Prej kohësh dihet se mungesa e gjumit është e dëmshme për zemrën, por shkencëtarët tani po kuptojnë saktësisht se si ndodh ky dëm.
Në një studim të ri nga Universiteti i Uppsala-s në Suedi, studiuesit zbuluan se vetëm tri net me gjumë të kufizuar, rreth katër orë në natë, shkaktojnë ndryshime në gjak që lidhen me një rrezik më të lartë për sëmundje të zemrës.
Studiuesit analizuan proteina inflamatore në gjak. Këto janë molekula që trupi i prodhon kur është nën stres ose po lufton një sëmundje. Kur këto proteina qëndrojnë të larta për një kohë të gjatë, ato mund të dëmtojnë enët e gjakut dhe të rrisin rrezikun për probleme si insuficienca kardiake, sëmundjet koronare të zemrës dhe fibrilacioni atrial (rrahje të çrregullta të zemrës).
Studimi përfshiu 16 meshkuj të rinj dhe të shëndetshëm që kaluan disa ditë në një laborator, ku çdo gjë, nga ushqimi dhe aktiviteti fizik, deri te ekspozimi ndaj dritës, u mbajt nën kontroll të rreptë.
Pjesëmarrësit ndoqën dy rutina: tri net gjumë normal (8.5 orë) dhe tri net gjumë të kufizuar (4.25 orë). Pas secilës fazë gjumi, meshkujt kryen një stërvitje të shkurtër dhe intensive me biçikletë, dhe gjaku u testua para dhe pas aktivitetit.
Studiuesit matën gati 90 proteina të ndryshme në mostrat e gjakut. Ata zbuluan se mungesa e gjumit shkaktoi një rritje të qartë të shënuesve inflamatorë të lidhur me sëmundjet e zemrës. Dhe megjithëse zakonisht stërvitja nxit proteina të shëndetshme si interleukina-6 dhe BDNF (që mbështesin shëndetin e trurit dhe zemrës), këto efekte ishin më të dobëta pas gjumit të keq.
Edhe tek të rinjtë
Ajo që bie në sy është se këto ndryshime ndodhën edhe tek të rinj të shëndetshëm, dhe pas vetëm disa netëve me gjumë të keq. Kjo është shqetësuese, duke pasur parasysh se gjumi i dobët ndodh shpesh tek të rriturit, dhe rreth një në katër njerëz punon me turne që i prishin ritmet e gjumit.
Studiuesit gjithashtu zbuluan se ora e ditës kur merret gjaku ka rëndësi: nivelet e proteinave ndryshonin mes mëngjesit dhe mbrëmjes, dhe akoma më shumë kur gjumi ishte i kufizuar. Kjo tregon se gjumi ndikon jo vetëm në përmbajtjen e gjakut, por edhe në kohën kur këto ndryshime janë më të dukshme.
Edhe pse jeta moderne na nxit shpesh ta sakrifikojmë gjumin për punë, shoqëri apo kohë në ekran, studime si ky na kujtojnë se trupi i regjistron këto zgjedhje, qetësisht, kimikisht dhe pa kompromise. / The Conversation – Syri.net