Lajmidites.com

Tag: shpendëve

  • Ekspertët e shëndetit të shqetësuar për gripin e shpendëve: Mund të sjellë një pandemi më të keqe se COVID-19

    Ekspertët e shëndetit të shqetësuar për gripin e shpendëve: Mund të sjellë një pandemi më të keqe se COVID-19

    Pesë vjet pas pandemisë së koronavirusit që tronditi planetin, një alarm i ri ka dalë nga Instituti Pasteur në lidhje me virusin e gripit të shpendëve, siç raportohet nga Reuters. Ekspertët paralajmërojnë për rrezikun e një pandemie të mundshme nëse virusi pëson mutacion dhe fiton aftësinë për t’u transmetuar nga një person te tjetri. 

    Gripi i shpendëve vazhdon të përhapet midis shpendëve të egër, shpendëve dhe gjitarëve, duke shkaktuar tashmë humbje të konsiderueshme në tufa dhe duke prishur zinxhirin e furnizimit me ushqim. 

    Edhe pse infeksionet njerëzore mbeten të rralla, Instituti Pasteur thekson se mutacioni i virusit për t’u transmetuar në mënyrë efektive midis njerëzve mund të çojë në një pandemi edhe më serioze se ajo e koronavirusit. 

    Drejtoresha mjekësore e qendrës së infeksioneve të frymëmarrjes të Institutit, Marie-Anne Rame Velti, thekson mundësinë që virusi të përshtatet te gjitarët dhe veçanërisht te njerëzit, duke e bërë atë të aftë për transmetim nga njeriu te njeriu. Ndryshe nga COVID-19, i cili prek kryesisht grupet e ‘dobëta’, viruset e gripit mund të infektojnë edhe njerëz të shëndetshëm, përfshirë fëmijët, duke rritur rrezikun e vdekshmërisë. 

    Në të kaluarën, janë regjistruar qindra raste të njerëzve të infektuar me lloje të gripit të shpendëve, të tilla si H5N1 dhe më së fundmi H5N5 në SHBA. 

    Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, që nga viti 2003, ka pasur gati 1,000 shpërthime të infeksionit tek njerëzit, me një shkallë të lartë vdekshmërie, kryesisht në vende si Egjipti, Indonezia dhe Vietnami. 

    Pavarësisht rrezikut, ekspertët vlerësojnë se probabiliteti i një pandemie nga gripi i shpendëve mbetet i ulët. Gregorio Torres nga Organizata Botërore për Shëndetin e Kafshëve bën thirrje për vigjilencë dhe përgatitje të hershme, ndërsa siguron se jeta e përditshme nuk kërkon kufizime të menjëhershme. 

    Rame Velti thekson se përvoja e pandemisë COVID-19 ka përmirësuar ndjeshëm përgatitjen e komunitetit shkencor. Tashmë ekzistojnë masa themelore parandaluese, kandidatë për vaksina dhe stoqe të barnave antivirale që mund të përdoren menjëherë në rast nevoje. 

     

  • Gripi i shpendëve, ekspertët e shëndetit të shqetësuar: Mund të sjellë një pandemi më të keqe se koronavirusi

    Gripi i shpendëve, ekspertët e shëndetit të shqetësuar: Mund të sjellë një pandemi më të keqe se koronavirusi

    Pesë vjet pas pandemisë së koronavirusit që tronditi planetin, një alarm i ri ka dalë nga Instituti Pasteur në lidhje me virusin e gripit të shpendëve, siç raportohet nga Reuters. Ekspertët paralajmërojnë për rrezikun e një pandemie të mundshme nëse virusi pëson mutacion dhe fiton aftësinë për t’u transmetuar nga një person te tjetri.
    Gripi i shpendëve vazhdon të përhapet midis shpendëve të egër, shpendëve dhe gjitarëve, duke shkaktuar tashmë humbje të konsiderueshme në tufa dhe duke prishur zinxhirin e furnizimit me ushqim.
    Edhe pse infeksionet njerëzore mbeten të rralla, Instituti Pasteur thekson se mutacioni i virusit për t’u transmetuar në mënyrë efektive midis njerëzve mund të çojë në një pandemi edhe më serioze se ajo e koronavirusit.
    Drejtoresha mjekësore e qendrës së infeksioneve të frymëmarrjes të Institutit, Marie-Anne Rame Velti, thekson mundësinë që virusi të përshtatet te gjitarët dhe veçanërisht te njerëzit, duke e bërë atë të aftë për transmetim nga njeriu te njeriu. Ndryshe nga COVID-19, i cili prek kryesisht grupet e ‘dobëta’, viruset e gripit mund të infektojnë edhe njerëz të shëndetshëm, përfshirë fëmijët, duke rritur rrezikun e vdekshmërisë.
    Në të kaluarën, janë regjistruar qindra raste të njerëzve të infektuar me lloje të gripit të shpendëve, të tilla si H5N1 dhe më së fundmi H5N5 në SHBA.
    Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, që nga viti 2003, ka pasur gati 1,000 shpërthime të infeksionit tek njerëzit, me një shkallë të lartë vdekshmërie, kryesisht në vende si Egjipti, Indonezia dhe Vietnami.
    Pavarësisht rrezikut, ekspertët vlerësojnë se probabiliteti i një pandemie nga gripi i shpendëve mbetet i ulët. Gregorio Torres nga Organizata Botërore për Shëndetin e Kafshëve bën thirrje për vigjilencë dhe përgatitje të hershme, ndërsa siguron se jeta e përditshme nuk kërkon kufizime të menjëhershme.
    Rame Velti thekson se përvoja e pandemisë COVID-19 ka përmirësuar ndjeshëm përgatitjen e komunitetit shkencor. Tashmë ekzistojnë masa themelore parandaluese, kandidatë për vaksina dhe stoqe të barnave antivirale që mund të përdoren menjëherë në rast nevoje.

    Top Channel

  • Shkencëtarët ngrenë alarmin/ Gripi i shpendëve mund të shkaktojë një pandemi më të keqe se COVID-19

    Shkencëtarët ngrenë alarmin/ Gripi i shpendëve mund të shkaktojë një pandemi më të keqe se COVID-19

    Virusi i gripit të shpendëve, i cili po përhapet mes zogjve të egër, shpendëve të fermave dhe gjitarëve, mund të çojë në një pandemi edhe më të rëndë se COVID-19 nëse arrin të përshtatet për transmetim nga njeriu te njeriu, deklaroi sot drejtoresha e qendrës për infeksionet respiratore të Institutit Pasteur.
    Gjatë viteve të fundit, gripi i shpezëve ka shkaktuar asgjësimin e qindra milionë shpendëve, duke dëmtuar zinxhirët ushqimorë dhe duke rritur çmimet, megjithëse infektimet te njerëzit mbeten të rralla.
    “Ajo që na shqetëson është mundësia që virusi të përshtatet tek gjitarët, e sidomos tek njerëzit, duke u bërë i aftë për transmetim nga njeriu te njeriu dhe kështu të shndërrohet në një virus pandemik”, tha për Reuters Marie-Anne Rame Verty, drejtoreshë mjekësore e qendrës për infeksionet respiratore të Institutit Pasteur.
    Instituti Pasteur ishte një nga laboratorët e parë evropianë që zhvilloi dhe shpërndau testet e zbulimit të COVID-19, duke i bërë protokollet të disponueshme për OBSH-në dhe laboratorët në mbarë botën.
    Ajo shpjegoi se njerëzit kanë antitrupa kundër gripit sezonal H1 dhe H3, por jo kundër gripit të shpezëve H5 që prek shpendët dhe gjitarët — njësoj siç nuk kishin imunitet para shfaqjes së COVID-19. Ndryshe nga COVID-19, e cila prek më rëndë grupet vulnerabël, viruset e gripit mund të jenë vdekjeprurëse edhe për njerëz të shëndetshëm, përfshirë fëmijët.
    “Një pandemi e gripit të shpezëve do të ishte ndoshta shumë serioze, ndoshta edhe më serioze se pandemia që përjetuam,” tha Rame Verty nga laboratori i saj në Paris.
    Ka patur raste të infektimit të njerëzve me viruset H5 në të kaluarën, përfshirë H5N1, i cili po qarkullon aktualisht tek shpendët dhe lopët e qumështit në SHBA, por zakonisht këto raste kanë qenë të lidhura me kontakt të ngushtë me kafshë të infektuara. Rasti i parë ndonjëherë me H5N5 u regjistrua këtë muaj në shtetin e Washington-it në SHBA; pacienti, i cili kishte sëmundje kronike, ndërroi jetë javën e kaluar.
    Sipas raportit më të fundit të OBSH-së për gripin e shpezëve, ka patur gati 1.000 raste tek njerëzit midis viteve 2003 dhe 2025, kryesisht në Egjipt, Indonezi dhe Vietnam dhe 48% e tyre kanë rezultuar fatale.
    Megjithatë, drejtori i shkencës në Organizatën Botërore për Shëndetin e Kafshëve, Gregorio Torres, tha për Reuters se rreziku i zhvillimit të një pandemie njerëzore mbetet i ulët.
    “Duhet të jemi të përgatitur për të reaguar në kohë. Por aktualisht, ju mund të ecni lirshëm në pyll, të hani pulë dhe vezë dhe të shijoni jetën. Rreziku i pandemisë ekziston si mundësi, por mbetet ende shumë i ulët,” u shpreh ai.
    Rame Verty shtoi se, nëse gripi i shpezëve do të pësonte mutacion dhe do të bëhej i transmetueshëm nga njeriu te njeriu, bota sot është shumë më e përgatitur sesa para pandemisë së COVID-19.
    “Pika pozitive është se për gripin, ndryshe nga COVID-i, ne tashmë kemi masat parandaluese. Kemi vaksina të mundshme gati dhe dimë të prodhojmë shpejt një vaksinë të re,” tha ajo. “Kemi gjithashtu rezerva të barnave antivirale që, në parim, do të ishin efektive kundër këtij virusi të gripit të shpezëve.”

  • Humb jetë një person nga gripi i shpendëve në Uashington, rasti i parë i variantit të ri H5N5

    Humb jetë një person nga gripi i shpendëve në Uashington, rasti i parë i variantit të ri H5N5

    Një i infektuar me gripin e shpendëve H5N5 në Uashington ka humbur jetën njoftoi sot Departamenti amerikan i Shëndetësisë.

    Ky është rasti i parë i konfirmuar i këtij varianti të gripit te një njeri në botë. Viktima ishte një person i moshuar me probleme shëndetësore ekzistuese dhe ishte shtruar në spital në King County që nga fillimi i nëntorit, njoftoi departamenti.
    “Testimi në Laboratorin e Virologjisë Klinike të Universitetit të Uashingtonit identifikoi virusin si H5N5, i cili është infeksioni i parë i regjistruar te njeriu me këtë variant në botë. Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) konfirmuan rezultatin”, thuhet në deklaratë.
    Autoritetet shëndetësore thonë se rreziku i përgjithshëm mbetet i ulët dhe se asnjë person tjetër i lidhur me rastin nuk ka rezultuar pozitiv për gripin e shpendëve.
    Zyrtarët po vazhdojnë të monitorojnë këdo që ka qenë në kontakt të ngushtë me pacientin për të përjashtuar përhapjen e mundshme të virusit nga njeriu te njeriu.

    Top Channel

  • Amerikani bëhet personi i parë në botë që vdes nga një variant virusi që nuk ishte parë kurrë te njerëzit

    Amerikani bëhet personi i parë në botë që vdes nga një variant virusi që nuk ishte parë kurrë te njerëzit

    Një person në SHBA besohet se është i pari që vdes nga një variant i rrallë i gripit të shpendëve, por autoritetet shëndetësore të shtetit thanë të premten se rreziku për publikun është i ulët.

    Personi në shtetin e Uashingtonit, një i moshuar me probleme shëndetësore të mëparshme, po trajtohej për një variant të gripit të shpendëve të quajtur H5N5, pasi u duk se ishte rasti i parë i njohur i infektimit të një njeriu me këtë variant, sipas një deklarate nga Departamenti i Shëndetësisë së shtetit.

    Pacienti ishte shtruar në spital që nga fillimi i nëntorit, pasi pati temperaturë të lartë, konfuzion dhe probleme me frymëmarrjen, thanë zyrtarët e shëndetit.

    Personi, nga qarku Grays Harbor, rreth 125 km në jugperëndim të Siatëllit, kishte një tufë shpendësh shtëpiake në oborr, të cilët kishin qenë në kontakt me zogj të egër, thanë autoritetet.

    “Rreziku për publikun mbetet i ulët,” thuhej në deklaratën e zyrtarëve të shtetit. “Asnjë person tjetër i përfshirë nuk ka rezultuar pozitiv për gripin e shpendëve.”

    Zyrtarët thanë se do të monitoronin të gjithë ata që kishin qenë në kontakt të afërt me pacientin, por “nuk ka asnjë provë se ky virus transmetohet nga një person te tjetri”.

    Më herët këtë muaj, Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) lëshuan një deklaratë ku thuhej se nuk ka asnjë informacion që sugjeron se “rreziku për shëndetin publik është rritur si rezultat i këtij rasti”.

    Nuk besohet që varianti H5N5 të jetë një kërcënim më i madh për shëndetin e njeriut sesa varianti H5N1, i cili ka shkaktuar 70 raste të raportuara infektimi te njerëzit në SHBA në vitet 2024 dhe 2025. Shumica e atyre rasteve kanë qenë sëmundje të lehta te punëtorët e fermave të qumështit dhe shpendëve.

    Dallimi mes H5N5 dhe H5N1 qëndron në një proteinë që ndihmon virusin të dalë nga qeliza e infektuar dhe të përhapet në qelizat përreth. / The Guardian – Syri.net

  • Përhapet gripi i shpendëve, Kosova ndalon importin nga Hungaria dhe Italia

  • Masa ekstreme pas shpërthimit të epidemisë së gripit të shpendëve

    Masa ekstreme pas shpërthimit të epidemisë së gripit të shpendëve

    Bota E Hënë, 3 Nëntor 2025 21:34
    Gati një milion krerë zogj janë eliminuar në Gjermani, ndërsa vendi përballet me një epidemi të rëndë të gripit të shpendëve. Instituti ”Friedrich Loeffler” (FLI) theksoi se përhapja e sëmundjes është tashmë e krahasueshme me atë të vitit të mëparshëm rekord 2021.
    “Ne patëm një fillim shumë të hershëm të valës së infeksioneve në vitin 2025 dhe tani duhet të presim dhe të shohim nëse ajo do të qetësohet më shpejt”, theksoi një zëdhënëse e agjencisë. Që nga fillimi i shtatorit, infeksionet me virusin shumë ngjitës të gripit të shpendëve H5N1 janë zbuluar në 66 ferma shpendësh në të gjithë Gjermaninë, me gati një milion zogj të therur si masë parandaluese.
    Përveç kësaj, gati 300 zogj të egër të ngordhur janë gjetur të infektuar me virusin e gripit të shpendëve. Sipas FLI, gripi i shpendëve preku gjithsej 286 ferma shpendësh, kopshte zoologjike dhe biznese private në vitin 2021. ”Më shumë se dy milionë kafshë ferme u vranë atë vit. Nëse infeksioni vazhdon të përhapet me të njëjtën ritëm, priten numra të ngjashëm deri në fund të vitit”, tha zëdhënësi.

  • Fermat gjermane nuk mund të përmbushin kërkesën rekord për vezë

    Fermat gjermane nuk mund të përmbushin kërkesën rekord për vezë

    Gripi i shpendëve kërcënon një nga sektorët më të suksesshëm të bujqësisë gjermane. Kërkesa për mish shpendësh dhe vezë nuk ka qenë kurrë më e lartë, raporton Byroja Federale e Statistikave, duke iu referuar Agjencisë për Bujqësi dhe Ushqyerje.

    Konsumi i mishit të shpendëve për frymë vitin e kaluar arriti një rekord prej 13.6 kilogramësh, që është gjysmë kilogrami më shumë se në vitin 2023. Përveç kësaj, një gjerman mesatar hëngri 249 vezë në vitin 2024, gjithashtu një rekord, sipas agjencisë dpa.

    Bujqësia gjermane mund të mbulonte plotësisht konsumin vendas të mishit të shpendëve, por një mbiprodhim i lehtë i mishit të pulës është kontrastuar me importet më të larta të mishit të rosës dhe patës. Kur bëhet fjalë për vezët, fermat gjermane mbuluan vetëm 72 përqind të nevojave të brendshme.

    Në valën aktuale të gripit të shpendëve, më shumë se gjysmë milioni kafshë janë vrarë parandaluese për të ndaluar përhapjen e infeksionit, sipas Institutit Friedrich-Leffler. Megjithatë, kjo përbën vetëm një pjesë të vogël të fondit total. Sipas regjistrimit të 1 marsit 2023, kishte gjithsej 167.3 milionë shpendë në 42,690 ferma në të gjithë Gjermaninë.

    Në fund të gushtit, statistikanët raportuan 2,200 ferma me një mesatare prej 44.6 milionë pula vezësh, të cilat prodhuan 1.2 miliardë vezë gjatë muajit. Pjesa më e madhe e pulave vezë, 25.5 milionë, ndodhen në sistemin e rritjes në dysheme; pulat e lira janë 11.3 milionë, ato në bujqësinë organike 6.6 milionë, dhe 1.2 milionë të tjera në grupe të vogla ose kafaze.

  • Virologu i OBSH-së paralajmëron : Virusi i gripit të shpendëve ka ‘gjithçka që duhet për të shkaktuar një pandemi’

    Virologu i OBSH-së paralajmëron : Virusi i gripit të shpendëve ka ‘gjithçka që duhet për të shkaktuar një pandemi’

    Një numër gjithnjë e më i madh fermash në Gjermani po preken nga gripi i shpendëve (H5N1), ndërsa ekspertët paralajmërojnë për rrezikun e një pandemie të mundshme.
    Sipas Institutit Friedrich Loeffler (FLI), që nga fillimi i shtatorit janë regjistruar 31 shpërthime në blegtori dhe 131 raste tek shpendët e egër. Vetëm në javët e fundit, mbi 500 mijë pula, rosa, pata dhe gjela deti janë asgjësuar për të frenuar përhapjen e virusit.

    FLI raportoi se përhapja këtë vjeshtë është jashtëzakonisht e hershme dhe e shpejtë, duke shënuar një valë të fortë në Gjermaninë Lindore dhe Saksoninë e Poshtme. Instituti e ka kategorizuar rrezikun si “të lartë”, duke paralajmëruar për përhapje të mëtejshme për shkak të migrimit sezonal të shpendëve.

    “Ka gjithçka që duhet për të shkaktuar një pandemi”

    Virologu i njohur Klaus Stöhr, ish-drejtues i programit të gripit në Organizatën Botërore të Shëndetësisë (OBSH), deklaroi për agjencinë dpa se virusi H5N1 “në parim ka gjithçka që i duhet për të shkaktuar një pandemi”.
    Megjithatë, ai theksoi se rreziku aktual për njerëzit mbetet shumë i ulët. “Kushdo që has kafshë të ngordhura nuk duhet t’i prekë ato, të mbajë distancë dhe të njoftojë menjëherë autoritetet veterinare”, shtoi Stöhr.

    Kërcënim për industrinë e vezëve dhe mishit të shpendëve

    Sipas Shoqatës Qendrore të Industrisë Gjermane të Shpendëve (ZDG), përhapja e virusit mund të shkaktojë vështirësi në furnizimin me vezë dhe mish shpendësh.
    Presidenti i shoqatës, Hans-Peter Goldnick, i bëri thirrje autoriteteve federale dhe shtetërore të ndërhyjnë menjëherë:

    “Jemi në një fazë të hershme, por të fortë të shpërthimit. Pritja nuk është një opsion.”

    Masat parandaluese dhe vaksinimi

    Ministria Federale e Bujqësisë po kërkon bashkëpunim të ngushtë midis niveleve të qeverisë dhe një rritje të tavanit të kompensimit për fermerët nga 50 në 110 euro për kafshë të asgjësuar.
    Ndërkohë, Komiteti i Përhershëm për Vaksinimin (Stiko) rekomandon vaksinimin kundër gripit sezonal për personat që punojnë ose kanë kontakt të drejtpërdrejtë me shpendë, zogj të egër, derrat apo fokat, për të shmangur një infeksion të dyfishtë që mund të favorizojë shfaqjen e një varianti të ri të H5N1.

    Sipas Shoqatës Federale të Farmacistëve Gjermanë, gjatë sezonit të vaksinimit 2024/2025 janë kryer 122,000 vaksinime kundër gripit dhe 80,000 kundër COVID-19, shifra rekord krahasuar me vitet e kaluara.

    Paralajmërim për muajt në vijim

    Ekspertët parashikojnë që kulmi i migrimit të shpendëve ende nuk ka arritur, duke shtuar gjasat për përhapje të mëtejshme të virusit.
    FLI i bën apel fermave që të respektojnë me përpikëri rregullat e higjienës dhe mbrojtjes, ndërsa opinioni publik këshillohet të shmangë çdo kontakt me shpendë të sëmurë apo të ngordhur.

  • ‘Si në një filmat horror’/ Gripi i shpendëve godet Gjermaninë, mbi 400 mijë kafshë të asgjësuara, zogj të ngordhur bien nga qielli

    ‘Si në një filmat horror’/ Gripi i shpendëve godet Gjermaninë, mbi 400 mijë kafshë të asgjësuara, zogj të ngordhur bien nga qielli

    Gripi i shpendëve po përhapet me shpejtësi alarmante në Gjermani, duke shkaktuar shkatërrimin e qindra mijëra kafshëve në ferma dhe shqetësim të madh në sektorin bujqësor. Sipas raportimeve të Deutsche Welle, mbi 400 mijë pula, pata, rosa dhe gjela deti janë therur dhe larguar këtë vjeshtë, ndërsa autoritetet paralajmërojnë se situata mund të arrijë nivelet e krizës së viteve 2020/21, kur më shumë se dy milionë shpendë u vranë nga epidemia.

    Instituti federal për shëndetin e kafshëve Friedrich-Loeffler (FLI) ka ngritur alarmin, duke e klasifikuar rrezikun e infeksionit si “të lartë”. Sipas të dhënave, vetëm gjatë tetorit janë regjistruar 26 shpërthime në ferma, ndërsa numri i kafshëve të asgjësuara shkon deri në 93 mijë për një fermë të vetme.

    Fermerët kërkojnë që qeveria të ndërhyjë menjëherë me masa parandaluese, përfshirë detyrimin për mbajtjen e shpendëve në ambiente të mbyllura. “Prioriteti duhet të jetë ndalimi i përhapjes dhe mbrojtja e shpendëve,” tha Georg Heitlinder nga Shoqata e Industrisë së Shpendëve Baden-Württemberg.

    Shoqata Qendrore e Industrisë Gjermane të Shpendëve (ZDG) paralajmëron për mungesa të mundshme të mishit dhe vezëve, nëse virusi nuk frenohet në kohë. “Kemi nevojë për strategji të qarta vaksinimi dhe rregulla të harmonizuara në nivel të BE-së,” theksoi presidenti i ZDG-së, Hans-Peter Goldnick.

    Shkencëtarët po vënë në dukje se zogjtë shtegtarë, kryesisht vinçat, janë bartësit kryesorë të virusit H5N1. Këtë vit, mbi 2 mijë vinça janë gjetur të ngordhur në veri të Berlinit, sidomos në zonën e Linum, që është një nga vendgrumbullimet më të mëdha të shpendëve shtegtarë në Evropë. Kryetari i bashkisë së Ferbelinit e ka përshkruar situatën si “sikur jemi në një film horror”, pasi zogjtë bien të ngordhur para syve të banorëve.

    Megjithëse virusi rrallë kalon te njerëzit, ekspertët paralajmërojnë se duhet ruajtur kujdes. Deri më tani, infeksionet njerëzore kanë qenë të rralla, por janë raportuar disa raste në SHBA vitin e kaluar.

    Ndërkohë, shkencëtarët gjermanë në Universitetin e Heidelbergut kanë zhvilluar një model të inteligjencës artificiale që mund të parashikojë shpërthimet e reja të gripit të shpendëve në Evropë. Ky sistem bazohet në analiza të temperaturave, indekseve të ujit dhe dendësisë së kafshëve, duke mundësuar masa parandaluese më efektive.

    Autoritetet gjermane po e ndjekin situatën me shqetësim, ndërsa fermerët kërkojnë mbështetje dhe zgjidhje të menjëhershme për të shmangur një krizë të re ushqimore në vend.