën tajfunët gjithnjë e më të fortë dhe më të paparashikueshëm, duke shkaktuar reshje rekord dhe përmbytje shkatërruese në rajonin e Azisë Juglindore.
Top Channel
Në qershor të vitit 2019, drejtori i agjencisë kryesore të inteligjencës të Pentagonit doli me një pretendim për Rusinë dhe programin e saj bërthamor: Moska po teston armët e saj bërthamore.
“Qeveria e Shteteve të Bashkuara, përfshirë komunitetin e inteligjencës, ka vlerësuar se Rusia ka kryer testime të armëve bërthamore që kanë lënë gjurmë bërthamore”, tha gjenerallejtënant Robert Ashley.
Kina mund të jetë duke kryer testime po ashtu, shtoi Ashley, me gjasë duke përdorur metoda ku “ka zero lëshim të energjisë shpërthyese bërthamore”, përkatësisht kur nuk ndodh asnjë shpërthim bërthamor apo një reaksion zinxhiror i ndarjes së bërthamave që lëshojnë energji.
Gjashtë vjet më vonë, SHBA-ja dhe Rusia janë në prag të një gare të re armësh. Kremlini po krenohet duke thënë se po zhvillon super-armë të reja me fuqi bërthamore. Dhe, presidenti amerikan, Donald Trump, po kërcënon se SHBA-ja do të rinisë testimet bërthamore.
“Rusia po teston dhe Kina po teston, por ata nuk flasin për këtë gjë”, tha Trump në një intervistë të xhiruar më 31 tetor. “Jo, ne do të testojmë sepse ata testojnë dhe të tjerët testojnë”.
Ky pretendim është objekt i debatit. Megjithatë, kërcënimi ka nxitur kritika nga Moska dhe është mirëpritur nga mbështetësit radikalë të sigurisë kombëtare në SHBA, teksa aktivistët kanë shprehur shqetësime për kontrollin e armëve.
Pas vitesh të kolapsimit apo dobësimit të marrëveshjeve për kontrollin e armëve – Traktati për Forcat Bërthamore me Rreze të Mesme Veprimi, Traktati i Raketave Kundërbalistike, Qiejt e Hapur dhe New START – avokuesit shqetësohen se mund të jetë radha e paktit global që ndalon testimet bërthamore.
Në një mbledhje të Këshillit të Sigurisë të Rusisë më 5 nëntor, ministri i Mbrojtjes, Andrei Belousov, bëri thirrje për përgatitje për rinisjen e testimeve bërthamore – në poligonet testuese në arkipelagun Arktik të Novaja Zemlja.
Jeni konfuz nga gjithë këto traktate? Nuk e dini se çfarë do të thotë ‘energjia shpërthyese bërthamore’? Këto mund t’i mësoni në këtë artikull.
Testim, testimHerën e fundit që SHBA-ja ka përdorur eksplozivë në arsenalin e saj të armëve për të ndarë një izotop uraniumi ose plutoniumi për të nxitur një reaksion bërthamor të njohur si fision bërthamor (ndarje e bërthamës së rëndë të atomit në bërthama më të lehta) ishte në Nevadë më 1992. Nuk ishte një shpërthim i një shtëllunge resh në formë të kërpudhës si ajo që shihet në filma – ato kanë dalë jashtë përdorimit në vitet ’60, përmes një marrëveshjeje – por, ishte një shpërthim nëntokësor.
Herën e fundit që Moska kreu një test fisioni të një arme? Kjo ndodhi në vitin 1990, një vit para kolapsimit të Bashkimit Sovjetik, në Novaja Zemlja. Ndërsa, Kina e ka kryer testimin e tillë të fundit në vitin 1996 në Lop Nur, në provincën perëndimore të Ksinjangut.
Po të njëjtin vit hyri në fuqi Traktati i Përgjithshëm për Ndalimin e Testimeve Bërthamore apo CTBT. Që nga ajo kohë, vetëm Pakistani dhe India kanë kryer teste të ngjashme, ndërkaq Koreja e Veriut ka kryer disa dhe testimi i fundit ishte më 2017.
Fotografi ilustruese.SHIKONI EDHE:Fundi i kontrollit të armëve bërthamore?Në përgjithësi, testimet bërthamore që përfshijnë shpërthime reale të materialit fisil (ky material është çdo substancë që mund t’i nënshtrohet procesit të ndarjes së bërthamës kur goditet nga një neutron me energji të ulët, duke shkaktuar efekt zixhiror dhe materiale të tilla kryesore janë uraniumi-233 dhe 235 si dhe plutoniumi-239) janë relativisht të lehta për t’u detektuar.
Pajisjet jashtëzakonisht të ndjeshme për monitorim sizmik, sikurse ato që përdoren për të monitoruar tërmetet, mund të regjistrojnë valët që shkaktohen nga një shpërthim nëntokësor, ku të gjitha testimet kanë ndodhur për dekada të tëra. Aeroplanët e pajisur me instrumente të sofistikuara për “nuhatje” mund të detektojnë izotopet radioaktive që lëvizin në atmosferë, që janë shenja që tregojnë për një shpërthim bërthamor.
Jokritik, kritik, super-kritik
Përfundimi i Luftës së Ftohtë dhe i garës së armëve midis Bashkimit Sovjetik dhe SHBA-së solli shkurtime të mëdha në arsenalet bërthamore dhe një ulje të buxheteve dhe investimeve në infrastrukturën që kërkohet për të planifikuar dhe për të ndërtuar bomba bërthamore.
Të gjitha vendet që kanë armë bërthamore duhet të sigurohen që arsenalet e tyre mund të shkaktojnë shkatërrim sipas pritjeve, prandaj testimi vazhdon – por, jo në formë të një shtëllunge reje kërpudhore. Testimet jokritike, në të cilat përdoren eksplozivë dhe material fisil, por nuk shpërthejnë për të shkaktuar fision, lejohen sipas CTBT-së. Studiuesit përdorin super-kompjuterë dhe laserë të fuqishëm për të testuar ose imituar reaksionet e fisionit.
Trump fillimisht sugjeroi mundësinë e testimeve të reja në një postim në rrjetet sociale pak para takimit me presidentin kinez, Xi Jinping, në Korenë e Jugut. Më pas e shpjegoi më gjerësisht në intervistën që dha për CBS News.
Zyrtarët amerikanë e kanë mbajtur një poligon testues në Nevadë ku vazhdojnë të kryejnë eksperimente nënkritike. Megjithatë, kryerja e një shpërthimi me material fisil nuk mund të ndodhë menjëherë.
“SHBA-ja nuk mund të kryejë një testim brenda disa ditësh ose javësh, por në varësi të detajeve të testit dhe diagnostikës, ne mund të rifillojmë testimet brenda disa muajsh deri në disa vjet”, tha Jill Hruby, ish-drejtoreshë e Laboratorëve Kombëtarë Sandia në Nju Meksiko dhe ish-drejtuese e Administratës Kombëtare të Sigurisë Bërthamore (NNSA), që menaxhon magazinimin dhe testimet e arsenalit bërthamor të SHBA-së.
Sekretari amerikan i Energjisë, Christopher Wright, departamenti i të cilit mbikëqyr NNSA-në, më vonë sqaroi deklaratat e Trumpit.
“Mendoj se testimet për të cilat po flasim tani janë teste të sistemeve”, tha Wright në një intervistë për Fox News më 2 nëntor. “Këto nuk janë shpërthime bërthamore. Këto janë ato që ne i quajmë shpërthime jokritike”.
Sipas Hrubyt, autoritetet amerikane kanë të dhëna të mjaftueshme nga testimet e mëparshme nëntokësore, si dhe nga eksperimentet laboratorike dhe ato nënkritike, që sipas saj është një argument për të mos rifilluar testet e plota bërthamore.
“Për më tepër, nëse ne fillojmë testimet, është e qartë se edhe të tjerët do t’i rifillonin ose do t’i nisnin ato”, tha ajo. “Sapo të rifillojnë testimet, sipas mendimit tim, ka shumë gjasa që të eksplorohen lloje të reja pajisjesh, duke nxitur edhe më shumë garën e armëve”.
“Dhe në fund, edhe pse testimet mund të jenë të sigurta, aksidentet mund të ndodhin. Mendoj se shumica e njerëzve do të pajtoheshin që testimet bërthamore në shkallë të gjerë nuk sjellin përfitime mjedisore as për planetin dhe as për njerëzimin”, shtoi ajo.
Testimet në botën reale
Në prill, Departamenti amerikan i Shtetit publikoi raportin e tij vjetor për vendet që respektojnë traktatet për kontrollin e armëve. Në raport u tha se Rusia kishte kryer testime “super-kritike” të armëve bërthamore në vitet e kaluara, por kishte dështuar që ta njoftonte SHBA-në apo shtetet e tjera, siç kërkohet me një marrëveshje të vitit 1974, e cila po ashtu vendosi një kufi për madhësinë e shpërthimeve nëntokësore.
Thënë në përgjithësi, termi “super-kritik” i referohet një reaksioni të fisionit, kur një izotop ndahet dhe shkakton një reaksion të plotë zhinxhiror. Termat “jokritik” dhe “nënkritik” nuk përfshijnë një reaksion të tillë.
“Shqetësimet mbeten për shkak të këtyre aktiviteteve në të kaluarën dhe pasigurisë si edhe mungesës së transparencës që lidhen me aktivitetet e Rusisë në Novaja Zemlja”, u tha në raportin e DASH-it.
Për përkrahësit radikalë të sigurisë kombëtare – në Uashington, Moskë apo edhe në Pekin – bota ka ndryshuar. Kina, e cila nuk ka kufizime nga traktati START-i i Ri midis Uashingtonit dhe Moskës, të cilit po i afrohet afatit të skadimit, po zgjeron arsenalin e saj. Kremlini po modernizon arsenalin bërthamor dhe po prezanton raketa të reja balistike ndërkontinentale si Sarmat, si dhe armë të tjera me kapacitet bërthamor si Burevestnik dhe Poseidon – duke dërguar një sinjal të qartë.
Disa ditë pas deklaratave të Trumpit, drejtori i CIA-s, John Ratcliffe, tha në një postim në X se Trump “kishte të drejtë” për testimet e Kinës dhe Rusisë.
“Shtetet e Bashkuara duhet të ruajnë superioritetin teknik dhe numerik kundrejt stoqeve të kokave bërthamore të Kinës dhe Rusisë marrë së bashku”, shkroi Robert O’Brien, ish-këshilltar për siguri kombëtare gjatë mandatit të parë të Trumpit, në një artikull të botuar në Foreign Affairs vitin e kaluar. “Për ta bërë këtë, Uashingtoni duhet të testojë armë të reja bërthamore për besueshmëri dhe siguri në botën reale për herë të parë që nga viti 1992 – dhe jo vetëm duke përdorur modele kompjuterike”.
“Nëse Kina dhe Rusia vazhdojnë të refuzojnë që të angazhohen në mirëbesim për bisedime lidhur me kontrollin e armëve, SHBA-ja po ashtu duhet të rifillojë prodhimin e uraniumit-235 dhe plutoniumit-239, izotopet kryesore fisile të armëve bërthamore”, shtoi ai.
O’Brien nuk iu përgjigj një kërkese të Radios Evropa e Lirë për koment, që iu dërgua firmës së tij në Uashington.
Në Moskë, zyrtarët rusë kanë kritikuar zotimin e Trumpit për rinisjen e testimeve dhe kanë hedhur poshtë akuzën se ata kanë kryer testime bërthamore.
Në një mbledhje të Këshillit të Sigurisë, të transmetuar nga mediat në Kremlin më 5 nëntor, presidenti Vladimir Putin përsëriti komentet e ministrit Belousov dhe urdhëroi zyrtarët që të bënin propozime për “mundësinë e nisjes së punës për përgatitjen e testimeve të armëve bërthamore”. Por, ai po ashtu tha se Moska nuk synon që ta shkelë CTBT-në.
Nëse administrata e Trumpit nuk lëviz përpara me testime të plota, kjo me gjasë do të nxiste një garë, pasi shtetet e tjera – kryesisht Kina – do të rinisnin testimet. Kjo do ta shtynte marrëveshjen CTBT drejt një kolapsi të plotë. Rusia e “deratifikoi” traktatin më 2023, Uashingtoni e ka nënshkruar atë, por nuk e ka ratifikuar. Disa zyrtarë të administratës madje kanë sugjeruar për “tërheqje nga nënshkrimi”. Kina e ka nënshkruar traktatin, por nuk e ka ratifikuar të njëjtin.
“Testimet me shpërthim do të hapnin rrugë për shtetet e tjera që të veprojnë njësoj. Ata nuk kanë kryer aq shumë testime sa SHBA-ja dhe do të përfitonin shumë nga testimet shpërthyese”, tha Cheryl Rofer, shkencëtare bërthamore në pension, që kishte punuar në Laboratorin Kombëtar Los Almos, ku studiuesit amerikanë zhvilluan armët e para bërthamore në vitet ’40.
Ekspertët argumentojnë se rikthimi i testimeve në shkallë të gjerë me gjasë do të zhbënin traktatin START-i i Ri, i cili kufizon madhësinë e arsenaleve bërthamore ruse dhe amerikane. Traktati do të skadojë vitin e ardhshëm dhe aktualisht nuk ka negociata për ta zëvendësuar atë.
Në shtator, Putin propozoi që të respektohen kushtet e traktatit edhe për një vit pasi ai të skadojë në fillim të shkurtit, ide për të cilën Shtëpia e Bardhë tregoi vullnet. /rel
Top Channel
Kuvendi do të mblidhet sot në orën 10:00 për seancën plenare të radhës.
Ndërsa në orën 13:00 do të mblidhet Komisioni për Ekonominë, Punësimin dhe Financat, ku do të shqyrtohet dhe miratohet Draft-Kalendari i veçantë i punimeve për diskutimin e projektligjit “Për buxhetin e vitit 2026”. Kjo do të shënojë fillimin zyrtar të analizës së detajuar të dokumentit financiar më të rëndësishëm të vitit.
Në seancën e sotme pritet gjithashtu të raportojnë disa institucione mbi veprimtarinë e tyre gjatë vitit 2024, si dhe të zhvillohet zgjedhja e anëtarëve të Komisionit Rregullator në KQZ, proces që u shty javën e kaluar pas largimit të opozitës nga salla.
Në rend dite është edhe projektligji për Barazinë Gjinore, i cili pritet të votohet sot.
Top Channel