Goditje politike për Benjamin Netanyahu, tërhiqet nga koalicioni një parti kyçe, qeveria humb shumicën

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, ka pësuar një goditje të madhe politike të mërkurën, pasi një partner kyç qeverisës njoftoi tërheqjen nga koalicioni i tij. Ky zhvillim e lë Netanyahun me një qeveri pakice në parlament, ndërsa vendi përballet me një mori sfidash të rëndësishme.
Partia ultra-ortodokse Shas, një forcë me ndikim thelbësor në politikën izraelite, njoftoi se po largohej nga koalicioni qeverisës për shkak të mosmarrëveshjeve rreth një ligji të propozuar. Ky ligj do të sanksiononte përjashtime të gjera nga rekrutimi ushtarak për votuesit e saj, një çështje që ka ndezur debate të forta në vend. Kjo është partia e dytë ultra-ortodokse që tërhiqet nga qeveria këtë javë, pas vendimit të ngjashëm të partisë United Torah Judaism.
“Në këtë situatë aktuale, është e pamundur të ulesh në qeveri dhe të jesh partner në të,” tha ministri i kabinetit të Shas, Michael Malkieli, duke njoftuar vendimin e partisë.
Sapo dorëheqjet të bëhen zyrtare, koalicioni i Netanyahut do të ketë vetëm 50 vende në parlamentin me 120 vende. Megjithatë, Shas theksoi se nuk do ta minojë koalicionin nga jashtë dhe mund të votojë me të për disa legjislacione. Ky “litar shpëtimi” i jep Netanyahut një shans për të manovruar, ndonëse e bën të pamundur qeverisjen e lehtë. Ai ka një dritare prej 48 orësh përpara se dorëheqjet të bëhen zyrtare, duke i dhënë vetes një mundësi të fundit për të shpëtuar qeverinë.
Implikimet politike dhe rreziku i përçarjes
Paqëndrueshmëria politike vjen në një kohë thelbësore për Izraelin, ndërsa po negocion me Hamasin mbi kushtet e një propozimi për armëpushim të mbështetur nga SHBA-të. Edhe pse vendimi i Shas nuk pritet të prishë bisedimet, ai shton presionin mbi Netanyahun për të qetësuar aleatët e tij të tjerë të së djathtës ekstreme, të cilët kundërshtojnë ashpër një fund të luftës 21-mujore në Gaza për sa kohë që Hamasi mbetet i paprekur.
Me një koalicion në përçarje, Netanyahu do të duhet të balancojë kërkesat e ndryshme të aleatëve të tij, por ai ende mund të ecë përpara me një marrëveshje armëpushimi sapo të arrihet.
Çështja e ndjeshme e rekrutimit ushtarak
Largimi i partive ultra-ortodokse thekson thellësinë e përçarjes shoqërore në Izrael mbi çështjen e rekrutimit ushtarak. Shërbimi ushtarak është i detyrueshëm për shumicën e izraelitëve hebrenj, por burrat ultra-ortodoksë kanë pasur përjashtime prej dekadash. Kjo pabarazi është thelluar ndjeshëm që nga fillimi i luftës në Gaza, me rritjen e nevojës për fuqi punëtore ushtarake dhe numrin e madh të ushtarëve të vrarë.
Ultra-ortodoksët argumentojnë se studimi i tyre i teksteve të shenjta hebraike është një shërbim thelbësor për kombin dhe kanë frikë se rekrutimi i detyrueshëm do të dobësonte lidhjen e besimtarëve me besimin. Nga ana tjetër, shumica e izraelitëve hebrenj e shohin përjashtimin si të padrejtë, veçanërisht kur ai shoqërohet me pagesa bujare qeveritare për shumë burra ultra-ortodoksë.
Pa një marrëveshje për një ligj të ri, Netanyahu tani do të përballet me një sfidë të vështirë për të ruajtur stabilitetin e tij politik, duke iu afruar edhe pushimeve verore të ligjvënësve. AP