Autoritetet turke kanë arrestuar tre persona me akuzën e spiunazhit dhe dhënies së informacionit Abu Dhabit. Njoftimi u bë nga Zyra e Prokurorit të Stambollit, e cila tha se të dyshuarit dyshohet se kishin zhvilluar një rrjet për të mbledhur të dhëna mbi zyrtarët shtetërorë turq duke përdorur një linjë telefonike të regjistruar me një ofrues turk të GSM.
Autoritetet turke thanë se veprimet e të dyshuarve kishin në shënjestër drejtuesit e organizatave të industrisë së mbrojtjes, një linjë telefonike të përdorur nga Ministria e Punëve të Jashtme, si dhe përfaqësuesit zyrtarë të disa vendeve të huaja.
Mediat e huaja shkruajnë se zyra e prokurorit shtoi se autoritetet identifikuan katër individë që dyshohet se morën një linjë telefonike celulare nga një ofrues turk, e transferuan atë në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe ia dorëzuan një operatori të inteligjencës së Emirateve. Kjo duke mbajtur kontakt me njëri-tjetrin.
Rasti vjen në një kohë kur marrëdhëniet dypalëshe midis Ankarasë dhe Abu Dhabit ishin përmirësuar ndjeshëm pas përçarjes së shkaktuar nga zhvillimet e Pranverës Arabe. Që nga viti 2021, të dy vendet kishin ecur drejt një procesi normalizimi, duke nënshkruar një marrëveshje të tregtisë së lirë, një paketë investimesh dhe duke inauguruar vizita të shpeshta nga zyrtarë të lartë.
Megjithatë, shpërthimi i luftës në Sudan ka rigjallëruar tensionet midis dy vendeve. Emiratet e Bashkuara Arabe mbështesin Forcat paraushtarake të mbështetjes së shpejtë, ndërsa ushtria e rregullt e Sudanit ka rritur bashkëpunimin e saj me Ankaranë vitin e kaluar, duke krijuar një burim të ri fërkimi në marrëdhëniet e tyre.
Pavarësisht zhvillimeve, zyrtarët turq këmbëngulin që marrëdhëniet e tyre me Emiratet e Bashkuara Arabe të mbeten të mira dhe se ekziston një marrëveshje për të ndarë çështjet në mënyrë që ato të mos helmojnë marrëdhënien e përgjithshme. Në të njëjtën kohë, Ankaraja ka bërë një sërë arrestimesh vitet e fundit në raste që përfshijnë agjentë të dyshuar nga vende të ndryshme, përfshirë Izraelin, Rusinë dhe Iranin, duke përforcuar narrativën se është vigjilente kundër operacioneve të spiunazhit të huaj.
Tag: arabe
-
Operacion në Turqi: Zbulohet rrjeti i spiunazhit të Emirateve, 3 në pranga
-
“Mizori, dhunë, vrasje dhe përdhunime”, Rubio bën thirrje për veprim ndërkombëtar ndaj Sudanit: Të ndërpritet furnizimi me armë
Sekretari i Shtetit të SHBA, Marco Rubio, ka bërë thirrje për veprime ndërkombëtare me qëllim ndërprerjen e furnizimit me armë të Forcave Paraushtarake të Mbështetjes së Shpejtë (RSF) të Sudanit, të akuzuara për vrasje masive në el-Fasher.
Në përfundim të takimit të ministrave të jashtëm të G7 në Kanada, Rubio deklaroi se RSF-ja ka kryer mizori sistematike, duke përfshirë vrasje, përdhunime dhe dhunë seksuale ndaj civilëve.
Ushtria e Sudanit akuzon Emiratet e Bashkuara Arabe për mbështetje të RSF-së me armë dhe mercenarë të dërguar përmes vendeve afrikane. Nga ana tjetër, Emiratet kanë mohuar vazhdimisht këto akuza.
Që nga prilli i vitit 2023, RSF-ja ka qenë në luftë me ushtrinë sudaneze, pasi përplasjet për pushtet ndërmjet udhëheqësve të tyre u përshkallëzuan në një luftë civile të përgjithshme.
Ende nuk dihet se çfarë ndikimi do të ketë thirrja e Rubios. Një propozim i mëparshëm i SHBA-së për një armëpushim humanitar në Sudan është shkelur tashmë nga RSF-ja, ndonëse palët ishin pajtuar për të vetëm një javë më parë.
El-Fasher u pushtua muajin e kaluar nga RSF-ja pas një rrethimi 18-mujor, që do të thotë se tashmë ajo kontrollon të gjitha qytetet në rajinin perëndimor të Darfurit. Një pjesë e popullsisë ka arritur të largohet nga qyteti, ku raportohet për masakra. Imazhet satelitore tregojnë grumbuj trupash dhe tokë të njollosur me gjak.
Sipas SHBA-së dhe grupeve humanitare, grupet jo-arabe në Darfur po shënjestrohen sistematikisht nga RSF-ja në atë që përbën gjenocid.
Gjatë bisedimeve diplomati i lartë amerikan theksoi se gratë dhe fëmijët janë bërë shënjestër e akteve të dhunës më të tmerrshme nga RSF-ja në el-Fasher.
“Ata po kryejnë akte dhune seksuale dhe mizorish, thjesht mizori të tmerrshme kundër grave, fëmijëve dhe civilëve të pafajshëm. Kjo duhet të marrë fund menjëherë”, deklaroi Rubio.
Ai shtoi se SHBA-ja do të bëjë gjithçka që mundet për ta ndaluar këtë situatë dhe i inkurajoi vendet partnere të bashkohen në këto përpjekje.
Rubio hodhi poshtë pretendimet e grupit paraushtarak se mizoritë ishin kryer nga “elementë mashtrues”, duke i quajtur ato të pavërteta dhe duke theksuar se sulmet janë sistematike.
Sipas Rubios, RSF-ja, që nuk ka kapacitete të veta prodhimi armësh, mbështetet në furnizime të jashtme, ndaj ai u bëri thirrje vendeve të ndalin çdo dërgesë armësh drejt saj.
Në deklaratën e përbashkët, G7 dënoi dhunën në rritje në Sudan, duke theksuar se konflikti mes ushtrisë dhe RSF-së ka shkaktuar “krizën më të madhe humanitare në botë.”
Deri më sot, më shumë se 150,000 njerëz janë vrarë dhe rreth 12 milionë të tjerë janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre.
Sipas analizave të Amnesty International, armë të prodhuara në Serbi, Rusi, Kinë, Turqi, Jemen dhe Emiratet e Bashkuara Arabe po përdoren aktualisht në Sudan. Rruga e kontrabandës kalon shpesh nëpër Emiratet e Bashkuara Arabe, Çad dhe më pas në Darfur, sipas një raporti të ekspertëve të OKB-së.
Emiratet e Bashkuara Arabe akuzohen për furnizim me armë dhe mbështetje për RSF-në, e cila nga ana tjetër dyshohet se përdor Emiratet si qendër tregtare për shitjen e paligjshme të arit. Të gjitha palët kanë mohuar këto akuza.
Dy javë më parë, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar u kritikua ashpër nga ligjvënësit e saj pas akuzave se armët britanike po përfundonin në duart e RSF-së.Top Channel
-
Mori 500 milionë dollarë dhe më pas u zhduk, gjendet i vrarë në Emiratet e Bashkuara Arabe investitori rus i kriptovalutave bashkë më gruan e tij
Hetuesit rusë kanë hapur një çështje penale për vrasjen e dyshuar të një çifti nga Shën Petersburgu, të cilët u zhdukën në Emiratet e Bashkuara Arabe në fillim të tetorit, pasi media raportoi të premten se ata u rrëmbyen dhe u vranë pasi u mbajtën për shpërblim.
Të afërmit e Roman Novak dhe gruas së tij Anna, të cilët jetonin në Dubai, raportuan zhdukjen e tyre pasi nuk arritën të kontaktonin për disa ditë, sipas një deklarate nga Komiteti Hetimor i Rusisë, i cili heton krimet e rënda. Shoferi i çiftit i pa për herë të fundit më 2 tetor, kur i la pranë një liqeni në zonën Hatta, pranë kufirit me Omanin, për atë që u përshkrua si një takim me investitorë potencialë. Dyshja u transferua në një automjet tjetër dhe nuk u panë më.Agjencia e lajmeve Fontanka e Shën Petersburgut, duke cituar burime anonime, raportoi se tetë shtetas rusë dyshohen për përfshirje, përfshirë tre të dyshuar si organizatorë dhe pesë ndërmjetës të punësuar.Shtatë nga të dyshuarit thuhet se janë ndaluar në Rusi dhe hetuesit po punojnë me autoritetet e Emirateve të Bashkuara Arabe për të përcaktuar rrethanat e plota të krimit.
Fontanka citoi burime që thanë se viktimat u joshën në një vilë me qira me pretekstin e një takimi investimi, ku u sulmuan dhe u vranë pasi nuk arritën të siguronin qasje në fondet e kriptomonedhave. Mbetjet e tyre të copëtuara thuhet se u gjetën më 3 tetor pranë qytetit të Fujairah.
Zbatimi i ligjit në Rusi dhe Emiratet e Bashkuara Arabe duket se ka gjurmuar lëvizjet e të dyshuarve nëpërmjet pamjeve të mbikëqyrjes dhe sinjaleve telefonike që u shfaqën shkurtimisht në Oman dhe më vonë në Afrikën e Jugut përpara se të zhdukeshin më 4 tetor. Sipas Fontanka-s, katër nga pesë ndërmjetësit pritet të lirohen këtë javë, pasi hetuesit përcaktuan se ata u përdorën për të organizuar atë që menduan se ishte një takim investimi.Roman Novak fitoi famë në skenën e kriptomonedhave në Rusi pasi u prezantua si një sipërmarrës i suksesshëm dhe pretendoi lidhje me themeluesin e Telegram, Pavel Durov. Ai themeloi platformën Fintopio, duke premtuar transferime të shpejta kriptomonedhash dhe partneritete me firma të mëdha teknologjike, dhe tërhoqi investitorë nga Rusia, Kina dhe Lindja e Mesme. Sipas botimit, ai tërhoqi rreth 500 milionë dollarë investime, pas të cilave u zhduk bashkë me paratë.
Në nëntor 2020, Novak u dënua me gjashtë vjet burg për mashtrim të partnerëve në projekte investimesh dhe kriptomonedhash. Ai u lirua në vitin 2023, pas së cilës u zhvendos jashtë vendit dhe vazhdoi të tërhiqte investime në sipërmarrje të reja. Çifti ka lënë pas dy fëmijë të vegjël të cilët janë lënë nën kujdesin e të afërmve.Top Channel
-
Vritet në Emiratet e Bashkuara Arabe mashtruesi i kriptovalutave dhe gruaja e tij
Mashtruesi i kriptovalutave, Roman Novak që njihej si “miku i Durovit”, dhe gruaja e tij janë vrarë brutalisht në Emiratet e Bashkuara Arabe.
Sipas mediave të huaja, Novak dhe gruaja e tij Anna u raportuan të zhdukur nga të afërmit në fillim të tetorit, pasi nuk mundën të kontaktonin me ta për ditë të tëra.
Dyshja u rrëmbye nga të dyshuarit, të cilët dyshohet se kërkuan para për lirimin e tyre, por i vranë në Emiratet e Bashkuara Arabe, kur nuk arritën të merrnin shumën që dëshironin
Autoritetet ruse kanë hapur çështje penale për vrasje, ndërsa lidhur me rastin janë arrestuar 7 persona.
Roman Novak, ka qenë vazhdimisht në vëmendjen e oficerëve të zbatimit të ligjit. Ai u akuzua për vjedhjen e më shumë se 500 milionë dollarëve, të cilat dyshohet se i mori nga disa investitorë për zhvillimin e biznesit. Novak e prezantoi veten asokohe si anëtar i bordit të drejtorëve të Telegram. -
Emiratet e Bashkuara Arabe i quajnë sulmet ndaj civilëve në Sudan ‘përshkallëzim të rrezikshëm’
Emiratet e Bashkuara Arabe (EBA) dënuan të mërkurën “krimet e tmerrshme” kundër civilëve në të gjithë Sudanin, duke paralajmëruar se shënjestrimi i zonave të banimit dhe infrastrukturës jetësore shënon një “përshkallëzim të rrezikshëm” dhe një shkelje flagrante të së drejtës ndërkombëtare humanitare.
Në një deklaratë, Ministria e Jashtme e Emirateve të Bashkuara Arabe tha se sulmet, përfshirë dhunën e fundit në qytetin El-Fasher , përbëjnë “një krim kundër njerëzimit” që kërkon “një qëndrim të unifikuar dhe vendimtar ndërkombëtar” për të ndaluar konfliktin që po përkeqësohet në vend.
Forcat paraushtarake të Mbështetjes së Shpejtë (RSF) pushtuan El-Fasherin, kryeqytetin e shtetit të Darfurit të Veriut dhe një qytet strategjik në rajon, më 26 tetor dhe kryen masakra ndaj civilëve, sipas organizatave lokale dhe ndërkombëtare, duke shkaktuar paralajmërime se marrja e kontrollit mund të çimentonte një ndarje gjeografike të vendit të shkatërruar nga lufta.
Abu Dhabi shprehu mbështetje të plotë për përpjekjet rajonale dhe ndërkombëtare për të zbatuar një armëpushim të menjëhershëm humanitar dhe një armëpushim mbarëkombëtar që do të lejonte që ndihma të arrinte në komunitetet e prekura dhe t’i jepte fund “vuajtjeve të vazhdueshme të civilëve” që nga shpërthimi i luftës.
Ministria u bëri thirrje palëve ndërluftuese të “marrin plotësisht përgjegjësitë e tyre” për të mbrojtur civilët dhe për të garantuar ofrimin e shpejtë dhe të papenguar të ndihmës humanitare. Ajo gjithashtu hodhi poshtë shfrytëzimin e nevojave humanitare ose furnizimeve me ndihmë “për qëllime politike ose ushtarake”.
Deklarata vlerësoi deklaratën e fundit të përbashkët nga Kuad-i ndërkombëtar për Sudanin — i cili përfshin SHBA-në, Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Egjiptin — duke e quajtur atë një “hap historik” që diagnostikon me saktësi rrënjët e konfliktit dhe përcakton një plan të qartë veprimi: një armëpushim humanitar i ndjekur nga një tranzicion politik i udhëhequr nga civilët.
Më 12 shtator, Katërshja bëri thirrje për një armëpushim humanitar tremujor në Sudan për të mundësuar shpërndarjen e ndihmës emergjente në të gjitha zonat, si një hap drejt një armëpushimi të përhershëm.
Emiratet e Bashkuara Arabe përsëritën se nuk ka “zgjidhje ushtarake” për konfliktin dhe thanë se konsensusi rajonal dhe ndërkombëtar i reflektuar në deklaratën e Katërshes përfaqëson “mbështetje të rëndësishme për unitetin e Sudanit dhe rrugën drejt paqes”.
Abu Dhabi përsëriti thirrjen e saj për një armëpushim të menjëhershëm mbarëkombëtar dhe një “dialog politik gjithëpërfshirës” si e vetmja mënyrë për t’i dhënë fund luftës, për të ruajtur integritetin territorial të Sudanit dhe për të lehtësuar krizën humanitare me të cilën përballet “populli vëllazëror sudanez”.
Nga 18 shtetet e Sudanit, RSF aktualisht kontrollon të pesë shtetet e rajonit të Darfurit në perëndim, përveç disa zonave veriore në Darfurin e Veriut që mbeten nën kontrollin e ushtrisë. Ushtria sudaneze sundon mbi shumicën e 13 shteteve të mbetura në rajonet jugore, veriore, lindore dhe qendrore, përfshirë kryeqytetin, Khartum.
Që nga 15 prilli 2023, ushtria sudaneze dhe RSF-ja janë përfshirë në një luftë që ndërmjetësimet rajonale dhe ndërkombëtare nuk kanë arritur ta përfundojnë. Konflikti ka vrarë mijëra njerëz dhe ka zhvendosur miliona të tjerë.
-
Rama në Saudi, vlerësim imagjinatës arabe
Kryeministri Edi Rama foli me superlativa për botën arabe sa i takon zhvillimit në teknologji, duke folur në Riad në Forumin për Teknologjinë Inovacionin dhe Investimet. Aty ai vlerësoi vizionin e vendeve të Gjirit, duke marrë si shembull kreativitetin në shkretëtirë.
“Unë besoj nëse sot Mbretëria Saudite është një model, lidhet shumë me vizionin pjesë e të cilit është bukuria, transforimi që është fizik, është i prekshëm dhe të tregon që gjithçka është e mundur”, tha ai, duke bërë një ndarje mes atyre vendeve dhe Perëndimit.
Ajo që po përjetojmë sot në Perëndim është inercia; ajo me të cili ndeshemi në pjesën e Gjirit dhe një pjesë të tjera të botës, është imagjinata. Imagjinata ushqehet nga inovacioni, nga nevoja për të shkuar më lartë për të bërë kapërcime më të mëdha”, tha Rama. /tesheshi.com/
-
Ekstradohet sot nga Emiratet e Bashkuara Arabe ‘Cllevio’, pritet të përballet me drejtësinë në Shqipëri
Kleviol Ahmeti, i njohur me emrin artistik “Cllevio”, pritet të ekstradohet sot nga Emiratet e Bashkuara Arabe drejt Shqipërisë.
Gazetarja Dorjana Bezat raporton për Top Channel, se ekstradimi i tij do të realizohet më 8 tetor nga autoritetet e Interpolit, me destinacion Tiranën, ku reperi do të përballet me drejtësinë shqiptare.
Cllevio ndodhej i ndaluar në Dubai prej rreth tre muajsh dhe ka nënshkruar tashmë dokumentet e ekstradimit.Top Channel
-
“Një plan, dy versione”, BBC analizon marrëveshjen e Trump për Gazën dhe interpretimet: Mungesa e detajeve, dobësia e tij
Plani i presidentit amerikan Donald Trump për t’i dhënë fund luftës në Gaza dhe për të rindërtuar territorin e shkatërruar po fiton gjithnjë e më shumë momentum në arenën ndërkombëtare.
Mbështetja vjen kryesisht nga vetë Trump, por edhe nga një sërë vendesh arabe dhe islame, përfshirë Jordaninë, Egjiptin, Katarin, Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Pakistanin, Indonezinë dhe Turqinë. Edhe kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, e ka mbështetur publikisht planin, ndonëse në të përmendet një rrugë drejt shtetësisë palestineze, një ide që ai e ka kundërshtuar vazhdimisht.
Presidenti Trump ka vendosur një afat të qartë: Hamasi ka “3 deri në 4 ditë” kohë për ta pranuar ose refuzuar marrëveshjen. Nëse përgjigjja është negative, lufta do të vijojë.
Ironikisht, plani i propozuar nga Trump ngjan shumë me një iniciativë të mëparshme të presidentit Joe Biden, e cila nuk u realizua për shkak të kundërshtimeve të qeverisë izraelite, analizon BBC. Media izraelite raportoi në atë kohë se Netanyahu ndryshoi kushtet e marrëveshjes për shkak të presionit nga ekstremistët e djathtë në kabinetin e tij.
Gjithsesi, ky plan përfaqëson një moment të rëndësishëm: për herë të parë, Donald Trump po ushtron presion të drejtpërdrejtë ndaj Izraelit për të ndalur luftën. Pas përplasjes së fortë që pati me presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky, askush nuk dëshiron të jetë në vendin e gabuar përballë Trump.
Para se të largohej nga Uashingtoni, Netanyahu publikoi një video për publikun izraelit ku u shpreh se nuk ka pranuar asnjë shtet palestinez dhe se Izraeli do të “kundërshtojë me forcë” një ide të tillë. Ai tha se këtë e ka diskutuar edhe me vetë Trump, i cili, sipas tij, është në një mendje.
Dokumenti i propozuar nga Trump është i paqartë në detaje, por lë të kuptohet se pas reformimit të Autoritetit Palestinez dhe pas përmbushjes së disa kushteve, “mund të jenë krijuar rrethanat për një rrugë të besueshme drejt vetëvendosjes dhe shtetësisë palestineze, si një aspiratë legjitime e popullit palestinez.”
Kjo është pikërisht pjesa që ka ngjallur reagime të forta në Tel Aviv. Ekstremistët e djathtë në koalicionin qeverisës të Netanyahut e kanë cilësuar planin si “një kapitullim të rrezikshëm”. Ministri i Financave dhe lideri i kolonëve, Bezalel Smotrich, e krahasoi atë me Marrëveshjen e Mynihut të vitit 1938 – ku Fuqitë e Mëdha detyruan Çekosllovakinë t’i dorëzojë territorin Gjermanisë naziste.
Ndërkohë, plani parashikon qartë se asnjë palestinez nuk do të dëbohet nga Gaza, një pikë që bie ndesh me idenë e mëparshme të të ashtuquajturit “Trump Riviera”, një projekt absurd që parashikonte zhvendosjen e të gjithë popullsisë palestineze dhe ndërtimin e një qyteti luksoz për hebrenjtë.
Përtej polemikave, dokumenti aktual ka marrë mbështetje edhe nga opozita izraelite, si dhe nga disa vende perëndimore, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar.
Ministrat e Jashtëm të vendeve arabe dhe islame kanë përshëndetur planin, duke theksuar se ai ofron një “rrugë për paqe të drejtë mbi bazën e zgjidhjes me dy shtete”, ku Gaza integrohet me Bregun Perëndimor për të formuar një shtet palestinez në përputhje me të drejtën ndërkombëtare, një deklaratë që mund të interpretohet si referencë ndaj vendimit të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë për paligjshmërinë e pushtimit izraelit.
Në fund, një plan, dy interpretime krejt të ndryshme. Për Netanyahun, marrëveshja është një hap drejt fitores kundër Hamasit. Për vendet arabe, është një hap drejt shtetësisë palestineze.
Kjo paqartësi, mungesa e detajeve dhe mundësitë e shumta për bllokime gjatë procesit, e bëjnë rrugën drejt paqes ende të pasigurt.Top Channel
-
BBC analizon marrëveshjen e Trump për Gazën dhe interpretimet
Bota E Martë, 30 Shtator 2025 21:54
Plani i presidentit amerikan Donald Trump për t’i dhënë fund luftës në Gaza dhe për të rindërtuar territorin e shkatërruar po fiton gjithnjë e më shumë momentum në arenën ndërkombëtare. Mbështetja vjen kryesisht nga vetë Trump, por edhe nga një sërë vendesh arabe dhe islame, përfshirë Jordaninë, Egjiptin, Katarin, Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Pakistanin, Indonezinë dhe Turqinë.
Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu e ka mbështetur publikisht planin, ndonëse në të përmendet një rrugë drejt shtetësisë palestineze, një ide që ai e ka kundërshtuar vazhdimisht. Presidenti ka vendosur një afat të qartë: Hamasi ka “3 deri në 4 ditë” kohë për ta pranuar ose refuzuar marrëveshjen. Nëse përgjigjja është negative, lufta do të vijojë.Ironikisht plani i propozuar nga Trump ngjan shumë me një iniciativë të mëparshme të presidentit Joe Biden, e cila nuk u realizua për shkak të kundërshtimeve të qeverisë izraelite. Trump po ushtron presion të drejtpërdrejtë ndaj Izraelit për të ndalur luftën. Pas përplasjes së fortë që pati me presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky, askush nuk dëshiron të jetë në vendin e gabuar përballë Trump.
Para se të largohej nga Uashingtoni, Netanyahu publikoi një video për publikun izraelit ku u shpreh se nuk ka pranuar asnjë shtet palestinez dhe se Izraeli do të “kundërshtojë me forcë” një ide të tillë. Ai tha se këtë e ka diskutuar edhe me vetë Trump, i cili, sipas tij, është në një mendje. Dokumenti i propozuar nga Trump është i paqartë në detaje, por lë të kuptohet se pas reformimit të Autoritetit Palestinez dhe pas përmbushjes së disa kushteve, “mund të jenë krijuar rrethanat për një rrugë të besueshme drejt vetëvendosjes dhe shtetësisë palestineze, si një aspiratë legjitime e popullit palestinez.”
Kjo është pikërisht pjesa që ka ngjallur reagime të forta në Tel Aviv. Ekstremistët e djathtë në koalicionin qeverisës të Netanyahut e kanë cilësuar planin si “një kapitullim të rrezikshëm”. Ministri i Financave dhe lideri i kolonëve, Bezalel Smotrich, e krahasoi atë me Marrëveshjen e Mynihut të vitit 1938 – ku Fuqitë e Mëdha detyruan Çekosllovakinë t’i dorëzojë territorin Gjermanisë naziste.
Plani parashikon qartë se asnjë palestinez nuk do të dëbohet nga Gaza, një pikë që bie ndesh me idenë e mëparshme të të ashtuquajturit “Trump Riviera”, një projekt absurd që parashikonte zhvendosjen e të gjithë popullsisë palestineze dhe ndërtimin e një qyteti luksoz për hebrenjtë. Dokumenti aktual ka marrë mbështetje edhe nga opozita izraelite, si dhe nga disa vende perëndimore, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar.
Ministrat e Jashtëm të vendeve arabe dhe islame kanë përshëndetur planin, duke theksuar se ai ofron një “rrugë për paqe të drejtë mbi bazën e zgjidhjes me dy shtete”, ku Gaza integrohet me Bregun Perëndimor për të formuar një shtet palestinez në përputhje me të drejtën ndërkombëtare, një deklaratë që mund të interpretohet si referencë ndaj vendimit të Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë për paligjshmërinë e pushtimit izraelit.
Në fund, një plan, dy interpretime krejt të ndryshme. Për Netanyahun, marrëveshja është një hap drejt fitores kundër Hamasit. Për vendet arabe, është një hap drejt shtetësisë palestineze. Kjo paqartësi, mungesa e detajeve dhe mundësitë e shumta për bllokime gjatë procesit, e bëjnë rrugën drejt paqes ende të pasigurt. -
Zyrtari palestinez për planin e Trumpit: Ne nuk na kanë pyetur, nuk pranojmë imponime
Kur flet me Dimitri Dilanin, e kupton menjëherë pse plani i Donald Trump nuk do t’i pëlqejë palestinezëve, ose të paktën, jo plotësisht. Dilani është krahu i djathtë i Mohammed Dahlan, lideri i reformistëve të Fatahut që prej kohësh ndodhet në mërgim në Emiratet e Bashkuara Arabe.
Ashtu si shefi i tij, edhe Dilani është kritik i ashpër i Autoritetit Kombëtar Palestinez (AKP), për të cilin kërkon prej vitesh një reformim të thellë. Po aq kritik është edhe ndaj Hamasit, i cili i ka marrë Dahlan-it një pjesë të konsiderueshme të bazës së tij në Gaza. Por mbi të gjitha, ai e urren politikën e Benjamin Netanyahut ndaj palestinezëve. Ai përgjigjet nga shtëpia e tij në Jerusalemin Lindor, në një intervistë për La Repubblica.
Netanyahu ka thënë “po”, tani radha është e Hamasit…
“Gabim. Netanyahu nuk ka thënë ‘po’. Ka falënderuar, ka lavdëruar, ka kërcënuar, por nuk ka thënë asnjëherë fjalinë ‘ne e pranojmë’. Ka bërë një nga marifetet e tij të zakonshme, duke luajtur me dykuptimësinë, dhe duke zhvendosur gjithë vëmendjen e mediave dhe të popullit të tij te Hamasi. Tani duket sikur ata duhet të thonë ‘po’, edhe pse vetë ai nuk e ka bërë këtë.”
Ka ndonjë element të këtij plani që palestinezët mund ta pranojnë?
“Sigurisht që ka: përfundimi i luftës, i gjenocidit, i urisë që po na vret fëmijët. Tërheqja e trupave izraelite nga Gaza. Ajo që po them është se fakti që ky plan as nuk është diskutuar me palestinezët, nuk na lejon të japim një përgjigje të qartë.”
Por është diskutuar me vendet arabe…
“Këtu ngrini një pikë shumë të rëndësishme. Fakti që është diskutuar me vendet arabe tregon se Mahmoud Abbas dhe qeveria e tij janë bërë të parëndësishëm për komunitetin ndërkombëtar. Vendet arabe si Egjipti, Jordania, Emiratet, Arabia Saudite dhe Katari, janë ato që në këto muaj kanë mbajtur mbi supe kauzën palestineze dhe e kanë mbrojtur, duke ia imponuar edhe Europës dhe SHBA-ve. Jo Abbas dhe qeveria e tij e kotë.”
Plani kërkon një reformë rrënjësore të AKP-së…
“Këtë e kërkojmë edhe ne reformistët e Fatahut dhe shumë palestinezë të tjerë prej kohësh. Dhe tani është më urgjente se kurrë. Nëse më lejoni, ka një pikë në plan që e konsideroj thellësisht fyese dhe që konfirmon sa e parëndësishme është bërë AKP-ja.”
Na lini të hamendësojmë: Tony Blair… nuk është shumë i dashur mes palestinezëve…
“Jo. Nuk dua të ndalem te emrat. Nuk po diskutoj personin. Po diskutoj faktin se askush nuk mund të vendosë se kush duhet të ketë juridiksion mbi çështjet palestineze, përveç vetë palestinezëve. Çdo strukturë qeverisëse e përkohshme, pavarësisht se kush e drejton, duhet të miratohet nga palestinezët dhe me konsensusin e të gjitha forcave politike, përfshirë Hamasin dhe AKP-në, por jo vetëm ata. Nuk mund të pranojmë që të na imponohet një entitet kundër vullnetit tonë. Është një fyerje që një vend që e quan veten demokratik, si SHBA-të, që e propozojnë një gjë të tillë pa na ulur në tryezë. Është ç’njerëzore. Problemi është në parim, jo në emër.”
Do të pranoni që vetëm SHBA-të kishin fuqinë për ta detyruar Netanyahun të bëjë lëshime…
“SHBA-të kanë qenë për 30 vite një ndërmjetësues i njëanshëm. Fakti që e kanë diskutuar planin për ditë me Izraelin, ndërsa pala tjetër as nuk e ka marrë zyrtarisht, thotë gjithçka.”
Plani parashikon një zbatim shumë të shpejtë. Çfarë prisni të ndodhë në orët e ardhshme?
“Pres që Netanyahu të përdorë marifetet e tij të zakonshme. Të bëjë gjithçka në terren që ta bëjë këtë plan të papranueshëm për Hamasin, në Gaza dhe në Bregun Perëndimor. E kemi parë se çfarë bëri në Doha, ndaj negociatorëve që ishin mbledhur për të diskutuar një version të mëparshëm të marrëveshjes.”
Intervistë e dhënë për La Repubblica