Tag: dikur

  • Kur shoqëria humb njerëzoren: një thirrje kundër indiferencës, dhunës dhe hipokrizisë

    Kur shoqëria humb njerëzoren: një thirrje kundër indiferencës, dhunës dhe hipokrizisë

    Nga: Çaku TafaReklama në FieriWeb – “Oazi i Pishave”

    Në më shumë se 20 vite në fushën e medias, kam parë shumë fytyra të kësaj shoqërie: dritë dhe errësirë, njerëzillëk dhe pamëshirë, shpresë dhe zhgënjim. Por një gjë më dhemb më shumë se çdo tjetër: humbja graduale e ndjenjës njerëzore. Ajo që dikur na dallonte, sot po shuhet me një shpejtësi të frikshme. Reklama në FieriWeb – “KETU MUND TE JETË REKLAMA JUAJ”

    Dikur njeriu sakrifikonte për njeriun. Gëzohej me të mirën e tjetrit, e shihte si pjesë të vetes. Sot shoh sy që shmangen, jo sy që kërkojnë mirëkuptim; shoh gishta që gjykojnë, jo duar që ndihmojnë. Sikur një mjegull e zezë ka zbritur mbi shoqëri — një errësirë që përhapet dhe gërryen ngadalë çdo vlerë njerëzore.Reklama në FieriWeb – “PASTIÇERI “RUSTEMAJ”

    Reklama në FieriWeb – “BREGU CLIMA”

    Marrëdhëniet tona janë shndërruar në fusha minash. Kolegë, të afërm, miq — për gjëra të vogla kthehemi kundër njëri-tjetrit. Hamë e pimë bashkë dhe, sapo largohet tjetri, mbushim ajrin me fjalë të këqija. Intriga, zili, thika pas shpine… një realitet i përditshëm, por i papranueshëm për një vend që dikur mburrej me besën dhe fisnikërinë.Reklama në FieriWeb – “COVIM CAFFE”

    Pastaj vijnë krimet: prindër të vrarë nga fëmijët, vëllezër që vrasin vëllezërit, të rinj që vrasin për një fjalë apo një shikim. Krime me pagesë, njerëz që ushqehen me tragjeditë e të tjerëve si hijena me fatkeqësinë. Një realitet që nuk përfaqëson shumicën, por që forcohet çdo ditë nga mosndëshkimi dhe mungesa e drejtësisë.

    Dhe politikanët? Ata që duhej të ishin shembull përgjegjësie, prej vitesh ushqehen nga korrupsioni, ndërsa populli vazhdon t’i duartrokasë. Një shoqëri që lufton për hajdutin me kollare, ndërsa e vërteta dhe e drejta humbasin në zhurmë.

    Ka momente kur më vjen të largohem nga ky vend — një vend i bekuar nga natyra, por i mallkuar nga qeveri që e kanë drejtuar me mendësi të sëmurë, brez pas brezi.

    Më vjen keq për fëmijën tim. Për ëndrrat e tij të pastra kur më thotë se do të bëhet inxhinier, pilot, doktor. Dhe unë pyes veten: ku do t’i marrë këto dije? Në çfarë arsimi do të formohet? Në ato shkolla që mbyllen për mungesë nxënësish? Apo në ato ku dhuna është bërë gjuhë e përditshme? Ku 12-vjeçarët ecin me cigare në dorë e thikë në xhep? Në çfarë realiteti do të ndërtohet e ardhmja e tyre?

    Mllefi im nuk lidhet me këtë vend, por me mënyrën se si është udhëhequr. Nga koha e Skënderbeut e deri te politikanët e sotëm, Shqipëria ende nuk është bërë ashtu siç duhet. Dhe pyetja lind vetvetiu: a do të bëhet ndonjëherë?

    E megjithatë, pavarësisht gjithçkaje, brenda nesh ka ende një fije shprese. Mjafton ta rizgjojmë. Mjafton të rikthejmë atë që kemi humbur prej kohësh: mendjen e kthjellët dhe zemrën njerëzore. Pa to, asnjë vend, asnjë shoqëri dhe asnjë e ardhme nuk mund të mbijetojë.

    Gazetar, Çaku Tafa / fieriweb.com

  • FBI jep 15 milionë $ për “kokën” e tij! Dikur pjesëmarrës në Olimpiadë, sot strehohet nga Sinaloa

    FBI jep 15 milionë $ për “kokën” e tij! Dikur pjesëmarrës në Olimpiadë, sot strehohet nga Sinaloa

    Ish-snowboarder-i olimpik kanadez, Ryan Wedding, i cili dikur përfaqësoi Kanadanë në Lojërat Olimpike Dimërore të vitit 2002, sot kërkohet në mbarë botën si një nga figurat më të rrezikshme të krimit të organizuar. Më 19 nëntor, zyrtarë amerikanë shpallën shpërblimin rekord prej 15 milionë dollarësh për kapjen e tij, duke e renditur në listën famëkeqe të “Dhjetë të Arratisurve më të Kërkuar” të FBI-së.

    Wedding, i lindur në Thunder Bay të Ontarios në vitin 1981, u rrit në një familje të lidhur ngushtë me sportet e dimrit. Që në moshë të vogël tregoi talent në snowboard dhe në adoleshencë u bë pjesë e ekipit kombëtar kanadez, shkruan A2 CNN. Në periudhën 1997–2002 garoi në turne ndërkombëtare dhe mori pjesë në Lojërat Olimpike të Salt Lake City, ku regjistroi një vend të 24-të zhgënjyes në disiplinën e slalomit gjigant paralel.

    Pas Olimpiadës, ai u largua nga sporti dhe filloi një jetë të re në Vancouver. Aty, sipas hetimeve, u zhyt shpejt në botën e trafikut të drogës. Në vitin 2008, Wedding u arrestua në San Diego gjatë një operacioni të FBI-së, i akuzuar për komplot për trafikim kokaine. Në dhomën e hotelit ku ai dhe bashkëpunëtorët e tij qëndronin u sekuestruan 100 mijë dollarë. Ndryshe nga të tjerët, Wedding zgjodhi të përballej me gjyqin dhe në vitin 2009 u shpall fajtor, duke u dënuar me katër vjet burg.
    Megjithatë, pas lirimit në vitin 2011, Wedding, sipas prokurorisë amerikane, e thelloi aktivitetin kriminal në përmasa shumë më të rrezikshme. Në tetor 2024, ndaj tij u ngrit një aktakuzë e zgjeruar që e përshkruante si drejtues të një ndërmarrjeje të madhe kriminale, të përfshirë në trafik kokaine, pastrim parash dhe porositje vrasjesh. Hetuesit thonë se ai dërgonte qindra kilogramë kokainë nga SHBA në Kanada përmes kamionëve të transportit ndërkombëtar.

    Autoritetet e akuzojnë Wedding se ka urdhëruar disa vrasje, përfshirë ekzekutimin e dy anëtarëve të një familjeje në Ontario në nëntor 2023, për hakmarrje ndaj një ngarkese të vjedhur droge, si dhe vrasjen e një tjetër personi në maj 2024 për borxhe të lidhura me trafikun e drogës. Situata u përkeqësua më tej në janar 2025, kur një dëshmitar federal në Kolumbi u vra në një restorant të Medellín. Wedding dyshohet se kishte vënë një shpërblim mbi kokën e tij, duke besuar gabimisht se eliminimi i dëshmitarit do të çonte në rrëzimin e akuzave ndaj tij.
    Në mars 2025, FBI e përfshiu Wedding në listën e saj më të lartë të kërkimit, duke e cilësuar “jashtëzakonisht të armatosur dhe të rrezikshëm”. Sipas zyrtarëve amerikanë, rrjeti i tij trafikonte rreth 60 tonë kokainë në vit, ndërsa Departamenti i Thesarit sekuestronte disa nga asetet e tij, përfshirë një Mercedes CLK-GTR Roadster të vitit 2002, të rrallë dhe me vlerë 13 milionë dollarë.
    Wedding, i njohur me pseudonime si “El Jefe”, “El Toro” dhe “Giant”, besohet se fshihet në Meksikë nën mbrojtjen e kartelit Sinaloa. Ndërkohë, hetimet vazhdojnë dhe zyrtarët amerikanë thonë se kanë marrë shumë informacione që prej rritjes së shpërblimit, por ish-sportisti që dikur garonte në pistat e borës mbetet ende i pakapshëm në pistën e krimit ndërkombëtar.

  • ‘Dikur ndërtonim një kilometër rrugë me 12 mijë euro’, Blushi: Sot ndërtojmë kilometra “të florinjtë” që shemben

    ‘Dikur ndërtonim një kilometër rrugë me 12 mijë euro’, Blushi: Sot ndërtojmë kilometra “të florinjtë” që shemben

    Sekretari i Përgjithshëm i Partisë së Lirisë, Tedi Blushi ka bërë një deklaratë përmes, të cilës denoncon vjedhjet dhe punimet pa cilësi nga qeveria Rama.
    Blushi ka bërë një krahasim mes ndërtimeve të rrugëve gjatë qeverisë Rama dhe te qeverisë Meta, kur ka qenë në pushtet dy dekada më parë.
    Deklarata e plotë
    “Të gjitha rrugët e ndërtuara nga qeveria Meta sot janë në gjendje shumë të mirë”- Blushi: , asnjë centimetër nuk ka lëvizur dhe vijojnë të jenë të sigurta dhe cilësore edhe pse kanë kaluar më shumë se dy dekada nga ndërtimi i tyre.
    Blushi: Në fillim të viteve 2000, kur Ilir Meta ishte Kryeministër i Shqipërisë, Qeveria arriti të ndërtonte vepra publike madhështore, të cilat pavarësisht kushteve ekstreme të terrenit dhe teknologjisë së kufizuar të kohës, rezultojnë sot, 25 vite më vonë, shumë më të qëndrueshme, tepër cilësore dhe me kosto nga 500 qindra deri në 1600 herë më të lira.
    Të gjitha rrugët e ndërtuara nga Qeveria Meta sot janë në gjendje shumë të mirë, asnjë centimetër nuk ka lëvizur dhe vijojnë të jenë të sigurta dhe cilësore edhe pse kanë kaluar më shumë se dy dekada nga ndërtimi i tyre.Shembulli më i qartë është rruga Llogara–Palasë, një nga akset më të bukur të vendit, me pamje spektakolare dhe, që për sa kohë Tuneli i Llogarasë ende nuk është kolauduar, mbetet e vetmja rrugë e sigurtë që lidh Vlorën me gjithë zonat turistike të jugut: Palasën, Dhërmiun, Jalën, Himarën e më tej.Një aks 18 km i ndërtuar në një nga terrenet më të vështira të Shqipërisë, ku çdo centimetër kërkonte shpim shkëmbi, prerje faqesh dhe mbrojtje kundër rrëshqitjeve të gurëve dhe dherave.Megjithatë, kjo vepër kolosale, u ndërtua në vetëm 6 muaj, nga 4 nëntori 2000 deri më 26 prill 2001, në kushte të acarta dimri, nga brigadat xheniere të Forcave të Armatosura, me një kosto vetëm 22 milion lekë (pa asfalt), që me kursin e sotëm përkthehet në rreth 12 mijë euro për kilometër.Faktet flasin qartë, edhe pas 25 vitesh, kjo rruga Llogara-Palasë e ndërtuar nga Kryeministri Meta nuk është çarë, nuk është deformuar, nuk i është lëkundur asnjë centimetër asfalti.Një vepër madhështore e ndërtuar me cilësi, profesionalizëm, përgjegjësi dhe efikasitet të jashtëzakonshëm dhe mbi të gjitha me kosto simbolike.Sot, ndonëse buxhetet janë shumëfish më të mëdha, teknologjia më e avancuar dhe kapacitetet më të fuqishme, realiteti është krejt tjetër.Mjafton të shohim aksin Qukës–Qafë Plloçë, një rrugë 43 km, në terren më të butë se Llogara–Palasë, me një kosto totale rreth 260 milion euro, pra 6 milion euro për kilometer, e cila u shemb vetëm dy muaj pas inaugurimit.
    Dhe kontrasti bëhet edhe më i thellë kur kujtojmë se kjo vepër nuk u ndërtua në 6 muaj si Llogara-Palasë, por u zvarrit për 14 vite, për t’u shembur pas vetëm 60 ditësh.Dikur ndërtonim një kilometër rruge me 12 mijë euro dhe ai qëndron edhe sot.Sot ndërtojmë kilometra “të florinjtë”, 500 deri në 1600 herë më të shtrenjtë, me 6 deri në 20 milion euro për kilometër, dhe ato shemben si thes kashte: Qukës–Qafë Plloçë me 260 milion euro, Korçë–Ersekë me 80 milion euro, Kardhiq–Delvinë me 146 milion euro, pa harruar Unazën e florinjtë të Tiranës që ka thithur qindra milion euro, ende nuk është funksionale plotësisht dhe që përmbytet sa herë bie shi.Dikur një rrugë në terren të vështirë, si Llogara-Palasë ndërtohej në 6 muaj dhe zgjaste 25 vite, sot një rrugë si Korçë-Ersekë apo Qukës-Qafë Plloë që ndërtohet për 14 vite, shembet për 2 muaj.Dikur prioritet ishte cilësia dhe siguria e qytetarëve. Sot prioritet janë faturat e fryra dhe vjedhja sistematike e taksave të shqiptarëve. Dikur punohej me ndershmëri dhe efikasitet. Sot çdo projekt infrastrukture me kosto të tejfryra shërben si instrument i Edi Ramës për të vjedhur fondet publike. Problemi nuk është tek një ministër apo një ish-Zv/Kryministre si Belinda Balluku.
    Problemi është modeli i qeverisjes më të korruptuar të kontinentit, një model që ka shndërruar ndërtimin në industri të shpërdorimit dhe pasurimit të paligjshëm, ku çdo aferë, çdo projekt dhe çdo kontratë koncesionare mbart të njëjtin emër dhe të njëjtin përfitues, Edi Ramën.
    Prandaj rrugët e florinjta vazhdojnë dhe do të vazhdojnë të ndërtohen, pavarësisht largimeve në kabinet apo marrjes së pandehur të Belinda Ballukut, sepse në çdo aferë madhore infrastrukturore, nga Tuneli i Llogarasë deri te inceneratorët që nuk ekzistojnë, përgjegjësi dhe përfitues kryesor është një i vetëm, Edi Rama.
    Ndërkohë që qindra milion euro derdhen për PPP-të, koncesionet dhe tenderat e dyshimtë, pensionet rriten vetëm me 60 lekë në ditë në qytet dhe 20 lekë në fshat; ndërkohë që paguhen 90 mijë euro në ditë për inceneratorin fantazmë të Tiranës, 95 mijë euro për dy tigrat rrangallë nga Bangladeshi që nuk prodhojnë energji, dhe qindra milion euro që avullojnë për shërbime që nuk kryhen dhe kur ndërkohë edhe sot mijëra familje shqiptare, nga Veriu në Jug, janë zgjuar nën ujë dhe nën qiell të hapur, me shtëpi dhe pasuri të shkatërruara dhe të braktisur nga Qeveria, Kryeministri i së cilës pa të udhës që më mirë të ndiqte ditët e modës në Katar se sa t’i printe shtabit të emergjencave civile.
    Nëse drejtësia nuk guxon të prekë më të fuqishmin e aferave, çdo tjetër marrje e pandehur është vetëm fasadë.
    Vetëm hetimi dhe marrja e pandehur e kreut të qeverisë mund të ndalë gjakderdhjen financiare të shtetit dhe të kthejë fondet publike aty ku u takojnë të shkojnë: pensioneve, pagave, bujqësisë, shëndetësisë dhe arsimit.
    Vetëm kur drejtësia të guxojë të marrë të pandehur Edi Ramën, atëherë mund të thuhet se kemi drejtësi, edhe pse edhe atëherë sërish do të jetë shumë vonë sepse dëmet janë të parikuperueshme dhe kosto shumë të rënda për popullin më të varfër dhe më të vjedhur të Europës.

  • Amarildo Pregapuca: Ti grua e huaj…që të njihja çdo milimetër dikur

    Amarildo Pregapuca: Ti grua e huaj…që të njihja çdo milimetër dikur

    Ti grua e huaj…poezi nga Amarildo Pregapuca

    Sot të pashë…Ishe ashtu e bukur, si dikur…Ose ashtu si dikur e bukur, m’u duke mua…S’të fola…Ashtu si dikur…të ikje, të lashë..

    Dhe ashtu, si dikur, me sy ndoqa…Flokët, supet, hapat…dhe siluetën tek zhdukej…

    U ndjeva i lodhur…ashtu si dikur…E di…?E çuditçme…nuk ndjeva mall…As ti besoj!Ndoshta ngaqë s’lamë asgjë më parë…Asgjë që vlente…për të marrë…

    Dhe të urova fat…ashtu si dikur…Por fat pa emër…Dhe për çdo femër…S’e di pse si etalon, u bëre ti..

    Sot të pashë…Tek hapat hidhje mbi trotuar…Ishe ashtu e bukur si dikur…Ti grua e huaj…që të njihja çdo milimetër…Po…çdo milimetër të ndieja dikur…

    ObserverKult

    —————————-

    Lexo edhe:

    AMARILDO PREGAPUCA: PRA, TANGO FILLO…

  • A po troket fundi i Dubait për ndërtuesit dhe arkitektët?

    A po troket fundi i Dubait për ndërtuesit dhe arkitektët?

    Për dy dekada, Dubai ka qenë vendi përfundimtar i testimit për çdo fantazi moderne arkitekturore dhe ndërtimore. Rrokaqiejt e tij madhështorë, ishujt në formë palme, zonat e pafundme të ndërtimit dhe premtimet utopike të “jetës në të ardhmen” e kanë transformuar atë në një simbol global të prosperitetit të dukshëm.
    Sot, në tregun e pasurive të patundshme të qytetit të dendur të populluar të Emirateve të Bashkuara Arabe, ngazëllimi i viteve të kaluara zëvendësohet nga “pjekuria”.
    Në lagjet e shtrenjta si Jumeirah Village Circle (JVC), dikur destinacione me fitime të larta ekonomike për metër katror, ​​situata tani i ngjan një skene nga filmi “Hangover” – lloji që mund të përshkruante fundin e një feste. Ndërtesat krejt të reja qëndrojnë bosh, pasi pas xhamave të tyre, nuk ka jetë. Dubai, dikur një “kënaqësi ndërtuesish” si një dëshmi e rritjes së tij frenetike, tani po përballet me problemin e tij të mbifurnizimit me banesa, tani një gjë e së kaluarës. Pra, ndërsa investitorët, pasi kishin besuar premtimet e ndërmjetësve për kthime vjetore prej 10% dhe 12%, tani po shohin që qiratë të ulen. Për herë të parë në vite, fjala “mbifurnizim” po bëhet problemi kryesor i një qyteti që ishte mësuar të jetonte në një ndërtim “të shfrenuar”. Dubai ofron më shumë se 120,000 shtëpi të reja në një vit, një numër në disproporcion me rritjen e tij demografike. Shkalla e rritjes së popullsisë, rreth 5% në vit, nuk mund të thithë furnizimin me banesa të një tregu që po rritet me 16% në vit. Logjika e ndërtimit të pakufizuar, e “sa më shumë aq më mirë”, po fillon të tregojë kufijtë e saj.
    Nga flluska në normalitet
    Ekspertët, si Fitch Ratings, tani po flasin për një “korrigjim” të pritur: një rënie të çmimeve deri në 15% deri në fund të vitit 2026. Nuk është një përplasje, por ngadalësim natyror i një ekosistemi që ka jetuar me tepri. Çmimet ishin rritur me pothuajse 60% nga viti 2022 deri në vitin 2025, të nxitura nga fluksi masiv i rusëve, indianëve, kinezëve, gjermanëve dhe francezëve të pasur që panë në Dubai një “port” të sigurt për kryeqytetin e tyre dhe veten e tyre.
    Megjithatë, kjo epokë e artë e fitimit të pandalshëm dhe projekteve të pakufizuara po fillon t’i lërë vendin “normalitetit”. Agjentët e pasurive të paluajtshme që dikur mburreshin se shisnin një apartament për trefishin e vlerës së tij reale, përpara se të dorëzohej, tani shohin investitorët që mbajnë distancë nga një e kaluar e shtrenjtë që, megjithëse e freskët, tani është pas tyre. Vetë zhvilluesit e pasurive të paluajtshme tani po vendosin kufizime: për të rishitur një apartament në ndërtim e sipër, dikush duhet së pari të ketë paguar të paktën gjysmën. Rreziku i fitimit të kapitalit ka mbaruar.
    Duke folur për gazetën franceze Figaro, Inga Brykulska nga Driven Properties e përmbledh kështu situatën: “Tre vitet e fundit ishin paranojë. Njerëzit blinin pa e parë fare çmimin. Tani, po kthehemi në një treg më normal.” Deklarata e saj kap psikologjinë e një sektori të detyruar nga rrethanat që të shfaqet tashmë i “pjekur”.

     Arkitektët po humbasin “Disneyland”-in e tyre oriental
    Për vite me radhë, Dubai ishte një parajsë për arkitektët: një vend pa kufizime, ku çdo zyrë mund të realizonte atë që konsiderohej utopi diku tjetër. Këtu ata mund të ndërtonin kulla si pemë, ishuj si letra loje, hotele-skulptura dhe lagje të tëra që premtonin “qytetin e së ardhmes”. Estetika e tepricës, mania për shkëlqim, xham, lartësi, i përshtateshin në mënyrë të përkryer filozofisë së një qyteti të ndërtuar në shkretëtirë si simbol i triumfit të njeriut mbi natyrën. Por ky rrëfim duket se po mbaron. Brezat e rinj të blerësve dhe banorëve nuk kërkojnë më shfaqje, por cilësi jete, efikasitet energjetik, qëndrueshmëri.
    Epoka e “sa më lart, aq më mirë” po ia lë vendin një shkalle më njerëzore. Të njëjtët zhvillues që ndoqën rrokaqiellin ikonik tani po i drejtohen projekteve me përdorim të përzier, komplekseve të gjelbra, banesave me energji të ulët. Edhe arkitektët që dikur planifikonin në mënyrë ekstravagante tani po flasin për “kthimin në tokë”.

    JVC, si një mikrokozmos i “pjekurisë” që po vjen
    Jumeirah Village Circle, lagjja “e qetë” që u promovua si ideale për familjet dhe profesionistët e rinj, tani është shembulli më karakteristik i kësaj “lodhjeje“. Aty ku premtimet e zhvilluesve reklamonin “jetë të gjelbër, afër qendrës”, realiteti është se mijëra apartamente mbeten bosh, ndërsa rrugët i ngjajnë më shumë një modeli sesa një qyteti.
    Agjenti i pasurive të paluajtshme Rémi Aguerre, i cili vetë jeton në JVC, pranon për Figaro: “Nuk ua rekomandoj klientëve të mi përveç pronave të zgjedhura me kujdes.”
    Ka shumë projekte, shumë kulla të mëdha me një numër të madh apartamentesh që dalin në treg me qira. Në komplekse të tilla si Bloom Towers dhe Binghatti, të paktën tre mijë shtëpi janë në dispozicion, shumica dërrmuese e të cilave janë apartamente me dy dhoma gjumi. “Një investitor të cilit iu premtua një qira shumë e mirë kur bleu një pronë mund ta gjejë veten duke konkurruar me 800 apartamente në shtëpi të ngjashme me të vetat”, kujton Sabrina Masmoudi, bashkëthemeluese e agjencisë së pasurive të paluajtshme Expat Living Dubai. “Nëse këta pronarë duan të marrin me qira shpejt, ata janë të detyruar të ulin kërkesat e tyre.”
    Investitorët, të cilët disa vite më parë po ndiqnin “patën e artë”, tani përballen me realitetin e tregut. Platformat e mediave sociale janë të mbushura me paralajmërime: “JVC: Zonë rreziku, mos u besoni normave të rreme të kthimit.” I njëjti komunitet dixhital që dikur promovonte pasuritë e patundshme në Dubai si një skemë për t’u pasuruar shpejt, tani po paralajmëron për rreziqet e një bumi në dukje të një jete të kaluar.

    Paradoksi i prosperitetit
    E megjithatë, në të njëjtën kohë, numrat tregojnë rritje. Në gjysmën e parë të vitit 2025, u regjistruan 125,000 transaksione, një rritje prej 26% krahasuar me vitin 2024. Dubai mbetet “aktiv”, por përbërja e këtij aktiviteti ka ndryshuar. Shitjet nuk drejtohen më te klasat e mesme, por te të ardhurat e larta. Milionerë – kryesisht nga Britania – po mbërrijnë me mijëra, duke kërkuar lehtësim tatimor dhe një klimë sigurie. Kompanitë e mëdha, si Emaar, vazhdojnë të shesin në çast, ndryshe nga zhvilluesit më të vegjël që kanë vështirësi të shesin. Qyteti tani është i ndarë në dy pjesë: ata që mund të përballojnë të blejnë “qiell” dhe ata që kanë mbetur me metrat e tyre katrorë të pashitur.
    Ky paradoks e bën Dubain një fenomen “me dy shpejtësi”. Nga njëra anë, një parajsë për super të pasurit; nga ana tjetër, një peizazh i ngopur me apartamente të mesme pa qiramarrës. Imazhi i Dubait si një “qytet për të gjithë” po venitet. Në vend të tij është një qytet i ri për pak veta, një qytet investimesh, jo një qytet banimi. Sfida klimatike, nevoja për infrastrukturë të gjelbër, kriza energjetike dhe realizimi se toka – edhe në shkretëtirë – nuk është e pashtershme, po e çojnë qytetin në një fazë të re. Një fazë ku fantazia arkitekturore ia lë vendin përgjegjësisë arkitekturore.

  • Kështjellat e Europës që nuk duhet t’i humbni

    Kështjellat e Europës që nuk duhet t’i humbni

    Kështjellat janë simboli që kanë shoqëruar fëmijërinë e të gjithëve. Prej vegjëlisë vajzat visheshin si princesha, për të jetuar emocionet e filmave të “Walt Disney” që dikur transmetoheshin në kanalet shumë të ndjekura Bang Bang apo Junior.  

    Ndonëse teknologjia ka zënë një pjesë të madhe të rutinës jo vetëm të të rriturve, por edhe të kohës që dikur fëmijët e zinin me lojra nëpër duar, ku bënin pjesë edhe princeshat me princërit e tyre, mrekullia e kështjellave vazhdon të egzistojë e jo vetëm në filma.

    Gjermania, Franca, Austria janë disa nga shtetet më të famshme të Europës për kështjellat e tyre të vizituara masivisht nga turistët përgjatë viteve. Nga “Neuschwanstein Castle” në Bavari të Gjermanisë, tek “Kylemore Castle” në Irlandë, destinacioni i diamanteve të fshehura, apo “Château de Chenonceau” e Francës,  kështjellat kanë të gjitha elemente unike në fasadën e jashtme apo ambjentet e brendshme të tyre, që e bëjnë realitetin të duket si një ëndërr e bukur. 

    Si pjesë e pasurisë kulturore, arkitekturore dhe si “sënduqe” që ruajnë historinë e gjurmët e së shkuarës për çdo shtet, këto kështjella kanë një tarifë simbolike për tu vizituar, duke ruajtur pjesa më e madhe e tyre akses të hapur në oborret e jashtme. 

  • Princi saudit rikthen ndikimin në vizitën e parë në Shtëpinë e Bardhë që nga kriza e Khashoggit

    Princi saudit rikthen ndikimin në vizitën e parë në Shtëpinë e Bardhë që nga kriza e Khashoggit

    Në vizitën e tij të parë në Shtëpinë e Bardhë, që nga vrasja e kritikut saudit Jamal Khashoggi që shkaktoi zemërim global, Princi i Kurorës Mohammed bin Salman është në një mision për të rimarrë vendin e tij në skenën botërore dhe për t’i provuar Presidentit Donald Trump se mbështetja e lidershipit të tij të fuqishëm ia vlente rrezikut.

    Takimi i së martës midis Trump dhe sundimtarit de facto të Arabisë Saudite – i njohur gjerësisht si MbS – nënvizon një marrëdhënie të ndërtuar mbi interesa strategjike që kanë mbijetuar edhe pse trazirat rreth vrasjes së Khashoggi në vitin 2018, një person i brendshëm i shndërruar në kritik, i përkasin historisë.

    Shtatë vjet më vonë, MbS tani e paraqet veten si ndërmjetës paqeje, duke riparuar lidhjet me Iranin, duke nxitur një armëpushim në Gaza dhe duke mirëpritur Sirinë përsëri në gjirin arab, një ndryshim i rëndësishëm nga një princ që dikur ishte cilësuar i pamatur për përfshirjen në luftën e Jemenit.

    Si reformist ashtu edhe autokrat, MbS është shfaqur si udhëheqësi më i rëndësishëm dhe i guximshëm në historinë moderne të mbretërisë – duke nxitur transformimin e saj dhe duke formësuar të ardhmen e saj.

    PRINCI THEU KODE TË ASHPRA SOCIALE

    Në vendlindje, në më pak se një dekadë, 40-vjeçari ka nisur një revolucion shoqëror të paparë që kur gjyshi i tij, Mbreti Abdulaziz, krijoi mbretërinë nga fiset e shkretëtirës dhe vulosi aleancën e saj fatale me Uashingtonin.

    Princi ka shfuqizuar policinë fetare, dikur të frikshme, ka lënë mënjanë klerikët dhe ka fshirë nga faqja e dheut kode shoqërore të ashpra për dekada të tëra. Gratë tani ngasin makinën, punojnë dhe përzihen lirisht me burrat – liri që dikur ndëshkoheshin me rrahje me kamxhik.

    Në një mbretëri që dikur i vishte gratë me abaja dhe hixhabe të zeza të detyrueshme, yjet e popit dhe sfilatat e modës tani ndriçojnë Riadin, duke e rimodeluar imazhin e Arabisë Saudite nga një teokraci e izoluar, në një komb që po shkon drejt modernitetit.

    Në skena të paimagjinueshme vetëm pak vite më parë, Jennifer Lopez dhe Camila Cabello elektrizuan skenën e Riadit, së fundmi – Lopez me një kostum trupi vezullues, Cabello me një fustan transparent – ndërsa modelet e Elie Saab pushtuan pistën, para një publiku që përfshinte ikonat e Hollivudit Halle Berry dhe Monica Bellucci.

    Por e njëjta dorë që hapi shoqërinë saudite e ka shtrënguar kontrollin e saj mbi pushtetin. Mospajtimi u shtyp, kritikët u heshtën dhe qendrat rivale të pushtetit u mbyllën dhe u çmontuan.

    Mesazhi është i pagabueshëm: reforma vazhdon vetëm sipas kushteve të MbS-së — dhe besnikëria ndaj princit të kurorës është çmimi i saj.

    Mbërritja e MBS do të jetë një moment ‘para-kurorëzimit’, thotë një analist

    Globalisht, udhëheqësi i eksportuesit më të madh të naftës ka dalë i paepur nga vrasja e Khashoggit nga operativët sauditë – një agjenci amerikane e inteligjencës që lidhet me të. Ai mohoi se e urdhëroi atë, por pranoi përgjegjësinë si sundimtar de facto.

    Kandidati i atëhershëm presidencial, Joe Biden, tha se Arabia Saudite duhet të shpallet e përjashtuar për shkak të vrasjes. Por Uashingtoni në fund të fundit eci përpara, i nxitur nga energjia, mbrojtja dhe teknologjia.

    Kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë në vitin 2025, ringjalli një ngrohtësi transaksionale: premtime për investime prej 600 miliardë dollarësh nga Arabia Saudite, lëvdata të shumta dhe interes të përbashkët për një pakt mbrojtjeje.

    “Khashoggi nuk është harruar plotësisht. Por a duhet që marrëdhënia midis dy shteteve të rëndësishme të bazohet vetëm në një incident, apo duhet të merret parasysh interesi më i madh i Shteteve të Bashkuara ose Arabisë Saudite për të ecur përpara?” tha Douglas A. Silliman, president i Institutit të Shteteve të Gjirit Arab në Uashington.

    Kur MbS të zbarkojë në Uashington, ai do të pritet me madhështinë që zakonisht i rezervohet një monarki të ardhshëm.

    “Ky do të jetë një moment para kurorëzimit”, tha Steve Clemons, një analist nga Uashingtoni, duke sinjalizuar se e ardhmja e mbretërisë tani i përket princit të saj të ri.

    Paul Salem i Institutit të Lindjes së Mesme vuri në dukje se pavarësisht krizave të kaluara – përfshirë sulmet e 11 shtatorit 2001, kur 15 rrëmbyes ishin sauditë – SHBA-ja dhe Arabia Saudite mbeten të lidhura nga e njëjta llogaritje e ftohtë që ka përcaktuar lidhjet e tyre: interesa të përbashkëta në energji, mbrojtje dhe tani në inteligjencën artificiale.

    “Inteligjenca Artificiale është nafta e shekullit të 21-të dhe Amerika ka nevojë për energjinë dhe kapitalin e Gjirit”, tha Salem, duke shtuar se mbrojtja është thelbësore për marrëdhënien, me SHBA-në që ofron garanci sigurie.

    FYTYRA E MBS-IT DOMINON MEDIAT, QENDRAT TREGTARE DHE TABELAT E BILLBOARD-IT

    Ngritja e MbS shënon një ndryshim brezash. Ai do të jetë monarku i parë që rrjedh nga një nip i themeluesit të mbretërisë, Mbretit Abdulaziz, duke thyer kështu traditën e dekadave të tëra.

    Që nga fillimi, ai e formuloi misionin e tij me terma të guximshëm: “Shtatëdhjetë përqind e sauditëve janë nën 30 vjeç. Ne nuk do t’i humbasim 30 vitet e ardhshme, duke u marrë me ide ekstremiste. Do t’i shkatërrojmë ato sot”, deklaroi ai në vitin 2017 pasi u bë princ i kurorës, duke u zotuar të rivendoste një “Islam të moderuar dhe të ekuilibruar”, të hapur ndaj botës.

    Ngritja e MbS filloi kur babai i tij, Mbreti Salman, u ngjit në fron në vitin 2015 dhe i dha atij portofole të fuqishme, përfshirë mbrojtjen. Në vitin 2017, ai rrëzoi kushëririn e tij më të madh, Mohammed bin Nayef, nga posti i trashëgimtarit në një grusht shteti në pallat, duke përmbysur një hierarki të qeverisur prej kohësh nga vjetërsia. Televizioni saudit tregoi MbS duke i puthur dorën Nayef, një gjest i koreografuar uniteti, që maskonte një rrëmbim pushteti.

    Prania e tij dominon jetën publike: fotot e tij janë nëpër qendra tregtare, tabela reklamash dhe media lokale, çdo iniciativë paraqitet si një vepër mjeshtërore. Megjithatë, metodat e tij mbeten të errëta. Masat e ashpra kanë heshtur debatin, nëse ambiciet e tij ekonomike mund të sjellin rezultate.

    Nën MbS, Arabia Saudite ka pushtuar gjithashtu arenën globale sportive, duke bashkuar qarkun e golfit LIV të mbështetur nga PIF me PGA Tour të Amerikës së Veriut, duke joshur ikona të futbollit si Cristiano Ronaldo dhe duke siguruar të drejtat e organizimit të Lojërave Dimërore Aziatike 2029, ndërsa kandidoi për Kupën e Botës FIFA 2034./ Reuters.

  • Dikur shërbenin për të kapur peshq, sot shërbejnë për të ‘peshkuar’…drone. Ndihma e veçantë për Ukrainën

    Dikur shërbenin për të kapur peshq, sot shërbejnë për të ‘peshkuar’…drone. Ndihma e veçantë për Ukrainën

    Rrjetat që dikur shërbenin për të kapur peshq, sot shërbejnë për të “peshkuar”…dronë.

    The Guardian raporton se peshkatarët nga Bretanjë po dhurojnë rrjeta të vjetra që po ripërdoren si barriera kundër dronëve në vijat e frontit.

    “Kur mësuam se Ukraina kishte nevojë për rrjeta, komuniteti i peshkimit reagoi menjëherë. Nëse ata shpëtojnë jetë, merrini ato”, tha Gérard Le Duff, kreu i organizatës bamirëse Kernic Solidarités.

    Më parë, deri në 800 ton rrjeta të tilla grumbulloheshin çdo vit në rajon, tani ato kanë gjetur një qëllim të ri duke shpëtuar jetë

  • Partizani dhe Tirana në vendet e fundit të Superiores, dëshmi për rënien apo ngritjen e futbollit shqiptar?

    Partizani dhe Tirana në vendet e fundit të Superiores, dëshmi për rënien apo ngritjen e futbollit shqiptar?

    E mbani mend kohën e Thierry Henry, fanellat e O2 të Arsenal, kohën e Van Persie, të Batistutës apo të Seddorf? Askush prej këtyre skuadrave ku kanë luajtur këta futbollistë, nuk do të fitonin dhe do të arrinin objektivat e tyre vetëm për shkak se këta dhe shumë yje të tjerë kanë luajtur me to në të shkuarën. Ne shpesh bëhemi nostagjik për të kaluarën, ashtu siç mund të ndodh edhe në Europë, edhe pse ata më pak pasi kanë të tjerë yje, por futbolli i sotëm është një biznes që kërkohet të bëhet mirë për të mbijetuar në treg.
    Arsenali nuk mund të ishte ende në nivelet më të larta të futbolli vetëm sepse dikur ka luajtur Thierry Henry me ta apo sepse ajo fanella e O2 ishte legjendare dhe na kujton pafund lojtarë të kalibrit të lartë nga koha e shkuar. Nëse Arsenali nuk do të kishte marrë afrimet e duhura dhe nëse nuk do të kishte njerëzit e duhur, do të kishte rënë jo vetëm në Championship, por edhe në League One. Sepse tani ekipe e ashtuquajtura dikur të vogla, sot kanë presidentë që janë nga më të pasurit në botë dhe po investojnë shifra të frikshme. Më parë mund të fitoje me fanellë, sot jo.
    E përshtatur me realitetin shqiptar, ky sezon i Superiores do t’i jap njëherë e mirë fund ideve nostagjike se kryeqyteti duhet të mbizotërojë gjithmonë sepse ka traditë. Partizani ndodhet në vendin e 8 dhe Tirana në vendin e 9, si rrallëherë vjen një situatë e tillë. Trajneri Kërnaja është duke bërë një punë të mirë tek të kuqtë me çfarë ka mundësi të bëj, por edhe trajneri i ri i provuar në këto kushte është një sprovë më shumë sesa e vështirë, e ardhur në kushte jo normale. E parë në këtë prizëm, puna e tij duhet vlerësuar. Askush nuk mund të fsheh apo mohojë dot as pasionin e Refik Halilit te Tirana, kur shkuan larg me Egbon dikur Halili ishte i mirë dhe tani, i keq, nuk mund të jetë kështu.
    Por ajo që duhet të kuptojnë presidentët e Partizanit dhe Tiranës, veçanërisht këtë vit, është se pranë tyre duhen njerëzit e duhur për të goditur me punën e bërë pasi në të kundërt, Kategoria e Parë është rasti më fatlum. Vetëm shikoni në një moment se kush gjenden në pesë vendet e para të Superiores. Vllaznia e Alban Xhaferit që ia ka gjetur telat ekipit dhe udhëheqjes prej disa vitesh, Elbasani që është një model i ri i përsosur, Egnatia që nuk lë vend për diskutime, Dinamo e Ilir Dajës dhe një Teuta e re, që po ringrihet me një tjetër projekt shumë të madh.
    Pra asnjë prej këtyre pesë ekipeve të Superiores, nuk është ngjitur papritur nga hiçi dhe jashtë llogjike, për të parakaluar ekipet e kryeqytetit. Sot më shumë se kurrë, në kryeqytet duhet të kuptojnë se në futboll nuk fiton dot sepse t’i quhesh Partizani apo Tirana, sot më shumë se kurrë në kryeqytet duhet të kuptojnë se barazimi dikur zhgënjente ata në të kaluarën dhe tani kundërshtarët. Futbolli dhe jeta ecën me një shpejtësi të madhe. Nëse më parë ishte Skënderbeu që nisi një rritje të frikshme dhe krijoi një hendek me të tjerët, por më pas ra për shkak të dënimit, aktualisht që flasim janë të paktën 5 ekipe që do të krijojnë këtë shkëputje të madhe dhe tani është e pamundur që të pritet për rënien e tyre. Këtë herë rënia e Partizanit dhe Tiranës, nuk tregon me patjetër rënien e nivelit të Superiores, përtej nostagjive. Sot më shumë se kurrë në kreqytet e kanë kuptuar se nuk mund t’i lëshojnë më aq lehtë lojtarët si në të kaluarën pasi ndryshe, do të rrëzohen keq. /Sport Ekspres/