Rrallë ndodh që një çështje që ka të bëjë me një kryebashkiak të një kryeqyteti jo anëtar i BE-së të shfaqet në bisedat private të komisionerëve, diplomatëve dhe këshilltarëve në Bruksel. Megjithatë, gjatë vitit të fundit, paraburgimi i Erion Veliajt ka bërë pikërisht këtë. Ajo që nisi si një hetim i brendshëm për korrupsion është shndërruar në një nga testet më të vëzhguara të qeverisjes në periferi të Europës, jo për shkak të akuzave në vetvete, por për shkak të mënyrës se si institucionet e Shqipërisë i kanë trajtuar ato. Në një rajon ku stabiliteti politik dhe pavarësia e gjyqësorit mbeten ende të paqëndrueshme, rrethanat që rrethojnë paraburgimin e Veliajt tashmë mbartin pasoja që shtrihen përtej Tiranës.
Profili publik i Veliajt ndihmon për të shpjeguar këtë vëmendje. Si kryebashkiak afatgjatë, së cilit gjerësisht i atribuohet modernizimi i Tiranës, ai shihej si një nga drejtuesit lokalë më të aftë në Ballkan dhe si një avokat i dukshëm i integrimit europian. Largimi i tij i menjëhershëm nga jeta publike, i ndjekur nga muaj të tërë paraburgim pa aktakuzë, ngjalli herët pikëpyetje mbi procesin e rregullt ligjor dhe kufijtë e autoritetit të prokurorisë. Këto shqetësime u theksuan ndërsa kronologjia u bë më e qartë. SPAK, Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, një institucion i krijuar me mbështetjen e BE-së për të forcuar shtetin e së drejtës, shpalli akuzat zyrtare vetëm më 23 korrik, më shumë se pesë muaj pasi kishte nisur paraburgimi i tij. Deri atëherë, dy vlerësime të veçuara ligjore, të publikuara fillimisht në qershor dhe të zgjeruara në tetor, tashmë kishin evidentuar mospërputhje serioze procedurale.
Ngjarjet në nëntor shtuan më tej presionin. Gjykata Kushtetuese e Shqipërisë rrëzoi përpjekjet për ta larguar Veliajn nga detyra, duke riafirmuar mandatin e tij. Menjëherë pas kësaj, kryebashkiaku i Stambollit, Ekrem İmamoğlu, vetë i ndaluar dhe i ndjekur penalisht në rrethana të kontestuara, shprehu publikisht solidaritetin e tij. Më vonë, po atë muaj, kur një mision monitorimi i Këshillit të Europës vizitoi Tiranën, SPAK-u raportohet se refuzoi t’i lejonte delegacionit takim me Veliajn. Për një institucion të mandatuar të hetojë rastet e korrupsionit në mënyrë transparente, vendimi për të kufizuar aksesin te një i paraburgosur me profil të lartë ngriti menjëherë pyetje mbi mbikëqyrjen dhe llogaridhënien gjatë procesit të anëtarësimit të Shqipërisë në BE.
Të marra së bashku, këto zhvillime tregojnë një tension më të thellë institucional. Shqipëria ka normën më të lartë të paraburgimit para gjykimit në Europë, dhe një masë e menduar si përjashtim është shndërruar në rutinë. Në rastin e Veliajt, lirimi me kusht u refuzua në mënyrë të përsëritur me shpjegime të kufizuara, ndërsa ekipi i tij ligjor u përball me vështirësi për të siguruar në kohë akses në dosjen e plotë të provave. Kufizimet e vendosura ndaj tij shkonin përtej atyre të hasura në raste të ngjashme. Edhe pasi Gjykata Kushtetuese konfirmoi mandatin e tij, autoritetet proceduese imponuan kushte që e penguan atë të ushtronte përgjegjësitë thelbësore, përfshirë pjesëmarrjen fizike në mbledhje kyçe të bashkisë. Kjo ka ushqyer dyshime nëse vendimet kushtetuese po zbatohen në praktikë apo thjesht njihen në letër.
Ky model ka tërhequr vëmendjen edhe jashtë vendit. Krahasimet me Turqinë janë të vështira të shmangen. Ndalimi i İmamoğlu-së nxiti një shqyrtim nga Komisioni i Venecias, i cili paralajmëroi për rreziqet demokratike kur proceset e pazgjidhura ligjore përdoren për të anashkaluar zyrtarët e zgjedhur, në vend që të gjykojnë fajësinë. Paraburgimi i Veliajt ka zgjatur më shumë, megjithatë reagimi në Europë ka qenë më i zbehtë. Vendimi i SPAK-ut, një institucioni të ngritur me ndihmë të konsiderueshme të BE-së, për të bllokuar aksesin e vëzhguesve të Këshillit të Europës nuk ka bërë gjë tjetër veçse e ka thelluar perceptimin se qëllimi i tij fillestar po hollohet. I menduar për t’u përballur me korrupsionin e rrënjosur dhe për të forcuar shtetin e së drejtës, SPAK-u tani përballet me kritika për tejkalim gjyqësor.
Ballkani Perëndimor mbetet një kryqëzim strategjik i modeleve konkurruese politike. Prej vitesh, BE-ja ka argumentuar se zgjerimi mund të ngulisë norma demokratike dhe të konsolidojë reformat. Ky argument sprovohet kur paraburgimi më i ekspozuar i rajonit përpara gjyqit përfshin një zyrtar të lartë të zgjedhur, i mbajtur për gati një vit pa aktakuzë. Në raste të tilla, debati zhvendoset nga çështja e fajësisë apo pafajësisë dhe shkon drejt pyetjes nëse institucionet funksionojnë me parashikueshmëri, proporcionalitet dhe pavarësi nga presionet e përditshme politike.
Kjo është arsyeja pse çështja Veliaj ka fituar terren brenda komunitetit europian të politikëbërjes. Ajo ilustron se si shqetësimet për qeverisjen rriten kur proceset gjyqësore bllokohen, kur vendimet kushtetuese nuk përkthehen në autoritet praktik dhe kur vëzhguesit e jashtëm kufizohen ose përjashtohen. Tashmë pyetjet shtrihen përtej një ndjekjeje penale të vetme, deri te qëndrueshmëria e kornizës institucionale të Shqipërisë nën një trysni të vazhdueshme politike.
Përfundimi i çështjes së Veliajt do të ketë rëndësinë e vet, në vetvete. Megjithatë, mënyra se si ajo shpaloset, ritmi dhe transparenca e procedurave, si dhe shkalla e respektit të treguar ndaj autoritetit kushtetues, do të formësojnë gjithashtu mënyrën se si Europa gjykon qëndrueshmërinë institucionale përgjatë kufijve të saj. Vëmendja në rritje jashtë vendit nuk shtyhet nga ndjenja simpatie për një individ; ajo pasqyron një vetëdije se ajo çfarë po ndodh në Tiranë nxjerr në pah brishtësitë strukturore në arkitekturën demokratike të rajonit, të cilat Europa, nëse është vërtet serioze për zgjerimin dhe sundimin e ligjit, nuk mund t’ia lejojë vetes t’i injorojë.
Artikulli origjinal i botuar në International Policy Digest
Tag: veliajt
-
International Policy Digest: Erion Veliaj dhe testi shqetësues i Europës për demokraci të qëndrueshme
-
Puç kundër PS, Belua dhe Bela organizatorët e protestave kundër Ramës dhe Veliajt, Carlo Bollino zbardh mesazhet që…
Botuesi Carlo Bollino ka konfirmuar në median e tij dyshimet e reflektuara në disa artikuj të gazetës “SOT” se Belind Këlliçi është derivat apo fije e një prej linjave kryesore qeveritare, me qëllim përdorimin e tij si kamuflim për protestat e organizuara kundër Erion Veliajt si dhe kundër shembjes dhe ndërtimit të teatrit, projekt i Edi Ramës dhe Erion Veliajt bashkë. Janë ekspozuar komunikime tejet kompromentuese mes Belind Këlliçit të PD-së dhe vartësit të zëvendëskryeministres Belinda Balluku.
Si nisi ngjarja?
Ishte maji i vitit 2020 dhe kryetari i atëhershëm i Forumit Rinor të Partisë Demokratike, Belind Këlliçi ishte një prej më aktivëve në protestat që bëheshin për Teatrin Kombëtar. Më 17 maj godinat e Teatrit Kombëtar u shembën për t’i hapur rrugë ndërtimit të teatrit të ri, ndërsa protestat të fokusuara kundër Bashkisë së Tiranës dhe me akuza të forta ndaj kryebashkiakut Erion Veliaj vijuan edhe disa ditë më vonë. Belind Këlliçi më 17 maj shoqërohet për në komisariat ndërsa pretendonte në atë kohë se ishte dhunuar edhe nga policia e shtetit. 5 vite e gjysmë më vonë, janë zbuluar fakte, që mund të vërtetojnë psenë e ‘devotshmërisë së pashoqe’ të Belind Këlliçit në protestat, kundër Ramës dhe Veliajt, në atë kohë. Këto komunikime i përkasin datave 19 maj dhe 21 maj 2020. Janë siguruar nga screenshot të zbuluara në telefonat e drejtorëve nën varësi të Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë, të sekuestruar në kuadër të hetimeve ndaj ministres Belinda Balluku dhe disa vartësve të saj. Mesazhet në këto dy screenshot shkëmbehen mes Belind Këlliçit dhe një personazhi tjetër Arbër Avramit. Në atë kohë Avrami ishte vartës i Belinda Ballukut pasi prej vitesh drejtoi kompaninë shtetërore të gazit, “Albgaz”, në varësi të Ministrisë së Energjisë. Arbër Avrami u riemërua edhe dy herë të tjera ngas Balluku në atë pozicion me mandat 3-vjeçar, 6 prill 2021 dhe më 15 prill 2024, për t’u larguar më pas shtatorin e 2024-s. Avrami konsiderohet si një prej njerëzve më të afërt të Belinda Balluku, ndërsa është raportuar kjo fotoja nga mediat më herët teksa shihet vetë kreu i “Albgaz” që shoqëron ministren teksa kryen blerje në dyqane luksoze në Athinë.Balluku dhe vartësi i saj Avrami për shoping në dyqanin “Ralph Lauren” në Athinë
Të rikthehemi te mesazhet. Belind Këlliçi me këtë numër telefoni që përfundon me 011, që është verifikuar që e posedon deputeti i PD, i shkruante Arbër Avramit 19 majin e vitit 2021: “Bëhem dhe unë të enjten. Si të doni”. Zyrtari i lartë, vartës i Ballukut i shkruante po atë ditë vetëm pak minuta më pas “mund të marrësh dhe ca protestues të enjten dhe të na bashkoheni”. Komunikimi vijon të enjten, pikërisht më 21 maj 2020. Nga komunikimi mes tyre duket se protesta është shtyrë. Arbër Avrami i shkruan Belind Këlliçit: “Atëherë nesër, nëse janë dakord të tjerët, të bëhen mbylljet totale”. Gatishmëria e Këlliçit ndaj drejtorit Avramit është 100%: Unë si të doni, sot e nesër. Pra kreu i FRPD në atë kohë, një prej zyrtarëve më të lartë të opozitës, Belind Kellici, shprehet se është i gatshëm të marrë pjesë “sot e nesër”, duke lënë të hapur datën sipas nevojës së grupit. Fakti është që më 22 maj 2020, të nesërmen e këtij komunikimi u organizua protesta e radhës kundër prishjes së Teatrit, e organizuar zyrtarisht nga Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit. Nën kamuflimin e ‘Aleancës për Mbrojtjen e Teatrit’ u organizuan më pas edhe për vitet në vijim dhjetëra protesta para Bashkisë së Tiranës, me në krye Belind Këlliçin, që kërkonte arrestimin e kryebashkiakut Erion Veliaj.
Si e ekspozoi Berisha-Këlliçin
Vetëm një muaj më parë, ishte vetë Sali Berisha që artikuloi publikisht se Belind Këlliçi u ndihmua nga zv. kryeministrja Belinda Balluku në protestat kundër Erion Veliajt para Bashkisë së Tiranës. Deklarata e Berishës u bë nga selia blu, ku zv.kryeministren Balluku të pandehur për tunelin e Llogarasë, e quajti si hajduten më të madhe në histori, por tha se ndaj saj nuk do të bëjë protesta dhe flet për një luftë tjetër të brendshme, këtë radhë në kampin rozë. Një detaj shumë i rëndësishëm për marrëdhënien mes Belind Këlliçit dhe vartësit të Belinda Ballukut, është fakti se Arbër Avrami kishte për një periudhë të gjatë kohe këshilltar të posaçëm vëllain e deputetit të Berishës, Reshard Këlliçi. Vëllai i Belind Këlliçit punoi në institucionin në varësi të Ballukut me një pagë prej 1.9 milionë lekësh të rinj. Akuzat që protestat e Këlliçit para bashkisë janë financuar nga Balluku janë artikuluar edhe herë të tjera, madje edhe nga ish-zv.kryeministri Arben Ahmetaj në intervistat dhënë tek televizioni i familjes Berisha. Por është hera e parë që dalin fakte që lidhen stafin e Belinda Ballukut edhe me protestat e Teatrit, ndërkohë që në shënjestër të opozitës nuk ishte vetëm Erion Veliaj, por edhe Kryeministri, i cili sapo e kishte emëruar Belinda Ballukun ministre dhe pas dy vitesh i besoi rolin e zv/kryeministres së vendit
Reagon Belind Këlliçi
Në lidhje me mesazhet e publikuara, Këlliçi akuzoi dje drejtpërdrejt Edi Ramën, Belinda Ballukun dhe Erion Veliajn, se qëndrojnë pas një fushate mediatike të orkestruar kundër tij, të cilën ai e cilësoi si ‘dorë e pushtetit në hall’. “Carlo Bollino, që e dini fare mirë edhe hallin e Carlos, edhe ku paguhet Carlo, ku e ka televizionin Carlo. Carlon unë e ftoj meqë jam në emision këtu te ju sot, e ftoj që nesër paradite të vijë në gjyq dhe të paraqitet në gjyq dhe të mos fshihet. Dhe i rikujtoj dhe njëherë qytetarëve që janë pikërisht këto media, kjo media e ngritur mbi një truall, i cili është falur nga familja Begeja dhe jo vetëm dhe familje të tjera tiranase, qytetarëve të Tiranës për t’u ndërtuar një shkollë aty për njësinë shtatë, për 70.000 banorë që nuk e kanë një shkollë, dhe këtë truall ta merr Edi Rama mbasi vjen në pushtet me 1 euro ja jep leçjanit me qira dhe me paratë që i jep përmes tenderave përmes AKSHI-t, oborrit të tij privat të milionave të eurove dhe korrupsionit, sigurisht ushqen këtë media për të patur këtë propagandë dhe për të goditur në mënyrë të përditshme këdo që denoncon korrupsionin në vend. Madje do them dhe një detaj tjetër për t’ia kujtuar qytetarëve, që të bëhet ky televizioni, janë dhënë dhe nja 2 milionë euro nga paratë tona, si qytetarë, nga taksat tona, për të shpronësuar pronarët aty, që ta kuptojmë. Pra, shpronësohen pronarët me paratë e qytetarëve dhe i jepet me 1 euro. Është periudha e pandemisë. Dhe në fakt është dy ditë pasi unë jam arrestuar teksa protestoja për shëmbjen e Teatrit Kombëtar. Dy ditë në mos gaboj pas shembjes së teatrit kombëtar dhe unë s’e kuptoj për çfarë lidhet me protesta. Mund të luash edhe periudhë pandemie, mund të koordinohesh edhe me hy online me luajt tavëll, apo me luajt me letra. Pra është qesharake. Jo, në datë 19 unë kam dalë nga komisariati të nesërmen, se kam dalë në datë 18. Kam qenë i arrestuar. Por është kaq qesharake. Një minutë të them thelbin. Pra, ka gjashtë muaj që thuhet që unë kam qenë në komunikime permanente me Evis Berberi. Ka gjashtë muaj që thuhet që unë kërkoja para dhe merrja para për molotovët. Ka 6 muaj që thuhet që mua më jepeshin direktiva si të organizoheshin protestat, duhet të mblidhja njerëz, më jepeshin para për të organizuar protestën para Bashkisë Tiranë, e cila në fakt kishte ndodhur dhe unë e demontova herën e parë me reagimin tim publik, se ishte një vetëasgjësim logjik i atyre që kishin ngritur edhe akuzën e parë, duket që është e njëjta dorë, që është sigurisht Erion Veliaj nga qelia e Durrësit, apo janë shokët e Erion Veliajt nga qelia e Fierit, apo është motra e Erion Veliajt që pritet shumë shpejt Belinda Balluku t’i bashkohet në qeli Erionit, apo është babai i të dyve, mentori i të dyve, Edi Rama, edhe i Veliajt, edhe i Belës, që i ka këto gjëra. Pra, edhe i Lalit edhe i Belës ka një mentor, Edi Ramën, që sot është në hall. Po ai është në hall për një arsye tjetër, për shkak të kësaj vizitës në Amerikë, që do kemi kohë që të ndalemi pak. Dhe për shkak të nja dy gjërave që janë thënë në Amerikë dhe në këtë rezolutën që unë kam marrë me vete. Se Shqipëria sot zyrtarisht paraqitet një narko-shtet, një regjim narko-autoritar nga Partia Republikane Amerikane dhe nga organizata më e madhe e qendrës së djathtë në botë, që është IDU-ja. Këtu është halli i vërtetë, që ta kuptojmë. Por e gjithë kjo tentativë e 2020-ës, që s’ka asnjë lidhje, as komunikim për as edhe një detaj në raport qoftë me protesta, qoftë me organizime, zero. Unë do të ftoja, për hir të transparencës, këdo që disponon apo që mendon se ka komunikime apo që gjen qoftë një presje timen me Evis Berberin, a me këdo zyrtar të shtetit që më implikon mua në një çështje politike, ta nxjerrin, ta bëjnë publike. Por këto metoda për të krijuar spin-off-e, për të hequr vëmendjen nga skandali i radhës, Për të hequr vëmendjen nga debati Rama-Balluku, nga vjedhja e 50 milionë eurove te tuneli i Llogarasë, sigurisht nxjerrin zbuluar ata që janë sot në hall të madh, që sigurisht është Erion Veliaj, është Belinda Balluku dhe është Edi Rama. Dhe janë po mediat e tyre. Këtë pa diskutim, këtu është dora e Erion Veliajt, pa diskutim, është dora e Erion Veliajt dhe është media personale e Erion Veliajt. Është media që unë kam nxjerrë dokumente, se duhet t’i kuptojnë t’i thërrasim pak kujtesës. Është kjo media të cilës unë i kam nxjerrë faturat që merrte nga inceneratori i Tiranës në sallën e parlamentit, kur kam qenë deputet. Është kjo media që është ushqyer dhe që janë në proces dhe që e ftoj nesër të vijë në gjyq, të përballet në gjyq. Ka kallëzim, po patjetër, ka kallëzim me shkrim të regjistruar nga SPAK-u, të regjistruar në regjistrin e veprave penale, por pa autor, por të regjistruar, dhe është kallëzimi i grupit parlamentar të Partisë Demokratike, kjo që ju them unë, dhe kallëzimi i sekretarit të përgjithshëm të PD-së. Pra, unë e kam bërë detyrën si qytetar. Megjithatë, një mesazh të qartë e kam. Nëse mendon Carlo, apo Erion Veliaj, apo Belinda Balluku, apo tutori i të dyve, Edi Rama, se mund të më shantazhojnë mua me këto fake news-e, dhe ta ndajnë mendjen për fake news-et. Kur organizoja unë protesta me porosi të tyre, në 2024-ën, në 2023-shin, 2022-shin, apo tani na dolin në 2020-ën? Këta e kanë të kotë, mua më kanë përballë. Unë po përgatis një kallëzim të ri, këtë herë rast të drejtuar drejtpërdrejt tek Edi Rama, për të gjitha vjedhjet dhe abuzimet. Këtë radhë do të ndalohemi një çikë edhe te pronat publike të këtij vendi”, tha ai ndër të tjera në një intervistë televizive. -
“Hiqe, shkarkoje, vëre…lojëra”/ Kepi: Shteti shqiptar garant për korrupsionin, rasti i Ballukut dhe Veliajt tregon…
E ftuar në një emision televiziv, gazetarja Alba Kepi komentoi zhvillimet e fundit në lidhje me hetimet ndaj disa figurave të njohura të politikës dhe qeverisjes shqiptare, duke bërë krahasime me praktikat e institucioneve europiane.
Kepi deklaroi se, sipas saj, Erion Veliaj duhej të ishte “vënë para përgjegjësisë”, ndërsa bashkia e Tiranës “duhej të ishte shkarkuar totalisht”, për shkak të asaj që ajo e quajti “influenca e krimit të organizuar”.
Ajo shtoi se Veliaj ka ndërtuar karrierën politike “te fasada”, duke përmendur praktika të tilla si ndriçimet, dekorimet dhe aktivitetet publike.
Gazetarja solli vëmendjen te çështja e zëvendëskryeministres Belinda Balluku, për të cilën po zhvillohen hetime në GJKKO.
“Si është e mundur që numri dy i shtetit shqiptar të jetë nën hetim dhe të mos ketë një tërmet politik?”, u shpreh Kepi, duke shtuar se administrimi i fondeve të mëdha publike kërkon transparencë dhe përgjegjësi të menjëhershme institucionale.
Sipas Kepit, shqetësimi kryesor mbetet fakti që “një person i akuzuar për vjedhje mund të menaxhojë 77 miliardë lekë në vitin 2026”.
Alba Kepi:
Po si në rastin e Becchetit, si në rastin e Erjon Veliajt, si në rastin e Belinda Ballukut dhe të gjithë personazheve të qeverisjes socialiste që janë o në arrati, o në në burg, o në kërkim, ne kemi një problem thelbësor. Në çdo vend normal, shteti është garant për qytetarët, në Shqipëri shteti është garant për korrupsionin, është garant për vjedhjen, është garant për për hajdutët. Si në rastin e Veliajt, si në rastin e Ballukut, si në rastin e Becchetit, unë shoh një shtet arbitrar.
Në rastin e Ballukut, gjëja e parë që duhet të bënte shteti, duhet të merrte në mbrojtje interesat publike, interesat e e qytetarëve, nuk e bëri. Apo atë çfarë ndodhi ë javën e shkuar Federika Mogherinit. Brenda pak orëve, para se të arrinin trupat apo forcat apo hetuesit e Prokurorisë Europiane dhe belge në banesën e Federika Mogherinit e Stefano Follinos e e Çeketit, që janë tre personazhe të vënë nën masë ndalimi, Komisioni Europian i shkarkoi nga nga pozita e imunitetit të diplomatit.
Ky është hapi i parë që bëhet që ti të provosh që ti je një shtet serioz dhe ti bën një politikë serioze. Me lojëra, hiqe, shkarkoje, vëre, këto janë vetëm dëm qytetar, kohë e humbur për qytetarin. Askush nuk ka kohë të bëhet pjesë e këtij dekori loje. Pra, në një shtet normal, brenda pak orësh, para se forcat e policisë të hyjnë në banesën e personave të vënë në hetim, u shkarkuan nga imuniteti, shkarkohet nga funksioni politik, shkarkohet nga funksioni institucional dhe i jepet dorë e lirë drejtësisë të bëhet drejtësi dhe të mbrohet qytetari.
Në rastin e Erjon Veliajt, ai duhet të ishte vënë para përgjegjësisë, pa gjithë kontunin që ndodhi dhe sot Bashkia e Tiranës duhet të ishte shkarkuar totalisht për një bashki e vënë nën influencën e krimit të organizuar, që vjedh shtetin, vjedh shqiptarët, vjedh Tiranën, shkatërron Tiranën. E njëjta gjë me Belinda Ballukun. GJKKO-ja nuk është një gjykatë e zakonshme, GJKKO-ja është gjykatë e posaçme kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit.
Si nuk ka një koshjencë për të kuptuar rolin që ka dhe emrin e institucionit. Pra, të gjitha këto tregojnë se nuk kemi shtet serioz.
Këtu është në nivelin e absurditetit, e abstraktizmit, të mendosh që flasim për, iku, shkoi, erdhi, bëri, mblidhemi, ikim, firmosim. Pastaj akoma merremi me dritat e Erjon Veliajt. Vesi del me shpirtin. Erjon Veliaj e ka nisur karrierën e tij politike me fasadën dhe me fasadën do të vijojë të bëjë. Sepse fasada e tij është zbukurimi, dritat, pema, mbledhja, supa, shpërndarja, ndihmat, njerëzit në krah. Asgjë nuk më çudit nga kjo. Akoma jemi duke folur për këtë?
Flasim për atë çfarë po ndodh. Çfarë po ndodh me Belinda Ballukun? Unë nuk e kuptoj si nuk ka aty një një tërmet politik në atë vend. Numri dy i shtetit shqiptar ne vijojmë të flasim për dritat. O, ka vjedhur. Kjo, ky person i akuzuar për vjedhje do të marrë 77 miliardë lekë në 2026-ën. Ju socialistët që e keni votuar, jeni të qetë? Që një person merr 77 miliardë lekë dhe të menaxhojë infrastrukturën, zhvillimin kombëtar të vendit, menaxhojë sistemin e ujësjellësit? -
VIDEO/ Kepi: Shteti shqiptar garant për korrupsionin, rasti i Ballukut dhe Veliajt tregon mungesë serioziteti
E ftuar në emisionin “Kafe Shqeto”në SYRI TV, me moderatorin Flavio Qarri, gazetarja Alba Kepi komentoi zhvillimet e fundit në lidhje me hetimet ndaj disa figurave të njohura të politikës dhe qeverisjes shqiptare, duke bërë krahasime me praktikat e institucioneve europiane.
Kepi u shpreh se në vend mungon reagimi i menjëhershëm institucional, duke përmendur rastet e Francesco Becchettit, Erion Veliajt dhe Belinda Ballukut. Ajo deklaroi se “në Shqipëri shteti është garant për korrupsionin”, ndërsa në vendet e BE-së procedurat e shkarkimit nga funksionet dhe heqja e imunitetit ndodhin brenda pak orësh, para veprimeve të organeve hetimore.
Duke iu referuar zhvillimeve të fundit në Komisionin Europian, Kepi solli si shembull rastin e Federica Mogherinit dhe bashkëpunëtorëve të saj, për të cilët u pezullua imuniteti diplomatik brenda disa orësh. Sipas Kepit, një qasje e tillë tregon standardin e një shteti serioz.
“Me lojëra të tipit hiqe, shkarkoje, vëre, vetëm i bëhet dëm qytetarit,” tha ajo, duke shtuar se organet e drejtësisë duhet të kenë dorë të lirë për të vepruar.
Kepi deklaroi se, sipas saj, Erion Veliaj duhej të ishte “vënë para përgjegjësisë”, ndërsa bashkia e Tiranës “duhej të ishte shkarkuar totalisht”, për shkak të asaj që ajo e quajti “influenca e krimit të organizuar”.
Ajo shtoi se Veliaj ka ndërtuar karrierën politike “te fasada”, duke përmendur praktika të tilla si ndriçimet, dekorimet dhe aktivitetet publike.
Gazetarja solli vëmendjen te çështja e zëvendëskryeministres Belinda Balluku, për të cilën po zhvillohen hetime në GJKKO.
“Si është e mundur që numri dy i shtetit shqiptar të jetë nën hetim dhe të mos ketë një tërmet politik?”, u shpreh Kepi, duke shtuar se administrimi i fondeve të mëdha publike kërkon transparencë dhe përgjegjësi të menjëhershme institucionale.
Sipas Kepit, shqetësimi kryesor mbetet fakti që “një person i akuzuar për vjedhje mund të menaxhojë 77 miliardë lekë në vitin 2026”.
KEPI:
Po si në rastin e Becchetit, si në rastin e Erjon Veliajt, si në rastin e Belinda Ballukut dhe të gjithë personazheve të qeverisjes socialiste që janë o në arrati, o në në burg, o në kërkim, ne kemi një problem thelbësor. Në çdo vend normal, shteti është garant për qytetarët, në Shqipëri shteti është garant për korrupsionin, është garant për vjedhjen, është garant për për hajdutët. Si në rastin e Veliajt, si në rastin e Ballukut, si në rastin e Becchetit, unë shoh një shtet arbitrar.
Në rastin e Ballukut, gjëja e parë që duhet të bënte shteti, duhet të merrte në mbrojtje interesat publike, interesat e e qytetarëve, nuk e bëri. Apo atë çfarë ndodhi ë javën e shkuar Federika Mogherinit. Brenda pak orëve, para se të arrinin trupat apo forcat apo hetuesit e Prokurorisë Europiane dhe belge në banesën e Federika Mogherinit e Stefano Follinos e e Çeketit, që janë tre personazhe të vënë nën masë ndalimi, Komisioni Europian i shkarkoi nga nga pozita e imunitetit të diplomatit.
Ky është hapi i parë që bëhet që ti të provosh që ti je një shtet serioz dhe ti bën një politikë serioze. Me lojëra, hiqe, shkarkoje, vëre, këto janë vetëm dëm qytetar, kohë e humbur për qytetarin. Askush nuk ka kohë të bëhet pjesë e këtij dekori loje. Pra, në një shtet normal, brenda pak orësh, para se forcat e policisë të hyjnë në banesën e personave të vënë në hetim, u shkarkuan nga imuniteti, shkarkohet nga funksioni politik, shkarkohet nga funksioni institucional dhe i jepet dorë e lirë drejtësisë të bëhet drejtësi dhe të mbrohet qytetari.
Në rastin e Erjon Veliajt, ai duhet të ishte vënë para përgjegjësisë, pa gjithë kontunin që ndodhi dhe sot Bashkia e Tiranës duhet të ishte shkarkuar totalisht për një bashki e vënë nën influencën e krimit të organizuar, që vjedh shtetin, vjedh shqiptarët, vjedh Tiranën, shkatërron Tiranën. E njëjta gjë me Belinda Ballukun. GJKKO-ja nuk është një gjykatë e zakonshme, GJKKO-ja është gjykatë e posaçme kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit.
Si nuk ka një koshjencë për të kuptuar rolin që ka dhe emrin e institucionit. Pra, të gjitha këto tregojnë se nuk kemi shtet serioz.
Këtu është në nivelin e absurditetit, e abstraktizmit, të mendosh që flasim për, iku, shkoi, erdhi, bëri, mblidhemi, ikim, firmosim. Pastaj akoma merremi me dritat e Erjon Veliajt. Vesi del me shpirtin. Erjon Veliaj e ka nisur karrierën e tij politike me fasadën dhe me fasadën do të vijojë të bëjë. Sepse fasada e tij është zbukurimi, dritat, pema, mbledhja, supa, shpërndarja, ndihmat, njerëzit në krah. Asgjë nuk më çudit nga kjo. Akoma jemi duke folur për këtë?
Flasim për atë çfarë po ndodh. Çfarë po ndodh me Belinda Ballukun? Unë nuk e kuptoj si nuk ka aty një një tërmet politik në atë vend. Numri dy i shtetit shqiptar ne vijojmë të flasim për dritat. O, ka vjedhur. Kjo, ky person i akuzuar për vjedhje do të marrë 77 miliardë lekë në 2026-ën. Ju socialistët që e keni votuar, jeni të qetë? Që një person merr 77 miliardë lekë dhe të menaxhojë infrastrukturën, zhvillimin kombëtar të vendit, menaxhojë sistemin e ujësjellësit?
-
Avokati i Veliajt zbulon arsyen pse u shty seanca paraprake për kryebashkiakun: I pandehuri nuk…
Seanca paraprake për kryetarin e bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj u shty për në datën 12 dhjetor në orën 09:30. Avokati i tij, Artan Gjermeni refuzoi të japë parashtrime, duke deklaruar se i pandehuri Veliaj nuk është njohur ende me dosjen.
Erion Veliaj ndodhet në paraburgim që prej muajit shkurt dhe akuzohet për një sërë veprash penale si pastrim parash, mosdeklarim pasurie, korrupsion pasiv në 9 episode, shpërdorim detyre si edhe futje të sendeve të ndaluara në qeli.
Kujtojmë që më datë 3 nëntor Gjykata Kushtetuese i dha të drejtë Erion Veliajt duke e lënë në detyrë si kryebashkiak i Tiranës. Kushtetuesja rrëzoi vendimin e qeverisë për shkarkimin dhe shfuqizoi dekretin e Presidentit Bajram Begaj për shpalljen e zgjedhjeve në Tiranë.
Më 27 nëntor, ai iu drejtua sërish Kushtetueses duke kërkuar shfuqizimin e vendimeve të GJKKO, Apelit të Posaçëm dhe Gjykatës së Lartë për masën ‘arrest me burg’. -
Nuk ka vendim për Veliajn! GJKKO shtyn sërish seancën, Klotilda Bushka ankohet: Më pushoni çështjen
erion veliaj
TIRANË- Gjykata e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, ka shtyrë sërish sot seancën paraprake për kryebashkiakun e Tiranës Erion Veliaj dhe të pandehurve të tjerë në dosjen e tij. Shkak për këtë është bërë kërkesa e Veliajt për t’u njohur me materialet voluminoze të dosjes së tij që përllogariten në 60 mijë faqe. Seanca e radhës është caktuar në datën 12 Tetor, ku Gjykata do të duhet të vendosë nëse dosja do të kalojë apo jo për gjykim.
Ndërkohë që gjatë seancës së sotme, ish-deputetja Klotilda Bushka, e cila është marrë e pandehur nën akuzën për pengim të drejtësisë, ka kërkuar pushimin e çështjes ndaj saj, me pretendimin se mungojnë elementët e veprës penale.
Nëse kjo kërkesë nuk do të aprovohet, ish-kryetarja e Komisionit të Ligjeve ka dhënë kërkesën për gjykim të shkurtuar.
Në seancën e kaluar, Veliaj kërkoi që të mos vendosej në kafazin e qelqtë në sallën e gjyqit, duke e konsideruar si një shkelje të të drejtave të njeriut dhe kushtetuese. Ndërkohë që nuk dihet ende nëse sot vetë Veliaj do të jetë apo jo i pranishëm në seancë.Erion Veliaj ndodhet në paraburgimim që prej muajit shkurt dhe akuzohet për veprat penale si pastrim parash, mosdeklarim pasurie, korrupsion pasiv në 9 episode, shpërdorim detyre si dhe futje të sendeve të ndaluara në qeli.
Në një seancë të mëparshme avokatët e kryebashkiakut kërkuan që ai të ketë mundësi t’i lexojë në paraburgim të gjitha fashikujt e SPAK, ndërkohë që përveç Veliajt në dosje janë edhe 29 të pandehur të tjerë. Gjatë javës së kaluar avokatët e Veliajt dorëzuan kërkesë në Kushtetuese për shfuqizimin e masës ‘arrest me burg’ ndaj Veliajt, mbasi ata e konsiderojnë si antikushtetues, ndërkohë që më herët e njëjta gjykatë vendosi kundër shkarkimit të tij nga detyra si kryebashkiak.
Veliaj u arrestua më 10 shkurt pasi akuzohet se, së bashku me bashkëshorten Ajola Xoxa, ndërtuan një skemë komplekse korrupsioni dhe pastrimi parash, për të përfituar në mënyrë të paligjshme nga fondet e bashkisë së kryeqytetit dhe ryshfete nga biznesmenë, kontraktorë të saj, duke përdorur një rrjet kompanish dhe organizatash jofitimprurëse. Sipas SPAK, kryebashkiaku i kryeqytetit dhe bashkëshortja e tij kanë përfituar rreth 1 milionë euro nga kjo skemë korruptive, para që janë përdorur kryesisht për blerje luksoze në internet nga Ajola Xoxa. Mbi Veliajn rëndon gjithashtu akuza për ‘shpërdorim detyre’, ‘pastrimi i produkteve të veprës penale ose veprimtarisë kriminale’, ‘futja ose mbajtja e sendeve të ndaluara në institucionin e ekzekutimit të vendimeve me burgim’ dhe refuzimi për deklarimin, mosdeklarimi, fshehja ose deklarimi i rremë i pasurive, interesave privatë të personave të zgjedhur dhe nëpunësve publikë ose i çdo personi tjetër që ka detyrimin ligjor për deklarim. /ZËRI -
EUReporter: Çështja e Veliajt, mbetet shumë poshtë standardeve evropiane
Është vështirë ta teprosh kur përshkruan atë që po ndodh në kryeqytetin e Shqipërisë, në Tiranë. Qyteti që Erion Veliaj ndihmoi ta shndërronte nga një relike e zymtë, e mbytur në trafik, në diçka që me të vërtetë duket dhe ndihet evropiane, sot drejtohet, në praktikë, nga një nënkryetar bashkie, ndërsa kryetari i tij i zgjedhur tri herë radhazi qëndron në një qeli burgu në periferi të kryeqytetit. Dhjetë muaj në paraburgim, pesë prej tyre pa pasur as edhe një listë formale akuzash.
Dy firma të njohura ndërkombëtare ligjore, Kasowitz Benson Torres nga Nju Jorku dhe Mishcon de Reya nga Londra, kanë publikuar dy raporte të veçanta (njërin në qershor, dhe një version të përditësuar në tetor) që lexohen si një listim i çdo gjëje që mund të shkojë keq kur zelli kundër korrupsionit përplaset me të drejtat themelore të njeriut. Paraburgim i tepërt, vonesa në ngritjen e akuzës, refuzime të kërkesave për lirim me kusht që mezi marrin mundimin të arsyetohen, trajtim skajshmërisht i pabarabartë i bashkëpandehurve, akses i kufizuar në prova – lista është e gjatë dhe dekurajuese. Përfundimi i tyre është i matur, por i pamëshirshëm: çështja ndaj Veliajt tregon shenja të qarta motivimi politik dhe mbetet shumë poshtë standardeve evropiane.
Ata nuk janë të vetmit që e thonë këtë. Alastair Campbell, aspak tifoz i kryebashkiakëve ballkanikë të qendrës së djathtë, shkroi në ditarin e tij në “The New European” se mbajtja e dikujt me muaj të tërë pa akuzë “nuk është diçka që duhet të ndodhë në një vend që po troket në derën e Bashkimit Evropian”. Ekrem İmamoğlu i Stambollit, jo i panjohur me procese gjyqësore politike, i dërgoi Veliajt një letër publike solidariteti nga qelia e burgut ku ndodhet edhe vetë, duke vënë në dukje paralelet e pakëndshme në të gjithë rajonin.Edhe Komisioni i Venecias, zakonisht i kujdesshëm, u ka kujtuar të gjithëve, me një gjuhë që vështirë se mund të keqkuptohet, se mbajtja për një kohë të zgjatur në arrest e kryebashkiakëve të zgjedhur, pa gjykim, minon vetë idenë e përfaqësimit demokratik.
Historia e Veliajt meriton të ndalesh pak. Aktivist i shoqërisë civile i kthyer në kryebashkiak, ai fitoi tre zgjedhje radhazi me diferenca që shumica e politikanëve evropianë mund t’i kenë parë vetëm në ëndërr. Sheshi Skënderbej iu kthye këmbësorëve, lumi Lana u pastrua, u ndërtua një rrjet i mirëfilltë biçikletash, u sigurua furnizim 24-orësh me ujë në një qytet që dikur e kishte me orar, për vetëm pak orë në ditë. Transformimi ishte aq i prekshëm sa fitoi çmime ndërkombëtare dhe një afeksion të sinqertë nga shumë banorë të Tiranës. Ai përmendej rregullisht si pasuesi logjik i Edi Ramës, kurdo që kryeministri të vendoste më në fund të tërhiqej.
Pastaj, erdhi SPAK-u, Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, me akuza për korrupsion pasiv të lidhura me kontrata bashkiake – të nxitura nga një kallëzim anonim. Veliaj këmbëngul se akuzat janë të pabazuara, produkt i një klime të polarizuar politike ku socialistët në pushtet dhe demokratët në opozitë kanë vite që përpiqen t’u fusin në burg figurat kryesore njëri-tjetrit.
Ajo që pasoi ishte një sekuencë gjyqësore që do t’i ngrinte vetullat kudo në kontinent. Arrestim në shkurt, asnjë aktakuzë deri në korrik, shtatëmbëdhjetë kërkesa të dështuara për lirim me kusht, dhe tetëmbëdhjetë bashkëpandehur, nga të cilët shtatëmbëdhjetë janë sot të lirë nën masa relativisht të lehta, ndërsa kryebashkiaku vazhdon të mbetet brenda. Në nëntor, Gjykata Kushtetuese ndërhyri dhe vendosi se Këshilli Bashkiak i Tiranës kishte vepruar në kundërshtim me Kushtetutën kur ia hoqi mandatin; një fitore e rrallë. Megjithatë, edhe pas atij vendimi, SPAK-u thuhet se e pengoi atë të merrte pjesë në mbledhjet e këshillit, duke e kthyer rikthimin teorik në një pezullim praktik.
Raporti i Zgjerimit 2025 i vetë BE-së për Shqipërinë e rrëfen historinë në gjuhë diplomatike: po, ka përparim në rivlerësimin (vetting) e gjyqtarëve dhe në reformat në letër, por mbeten “shqetësime serioze” për zgjatjen e paraburgimit, standardet jokonsistente të prokurorisë dhe rënien e besimit të publikut te gjyqësori. Brukseli e mban trenin e anëtarësimit në lëvizje, ngaqë Ballkani Perëndimor është strategjikisht tepër i rëndësishëm për t’u lënë në pritje, por dosja “Veliaj” ndodhet tashmë në tepër shumë inbox-e në Bruksel, për të qenë e qetë.
Dhe tani, zëra nga përtej Atlantikut po i bashkohen korit. Në një seancë dëgjimore të një nënkomisioni të Komisionit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve në SHBA, të titulluar “Flashpoint: A Path Toward Stability in the Western Balkans”, vetëm dje – më 2 dhjetor 2025 – kongresmeni republikan Keith Self, kryetar i nënkomisionit për Evropën, paraqiti një vlerësim të zymtë të reformave në drejtësi njëdekadëshe të Shqipërisë – reforma që vetë Uashingtoni ndihmoi t’u sigurohej financimi. “Shtetet e Bashkuara kanë mbështetur prej kohësh përpjekjet për të ndërtuar një gjyqësor të pavarur dhe të jashtëzakonshëm në Shqipëri”, tha Self. “Megjithatë, pas dhjetë vitesh zbatim është e udhës të rishqyrtohet nëse reforma në drejtësi po funksionon siç ishte parashikuar dhe po ofron drejtësi të paanshme për popullin shqiptar. Duhet të jetë shqetësuese për të gjithë fakti që stok-u kombëtar i çështjeve të pazgjidhura është rritur nga rreth 16 000 çështje në fillim të reformës në rreth 200.000 sot, duke lënë qytetarët të presin 8 deri në 15 vjet për të marrë një vendim përfundimtar. Vonesa të tilla minojnë sundimin e ligjit, besimin e publikut dhe procesin e rregullt ligjor.”
Të ardhura në mes të shqetësimeve më të gjera për tensionet etnike, ndërhyrjet ruse dhe stanjacionin ekonomik në rajon, vërejtjet e Self duken si një kambanë alarmi e qetë: edhe durimi i Amerikës ka kufijtë e vet.
Vetë SPAK-u nuk është një “armik prej kartoni”. Ai u ngrit në vitin 2019 me mbështetje bujare të BE-së dhe SHBA-së pikërisht sepse Shqipërisë i duhej një strukturë e aftë të përballej me përzierjen toksike të korrupsionit politik dhe krimit të organizuar në vend. SPAK-u ka dhënë rezultate: rrjete droge të shkatërruara, gjyqtarë të korruptuar të larguar, miliona në pasuri të sekuestruara.
Por çështja Veliaj, ashtu si më herët ato ndaj ish-presidentit Ilir Meta apo kryebashkiakut të minoritetit grek Fredi Beleri, nxjerr në pah anën e errët të krijimit të një prokurorie me fuqi të gjera dhe me shumë pak llogaridhënie në përditshmëri. Kur suksesi i institucionit matet kryesisht me numrin e “skalpeve” të profilit të lartë që mund t’u ekspozohen partnerëve ndërkombëtarë, tundimi për t’u hedhur mbi emrat më të mëdhenj të disponueshëm – pavarësisht fuqisë së provave apo drejtësisë së procesit – bëhet pothuajse i papërmbajtshëm. Shtoji kësaj një stok kombëtar çështjesh që fryhet në 200.000, dhe ajo që merr është një sistem ku shqiptarët e zakonshëm presin mbi një dekadë për zgjidhje, ndërsa politikanë si Veliaj ngecin mes ingranazheve.
Asgjë nga këto nuk është abstrakte. Një kryebashkiak i zgjedhur me votë të lirë është hequr nga detyra për pjesën më të madhe të një viti pa u gjykuar. Familja e tij e takon nën rregulla strikte të vizitave në burg. Qindra mijëra zgjedhës të Tiranës janë, në fakt, të privuar nga njeriu që zgjodhën për t’u drejtuar qytetin. Kostoja njerëzore është reale, dhe ndihet shumë përtej mureve të burgut.
Shqipëria ndodhet në një udhëkryq. Vendi ka bërë më shumë në dhjetëvjeçarin e fundit për të pastruar gjyqësorin e tij se ç’mendonin të mundur shumë vëzhgues të jashtëm. Megjithatë, raste si ky tregojnë sa të brishta mbeten këto arritje – dhe sa lehtë mund të përdoret retorika antikorrupsion për të rregulluar hesapet politike. Për Bashkimin Evropian, dilema është po aq e mprehtë: sa fort duhet të kritikosh mangësitë në sundimin e ligjit në një vend kandidat, orientimin gjeopolitik të të cilit e ke jetikisht të rëndësishëm? Meqë edhe ligjvënësit amerikanë po kërkojnë tani një rishikim serioz të dështimeve të reformës, presioni po rritet mbi Tiranën për të sjellë rregullime reale, dhe mbi Brukselin për t’i bërë ato rregullime të panegociueshme./vizionplus.tv -
EUReporter: Erion Veliaj, dhjetë muaj prapa hekurave dhe zbërthimi i ngadaltë i sistemit të drejtësisë në Shqipëri
EUReporter ka sjellë një artikull për çështjen e Kryebashkiakut Veliaj, duke e cilësuar çështjen e nisur ndaj tij si shenja të qarta të motivimit politik. EUReporter nënvizon se çështja e Veliajt, mbetet shumë poshtë standardeve evropiane dhe se ajo nxjerr në pah anën e errët të një prokurorie me fuqi të gjera dhe pak llogaridhënie. EUReporter thekson se Veliaj e shndërroi Tiranën nga një qytet i zymtë në një qytet europian.
ShkrimiËshtë vështirë ta teprosh kur përshkruan atë që po ndodh në kryeqytetin e Shqipërisë, në Tiranë. Qyteti që Erion Veliaj ndihmoi ta shndërronte nga një relike e zymtë, e mbytur në trafik, në diçka që me të vërtetë duket dhe ndihet evropiane, sot drejtohet, në praktikë, nga një nënkryetar bashkie, ndërsa kryetari i tij i zgjedhur tri herë radhazi qëndron në një qeli burgu në periferi të kryeqytetit. Dhjetë muaj në paraburgim, pesë prej tyre pa pasur as edhe një listë formale akuzash.
Dy firma të njohura ndërkombëtare ligjore, Kasowitz Benson Torres nga Nju Jorku dhe Mishcon de Reya nga Londra, kanë publikuar dy raporte të veçanta (njërin në qershor, dhe një version të përditësuar në tetor) që lexohen si një listim i çdo gjëje që mund të shkojë keq kur zelli kundër korrupsionit përplaset me të drejtat themelore të njeriut. Paraburgim i tepërt, vonesa në ngritjen e akuzës, refuzime të kërkesave për lirim me kusht që mezi marrin mundimin të arsyetohen, trajtim skajshmërisht i pabarabartë i bashkëpandehurve, akses i kufizuar në prova – lista është e gjatë dhe dekurajuese. Përfundimi i tyre është i matur, por i pamëshirshëm: çështja ndaj Veliajt tregon shenja të qarta motivimi politik dhe mbetet shumë poshtë standardeve evropiane.
Ata nuk janë të vetmit që e thonë këtë. Alastair Campbell, aspak tifoz i kryebashkiakëve ballkanikë të qendrës së djathtë, shkroi në ditarin e tij në “The New European” se mbajtja e dikujt me muaj të tërë pa akuzë “nuk është diçka që duhet të ndodhë në një vend që po troket në derën e Bashkimit Evropian”. Ekrem İmamoğlu i Stambollit, jo i panjohur me procese gjyqësore politike, i dërgoi Veliajt një letër publike solidariteti nga qelia e burgut ku ndodhet edhe vetë, duke vënë në dukje paralelet e pakëndshme në të gjithë rajonin.
Edhe Komisioni i Venecias, zakonisht i kujdesshëm, u ka kujtuar të gjithëve, me një gjuhë që vështirë se mund të keqkuptohet, se mbajtja për një kohë të zgjatur në arrest e kryebashkiakëve të zgjedhur, pa gjykim, minon vetë idenë e përfaqësimit demokratik.
Historia e Veliajt meriton të ndalesh pak. Aktivist i shoqërisë civile i kthyer në kryebashkiak, ai fitoi tre zgjedhje radhazi me diferenca që shumica e politikanëve evropianë mund t’i kenë parë vetëm në ëndërr. Sheshi Skënderbej iu kthye këmbësorëve, lumi Lana u pastrua, u ndërtua një rrjet i mirëfilltë biçikletash, u sigurua furnizim 24-orësh me ujë në një qytet që dikur e kishte me orar, për vetëm pak orë në ditë. Transformimi ishte aq i prekshëm sa fitoi çmime ndërkombëtare dhe një afeksion të sinqertë nga shumë banorë të Tiranës. Ai përmendej rregullisht si pasuesi logjik i Edi Ramës, kurdo që kryeministri të vendoste më në fund të tërhiqej.
Pastaj, erdhi SPAK-u, Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, me akuza për korrupsion pasiv të lidhura me kontrata bashkiake – të nxitura nga një kallëzim anonim. Veliaj këmbëngul se akuzat janë të pabazuara, produkt i një klime të polarizuar politike ku socialistët në pushtet dhe demokratët në opozitë kanë vite që përpiqen t’u fusin në burg figurat kryesore njëri-tjetrit.
Ajo që pasoi ishte një sekuencë gjyqësore që do t’i ngrinte vetullat kudo në kontinent. Arrestim në shkurt, asnjë aktakuzë deri në korrik, shtatëmbëdhjetë kërkesa të dështuara për lirim me kusht, dhe tetëmbëdhjetë bashkëpandehur, nga të cilët shtatëmbëdhjetë janë sot të lirë nën masa relativisht të lehta, ndërsa kryebashkiaku vazhdon të mbetet brenda. Në nëntor, Gjykata Kushtetuese ndërhyri dhe vendosi se Këshilli Bashkiak i Tiranës kishte vepruar në kundërshtim me Kushtetutën kur ia hoqi mandatin; një fitore e rrallë. Megjithatë, edhe pas atij vendimi, SPAK-u thuhet se e pengoi atë të merrte pjesë në mbledhjet e këshillit, duke e kthyer rikthimin teorik në një pezullim praktik.
Raporti i Zgjerimit 2025 i vetë BE-së për Shqipërinë e rrëfen historinë në gjuhë diplomatike: po, ka përparim në rivlerësimin (vetting) e gjyqtarëve dhe në reformat në letër, por mbeten “shqetësime serioze” për zgjatjen e paraburgimit, standardet jokonsistente të prokurorisë dhe rënien e besimit të publikut te gjyqësori. Brukseli e mban trenin e anëtarësimit në lëvizje, ngaqë Ballkani Perëndimor është strategjikisht tepër i rëndësishëm për t’u lënë në pritje, por dosja “Veliaj” ndodhet tashmë në tepër shumë inbox-e në Bruksel, për të qenë e qetë.
Dhe tani, zëra nga përtej Atlantikut po i bashkohen korit. Në një seancë dëgjimore të një nënkomisioni të Komisionit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve në SHBA, të titulluar “Flashpoint: A Path Toward Stability in the Western Balkans”, vetëm dje – më 2 dhjetor 2025 – kongresmeni republikan Keith Self, kryetar i nënkomisionit për Evropën, paraqiti një vlerësim të zymtë të reformave në drejtësi njëdekadëshe të Shqipërisë – reforma që vetë Uashingtoni ndihmoi t’u sigurohej financimi. “Shtetet e Bashkuara kanë mbështetur prej kohësh përpjekjet për të ndërtuar një gjyqësor të pavarur dhe të jashtëzakonshëm në Shqipëri”, tha Self. “Megjithatë, pas dhjetë vitesh zbatim është e udhës të rishqyrtohet nëse reforma në drejtësi po funksionon siç ishte parashikuar dhe po ofron drejtësi të paanshme për popullin shqiptar. Duhet të jetë shqetësuese për të gjithë fakti që stok-u kombëtar i çështjeve të pazgjidhura është rritur nga rreth 16 000 çështje në fillim të reformës në rreth 200.000 sot, duke lënë qytetarët të presin 8 deri në 15 vjet për të marrë një vendim përfundimtar. Vonesa të tilla minojnë sundimin e ligjit, besimin e publikut dhe procesin e rregullt ligjor.”
Të ardhura në mes të shqetësimeve më të gjera për tensionet etnike, ndërhyrjet ruse dhe stanjacionin ekonomik në rajon, vërejtjet e Self duken si një kambanë alarmi e qetë: edhe durimi i Amerikës ka kufijtë e vet.
Vetë SPAK-u nuk është një “armik prej kartoni”. Ai u ngrit në vitin 2019 me mbështetje bujare të BE-së dhe SHBA-së pikërisht sepse Shqipërisë i duhej një strukturë e aftë të përballej me përzierjen toksike të korrupsionit politik dhe krimit të organizuar në vend. SPAK-u ka dhënë rezultate: rrjete droge të shkatërruara, gjyqtarë të korruptuar të larguar, miliona në pasuri të sekuestruara.
Por çështja Veliaj, ashtu si më herët ato ndaj ish-presidentit Ilir Meta apo kryebashkiakut të minoritetit grek Fredi Beleri, nxjerr në pah anën e errët të krijimit të një prokurorie me fuqi të gjera dhe me shumë pak llogaridhënie në përditshmëri. Kur suksesi i institucionit matet kryesisht me numrin e “skalpeve” të profilit të lartë që mund t’u ekspozohen partnerëve ndërkombëtarë, tundimi për t’u hedhur mbi emrat më të mëdhenj të disponueshëm – pavarësisht fuqisë së provave apo drejtësisë së procesit – bëhet pothuajse i papërmbajtshëm. Shtoji kësaj një stok kombëtar çështjesh që fryhet në 200.000, dhe ajo që merr është një sistem ku shqiptarët e zakonshëm presin mbi një dekadë për zgjidhje, ndërsa politikanë si Veliaj ngecin mes ingranazheve.
Asgjë nga këto nuk është abstrakte. Një kryebashkiak i zgjedhur me votë të lirë është hequr nga detyra për pjesën më të madhe të një viti pa u gjykuar. Familja e tij e takon nën rregulla strikte të vizitave në burg. Qindra mijëra zgjedhës të Tiranës janë, në fakt, të privuar nga njeriu që zgjodhën për t’u drejtuar qytetin. Kostoja njerëzore është reale, dhe ndihet shumë përtej mureve të burgut.
Shqipëria ndodhet në një udhëkryq. Vendi ka bërë më shumë në dhjetëvjeçarin e fundit për të pastruar gjyqësorin e tij se ç’mendonin të mundur shumë vëzhgues të jashtëm. Megjithatë, raste si ky tregojnë sa të brishta mbeten këto arritje – dhe sa lehtë mund të përdoret retorika antikorrupsion për të rregulluar hesapet politike. Për Bashkimin Evropian, dilema është po aq e mprehtë: sa fort duhet të kritikosh mangësitë në sundimin e ligjit në një vend kandidat, orientimin gjeopolitik të të cilit e ke jetikisht të rëndësishëm? Meqë edhe ligjvënësit amerikanë po kërkojnë tani një rishikim serioz të dështimeve të reformës, presioni po rritet mbi Tiranën për të sjellë rregullime reale, dhe mbi Brukselin për t’i bërë ato rregullime të panegociueshme. -
Media e njohur në Bruksel: Rasti “Veliaj” zbulon anën e errët të SPAK
EUReporter ka sjellë një artikull për çështjen e Kryebashkiakut Veliaj, duke e cilësuar çështjen e nisur ndaj tij si shenja të qarta të motivimit politik. EUReporter nënvizon se çështja e Veliajt, mbetet shumë poshtë standardeve evropiane dhe se ajo nxjerr në pah anën e errët të një prokurorie me fuqi të gjera dhe pak llogaridhënie. EUReporter thekson se Veliaj e shndërroi Tiranën nga një qytet i zymtë në një qytet europian.
Shkrimi:
Është vështirë ta teprosh kur përshkruan atë që po ndodh në kryeqytetin e Shqipërisë, në Tiranë. Qyteti që Erion Veliaj ndihmoi ta shndërronte nga një relike e zymtë, e mbytur në trafik, në diçka që me të vërtetë duket dhe ndihet evropiane, sot drejtohet, në praktikë, nga një nënkryetar bashkie, ndërsa kryetari i tij i zgjedhur tri herë radhazi qëndron në një qeli burgu në periferi të kryeqytetit. Dhjetë muaj në paraburgim, pesë prej tyre pa pasur as edhe një listë formale akuzash.
Dy firma të njohura ndërkombëtare ligjore, Kasowitz Benson Torres nga Nju Jorku dhe Mishcon de Reya nga Londra, kanë publikuar dy raporte të veçanta (njërin në qershor, dhe një version të përditësuar në tetor) që lexohen si një listim i çdo gjëje që mund të shkojë keq kur zelli kundër korrupsionit përplaset me të drejtat themelore të njeriut. Paraburgim i tepërt, vonesa në ngritjen e akuzës, refuzime të kërkesave për lirim me kusht që mezi marrin mundimin të arsyetohen, trajtim skajshmërisht i pabarabartë i bashkëpandehurve, akses i kufizuar në prova – lista është e gjatë dhe dekurajuese. Përfundimi i tyre është i matur, por i pamëshirshëm: çështja ndaj Veliajt tregon shenja të qarta motivimi politik dhe mbetet shumë poshtë standardeve evropiane.
Ata nuk janë të vetmit që e thonë këtë. Alastair Campbell, aspak tifoz i kryebashkiakëve ballkanikë të qendrës së djathtë, shkroi në ditarin e tij në “The New European” se mbajtja e dikujt me muaj të tërë pa akuzë “nuk është diçka që duhet të ndodhë në një vend që po troket në derën e Bashkimit Evropian”. Ekrem İmamoğlu i Stambollit, jo i panjohur me procese gjyqësore politike, i dërgoi Veliajt një letër publike solidariteti nga qelia e burgut ku ndodhet edhe vetë, duke vënë në dukje paralelet e pakëndshme në të gjithë rajonin.
Edhe Komisioni i Venecias, zakonisht i kujdesshëm, u ka kujtuar të gjithëve, me një gjuhë që vështirë se mund të keqkuptohet, se mbajtja për një kohë të zgjatur në arrest e kryebashkiakëve të zgjedhur, pa gjykim, minon vetë idenë e përfaqësimit demokratik.
Historia e Veliajt meriton të ndalesh pak. Aktivist i shoqërisë civile i kthyer në kryebashkiak, ai fitoi tre zgjedhje radhazi me diferenca që shumica e politikanëve evropianë mund t’i kenë parë vetëm në ëndërr. Sheshi Skënderbej iu kthye këmbësorëve, lumi Lana u pastrua, u ndërtua një rrjet i mirëfilltë biçikletash, u sigurua furnizim 24-orësh me ujë në një qytet që dikur e kishte me orar, për vetëm pak orë në ditë. Transformimi ishte aq i prekshëm sa fitoi çmime ndërkombëtare dhe një afeksion të sinqertë nga shumë banorë të Tiranës. Ai përmendej rregullisht si pasuesi logjik i Edi Ramës, kurdo që kryeministri të vendoste më në fund të tërhiqej.
Pastaj, erdhi SPAK-u, Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, me akuza për korrupsion pasiv të lidhura me kontrata bashkiake – të nxitura nga një kallëzim anonim. Veliaj këmbëngul se akuzat janë të pabazuara, produkt i një klime të polarizuar politike ku socialistët në pushtet dhe demokratët në opozitë kanë vite që përpiqen t’u fusin në burg figurat kryesore njëri-tjetrit.
Ajo që pasoi ishte një sekuencë gjyqësore që do t’i ngrinte vetullat kudo në kontinent. Arrestim në shkurt, asnjë aktakuzë deri në korrik, shtatëmbëdhjetë kërkesa të dështuara për lirim me kusht, dhe tetëmbëdhjetë bashkëpandehur, nga të cilët shtatëmbëdhjetë janë sot të lirë nën masa relativisht të lehta, ndërsa kryebashkiaku vazhdon të mbetet brenda. Në nëntor, Gjykata Kushtetuese ndërhyri dhe vendosi se Këshilli Bashkiak i Tiranës kishte vepruar në kundërshtim me Kushtetutën kur ia hoqi mandatin; një fitore e rrallë. Megjithatë, edhe pas atij vendimi, SPAK-u thuhet se e pengoi atë të merrte pjesë në mbledhjet e këshillit, duke e kthyer rikthimin teorik në një pezullim praktik.
Raporti i Zgjerimit 2025 i vetë BE-së për Shqipërinë e rrëfen historinë në gjuhë diplomatike: po, ka përparim në rivlerësimin (vetting) e gjyqtarëve dhe në reformat në letër, por mbeten “shqetësime serioze” për zgjatjen e paraburgimit, standardet jokonsistente të prokurorisë dhe rënien e besimit të publikut te gjyqësori. Brukseli e mban trenin e anëtarësimit në lëvizje, ngaqë Ballkani Perëndimor është strategjikisht tepër i rëndësishëm për t’u lënë në pritje, por dosja “Veliaj” ndodhet tashmë në tepër shumë inbox-e në Bruksel, për të qenë e qetë.
Dhe tani, zëra nga përtej Atlantikut po i bashkohen korit. Në një seancë dëgjimore të një nënkomisioni të Komisionit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve në SHBA, të titulluar “Flashpoint: A Path Toward Stability in the Western Balkans”, vetëm dje – më 2 dhjetor 2025 – kongresmeni republikan Keith Self, kryetar i nënkomisionit për Evropën, paraqiti një vlerësim të zymtë të reformave në drejtësi njëdekadëshe të Shqipërisë – reforma që vetë Uashingtoni ndihmoi t’u sigurohej financimi. “Shtetet e Bashkuara kanë mbështetur prej kohësh përpjekjet për të ndërtuar një gjyqësor të pavarur dhe të jashtëzakonshëm në Shqipëri”, tha Self. “Megjithatë, pas dhjetë vitesh zbatim është e udhës të rishqyrtohet nëse reforma në drejtësi po funksionon siç ishte parashikuar dhe po ofron drejtësi të paanshme për popullin shqiptar. Duhet të jetë shqetësuese për të gjithë fakti që stok-u kombëtar i çështjeve të pazgjidhura është rritur nga rreth 16 000 çështje në fillim të reformës në rreth 200.000 sot, duke lënë qytetarët të presin 8 deri në 15 vjet për të marrë një vendim përfundimtar. Vonesa të tilla minojnë sundimin e ligjit, besimin e publikut dhe procesin e rregullt ligjor.”
Të ardhura në mes të shqetësimeve më të gjera për tensionet etnike, ndërhyrjet ruse dhe stanjacionin ekonomik në rajon, vërejtjet e Self duken si një kambanë alarmi e qetë: edhe durimi i Amerikës ka kufijtë e vet.
Vetë SPAK-u nuk është një “armik prej kartoni”. Ai u ngrit në vitin 2019 me mbështetje bujare të BE-së dhe SHBA-së pikërisht sepse Shqipërisë i duhej një strukturë e aftë të përballej me përzierjen toksike të korrupsionit politik dhe krimit të organizuar në vend. SPAK-u ka dhënë rezultate: rrjete droge të shkatërruara, gjyqtarë të korruptuar të larguar, miliona në pasuri të sekuestruara.
Por çështja Veliaj, ashtu si më herët ato ndaj ish-presidentit Ilir Meta apo kryebashkiakut të minoritetit grek Fredi Beleri, nxjerr në pah anën e errët të krijimit të një prokurorie me fuqi të gjera dhe me shumë pak llogaridhënie në përditshmëri. Kur suksesi i institucionit matet kryesisht me numrin e “skalpeve” të profilit të lartë që mund t’u ekspozohen partnerëve ndërkombëtarë, tundimi për t’u hedhur mbi emrat më të mëdhenj të disponueshëm – pavarësisht fuqisë së provave apo drejtësisë së procesit – bëhet pothuajse i papërmbajtshëm. Shtoji kësaj një stok kombëtar çështjesh që fryhet në 200.000, dhe ajo që merr është një sistem ku shqiptarët e zakonshëm presin mbi një dekadë për zgjidhje, ndërsa politikanë si Veliaj ngecin mes ingranazheve.
Asgjë nga këto nuk është abstrakte. Një kryebashkiak i zgjedhur me votë të lirë është hequr nga detyra për pjesën më të madhe të një viti pa u gjykuar. Familja e tij e takon nën rregulla strikte të vizitave në burg. Qindra mijëra zgjedhës të Tiranës janë, në fakt, të privuar nga njeriu që zgjodhën për t’u drejtuar qytetin. Kostoja njerëzore është reale, dhe ndihet shumë përtej mureve të burgut.
Shqipëria ndodhet në një udhëkryq. Vendi ka bërë më shumë në dhjetëvjeçarin e fundit për të pastruar gjyqësorin e tij se ç’mendonin të mundur shumë vëzhgues të jashtëm. Megjithatë, raste si ky tregojnë sa të brishta mbeten këto arritje – dhe sa lehtë mund të përdoret retorika antikorrupsion për të rregulluar hesapet politike. Për Bashkimin Evropian, dilema është po aq e mprehtë: sa fort duhet të kritikosh mangësitë në sundimin e ligjit në një vend kandidat, orientimin gjeopolitik të të cilit e ke jetikisht të rëndësishëm? Meqë edhe ligjvënësit amerikanë po kërkojnë tani një rishikim serioz të dështimeve të reformës, presioni po rritet mbi Tiranën për të sjellë rregullime reale, dhe mbi Brukselin për t’i bërë ato rregullime të panegociueshme. -
Kërkoi kohë të njihej me dosjen, sot seanca e radhës për Veliajn, biznesmeni Abule mbërrin i pari
erion veliaj dhe abule
TIRANË- Në Gjykatën e Posaçme do të mbahet sot seanca e tadhës në ngarkim të kryebashkiakut të Tiranës, Erion Veliaj, dhe personave të tjerë që janë marrë të pandehur. I pari që ka mbërritur në Gjykatën e Posaçme është biznesmeni Elman Abule, i cili akuzohet për pastrim parash në dosjen e Erion Veliajt dhe ndodhet nën masën e arrestit shtëpiak të vendosur ndaj tij me kërkesë të SPAK.
Ndërkohë Erion Veliaj akuzohet për korrupsion, pastrim parash e fshehje pasurie. Ditën e sotme (5 Dhjetor) zhvillohet në GJKKO seanca paraprake për kryetarin e bashkisë së Tiranës.
Seanca e kaluar, ku Erion Veliaj ishte i pranishëm u shty për shkak të kërkesës së tij për t’u njohur me aktet e dosjes, e cila është prej më shumë se 60 mijë faqesh.
Veliaj kërkoi gjithashtu që të të mos vendosej në kafazin në sallën e gjyqit, duke e konsideruar si një shkelje të të drejtave të njeriut dhe kushtetuese. Ndërkohë që nuk dihet ende nëse sot vetë Veliaj do të jetë apo jo i pranishëm në seancë.
Erion Veliaj ndodhet në paraburgimim që prej muajit shkurt dhe akuzohet për veprat penale si pastrim parash, mosdeklarim pasurie, korrupsion pasiv në 9 episode, shpërdorim detyre si dhe futje të sendeve të ndaluara në qeli.Në një seancë të mëparshme avokatët e kryebashkiakut kërkuan që ai të ketë mundësi t’i lexojë në paraburgim të gjitha fashikujt e SPAK, ndërkohë që përveç Veliajt në dosje janë edhe 29 të pandehur të tjerë. Gjatë javës së kaluar avokatët e Veliajt dorëzuan kërkesë në Kushtetuese për shfuqizimin e masës ‘arrest me burg’ ndaj Veliajt, mbasi ata e konsiderojnë si antikushtetues, ndërkohë që më herët e njëjta gjykatë vendosi kundër shkarkimit të tij nga detyra si kryebashkiak./ZËRI