Ardian Muhaj: Shqiptari Ahmed Pasha, kryeministri që përcaktoi kufirin Osmano-Iranian për shekuj Ahmed Pasha ka qenë kryeministër i Perandorisë Osmane në kohën e Sulltan Sulejmanit I nga viti 1553 deri në vitin 1555. Në këtë post erdhi pas drejtimit të fushatës së suksesshme në Hungari ku osmanët morën Timishoarën dhe pas krizës që shkaktoi vrasja […]

Nga: Kastriot Dervishi Kongresi i Lushnjës është ngjarja më kryesore pas Kuvendit të Vlorës së vitit 1912, dhe Kongresit të Durrësit të vitit 1918. Ai u mbajt në kushtet kur Shqipëria rrezikohej nga copëtimi në kushtet e mbarimit të Luftës së Parë Botërore. Austro-Hungaria nuk ekzistonte më, ndërsa Italia ndaj Shqipërisë kishte synime të pangjashme […]

Arnauti Mehmet Ali Pasha, ‘Napoleoni musliman’ – Nga Luan Rama Ne u takuam rastësisht, një mbrëmje vonë në taracën e shtëpisë së Ilir Harxhit në Tiranë. Ai zbriti me një libër në dorë dhe ma dhuroi: «Krahët e fluturës» (Les ailes du papillon), mbi ngjarjet në sheshin «Tahrir» të Kajros ku nisi revolta e përmbysjes […]

A ndodhet në Beograd procesverbali i Kongresit të Elbasanit? – Nga Hyqmet Zane Nga procesverbali i Kongresit të Elbasanit tek “Normalja”, një shekull universitar. Kombi kërkon mbajtjen në këmbë të godinave historike dhe jo “vjedhjen” e tyre si procesverbalet e ngjarjeve konbëtare! Kur historia shkruhet, ajo mbetet e pavdekshme dhe per brezat, se, në të […]

At Daniele Farlato dhe vëllimet e botuara të kryeveprës së corpusit “Illyricum Sacrum” Në këtë kryevepër është mbledhur gjithçka që ka qenë e mundur të mblidhet sipas metodës dhe kritereve të shkencës historike të asaj kohe. Shkencëtarët, historianët dhe studiuesit, jo vetëm të asaj kohe, por edhe në shekujt e mëvonshëm si p.sh. Assemani, Sommervogel, Theiner, […]

Konstandin Arianiti një figurë e Europës mesjetare – Nga Luan Rama Kostandin Arianiti (“Comminos, Comnène (Cominato) alias Arianiti Constantin) është një nga personazhet më të habitshëm të historisë shqiptare pas epokës së Skënderbeut. Ai ishte nga të rrallët që arriti një dimension europian në oborret mbretërore të Republikave të veriut të Italisë, të mbretërisë së […]

Nga: Dorian Koçi Tabloja historike, si gjini në artet figurative, daton hershëm në pikturën shqiptare me autor Spiro Xegën, por zhvillimin e vërtetë e mori në mesin e shekullit të kaluar. Sigurisht që tablotë nga koha e luftës partizane reflektonin këndvështrimet ideologjike të “Njeriut të Ri” që “kalitej në flakët e revolucionit” të supozuar që kish […]

Nga: Ardian Muhaj Koxha Sinan Pasha, apo Sinan Pashë Topojani, i biri i Ali Begut, është lindur në vitin 1506 në Topojan të Lumës dhe ka vdekur më 3 prill 1596. Ka qenë një nga kryeministrat më të rëndësishëm dhe që kanë lënë më shumë gjurmë në politikën e shtetit osman, por njëkohësisht edhe një nga […]

Pellazgët ishin një popull i lashtë, paraardhësit e të gjithë popujve indoevropianë. Për këtë popull antik që përhapi kulturën në gjithë Evropën dihet shumë pak, thuajse asgjë. Gjuha e këtij populli quhej Pellazgjisht. Këtë e përmend në shkrimet e tij historiani antik Diodorus Siculus (Diodor Siçiliani), i cili jetoi midis viteve 90 – 30 para […]

Pas themelimit të Lidhjes së Prizrenit më 1878 dhe të Shoqërisë së Stambollit më 1879 mori hov lëvizja për lëvrimin dhe studimin e gjuhës shqipe. Mendjet më të ndritura të kohës, si Kostandin Kristoforidhi, Naim Frashëri, Sami Frashëri, Jeronim de Rada, Pashko Vasa, Jani Vretoja, Ndre Mjeda, Gjergj Fishta etj., duke e njohur mirë gjuhën […]