lashtë
84 rezultate u gjendën
Gjuha më e vjetër në Europë? Folësit e fundit nga Sparta e lashtë

Gjuha më e vjetër në Europë? Folësit e fundit nga Sparta e lashtë

Qytet-shteti antik i Spartës, mund të ketë rënë gati 2400 vjet më parë, por sot, 2000 njerëz ende flasin gjuhën e luftëtarëve të saj antikë. Në fshatin malor, Pera Melana, në gadishullin jugor të Peloponezit, ka të ngjarë të dëgjoni, në kafenetë qendrore të fshatit, një gjuhë të pazakontë në bisedat mes pleqve. Folësit janë […]
Fjalët e perandorit Justinian zbulojnë vitin kur e ndërtoi bazilikën në qytetin e lashtë në Dardani

Fjalët e perandorit Justinian zbulojnë vitin kur e ndërtoi bazilikën në qytetin e lashtë në Dardani

Gërmimet e sivjetme të arkeologëve në Parkun Arkeologjik Ulpiana, i cili gjendet në territorin e komunës së Graçanicës – rreth 12 kilometra nga Prishtina, kanë sjellë zbulime të reja në historinë e Dardanisë së lashtë. Zbulimet e një mbishkrimi të ri në dyshemenë e bazilikës, saktësuan vitin kur u inaugurua bazilika dhe emrin e qytetit […]
Tempulli i Solomonit – kujtimi i një lavdie të lashtë

Tempulli i Solomonit – kujtimi i një lavdie të lashtë

Në kujtesën e historisë dhe besimit, Tempulli i Solomonit zë një vend të veçantë, si një nga monumentet më të përfolura të botës së lashtë. I njohur edhe si Tempulli i Parë, ai përshkruhet në Biblën Hebraike si “Shtëpia e parë e shenjtërores”, vendi ku qëndronte Arka e Besëlidhjes dhe ku kryheshin ritualet më të […]
Mundësia e prejardhjes së shqiptarëve nga Atlantida legjendare?!

Mundësia e prejardhjes së shqiptarëve nga Atlantida legjendare?!

Nga Adnan Abrashi* Në historiografinë botërore, kohën e fundit, ekzistojnë tendenca serioze të dëshmimit të një hipoteze tejet të guximshme se shqiptarët dhe baskët, janë popuj të Evropës me një prejardhje të lashtë historike, ku zanafillat e tyre mund të kërkohen aq larg, deri te civilizimi i lashtë misterioz botëror, i njohur si Atlantida. Mundësia […]
Kush janë 10 teoritë mahnitëse për “Popujt e Lashtë të Detit”: A ishin ata Ilirë?

Kush janë 10 teoritë mahnitëse për “Popujt e Lashtë të Detit”: A ishin ata Ilirë?

Mes vitit 1276 dhe vitit 1178, një konfederatë piratësh e njohur kolektivisht si Popujt e Deteve terrorizonin qytetet bregdetare dhe qytetërimet e Mesdheut lindor. Këta piratë, që ishin pasardhës të Vikingëve të Skandinavisë, pjesën më të madhe të kohës “gjuanin” në Egjipt, që gjatë asaj periudhe ishte nën sundimin e Mbretërisë së Bashkuar. Pasuan me […]
Fari i Aleksandrisë, godina më mbresëlënëse e botës së lashtë

Fari i Aleksandrisë, godina më mbresëlënëse e botës së lashtë

Qyteti i vogël egjiptian Rakatis në Aleksandrinë e sotme, ekzistonte në vitin 1900 Para Krishtit. Vendndodhja e tij buzë Mesdheut ishte e përsosur. Qyteti ishte i mbrojtur nga dallgët e mëdha dhe deti i furishëm pranë ishullit të Farit, si dhe një brez ishujsh më të vegjël koralorë. Rakotis furnizohej me ujëra të ëmbël si […]
“Vallja arnaute” është vallja e lashtë pirrike?

“Vallja arnaute” është vallja e lashtë pirrike?

Ky shkrim synon të jetë një kontribut modest në historinë e muzikës shqiptare dhe konkretisht, në fillimet e semiologjisë sipas sistemit perëndimore – nga Majlinda Spiro. Historia fillon në vitin 1804, kur u botua në Londër përmbledhja ­“Lyric Airs” (“Motive lirike”), që përfshinte 35 specimene këngësh e melodish kombëtare greke, shqiptare, vllahe, turke, arabe, persiane, […]
Pompei në ditën e fundit

Pompei në ditën e fundit

Vila e Mistereve ishte një nga vilat më luksoze të zbuluara gjatë gërmimeve 1909-1911, në qytetin e lashtë romak të Pompeit, që u varros nën hirin vullkanik, me shpërthimin e malit Vezuv, në vitin 79 pas Krishtit. Për çudi, kjo vilë romake, kur u zbulua, u rishfaq thuajse njëlloj siç qëndronte më shumë se 2 000 […]
Egjiptianët e lashtë kanë udhëtuar në Amerikë që në vitin 1000 p.e.s!?

Egjiptianët e lashtë kanë udhëtuar në Amerikë që në vitin 1000 p.e.s!?

Shkencëtarja gjermane Dr Svetla Balabanova, në vitin 1992, derisa studionte mbetjet e mumifikuara të Lady Henut Taui, e cila vdiq 3000 vjet më parë, u trondit kur zbuloi se mumja përmbante gjurmë nikotine dhe kokaine. Kjo gjë bëri që shumë shkencëtarë dhe arkeologë të spekulojnë se egjiptianët e lashtë mund të kenë udhëtuar në Amerikë […]
Si arrijnë arkeologët të deshifrojnë gjuhët e vdekura?

Si arrijnë arkeologët të deshifrojnë gjuhët e vdekura?

NGA: BENJAMIN PLACKETT Deri 200 vjet më parë, askush në epokën moderne nuk mund t’i kuptonte hieroglifet egjiptiane. Egjiptianishtja e lashtë, ishte në thelb një gjuhë e vdekur. Fakti që historianët mund të lexojnë dhe kuptojnë sot shkrimet hieroglifike, lidhet me një tekst juridik tejet të thjeshtë por të lashtë, që gjendet i gdhendur në një […]