pamje nga nenshkrimi i marreveshjes
MALAJZI- Tailanda dhe Kamboxhia kanë nënshkruar një marrëveshje të zgjeruar armëpushimi në prani të Presidentit të Shteteve të Bashkuara Donald Trump në Kuala Lumpur të Malajzisë, duke u bazuar në një marrëveshje që i dha fund luftimeve vdekjeprurëse kufitare në korrik.
Kryeministri kamboxhian Hun Manet dhe kryeministri tajlandez Anutin Charnvirakul nënshkruan marrëveshjen të dielën në kuadër të samitit të Shoqatës së Kombeve të Azisë Juglindore (ASEAN) në Kuala Lumpur, menjëherë pas mbërritjes së Trump.
“Ne bëmë diçka që shumë njerëz thanë se nuk mund të bëhej”, tha Trump, i cili bashkë-nënshkroi marrëveshjen së bashku me kryeministrin malajzian, Anwar Ibrahim, pritës të samitit, ndërsa bënte udhëtimin e tij të parë në Azi që nga kthimi në Shtëpinë e Bardhë.
Anutin i Tajlandës tha se marrëveshja krijon “thelbësin për një paqe të qëndrueshme”, ndërsa kryeministri kamboxhian Hun e quajti atë një “ditë historike”.
Tarifat e përdorura si kërcënim
Marrëveshja bazohet në një armëpushim të arritur tre muaj më parë kur Trump përdori kërcënimin e tarifave më të larta kundër të dy vendeve për t’i bindur ato të përfundonin pesë ditë luftimesh që rezultuan në dhjetëra vdekje dhe zhvendosjen e qindra mijëra njerëzve.
Faza e parë e marrëveshjes përfshin lirimin e 18 ushtarëve kamboxhianë nga Tajlanda dhe heqjen e armëve të rënda nga rajoni kufitar, me trupa malajziane që do të vendosen për të siguruar që luftimet të mos rifillojnë.
Territori përgjatë kufirit 800 km (500 milje) midis Tajlandës dhe Kamboxhias është diskutuar për dekada të tëra.
Pas nënshkrimit të marrëveshjes së armëpushimit të dielën, Trump nënshkroi marrëveshje të ndara ekonomike me Kamboxhian dhe Tajlandën, duke përfshirë një marrëveshje mbi tregtinë reciproke me Phnom Penh dhe një marrëveshje mbi mineralet kritike me Bangkokun.
Anwar i Malajzisë, i cili ishte gjithashtu i pranishëm në nënshkrim, vlerësoi marrëveshjen gjatë fjalës së tij hapëse në samit, duke thënë se “na kujton se pajtimi nuk është lëshim, por një akt guximi”.
Tajlandezët janë të kujdesshëm
Duke raportuar nga Sa Kaeo, Tajlandë, Tony Cheng i Al Jazeera tha se marrëveshja e nënshkruar të dielën në thelb përforcoi “marrëveshjet që janë bërë tashmë”.
Trupat malajziane ishin menduar të dislokoheshin sipas marrëveshjes fillestare të paqes të nënshkruar në korrik, por ende nuk kishin mbërritur, tha ai.
Ai tha se, ndërsa tajlandezët mirëpritën “çdo lloj lëvizjeje drejt paqes”, ata e shihnin marrëveshjen si “fillimin e fundit” të konfliktit, në vend që ta përshëndetnin atë si zgjidhjen e mosmarrëveshjes në vetvete.
«Djalli do të fshihet në detajet e kësaj marrëveshjeje», tha ai.
Ai tha se ushtria tajlandeze kishte punuar për të pastruar disa zona kufitare të diskutueshme, në të njëjtën kohë që disa fshatra kishin ndërtuar strehimore të reja kundër bombave në javët e fundit.
“Pra, njerëzit këtu janë ende të shqetësuar nëse kjo mund të shkojë në të dyja drejtimet,” tha ai.