Presidenti amerikan Donald Trump së fundi pretendoi se përdorimi i paracetamolit gjatë shtatzënisë po ndikon në rritjen e rasteve të autizmit dhe u sugjeroi grave shtatzëna të “durojnë” dhimbjen ose ethet. Kjo deklaratë shkaktoi shqetësim global, por nuk mbështetet nga prova shkencore. Studimi mbi gati 2.5 milionë lindje në Suedi (1995–2019), i publikuar në vitin 2024, nuk gjeti asnjë lidhje mes përdorimit të paracetamolit gjatë shtatzënisë dhe rrezikut për autizëm.
Duke përdorur regjistrat shëndetësorë kombëtarë të Suedisë, ndër më të plotët në botë, studiuesit analizuan përdorimin e paracetamolit në rreth 7.5% të shtatzënive dhe ndoqën zhvillimin neurologjik të fëmijëve deri në 26 vjeç. Fillimisht, të dhënat treguan se fëmijët e ekspozuar kishin gjasa pak më të larta për diagnoza të autizmit, ADHD ose paaftësi intelektuale, në përputhje me studime të mëparshme.
Por kur u përdor krahasimi mes vëllezërve e motrave, mbi 45,000 çifte ku të paktën njëri kishte autizëm, lidhja u zhduk plotësisht. Sipas studiuesve, kjo tregon se faktorët familjarë, gjenetikë ose shëndetësorë shpjegojnë dallimet dhe jo ilaçi vetë. Një studim i ngjashëm në Japoni, ku përdorimi i paracetamolit gjatë shtatzënisë është shumë më i lartë (gati 40%), arriti në të njëjtin përfundim.
Studimet më të hershme kishin kufizime: kampione më të vogla, të dhëna më të pakta dhe kontroll të pamjaftueshëm për faktorë ngatërrues. Për shembull, gratë që marrin paracetamol shpesh vuajnë nga migrena, dhimbje kronike, ethe ose infeksione serioze, gjendje që lidhen vetë me rrezikun për çrregullime neurozhvillimore. Këto mund të krijojnë lidhje të rreme shkak-pasojë.
Çfarë do të thotë kjo për gratë shtatzëna? Injorimi i dhimbjes ose etheve nuk është i sigurt. Temperatura e lartë mund të rrisë komplikacionet për nënën dhe fëmijën. Prandaj, organizata profesionale si Kolegji Amerikan i Obstetërve dhe Gjinekologëve dhe Agjencia Britanike e Rregullatorëve të Barnave vazhdojnë ta rekomandojnë paracetamolin si zgjedhjen më të sigurt për lehtësimin e dhimbjes dhe uljen e etheve gjatë shtatzënisë, kur përdoret në dozën më të ulët efektive dhe vetëm kur është e nevojshme. – The Conversation – Syri.net