Po mësojmë gjithnjë e më shumë mbi mënyrën se si pjesë të ndryshme të trupit tonë janë të ndërlidhura dhe ndikojnë te njëra-tjetra, dhe një studim i ri hedh dritë mbi një marrëdhënie interesante mes baktereve të zorrëve dhe rrezikut të pagjumësisë.
Hulumtimet e realizuara nga shkencëtarë nga Kina dhe SHBA-ja sugjerojnë se pagjumësia mund të lidhet, të paktën pjesërisht, me mikrobet e sistemit tretës, raporton Danas.rs. Për më tepër, kjo lidhje duket të jetë dypalëshe: gjumi i dobët mund të çojë në prishjen e ekuilibrit të baktereve të zorrëve, duke krijuar një rreth vicioz që e bën edhe më të vështirë tejkalimin e çrregullimeve të gjumit. Sipas Science Alert, këto gjetje hapin një fushë të re për kërkime dhe mund të çojnë drejt zhvillimit të trajtimeve të reja për pagjumësinë.
Një ekip shkencëtarësh i udhëhequr nga psikiatri Shangjun Shi i Universitetit Mjekësor të Nanjingut përdori një metodë statistikore të njohur si randomizimi Mendelian, e cila analizon variacionet gjenetike për të përcaktuar nëse një faktor ndikon realisht në një tjetër. Në këtë rast, u studiuan të dhënat gjenetike dhe shëndetësore të më shumë se 400,000 personave. Rezultatet treguan disa lidhje të qarta: disa lloje bakteresh ishin të lidhura me rritjen e rrezikut të pagjumësisë, ndërsa disa të tjera u dukën se e ulin atë. Lidhja më e fortë u vu re me bakteret e grupit Clostridium innocuum, të cilat në shumicën e rasteve nuk janë të rrezikshme, por mund të kontribuojnë te çrregullimet e gjumit tek disa individë.
“Ne identifikuam gjithsej 14 lloje bakteriale të lidhura pozitivisht me pagjumësinë dhe 8 që ishin të lidhura negativisht. Gjithashtu vumë re se pagjumësia mund të ndikojë në 19 taksa të ndryshme mikrobike”, thanë autorët e studimit. Kjo konfirmon ekzistencën e një marrëdhënieje të ndërlikuar mes zorrëve dhe gjumit, e cila funksionon në të dyja drejtimet. Shkencëtarët kanë pranuar prej kohësh ekzistencën e “boshtit zorrë-tru”, një sistem komunikimi biologjik i cili lidhet me nivelet e stresit, sëmundjet neurodegjenerative dhe gjendje si autizmi apo ADHD.
Sipas studiuesve, reaksionet kimike që disa baktere nxisin ose ndalojnë mund të shpjegojnë pjesërisht këto gjetje. Megjithatë, ata theksojnë se kjo është vetëm faza e parë e kërkimeve dhe nevojiten më shumë studime në popullata më të larmishme, pasi pjesëmarrësit në këtë analizë ishin kryesisht me prejardhje evropiane. Përveç baktereve të zorrëve, faktorë të tjerë si stresi në punë, zakonet ushqimore dhe përdorimi i alkoolit luajnë gjithashtu një rol të rëndësishëm në rrezikun e pagjumësisë.
E ardhmja e trajtimit të pagjumësisë mund të shënojë një kthesë të re falë këtyre gjetjeve. Shkencëtarët po shqyrtojnë mundësinë e zhvillimit të probiotikëve dhe prebiotikëve të personalizuar për të ndihmuar pacientët me çrregullime gjumi. Një tjetër opsion është transplanti i mikrobiotës së zorrëve, një qasje që tashmë po studiohet për sëmundje të tjera dhe që mund të ketë aplikime edhe në fushën e shëndetit mendor dhe gjumit.
“Në përgjithësi, efektet bidirektive të pagjumësisë në mikrobiotën e zorrëve dhe anasjelltas përfaqësojnë një marrëdhënie komplekse që përfshin rregullimin imunitar, proceset inflamatore, çlirimin e neurotransmetuesve dhe rrugë të tjera molekulare dhe qelizore”, përfundojnë studiuesit.