Serbia do të jetë vend i parë në botë që do të testojë një vaksinë eksperimentale kundër kancerit, Enteromix, e zhvilluar në Rusi nga Qendra për Kërkime Mjekësore dhe Radiologjike në Moskë. Vaksina është e personalizuar, duke kombinuar materialin gjenetik të pacientit me indin tumoral, dhe synon trajtimin e metastazave të shkaktuara nga melanoma ose kanceri i zorrës së trashë.
Ministri serb për Bashkëpunim Ekonomik, Nenad Popović, njoftoi se doza e parë do të prodhohet në Spitalin Torlak në Beograd, me administrim të planifikuar nga viti 2026, dhe do të jetë e disponueshme jo vetëm për pacientët vendas, por edhe për qytetarë nga vendet e tjera evropiane.
Projekti vjen pas një marrëveshjeje direkte mes presidentëve Vladimir Putin dhe Aleksandar Vuçiç, dhe një delegacion rus tashmë ka vizituar Beogradin për të inspektuar ambientet spitalore. Një ekip mjekësh serbë do të udhëtojë drejt Moskës për trajnim dhe pjesëmarrje në fazat klinike në institutet Gamaleya dhe Gertsen.
Vaksina Enteromix përdor katër viruse të padëmshme që shkatërrojnë pjesërisht masën tumorale dhe forcojnë sistemin imunitar, me efekte anësore minimale. Megjithatë, komuniteti shkencor ndërkombëtar mbetet skeptik, pasi deri tani rezultatet pozitive janë regjistruar vetëm në kafshë, ndërsa provat klinike me njerëz filluan vetëm në qershor 2025.
Projekti gjithashtu ka dimensione politike dhe gjeopolitike, duke reflektuar lidhjet e ngushta të Serbisë me Rusinë dhe sfidat e vendit në sektorin energjetik, ndërsa Serbia aspiron integrimin në Bashkimin Evropian. Ky zhvillim shënon një kapitull të ri në “diplomacinë e vaksinave”, duke pasur parasysh përvojën e Serbisë gjatë pandemisë së COVID-19 me vaksinën Sputnik V.
