Shqipëria e parafundit në Europë për produktivitetin e punës
Shqipëria edhe vitin e kaluar kishte nivelin më të ulët të produktivitetit të punës në rajon dhe një ndër më të ulëtit në Europë.
Sipas të dhënave nga Organizata Ndërkombëtare e Punës (ILO), raporton revista Monitor.
Prodhimi i Brendshëm Bruto për orë pune në Shqipëri vitin e kaluar vlerësohej në 16.5 dollarë ndërkombëtarë.
Hendeku me vendet e tjera të rajonit ende mbetet i konsiderueshëm.
Krahasimi me vendet e rajonit
Mes vendeve të rajonit, Shqipëria paraprihet nga:
Bosnje-Hercegovina, me 26.5 dollarë,
Serbia, me 28.8 dollarë,
Maqedonia e Veriut, me 33.6 dollarë,
Mali i Zi, me 37.5 dollarë.
Statistikat e ILO nuk japin informacion për Kosovën.
Në gjithë kontinentin europian, Shqipëria lë pas vetëm Moldavinë.
Pse është kaq i ulët produktiviteti?
Faktorët kryesorë janë:
mungesa e investimeve në teknologji dhe automatizim,
niveli i ulët i inovacionit,
cilësia e dobët e kapitalit njerëzor, pra aftësitë e fuqisë punëtore.
Ndikim kanë edhe struktura e ekonomisë dhe pesha e lartë e sektorëve me vlerë të ulët të shtuar për njësi kohe pune.
Modelet botërore
Shtetet me produktivitetin më të lartë të punës janë:
Luksemburgu, me 166.1 dollarë në orë,
Irlanda, me 139.1 dollarë në orë,
Norvegjia, me 123.6 dollarë në orë.
Pengesat e brendshme në Shqipëri
Në Shqipëri, kostoja e ulët e punës dhe informaliteti i lartë nuk kanë nxitur investime serioze në teknologji.
Pagat e ulëta kanë bërë që ndërmarrjet të mos ndiejnë presion për automatizim dhe modernizim.
Në vitet e fundit, ka një ndikim pozitiv nga rritja e turizmit dhe ulja e peshës së fasonerisë në ekonomi, por vendi mbetet shumë prapa.
Forca e punës dhe arsimi, pika të dobëta
Një tjetër problem madhor është cilësia e fuqisë punëtore.
Rënia e cilësisë së arsimit,
mospërputhja mes ofertës dhe kërkesës,
emigracioni i lartë i të rinjve,
të gjitha këto kanë ndikuar negativisht aftësinë e tregut të punës për të gjeneruar produktivitet më të lartë.
Produktiviteti dhe pagat, një lidhje e drejtpërdrejtë
Përmirësimi i produktivitetit të punës është i lidhur ngushtë me nivelin e pagave. Produktiviteti i ulët nuk krijon mundësi reale për paga të larta, ndaj përmirësimi i tij është thelbësor për rritjen e mirëqenies së vendit.
Nga ana tjetër, rritja e shpejtë e pagave rrit presionin mbi bizneset për të investuar në teknologji e inovacion, në mënyrë që të ruajnë konkurrueshmërinë.