Nga Julia Vrapi
Portretet, kujtimet mbi bregdetin apo Vlora e dikurshme janë vetëm një pjesë e asaj, që vjen në tablo pikture në ekspozitën “Rrënjët”, që këtë vit shënon edicionin e nëntë në Tiranë. Piktori i njohur Agim Sulaj në prag të festave të nëntorit hapi ekspozitën e tij personale në Tiranë, por mes punëve në pikturë që janë ekspozuar, janë dhe ato që kanë fituar çmime në shtete të tjera. Ekspozita “Rrënjët 9” përmban punët e artistit të njohur, duke i sjellë publikut një pjesë të krijimtarisë së tij, por ndryshe nga në botë piktori Agim Sulaj këtu përballet me indiferencën institucionale për artin e tij.
Piktori thotë se për veprat e tij të artit ka munguar një komunikim nga institucionet me të si artist. “Këtu ka një indiferencë institucionale. Kam pasur dëshirë për të bërë një punë në qytetin e Vlorës, një valixhe që ka fituar deri në Londër çmime, por nuk u aprovua të bëhej, jo për mungesë fondesh, etj. Një punë e imja me Ali Pashën dikur këtu u hodh në magazinë në pluhur, ndërsa në Greqi e rregulluan e restauruan dhe e kanë në muze atë tablo pikture. Po ashtu dhe një punë tjetër e imja. Nuk ka një komunikim nga institucionet me mua si artist. Unë përpiqem që dhe shifrat të jenë sa më minimale, që ti mbetet vendit si vepër, ndërsa në Itali e shtete të tjera funksionojnë më mirë gjërat sa i takon artit. Vitin që vjen kam disa murale, që do ti bëj në një qytet në Poloni. Janë veprat e mia fituese të çmimeve, që do të bëhen të mëdha atje në mure godinash. Këtu ka munguar një vlerësim, çmim nga institucionet në Shqipëri, madje as në Vlorë në qytetin tim të lindjes”, shprehet piktori Agim Sulaj. Herë pas here artistë të ndryshëm kanë shprehur dhe kritika ndaj institucioneve me politikat kulturore që ndiqen në vend. Por edhe piktori Agim Sulaj, i cili gjendet këtë muaj të fundit të vitit me ekspozitën e tij në Tiranë thotë se duhet më shumë vëmendje për artin pamor në vend. “Në Shqipëri nuk është ajo mbështetje që duhet për artin. Unë i shikoj dhe kolegët e mi, janë të bazuar mbi punën individuale. Si puna ime nesër do vijë dhe në krijues tjetër do hapë ekspozitë. Këtu të gjithë krijuesit nisen me iniciativa personale, nuk ka ndonjë mbështetje. Të ketë konkurse për artistët, ekspozita nga institucionet”, shprehet piktori Agim Sulaj në një reagim të tij.
Ekspozita që u hap nëntor
Piktori Agim Sulaj, një nga emrat e rëndësishëm të artit shqiptar, vjen në Tiranë me ekspozitën “Rrënjët”, në vitin e nëntë të prezantimit të tij të përvitshëm me publikun shqiptar. I njohur ndërkombëtarisht për realizimet e tij edhe me mesazhe sociale, artisti Sulaj sjell këtë herë një koleksion punësh, ku identiteti, kujtesa dhe lidhja me vendlindjen janë në qendër të rrëfimit artistik. Ai tregon se në këtë ekspozitë 90 përqind punimeve janë të reja, që janë ekspozuar për publikun. “Ashtu siç e shpjegon dhe titulli i ekspozitës është një rikthim te rrënjët e mia, të vendi ku kam lindur artistikisht si artist edhe si njeri. Dhe gjatë vitit ku jetoj në Itali unë kam mundësinë që të sjell këtu në Shqipëri një pjesë të krijimtarisë sime, qoftë veprat që kanë fituar çmime në konkurse të ndryshme, siç ishin këtë vit dy valixhet njëra në Portugali dhe tjetra në Poloni që janë veprat origjinale, po ashtu dhe tablotë që unë ia dedikoj vendit tim, kujtimet mbi fëmijërinë, kujtimet mbi bregdetin, Vlorën e dikurshme që unë e mbaj mend si tani, portretet e heronjve tanë dhe njerëzve të thjeshtë shqiptar nga veriu në jug të Shqipërisë.
Me këtë ekspozitë unë përpiqem që të jem në Tiranë gjithmonë përpara festave të nëntorit”, tregon piktori. Ekspozita “Rrënjët 9” do të vijojë dy javë të qëndrojë e hapur për publikun dhe për artistin Agim Sulaj shënon edhe një moment të veçantë të aktivitetit të tij artistik përgjatë një viti. Edhe pse një artist me dhjetëra çmime ndërkombëtare dhe vlerësime në disa vende të botës, piktori i njohur Agim Sulaj vijon ta konsiderojë Tiranën një pikë të rëndësishme kthimi, ku arti i tij bashkon rrënjët personale me përvojën e madhe artistike të emigrimit. Piktori e karikaturisti me famë botërore Agim Sulaj në vite ka ekspozuar dhe është vlerësuar jo vetëm në të katër anët e Italisë, por edhe në Greqi, Amerikë, Turqi, Belgjikë, Francë, Azerbajxhan, Kinë, Poloni, etj. Ekspozitat e Agim Sulajt janë hapur në shtete të ndryshme, por dhe në Shqipëri punët e tij janë pjesë e ekspozitave, që ai hap çdo vit për publikun.
Tag: rrënjët
-
Piktori Agim Sulaj me ekspozitën “Rrënjët 9”, në nëntë vjet indiferencë institucionale
-
Cristina Peri Rossi: Rrënjëshkulurit, kush janë ata?
Nga Cristina Peri Rossi
Janë burra dhe gra që shpesh i shikon duke ecur rrugëve të qyteteve të mëdha; duken sikur, të dënuar, notojnë në ajër, në një kohë dhe hapësirë tjetër. U mungojnë rrënjët poshtë këmbëve dhe, nganjëherë, u mungojnë edhe këmbët. Nuk u dalin më rrënjë as te flokët, as lastarë të butë që të kapen në ndonjë farë tabani. Janë si ato algat pluskuese nëpër rrymat detare, të cilat ndonjëherë qëndrojnë diku në sipërfaqe, që rastësisht zgjat vetëm një çast. Por menjëherë pluskojnë prapë dhe aty ka njëfarë nostalgjie.Mungesa e rrënjëve u jep atyre një pamje të veçantë, të vagëllimtë; prandaj, kudo ndihen të parehatshëm, askush nuk i fton nëpër festa apo nëpër shtëpi, sepse shihen si të dyshimtë. Është e vërtetë se, në dukje, bëjnë të njëjtat veprime si edhe qeniet e tjera njerëzore: hanë, flenë, ecin, apo vdesin. Ama, ndoshta një vrojtues i vëmendshëm do të mund të vinte re se, në mënyrën e tyre të të ngrënit, të të fjeturit, të të ecurit apo të të vdekurit, ka një ndryshim të lehtë, gati të paperceptueshëm.
Ata, kudo qofshin, në Berlin, në Barcelonë apo në Montevideo, hanë hamburgera MacDonald-i ose sandviçë Pokins-i me mish pule. Dhe, akoma më keq, porositin një menu të çuditshme, ndryshe nga të tjerët: supë të ftohtë me barishte, gjellë tenxhereje dhe krem angleze. Si gjithë të tjerët, flenë natën, veç, kur zgjohen në terrin e një dhome të rëndomtë hoteli, për një çast mbeten të hutuar, të ndërdymë: nuk mbajnë mend se ku ndodhen, as se ç’ditë është, nuk u kujtohet as emri i qytetit ku jetojnë.
Mungesa e rrënjëve u jep vështrimeve të tyre një tipar karakteristik: një ngjyrim qiellor, të ujshëm, të druajtur, vështrimi i atij që, në vend të kapet fort pas rrënjëve të ngulura tek e kaluara dhe te toka e vet, noton në një hapësirë të mjegullt e të paqartë.Edhe pse disa, me të lindur, kishin disa fije lidhëse që, pa dyshim, me kalimin e kohës do të kthehen në rrënjë të forta, për ndonjë arsye apo tjetër, i humbasin, ua shkulin apo ua presin, dhe kjo gjëmë e zezë i kthen në një lloj të mallkuarësh. Por në vend që të zgjojnë keqardhjen e të tjerëve, shpesh zgjojnë mllef: dyshohen si fajtorë të ndonjë gabimi të errët, çrrënjosja (nëse ka pasur një të tillë, pasi mund të bëhet fjalë edhe për një mangësi qysh në lindje) i bën të fajshëm.
Po i këpute një herë rrënjët, nuk mund t´i ngjitësh dot më. Më kot rrënjëshkuluri qëndron me orë të tëra, i palëvizur, në një kryqëzim, pranë një peme, duke kundruar me bisht të syrit ato rropulli që bashkojnë pemën me tokën: rrënjët nuk janë të infektuara dhe as që bashkohen me një trup të huaj.
Ka nga ata që mendojnë se, duke qëndruar shumë kohë në të njëjtin qytet apo vend, mundet që ndonjëherë të krijosh rrënjë të rreme, për shembull, disa rrënjë plastike, veç asnjë qytet nuk është aq zemërgjerë. Megjithatë, ka rrënjëshkulur që janë optimistë. Janë ata që përpiqen të shikojnë anën e mirë të gjërave, të cilët pohojnë se mungesa e rrënjëve siguron lirinë e madhe të lëvizjes, shmang varësitë e papërshtatshme dhe lehtëson lëvizjet. Por, mu në mes të këtij arsyetimi, fryn një erë e fortë dhe zhduken, të përpirë nga ajri.
Në shqip Bajram Karabolli
ObserverKult
Lexo edhe:
CATHLEEN SCHINE: LETËR DASHURIE…
-
“Fije Trashëgimie”, një seri librash që lidhin fëmijët me rrënjët shqiptare
Një nismë e veçantë kulturore seria “Fije Trashëgimie”, seria e librave dygjuhësorë që synojnë të ruajnë gjuhën shqipe dhe të forcojnë identitetin kulturor të brezave të rinj.Autorët e kësaj serie janë Sabina Darova, ndërmjetëse kulturore e lindur në Shqipëri dhe natyralizuar italiane, dhe Ornella Darova, e bija, e lindur në Itali dhe e lidhur thellësisht me rrënjët shqiptare. Nëna dhe bija kanë vendosur të bashkojnë përvojat dhe pasionin e tyre për të sjellë një produkt që është njëkohësisht edukativ dhe emocionues.“Jemi nënë e bijë, dy breza të ndryshëm migruese. Me këta libra duam t’i japim fëmijëve mjetin për të mësuar gjuhën dhe për të ndërtuar një identitet të fortë dygjuhësh e multikulturor,” – thotë Ornella.Seria është konceptuar si një urë mes gjuhëve, kulturave dhe brezave. Librat nuk janë thjesht mjete gjuhësore, por histori të gjalla ku fëmijët zbulojnë simbolet, tingujt dhe bukurinë e trashëgimisë shqiptare.Deri tani janë botuar katër versione të dy titujve të parë:Këta tituj janë të disponueshëm me protagonistë djalë ose vajzë, në dy kombinime gjuhësh: shqip-italisht dhe shqip-anglisht.“Këta libra nuk janë vetëm për fëmijët shqiptarë në diasporë, por për çdo familje që beson tek vlera e dialogut mes kulturave. Ata i ndihmojnë të vegjlit të rriten në harmoni me rrënjët e tyre dhe botën përreth,” – thekson Sabina.Autorët njoftojnë se janë në punë për tituj të rinj, me synimin për ta zgjeruar më tej këtë seri unike që i jep zë gjuhës shqipe dhe e vendos atë në dialog të gjallë me gjuhë të tjera.Më shumë informacion mbi librat dhe mundësitë e blerjes gjenden në faqen zyrtare të projektit.Materialet e publikuara nga “Diaspora Shqiptare” janë të mbrojtura nga të drejtat e autorit. Rishpërndarja, riprodhimi, modifikimi apo përdorimi i tyre, i pjesshëm ose i plotë, pa lejen e shprehur të redaksisë, është i ndaluar dhe shkel ligjet mbi të drejtat e pronës intelektuale.Një nismë e veçantë kulturore seria “Fije Trashëgimie”, seria e librave dygjuhësorë që synojnë të ruajnë gjuhën shqipe dhe të forcojnë identitetin kulturor të brezave të rinj.Autorët e kësaj serie janë Sabina Darova, ndërmjetëse kulturore e lindur në Shqipëri dhe natyralizuar italiane, dhe Ornella Darova, e bija, e lindur në Itali dhe e lidhur thellësisht me rrënjët shqiptare. Nëna dhe bija kanë vendosur të bashkojnë përvojat dhe pasionin e tyre për të sjellë një produkt që është njëkohësisht edukativ dhe emocionues.“Jemi nënë e bijë, dy breza të ndryshëm migruese. Me këta libra duam t’i japim fëmijëve mjetin për të mësuar gjuhën dhe për të ndërtuar një identitet të fortë dygjuhësh e multikulturor,” – thotë Ornella.Seria është konceptuar si një urë mes gjuhëve, kulturave dhe brezave. Librat nuk janë thjesht mjete gjuhësore, por histori të gjalla ku fëmijët zbulojnë simbolet, tingujt dhe bukurinë e trashëgimisë shqiptare.Deri tani janë botuar katër versione të dy titujve të parë:Këta tituj janë të disponueshëm me protagonistë djalë ose vajzë, në dy kombinime gjuhësh: shqip-italisht dhe shqip-anglisht.“Këta libra nuk janë vetëm për fëmijët shqiptarë në diasporë, por për çdo familje që beson tek vlera e dialogut mes kulturave. Ata i ndihmojnë të vegjlit të rriten në harmoni me rrënjët e tyre dhe botën përreth,” – thekson Sabina.Autorët njoftojnë se janë në punë për tituj të rinj, me synimin për ta zgjeruar më tej këtë seri unike që i jep zë gjuhës shqipe dhe e vendos atë në dialog të gjallë me gjuhë të tjera.Më shumë informacion mbi librat dhe mundësitë e blerjes gjenden në faqen zyrtare të projektit.
-
Testet e ADN nxjerrin në pah origjinën e linjës së Çerçiz e Bajo Topullit, ja çfarë është zbuluar
Testet e ADN-se jo vetem qe kane konfirmuar traditen gojore te Topullareve qe vijne nga nje trung i perbashket me Karagjozet e Gjirokastres, por kane shkuar edhe me thelle ne kohe. Ne kete rast me shekuj me pare, linja mashkullore e Bajo e Çerçiz Topullit e konfirmuar me test ADN-je nga meshkujt e Topullareve qe jetojne sot ne Gjirokaster, e ka origjinen e larget shekullore nga nje trung mashkullor me vendodhje ne zonat verilindore te Shqiperise dhe ben pjese ne nje nga trungjet kryesore te popullates shqiptare qe gjate periudhes mesjetare ka pasur nje shperndarje te konsiderueshme drejt krahinave jugore te vendit, si ne Berat, Korçe, Gjirokaster, Tepelene, Vlore.
Origjina edhe me antike e kesaj linje ka qene pjese e fiseve veriore Ilire pasi nga teste ADN-je dhe analizave te karbonit te bera nga arkeologe kroate ne eshtra te zbuluara ne Kroacine e jugut, eshte konfirmuar qe kjo linje (Haplogroup ne terminologjine teknike) mashkullore, ka qene prezente ne Ballkanin Perendimor rreth 3,500 vjet me pare dhe duhet te kete qene nje nga linjat proto Ilire te rajonit.
Tashme testet e AND-se jane bere te aksesueshme nga çdokush qe ka kersherine dhe mundesine te testohet. Projekti Rrenjet (www.rrenjet.com) i ndihmon shqiptaret qe kane bere testin e ADN-se per kromozonin Y, te kene mundesi t’i krahasojne rezultatet me databasen me te madhe te linjave mashkullore shqiptare qe mirembahet nga Projekti Rrenjet ne menyre vullnetare. Postimim origjinal per Bajo e Çerçiz Topullin mund ta gjeni me poshte: /argjirolajm.net /InforCulture.info
-
Candelaria Rivas Ramos, befasia indigjene e atletikës, fitorja që vjen nga toka, nga zemra dhe nga rrënjët
Nga Albert Vataj
Një histori që nuk vrapon vetëm për kohë, por për dinjitet, identitet dhe forcën e vërtetë që lind nga brenda.Në një botë ku sporti profesionist është shpesh një spektakël i teknologjisë, sponsorëve, dietave të dizajnuara dhe pajisjeve të sofistikuara, historia e Candelaria Rivas Ramos vjen si një thirrje e kthjellët për të kujtuar thelbin: trupin, tokën dhe shpirtin.Kjo vajzë nga Chihuahua, Meksikë, pa trajner, pa ekip, pa atlete profesionale, mahniti botën në Canyon Ultra Marathon 2025, duke e kaluar vijën e finishit e para pas 63 kilometrave të një gare brutale, përplot terren të pashkelur, pjerrësi, nxehtësi dhe lodhje ekstreme.Candelaria nuk ishte aty për famë. As për lavdi. Ajo nuk kishte me vete kamera, intervista paraprake apo ndonjë bujë në rrjete sociale.Ajo erdhi vetëm, me një fund të gjatë që rridhte si era, me sandalet huaraches, që janë të njëjtat që brezat e popullit Tarahumara kanë veshur për shekuj.Nuk ishte spektakël, ishte vërtetësi.Për 7 orë e 34 minuta, ajo nuk vrapoi thjesht në një garë, ajo vrapoi kundër gjithë asaj që e përjashton, mungesës së përkrahjes, mungesës së përfaqësimit, mungesës së zërit.Ajo vrapoi për ata që nuk kanë tribunë, por kanë histori.Për ata që nuk kanë financime, por kanë trashëgimi.Për ata që nuk janë në posterat e garave, por janë në rrënjët e vetë forcës së njeriut.Fitore të tilla nuk maten vetëm me kohën e kronometrit.Ato maten me jehonën që lënë në ndërgjegjen kolektive.Ato janë deklarata për botën, se forca nuk buron nga privilegji, por nga përkatësia, nga dinjiteti, nga qëndresa.Fitorja e Candelarias është një rikujtim i asaj që shpesh harrojmë: Që edhe në mungesë të çdo gjëje që moderniteti e quan “domosdoshmëri”, njeriu mund të ngjitet në maja.Jo përmes pajisjeve, por përmes shpirtit.Jo përmes zhurmës, por përmes heshtjes së një rruge që fillon në zemër dhe mbaron në qiell.Candelaria përfaqëson më shumë se veten.Ajo është fytyra e shumë grave indigjene, që çdo ditë përballen me një botë që nuk i sheh, nuk i dëgjon dhe shpesh nuk i njeh.Por ajo e bëri të pamundurën të dukshme.E bëri vrapin të jetë manifest, dhe mbërritjen në finish, një mesazh universal:“Unë jam këtu. Pa përkrahje. Pa privilegje. Por me rrënjët e mia. Me forcën e tokës time. Me qëndresën e grave që nuk janë mësuar të dorëzohen.”Historia e saj është më shumë se një lajm sportiv.Është një thirrje për të rishikuar mënyrën si i shohim garat, suksesin, dhe më së shumti, njerëzit.Është një ftesë për të vlerësuar kulturat indigjene jo si folklor, por si pasuri njerëzore të gjalla, të plota, që kanë diçka për t’i dhënë botës.Është dëshmi se vrapi i jetës mund të nisë nga vende të largëta, pa zhurmë, pa pasuri, por të mbërrijë në zemrat tona me një fuqi që nuk matet, fuqinë për të na zgjuar ndërgjegjen.Candelaria Rivas Ramos nuk është vetëm fituese, ajo është simbol.Simbol i forcës që buron nga vetja.Nga rrënjët.Nga toka.Nga një botë që ende ka nevojë të dëgjojë rrëfime si e saj, për të kuptuar se vërtetësia është ende një forcë që mund të fitojë. -
Rama ka një ftesë për qytetarët: Festivali ”Nona” në Përmet, udhëtim i veçantë në rrënjët tona
Showbiz E Hënë, 21 Korrik 2025 14:44
Kryeministri Edi Rama ka një ftestë për qytetarët, që të ruajnë datat 8,9, 10 gusht për të vizituar Përmetin, ku në këto data mbahet një festival interesant i quajtur “Nona” e që këtë vit mbush 5 vjeç.
“Festivali “Nona”, një udhëtim i veçantë në rrënjët tona, me zemrën plot. Festojmë bashkë me gjyshet më të dashura nga gjithë Shqipëria, në një festë plot dashuri, kujtime dhe muzikë në zemër të Përmetit”, shkruan kryeministri Rama duke kujtuar dhe datat 8-9-10 gusht.Ky do të jetë edicioni i pestë i Festivalit “Nona”, një ngjarje unike treditore që bashkon të gjithë njerëzit, brezat e rinj dhe të vjetër, ruan traditën dhe e kthen parkun qendror, gjatë fundjavës, në një shtëpi të madhe ku duket si shtëpia e gjyshes së të gjithëve.
Duke qenë se ky festival, ka në thelb traditat dhe mjeshtërinë e gjysheve në gatim, njerëzit janë të ftuar të mblidhen për të ngrënë nga duart e gjyshes, për të qeshur dhe për të kaluar kohë me njëri-tjetrin. Festivali “Nona” synon të sjellë dialog midis brezave në vend të hendekut në rritje midis të moshuarve dhe të rinjve në jetën e përditshme urbane. -
Lekbibaj në garë për ”Fshatrat më të mirë turistikë në botë”, Rama: Përcjell forcën e qëndresës dhe rrënjët e traditave
Lekbibaj në Tropojë është fshati i tretë që i bashkohet aplikimit të Shqipërisë në programin ”Fshatrat më të mirë turistikë” nga Organizata Botërore e Turizmit”, pas atij të Zogajt në Shkodër dhe Nepravishtës në Gjirokastër.
Kryeministri Edi Rama dhe ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro publikuan pamje nga Lekbibaj, duke theksuar se është një fshat që përcjell rrënjët e traditave dhe mikpritjen. Rama shkruan se ky fshat përcjell forcën e qëndresës dhe rrënjët e traditave.”Lekbibaj, zemra e Nikaj-Mërturit sjell jehonën e Alpeve, përcjell forcën e qëndresës dhe rrënjët e traditave e mikpritjes së bjeshkëve në hartën globale të turizmit të qëndrueshëm si një nga gjashtë fshatrat që përfaqësojnë Shqipërinë në nismën globale “Fshatrat më të Mirë Turistikë” nga Organizata Botërore e Turizmit. Ky aplikim i Ministrisë së Turizmit dhe Mjedisit është një pasqyrë e gjithë zonës së Nikaj-Mërturit, me pamje dhe frymëzim nga fshatrat e mrekullueshëm përreth”,-shjruan Rama.
Ky aplikim është një pasqyrë e gjithë zonës së Nikaj-Mërturit, me pamje dhe frymëzim nga fshatrat e mrekullueshëm përreth. Lekbibaj është kthyer vitet e fundit në destinacion të preferuar për këdo që adhuron natyrën dhe Alpet e Shqipërisë. -
Hasan Aliajt, zërit të “Rrënjëve”, i është akorduar Medalia e Mijëvjeçarit nga Komuna e Grottaferratës dhe Komiteti i Mijëvjeçarit në Manastirin e San Nilo
Nga Albert Vataj
Në një kohë kur identiteti kulturor dhe kujtesa historike shpesh mbeten në periferi të vëmendjes, ka individë që i japin kuptim qëndrueshmërisë dhe përkushtimit ndaj rrënjëve. Njëri prej tyre është Hasan Aliaj – publicist, gazetar dhe drejtues i gazetës “Rrënjët”, i cili së fundmi është nderuar me Medalinë e Mijëvjeçarit nga Komuna e Grottaferratës dhe Komiteti i Mijëvjeçarit në Manastirin e San Nilos. Ky vlerësim i rrallë, që i është dorëzuar në një ceremoni solemne nga kryetari i bashkisë, z. Di Bernardo, nuk është thjesht një çmim për një figurë, por një shenjë nderimi për një mision të gjatë në shërbim të kulturës arbërore dhe kujtesës shqiptare. Ai shënon një kthim simbolik dhe shpirtëror në vendin ku nisi gjithçka – në ambientet e Manastirit të San Nilos, aty ku u ngjiz edhe ideja e gazetës “Rrënjët”.Hasan Aliaj është një emër i njohur në gazetarinë dhe publicistikën shqiptare në diasporë, themelues dhe drejtues i gazetës kulturore “Rrënjët”, që prej vitit 2003 boton në Romë. Përmes kësaj gazete, ai ka mbajtur të gjallë një mision të rrallë: ruajtjen, promovimin dhe dëshmimin e trashëgimisë sonë historike dhe kulturore në trojet shqiptare dhe në diasporë. “Rrënjët” është bërë një platformë ku studiues, shkrimtarë, historianë e dashamirës të identitetit kombëtar kanë gjetur hapësirë për të ndarë punën e tyre. Ajo është vlerësuar në disa rrafshe, përfshirë çmimin “Gazeta më e mirë e vitit” nga Akademia Alternative Pegasiane në vitin 2017.
Së fundmi, Hasan Aliaj ka ndarë një tjetër arritje me ngarkesë të thellë emocionale dhe simbolike. Përmes një njoftimi në profilin e tij në Facebook, ai bëri të ditur se nga Komuna e Grottaferratës dhe Komiteti i Mijëvjeçarit në Manastirin e San Nilos, i është akorduar Medalia e Mijëvjeçarit, një vlerësim i admirueshëm për nga përmbajtja dhe rëndësia që mbart.
“Ky çmim më ktheu pas në kohë”, shkruan Aliaj, “në shekullin e kaluar, kur takoja me mall murgjit arbëreshë në ambientet e Manastirit të San Nilos dhe frekuentoja vazhdimisht dy bibliotekat e pasura me materiale dhe dorëshkrime të vjetra. Po në këto ambiente me rëndësi të madhe, nëpërmjet murgjve arbëreshë, u njoha për herë të parë me ritin bizantin.”
Kujtimet e Aliajt nuk janë vetëm nostalgji personale, por edhe dëshmi për gjurmët e padukshme që Arbëria dhe diaspora arbëreshe kanë lënë në formimin kulturor dhe shpirtëror të shumë brezave. Në fakt, Manastiri i San Nilos nuk është vetëm një hapësirë monastike, por një qendër e rëndësishme e dialogut ndërkulturor, ku gjurmët e kulturës arbëreshe ruhen me përkushtim.
“Pikërisht këtu nisi edhe rrugëtimin e saj gazeta Rrënjët, ku në çdo numër janë botuar dhe vazhdojnë të botohen shkrime dhe studime të ndryshme historiko-kulturore për Manastirin, Arbërinë, Grottaferratën, si dhe për historinë e hershme, nga antikiteti e deri në ditët e sotme, të atdheut tim të dashur, Shqipërisë.”
Në një akt që bashkon simbolikën e së kaluarës me nderimin e së tashmes, Hasan Aliaj përmbyll rrëfimin e tij duke kujtuar momentin kur kryetari i Bashkisë së Grottaferratës, z. Di Bernardo, i dorëzoi medaljen.
Ky çmim nuk është thjesht një njohje personale për Aliajn, por një nderim për të gjithë ata që kanë punuar në heshtje për të mbajtur të gjalla rrënjët tona – përmes fjalës, përmes kujtesës dhe përmes përkushtimit ndaj atdheut. -
Lulebora e Kopshteve Shqiptare – Vlerat e Panjohura Shëruese
Ky topth petalesh delikate me ngjyra të ëmbla që të kënaqin shpirtin simbolizon mirënjohje, krenari dhe vlerësim.
Luleborës i janë thurur këngë e vargje dashurie, por simbolika e kësaj luleje të bukur që të kujton mbrëmjet e Pogradecit ose Shkodrën e mrekullueshme shkon përtej.Lulebora në fakt është një lule që dhurohet në përvjetorin e katërt të martesës, ose i jepet një personi të lumtur, optimist dhe të ndershëm. Lulebora gjithashtu simbolizon pastërtinë, pafajësinë dhe besnikërinë.
Lulebora është zbuluar për herë të parë në Japoni. Në gjuhën angleze emrin e ka “Hydrangea” që vjen nga greqishtja e lashtë.
“Hydor” do të thotë ujë, ndërkohë që “Angos” do të thotë enë. Rrjedhimisht lulebora është si një enë uji duke iu përshtatur më së miri nevojës së luleborës për ujitje të vazhdueshme.
Lulebora gjendet pothuajse në të gjitha pikat e tregtimit të luleve në shumë qytete dhe rrethina.
Shumë shtëpi të shqiptarëve janë të mbushura me lulebore të ngjyrave t&eueuml; ndryshme nga bluja, e bardha dhe roza.
Luleborat shumëngjyrëshe janë karakteristikë e këtyre qyteteve të bukura shqiptare dhe mbjellja e tyre është një traditë që ka vazhduar prej shumë vitesh.
Në tregun floral në Shqipëri, lulebora shitet me një vlerë prej 400 Lekë për njësi dhe shumë kollaj mund të bëhet një pasion i vërtetë për kopshtin apo edhe ballkonin tënd.
Përveç hijeshisë së saj të pakundërshtueshme, lulebora njihet si një bimë e jashtëzakonshme terapeutike.
Në botë ekzistojnë katër deri në pesë lloje luleborë, rrënjët dhe bishtat e të cilave janë përdorur prej shekujsh në terapi të ndryshme dhe kura shëndetësore.
Veçanërisht për të luftuar gurët në veshka, infeksionet në fshikëzën e urinës, prostatën dhe alergjitë nga polena ose pluhuri.
Luleborën mund ta përdorim si barishte (vetëm rrënjët dhe bishtat e nëndheshme) në përgatitjen e lëngjeve tonike që i bëjnë mirë veshkave.
Lëngu i bërë me luleborë rrit fluksin e urinës dhe ndihmon veshkat duke shkarkuar mbetjet e akumuluara dhe ndihmuar në formimin e sekrecioneve të rëndësishme.
Lulebora ka në përmbajtjen e saj hydranginën, një përbërës i rëndësishëm falë të cilit lulebora ka të gjitha vlerat e nevojshme që ndihmojnë veshkat.
Lulebora ka në përmbajtjen e saj edhe flavonoidë, minerale siç janë kalciumi, magnezi, fosfori dhe sulfuri. Këto elementë besohet të ofrojnë një kontribut fantastik në gjëndjen shëndetësore të njeriut.
Shumë njerëz përdorin rrënjët dhe bishtat nëntokës së luleborës duke i zier në ujë të bollshëm për pesë minuta dhe duke e konsumuar lëngun si çaj.
Në të vërtetë shumë çajra në botë që luftojnë gurët në veshka përmbajnë elementin hydrangea, por edhe bimë të tjera si lulerradhiqja.
Studiuesit Japonezë tregojnë se lëngu nga rrënjët e luleborës ndihmon në shkarkimin e gurëve të vegjël nga veshkat pa patur nevojë për ndërhyrje kirurgjikale.
Sipas të njëjtëve studiues, ky lëng përdoret për trajtimin e dhimbjeve kronike të kraharorit që shkaktohen nga bronkiti.E megjithatë, lulebora konsiderohet edhe si një lule me një bukuri vrastare. Lulebora shkakton helmime serioze.
Në rast se konsumoni gjethet dhe gonxhet e luleve atëherë jeni në rrezik. Simptomat e helmimit të shkaktuar nga kjo lule përfshijnë të vjellat, dhimbjet e barkut, frymëmarrje të rënduar, etj.
Herën tjetër kur ta shikoni këtë lule të jashtëzakonshme, kujtoni që pavarësisht rreziqeve, nëna natyrë na ka ofruar shumë ndihmë për të luftuar problemet tona shëndetësore./AgroWeb.org