Tag: tremujorin

  • Lista e turpit e BE-së/ Tregtia lulëzon me Rusinë pavarësisht sanksioneve

    Lista e turpit e BE-së/ Tregtia lulëzon me Rusinë pavarësisht sanksioneve

    Nga Daniel Puskepeleitis, BILD

    Që nga fillimi i luftës ndaj Ukrainës më shumë se tre vjet më parë, BE-ja ka miratuar shumë pako sanksionesh kundër Rusisë. Megjithatë, tregtia midis këtij vendi dhe shteteve anëtare të BE-së vazhdon ende.

    Presidentja e Komisionit, Ursula von der Leyen, njoftoi së fundmi se dëshiron të përshpejtojë ndalimin e importit të naftës dhe gazit. Sanksione të tjera janë duke u përgatitur.

    Por, kush vazhdon të marrë ende naftë dhe gaz nga Rusia? Dhe cilat mallra tregtohen më shpesh?

    Kush vazhdon të marrë naftë dhe gaz nga Rusia?

    Sipas Institutit të Ekonomisë Gjermane (IW), shtetet anëtare të BE-së importuan në tremujorin e parë të vitit 2025 mallra nga Rusia në vlerë prej 8.7 miliardë eurosh. Për krahasim: në tremujorin e parë të vitit 2021 vlera ishte 30.6 miliardë euro, ndërsa në të njëjtën periudhë të vitit 2022 ishte madje 63 miliardë euro. “Arsyeja ishte rritja e ndjeshme e çmimeve të naftës dhe gazit,” shpjegon ekspertja e tregtisë së jashtme e IW-së, Samina Sultan.

    Të shumta janë shtetet e BE-së që tashmë nuk marrin më lëndë djegëse fosile nga Rusia – me disa përjashtime (sidomos Hungaria dhe Sllovakia, por edhe Franca dhe Spanja).

    Sipas IW-së, importi i gazit natyror në BE ishte 4.4 miliardë euro në tremujorin e parë të vitit 2025. Në të njëjtën kohë, importi i gazit natyror është më shumë se gjysmë i reduktuar krahasuar me vitin 2021.

    Sa i përket naftës, vlera e tregtisë ishte ende 1.4 miliardë euro – një rënie prej pothuajse 93%! Megjithatë, gazi dhe nafta mbeten ende ndër pesë mallrat më të importuara.

    Mallrat më të kërkuara:

    ► Fertilizuesit (plehrat kimike): Për shkak se janë relativisht të lirë dhe deri tani nuk janë prekur nga sanksione ose tarifa, pjesa e importit ka mbetur thuajse e pandryshuar. Në tremujorin e parë të vitit 2025, 549.95 milionë euro u shpenzuan për import nga vendet e BE-së drejt Rusisë.

    ► Hekuri dhe çeliku: U importuan 725 milionë euro, kryesisht nga Italia, Belgjika dhe Çekia.

    ► Nikeli: U importua me vlerë prej 261 milionë eurosh.

    Tregtia vazhdon edhe në drejtim të kundërt

    Megjithatë, tregtia funksionon edhe nga BE-ja drejt Rusisë. “BE-ja importon pak më shumë sesa eksporton,” shpjegon ekonomistja Sultan. Në tremujorin e parë të vitit 2025, mallra me vlerë 7,9 miliardë euro u dërguan në Rusi, kryesisht makina dhe produkte farmaceutike. Për krahasim, në vitin 2021 kjo shumë ishte 21,3 miliardë euro.

    Gjermania përfiton më shumë nga eksporti

    Shpenzimet për importin nga Rusia gjatë gjithë vitit 2024 ishin 1,8 miliardë euro, ndërsa të ardhurat nga eksporti arritën në 7,6 miliardë euro. Sipas një sondazhi të fundit të INSA-s, shumica e gjermanëve mbështesin ndërprerjen e plotë të importit të naftës dhe gazit në BE.

  • Paga mesatare bruto shkon në 84 mijë lekë! Bankierët dhe IT, profesionet më të paguara këtë vit

    Paga mesatare bruto shkon në 84 mijë lekë! Bankierët dhe IT, profesionet më të paguara këtë vit

    Paga mesatare në vend arriti në gati 84 mijë lekë në tremujorin e dytë të vitit. Të dhënat nga Instituti i Statistikave tregojnë se ajo është rritur me 1 mijë 696 lekë krahasuar me tremujorin e parë dhe me 8 mijë e 792 lekë me një vit më parë.
    Kontributin kryesor në këtë rritje rezulton ta ketë dhënë administrata publike. Rritja më e madhe e pagës, ishte në profesionin e Forcave të armatosura dhe Specialistë me arsim të lartë, me një rritje përkatësisht prej 23.2 për qind dhe 13.6 për qind.
    “Ajo që po ndodh është kjo: Nga njëra anë ne kemi qeverinë që bën shumë zhurmë për rritjen e pagave dhe pjesën më të madhe të shoqërisë që ndjen pak efekte. Rritja e pagës mesatare në këto nivele është hiçgjë. Do ta përmblidhja si “shumë zhurmë për hiçgjë”, shprehet Klajdi Bregu.
    Zhurma më e madhe se të hollat po hyjnë në xhepa pohohet edhe nga Alberta, një re e punësuar që shpreson në pasjen e një page 900 euro.
    Të dhënat nga Instituti i Statistikave tregojnë se veçse anemike, rritja e pagës mesatare po shoqërohet nga një thellim i hendekut mes profesioneve të ndryshme. Të dhënat nga INSTAT tregojnë se gati gjysma e të punësuarve në vend kanë paga nga 40 mijë e deri në 95 mijë lekë bruto. Duke i hequr sigurimet shoqërore dhe ato shëndetësor, ato që individ merr nuk e kalojnë vlerën e 76 mijë lekëve.
    “Rritja ka ardhur kryesisht si pasojë e politikës së ndërmarrë nga qeveria për të rritur pagat me qëllim frenimin e emigrimit. Gjithashtu sot tregu i punës po vuaj për punonjës ndaj rriten pagat. Po këto hendeqe veç shtetit dhe privatit nuk i bëjnë mirë tregut”, shprehet Emian Muçaj.
    Profesionet me pagë mesatare më të lartë se mesatarja kombëtare në tremujorin e dytë të vitit ishin menaxherë, ligjvënës, drejtorë ekzekutivë dhe specialistë me arsim të lartë.

  • Zbuloni grup profesionet që paguhen më shumë, ja paga mujore

    Zbuloni grup profesionet që paguhen më shumë, ja paga mujore

    Paga mesatare në vend arriti në gati 84 mijë lekë në tremujorin e dytë të vitit. Të dhënat nga Instituti i Statistikave tregojnë se ajo është rritur me 1 mijë 696 lekë krahasuar me tremujorin e parë dhe me 8 mijë e 792 lekë me një vit më parë.
    Kontributin kryesor në këtë rritje rezulton ta ketë dhënë administrata publike. Rritja më e madhe e pagës, ishte në profesionin e Forcave të armatosura dhe Specialistë me arsim të lartë, me një rritje përkatësisht prej 23.2  për qind dhe 13.6 për qind.
    “Ajo që po ndodh është kjo: Nga njëra anë ne kemi qeverinë që bën shumë zhurmë për rritjen e pagave dhe pjesën më të madhe të shoqërisë që ndjen pak efekte. Rritja e pagës mesatare në këto nivele është hiçgjë. Do ta përmblidhja si “shumë zhurmë për hiçgjë”, shprehet Klajdi Bregu.
    Zhurma më e madhe se të hollat po hyjnë në xhepa pohohet edhe nga Alberta, një re e punësuar që shpreson në pasjen e një page 900 euro.
    Të dhënat nga Instituti i Statistikave tregojnë se veçse anemike, rritja e pagës mesatare po shoqërohet nga një thellim i hendekut mes profesioneve të ndryshme. Të dhënat nga INSTAT tregojnë se gati gjysma e të punësuarve në vend kanë paga nga 40 mijë e deri në 95 mijë lekë bruto. Duke i hequr sigurimet shoqërore dhe ato shëndetësor, ato që individ merr nuk e kalojnë vlerën e 76 mijë lekëve.
    “Rritja ka ardhur kryesisht si pasojë e politikës së ndërmarrë nga qeveria për të rritur pagat me qëllim frenimin e emigrimit. Gjithashtu sot tregu i punës po vuaj për punonjës ndaj rriten pagat. Po këto hendeqe veç shtetit dhe privatit nuk i bëjnë mirë tregut”, shprehet Emian Muçaj.
    Profesionet me pagë mesatare më të lartë se mesatarja kombëtare në tremujorin e dytë të vitit ishin menaxherë, ligjvënës, drejtorë ekzekutivë dhe specialistë me arsim të lartë

  • Tremujori i dytë, papunësia në vendnumëro

    Tremujori i dytë, papunësia në vendnumëro

    Shkalla e papunësisë mbeti e njëjtë ne tremujorin e dytë të vitit 2025 në krahasim me të njëjtën periudhe të vitit të kaluar edhe pse ekonomia po përballet me vende të paplotësuara të punës. Sipas të dhënave të sotshme të INSTAT shkalla zyrtare e papunësisë për popullsinë 15 vjeç e lart është 8,5 %.Ky tregues është ulur me 0,1 pikë përqindje nga tremujori i mëparshëm, ndërsa në raport me të njëjtin tremujor të një viti më parë ka mbetur i pandryshuar.Shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës, për popullsinë 15–64 vjeç, është 76,2% në tremujorin e dytë 2025. Ky tregues është rritur me 0,6 pikë përqindje krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2024, ndërsa për tremujorin e parë 2025 është ulur me 0,5 pikë përqindje.Për gratë, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 70,1%, ndërsa për burrat ky tregues është 82,6%. Për burrat, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 12,5 pikë përqindje më e lartë sesa për gratë.Krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2024, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës për gratë është rritur me 0,9 pikë përqindje, dhe për burrat me 0,3 pikë përqindje.Gjatë tremujorit të dytë të vitit 2025, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës për të rinjtë e moshës 15-29 vjeç është 51,5%. Ky tregues është ulur me 3,0 pikë përqindje si në tremujorin e dytë të vitit 2024, ashtu edhe me tremujorin e mëparshëm.Për popullsinë 30-64 vjeç, në tremujorin e dytë 2025, shkalla e pjesëmarrjes në forcat e punës është 85,4%.Gjatë tremujorit të dytë të vitit 2025, shkalla e punësimit për popullsinë 15 vjeç e lart është 58,4%. Numri i të punësuarve për popullsinë 15 vjeç e lart, nga tremujori i dytë i vitit 2024 në tremujorin e dytë 2025 është ulur me 0,9%.Në terma vjetorë, punësimi është ulur me 7,5% në sektorin e bujqësisë dhe me 3,8% në sektorin e industrisë, ndërsa është rritur me 6,2% në sektorin e shërbimeve. Krahasuar me tremujorin e mëparshëm, në tremujorin e dytë 2025, punësimi për popullsinë 15 vjeç e lart është rritur me 0,2%.Punësimi ulet me 1,1% në sektorin e bujqësisë dhe me 1,2% në sektorin e industrisë, ndërsa është rritur me 1,8% në sektorin e shërbimeve.Shkalla e punësimit për burrat e grup-moshës 15-64 vjeç është 75,7%, ndërsa për gratë është 62,6%. Krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2024, shkalla e punësimit është rritur për burrat me 0,7 pikë përqindje dhe për gratë me 0,2 pikë përqindje.Në tremujorin e dytë të vitit 2025 shkalla e punësimit të të rinjve është 43,7%. Krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2024, shkalla e punësimit të të rinjve është ulur me 0,7 pikëpërqindje dhe në krahasim me tremujorin e parë 2025 është ulur me 1,0 pikë përqindje. Për popullsinë 30- 64 vjeç, në tremujorin e dytë 2025, shkalla e punësimit është 78,4%.Në tremujorin e dytë të vitit 2025, shkalla zyrtare e papunësisë është 7,5% për burrat dhe 9,8% për gratë. Krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2024, shkalla e papunësisë është rritur me 0,7 pikë përqindje për gratë, ndërsa është ulur me 0,5 pikë përqindje për burrat.Shkalla e papunësisë për të rinjtë 15–29 vjeç është 15,1%. Krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2024, ky tregues është ulur me 3,3 pikë përqindje, dhe në krahasim me tremujorin e parë të vitit 2025 është ulur me 2,8 pikë përqindje.Në tremujorin e dytë të vitit 2025, 17,4% e popullsisë ekonomikisht joaktive në moshë pune (15–64 vjeç) është e angazhuar për të përmbushur detyrat shtëpiake, 10,8% është në pension ose pension të parakohshëm, ndërsa 15,1% është në paaftësi të përhershme për punë.Gjithashtu, 2,3% e popullsisë ekonomikisht joaktive në këtë grupmoshë deklaron se nuk po kërkon punë pasi beson se nuk ka punë të disponueshme, dhe për këtë arsye klasifikohet si të papunë të dekurajuar.Të rinjtë e moshës 15-29 vjeç që deklaruan se janë nxënës/studentë ose në trajnim përbëjnë 72,8% të të rinjve ekonomikisht jo-aktivë. Ndër të rinjtë e moshës 15-29 vjeç ekonomikisht jo-aktivë, 0,9% klasifikohen si të papunë të dekurajuar.Në popullsinë e moshës 30-64 vjeç, ky grup përbën 14,6% të popullsisë ekonomikisht jo-aktive të kësaj grupmoshe.  Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Administrata publike shtysë për rritjen e pagës mesatare me 11.7% në 3-mujorin e dytë

    Administrata publike shtysë për rritjen e pagës mesatare me 11.7% në 3-mujorin e dytë

    Rritja e pagave në administratën publike ndikoi ritmet mesatare të pagës bruto në të gjithë ekonominë edhe në tremujorin e dytë të vitit 2025.
    Sipas të dhënave të sotshme të INSTAT gjatë tremujorit të prill-qershor 2025, paga mesatare mujore bruto për një të punësuar me pagë në Shqipëri ishte 83.906 lekë, me një rritje prej 11,7%, krahasuar me tremujorin e dytë 2024 dhe 2% në krahasim me tremujorin e parë të vitit 2025.
    Aktivitetet ekonomike me pagë mesatare më të lartë se mesatarja  kombëtare ishin Aktivitetet Financiare dhe të Sigurimit, Informacioni dhe komunikacioni.
    Krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2024 rritja më e madhe e pagës, ishte në aktivitetin e Administratës publike, sigurimi social i detyrueshëm, arsimi, shëndetësia dhe aktivitetet e punës sociale me një rritje prej 16,9%.
    Rritja më e vogël ishte në Aktivitetet financiare dhe të sigurimit me rreth 5,3%.
    Profesionet me pagë mesatare më të lartë se mesatarja kombëtare ishin  Menaxherë, Ligjvënës, Drejtorë ekzekutivë dhe specialistë me arsim të lartë (profesionistë).
    Krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2024 rritja më e madhe e pagës, ishte në profesionin e Forcave të armatosura dhe Specialistë me arsim të lartë, me një rritje përkatësisht prej 23,2% dhe 13,6%.
    Rritja më e vogël ishte në profesionin e Menaxherë, Ligjvënës, Drejtorë ekzekutivë me rreth 8,8%.
    Sipas të dhënave, gjatë kësaj periudhe është vërejtur një ulje e numrit të punonjësve me pagë minimale dhe një rritje e numrit të punonjësve me paga më të larta. Shpërndarja aktuale është më e balancuar dhe më e përqendruar në kategoritë mesatare dhe të larta të pagës.
    Në llogaritjen e pagës mesatare mujore bruto përfshihen vetëm numri i të punësuarve kontribuues me pagë të cilët punojnë 18 apo më shumë ditë gjatë muajit referencë. Këta kontribuues i përkasin të gjithë aktiviteteve ekonomike përfshi dhe aktivitetin e bujqësisë, pyjeve dhe peshkimit që deklarohen në Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve.
    Paga mesatare mujore bruto përbëhet nga shtesa mbi pagë për funksione drejtuese, shtesa mbi pagë për vjetërsi në punë, shtesa mbi pagë për vështirësi në punë.

    Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
    Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Shqipëria kryeson Europën për rritjen e netëqëndrimeve turistike për tremujorin e dytë të 2025

    Shqipëria kryeson Europën për rritjen e netëqëndrimeve turistike për tremujorin e dytë të 2025

    Agjencia e Statistikave Europiane ka publikuar së fundmi të dhënat lidhur me netëqëndrimet turistike për tremujorin e dytë të vitit. Sipas statistikave, gjatë kësaj periudhe në kontinent janë realizuar 826.1 milionë netëqëndrime në akomodimet turistike të BE-së. Kjo përbën një rritje prej 40.2 milionë netësh (+5.1%) krahasuar me tremujorin e dytë të vitit 2024. Rritja është vërejtur në nivel të BE-së dhe në të gjitha shtetet për të cilat kishte të dhëna të disponueshme.
    Po si paraqitet situata në Shqipëri?
    Sipas të dhënave, gjatë këtyre tre muajve në vend janë regjistruar rreth 2.3 milionë netëqëndrime, me një rritje prej 32.5% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Nga kjo shifër, rreth 1.7 milionë netëqëndrime janë realizuar nga turistët e huaj dhe 569 mijë nga turistët vendas. Shqipëria rezulton të jetë shteti me rritjen më të madhe në Europë dhe rajon për këtë tremujor, në krahasim me vitin e kaluar.
    Në rajon, Kosova dhe Maqedonia e Veriut kanë regjistruar rritje prej përkatësisht 7.2% dhe 20%, ndërsa Mali i Zi dhe Serbia kanë shënuar ulje prej 0.4% dhe 6.1%.
    Në periudhën 6-mujore, Shqipëria ka regjistruar mbi 3 milionë netëqëndrime në total, prej të cilave rreth 840 mijë nga vizitorët rezidentë dhe 2.2 milionë nga vizitorët jo-rezidentë. Edhe për këtë periudhë, vendi ynë renditet i pari në Europë.
    Sa i përket akomodimeve të preferuara në tremujorin e dytë, hotelet mbeten zgjedhja kryesore e turistëve. Megjithatë, rritje të ndjeshme kanë shënuar edhe akomodimet për qëndrime afatshkurtra (+43.3%), si dhe kampingjet (+47.6%). Përveç Shqipërisë, rritje kanë shënuar edhe shtete si Malta, Polonia dhe Sllovakia.

  • Çmimet e importeve në ulje për të tretin vit radhazi/ Rënie vjetore 0.7% në prill-qershor

    Çmimet e importeve në ulje për të tretin vit radhazi/ Rënie vjetore 0.7% në prill-qershor

    Çmimet e mallrave të importit janë ulur në mënyrë të vazhdueshme që nga tremujori i fundit i vitit 2023 deri në tremujorin e dytë të 2025, por nga ana tjetër ato nuk po reflektohen në tregjet e pakicës pasi matjet për inflacionin tregon ë rritje të çmimeve për shumicën grup-mallrave të importit.
    Indeksi i Çmimeve të importit, në tremujorin e dytë të vitit 2025, shënoi një ulje me 0,7%, një vit më parë ky ndryshim ishte -1,0%.
    Ndryshimi tremujor i indeksit të çmimeve të importit në tremujorin e dytë 2025, krahasuar me tremujorin e parë 2025 ka një ulje prej 0,1%.
    Krahasuar me tremujorin e dytë 2024, çmimet e importit të produkteve në seksionin “Energjia elektrike, gazi, avulli dhe ajri kondicionuar” shënuan ulje me 5,3%, pasuar nga seksionet “Furnizimi me ujë, aktivitete të trajtimit dhe menaxhimit të mbeturinave, mbetjeve” me 2,2%, “Industria përpunuese” me peshën më të madhe prej 94,0%, me 0,4 %.
    Brenda seksionit “Industria përpunuese” ulja më e madhe e çmimeve vërehet në produktet e aktiviteteve “Prodhimi i drurit dhe produkteve prej druri dhe dushku, përveç mobilieve; prodhimin e artikujve prej kashte dhe xunkthi” me 1,2 %, pasuar nga “Përpunimi i produkteve ushqimore” dhe “Prodhimi i letrës dhe produkteve prej letre” me 0,9% secili, etj.
    Nga ana tjetër, seksioni “Industri nxjerrëse” shënoi një rritje me 0,1%.
    Krahasuar me tremujorin e parë 2025, çmimet në seksionin “Furnizimi me ujë, aktivitete të trajtimit dhe menaxhimit të mbeturinave, mbetjeve” shënuan ulje me 0,6%, pasuar nga seksionet “Energjia elektrike, gaz, avull dhe ajër i kondicionuar” me 0,5%, “Industria përpunuese” me 0,04%.
    Brenda seksionit “Industria përpunuese”, ulja më e madhe e çmimeve vërehet në produktet e aktivitetit “Prodhimi i letrës dhe produkteve prej letre” me 0,5%, pasuar nga “Përpunimi i produkteve dhe preparateve farmaceutikë”, etj.
    Nga ana tjetër, seksioni “Industri nxjerrëse” shënoi një rritje me 0,1%./ Monitor

  • Çmimet e importeve në ulje për të tretin vit radhazi, rënie vjetore 0.7% në prill-qershor

    Çmimet e importeve në ulje për të tretin vit radhazi, rënie vjetore 0.7% në prill-qershor

    Çmimet e mallrave të importit janë ulur në mënyrë të vazhdueshme që nga tremujori i fundit i vitit 2023 deri në tremujorin e dytë të 2025, por nga ana tjetër ato nuk po reflektohen në tregjet e pakicës pasi matjet për inflacionin tregon ë rritje të çmimeve për shumicën grup-mallrave të importit.Indeksi i Çmimeve të importit, në tremujorin e dytë të vitit 2025, shënoi një ulje me 0,7%, një vit më parë ky ndryshim ishte -1,0%.Ndryshimi tremujor i indeksit të çmimeve të importit në tremujorin e dytë 2025, krahasuar me tremujorin e parë 2025 ka një ulje prej 0,1%.Krahasuar me tremujorin e dytë 2024, çmimet e importit të produkteve në seksionin “Energjia elektrike, gazi, avulli dhe ajri kondicionuar” shënuan ulje me 5,3%, pasuar nga seksionet “Furnizimi me ujë, aktivitete të trajtimit dhe menaxhimit të mbeturinave, mbetjeve” me 2,2%, “Industria përpunuese” me peshën më të madhe prej 94,0%, me 0,4 %.Brenda seksionit “Industria përpunuese” ulja më e madhe e çmimeve vërehet në produktet e aktiviteteve “Prodhimi i drurit dhe produkteve prej druri dhe dushku, përveç mobilieve; prodhimin e artikujve prej kashte dhe xunkthi” me 1,2 %, pasuar nga “Përpunimi i produkteve ushqimore” dhe “Prodhimi i letrës dhe produkteve prej letre” me 0,9% secili, etj.Nga ana tjetër, seksioni “Industri nxjerrëse” shënoi një rritje me 0,1%.Krahasuar me tremujorin e parë 2025, çmimet në  seksionin “Furnizimi me ujë, aktivitete të trajtimit dhe menaxhimit të mbeturinave, mbetjeve” shënuan ulje me 0,6%, pasuar nga seksionet “Energjia elektrike, gaz, avull dhe ajër i kondicionuar” me 0,5%, “Industria përpunuese” me 0,04%.Brenda seksionit “Industria përpunuese”, ulja më e madhe e çmimeve vërehet në produktet e aktivitetit “Prodhimi i letrës dhe produkteve prej letre” me 0,5%, pasuar nga “Përpunimi i produkteve dhe preparateve farmaceutikë”, etj.Nga ana tjetër, seksioni “Industri nxjerrëse” shënoi një rritje me 0,1%.Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Lejet e ndërtimit bien në pikiatë pas arrestimit të Veliajt

    Lejet e ndërtimit bien në pikiatë pas arrestimit të Veliajt

    FOTO ILUSTRUESE

    TIRANË-Aktiviteti i sektorit të ndërtimit, i matur nga sasia e metrave katrorë të autorizuar në lejet e reja të dhëna nga bashkitë, pësoi një rënie dramatike në tremujorin e dytë të këtij viti, kohë që përkon me arrestimin e kryebashkiakut të Tiranës, Erion Veliaj, qytetit ku sektori i ndërtimit ka pjesën dërrmuese të aktivitetit.
    Të dhënat e publikuara nga Instituti i Statistikave bëjnë të ditur se bashkitë në të gjithë vendin dhanë leje ndërtimi për 278 mijë metra katrorë për periudhën prill-qershor, me rënie 67% kundrejt të njëjtës periudhë të vitit të kaluar. Kjo është edhe shifra më e ulët e shënuar që nga periudha e bllokimit të lejeve të ndërtimit në vitet 2015-2018 nga qeveria “Rama”. Rënia është më e theksuar, në masën 83%, në kategorinë e ndërtimeve rezidenciale.
    Kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj u arrestua më 10 shkurt nga Prokuroria e Posaçme nën dyshimet e korrupsionit dhe pastrimit të parave. Veliaj i mohon akuzat dhe pretendon se po përndiqet nga prokurorët.  Në tremujorin e parë të këtij viti, rënia e lejeve të ndërtimit sipas sipërfaqes ishte vetëm 6% ndërsa në tremujorin e dytë, u thellua në 67%.
    Instituti i Statistikave nuk ka publikuar tabelën për lejet e ndërtimit të dhëna sipas qarqeve për dy tremujorët e fundit, gjë që ka qenë praktika e zakonshme deri në publikimin për tremujorin e katërt të vitit të kaluar, por në mënyrë tipike, Qarku Tiranë ka pasur vitet e shkuara 70 deri në 80% të të gjitha lejeve të dhëna në vend.
    Në 13 maj, Këshilli i Ministrave mori vendim për t’i kaluar Këshillit Kombëtar të Territorit dhe Ujit, një institucion i drejtuar nga Rama, të drejtën ekskluzive për të dhënë leje ndërtimi për të gjithë zonën bregdetare për të gjitha llojet e ndërtesave si dhe për pjesën tjetër të vendit, në rastet kur ndërtesat janë mbi gjashtë kate. Vendimi, i kritikuar si një shkelje tjetër e parimit të autonomisë vendore dhe një përqendrim tjetër pushteti në duart e kryeministrit, nuk është pasqyruar në statistikat e publikuara nga INSTAT.
    Sipas INSTAT, “institucionet e tjera” nuk kanë raportuar të dhënat. Faqja në internet e Këshillit Kombëtar të Territorit dhe Ujit nuk ka publikuar të dhëna për leje ndërtimi të miratuara përveçse disa stacioneve të plazhit.
    Mungesa e ankesave nga sektori i ndërtimit për lejet shumë më të pakta të dhëna në tremujorin e fundit duket se sugjeron se për momentin nuk ka ndonjë kërkesë të lartë për projekte të reja prej tyre, ndërkohë që shumë projekte të nisura vite më parë duket sikur nuk po ecin me shumë nxitim.
    Ngërç ndërtimi?
    Sektori i ndërtimit ka lulëzuar gjatë viteve të fundit në mënyrë befasuese, me pallate të shumta të ndërtuara dhe me çmime të rritura me shpejtësi marramendëse në kushtet kur popullsia e vendit është pakësuar. Bumi i ndërtimit nisi fillimisht pas bllokimit trevjeçar të lejeve nga ana e qeverisë “Rama”, e cila pretendoi se bllokimi ishte i nevojshëm për të përgatitur plane të reja urbanistike, ndërsa u fuqizua nga shpenzimi i mbi 1 miliardë eurove të taksapaguesve vendës dhe të huaj në kuadër të procesit të rindërtimit të pas tërmetit të vitit 2019.
    Pas vitit 2020, ndërtimi furnizoi një pjesë të konsiderueshme të rritjes ekonomike të vendit, ndërkohë që sektorët e tjerë si industria apo bujqësia pësuan rënie. Kombinimi i bumit të ndërtimit me rënien e popullsisë dhe rritjen e shpejtë të çmimeve krijoi dyshime se bumi po financohet nga para të pista të aktiviteteve kriminale të shtetasve shqiptarë në vende të tjera evropiane, kryesisht në trafikun e drogës.
    Sipas të dhënave të INSTAT, lejet e ndërtimit të dhëna përgjatë periudhës 2021-2024, kërkojnë një investim në masën 408 miliardë lekë ose rreth 4 miliardë euro, përllogaritur kjo nga sasia e metrave katrorë të parashikuar për ndërtim dhe kostos së zakonshme të ndërtimit.
    Sipas të dhënave të llogaritura nga Banka e Shqipërisë, çmimet e pronave janë rritur me rreth 140% në periudhën mes viteve 2019 dhe 2024.
    Aktualisht tregu i ndërtimit është në ngërç për shkak të pritshmërive të shkaktuara që nga viti i kaluar nga një propozim i qeverisë për bonus fiskal për fitimet kapitale. Taksimi i zakonshëm në Shqipëri është në masën 15% për fitimet e realizuara nga shitja e një prone me çmim më të lartë nga sa e ke blerë, ndërsa për një periudhë nëntëmujore nga janari i vitit 2026, personat e interesuar për të shitur do të kenë mundësi të bëjnë një proces të njohur si “rivlerësimi” në bazë të së cilit do të mund të paguajnë 5%.
    Ky proces është realizuar disa herë në të shkuarën me sukses për arkën e qeverisë, por procesi i ri pritet të mbetet për t’u parë për shkak se, krahas vendimit për ulje të përkohshme tatimi, qeveria ka marrë një vendim tjetër në bazë të së cilit, çmimet referencë minimale me të cilat mundet të shitet ligjërisht një pronë, janë rritur. Me fjalë të tjera, një qytetar që në të shkuarën ka kryer proces rivlerësimi me qëllim që të shmangë tatimin, nëse do ta shesë pronën do të duhet të bëjë një proces të ri rivlerësimi dhe të paguajë sërish nga e para./BIRN

  • BIRN: Lejet e ndërtimit bien në pikiatë pas arrestimit të Veliajt

    BIRN: Lejet e ndërtimit bien në pikiatë pas arrestimit të Veliajt

    Aktiviteti i sektorit të ndërtimit, i matur nga sasia e metrave katrorë të autorizuar në lejet e reja të dhëna nga bashkitë, pësoi një rënie dramatike në tremujorin e dytë të këtij viti, kohë që përkon me arrestimin e kryebashkiakut të Tiranës, Erion Veliaj, qytetit ku sektori i ndërtimit ka pjesën dërrmuese të aktivitetit.
    Të dhënat e publikuara nga Instituti i Statistikave bëjnë të ditur se bashkitë në të gjithë vendin dhanë leje ndërtimi për 278 mijë metra katrorë për periudhën prill-qershor, me rënie 67% kundrejt të njëjtës periudhë të vitit të kaluar. Kjo është edhe shifra më e ulët e shënuar që nga periudha e bllokimit të lejeve të ndërtimit në vitet 2015-2018 nga qeveria “Rama”. Rënia është më e theksuar, në masën 83%, në kategorinë e ndërtimeve rezidenciale.

    Kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj u arrestua më 10 shkurt nga Prokuroria e Posaçme nën dyshimet e korrupsionit dhe pastrimit të parave. Veliaj i mohon akuzat dhe pretendon se po përndiqet nga prokurorët.
    Në tremujorin e parë të këtij viti, rënia e lejeve të ndërtimit sipas sipërfaqes ishte vetëm 6% ndërsa në tremujorin e dytë, u thellua në 67%.
    Instituti i Statistikave nuk ka publikuar tabelën për lejet e ndërtimit të dhëna sipas qarqeve për dy tremujorët e fundit, gjë që ka qenë praktika e zakonshme deri në publikimin për tremujorin e katërt të vitit të kaluar, por në mënyrë tipike, Qarku Tiranë ka pasur vitet e shkuara 70 deri në 80% të të gjitha lejeve të dhëna në vend.
    Në 13 maj, Këshilli i Ministrave mori vendim për t’i kaluar Këshillit Kombëtar të Territorit dhe Ujit, një institucion i drejtuar nga Rama, të drejtën ekskluzive për të dhënë leje ndërtimi për të gjithë zonën bregdetare për të gjitha llojet e ndërtesave si dhe për pjesën tjetër të vendit, në rastet kur ndërtesat janë mbi gjashtë kate. Vendimi, i kritikuar si një shkelje tjetër e parimit të autonomisë vendore dhe një përqendrim tjetër pushteti në duart e kryeministrit, nuk është pasqyruar në statistikat e publikuara nga INSTAT.
    Sipas INSTAT, “institucionet e tjera” nuk kanë raportuar të dhënat. Faqja në internet e Këshillit Kombëtar të Territorit dhe Ujit nuk ka publikuar të dhëna për leje ndërtimi të miratuara përveçse disa stacioneve të plazhit.
    Mungesa e ankesave nga sektori i ndërtimit për lejet shumë më të pakta të dhëna në tremujorin e fundit duket se sugjeron se për momentin nuk ka ndonjë kërkesë të lartë për projekte të reja prej tyre, ndërkohë që shumë projekte të nisura vite më parë duket sikur nuk po ecin me shumë nxitim.
    Ngërç ndërtimi?

    Sipërfaqet ndërtimore të autorizuara përmes lejeve të reja të bashkive për vitet 2021-2025.Sektori i ndërtimit ka lulëzuar gjatë viteve të fundit në mënyrë befasuese, me pallate të shumta të ndërtuara dhe me çmime të rritura me shpejtësi marramendëse në kushtet kur popullsia e vendit është pakësuar. Bumi i ndërtimit nisi fillimisht pas bllokimit trevjeçar të lejeve nga ana e qeverisë “Rama”, e cila pretendoi se bllokimi ishte i nevojshëm për të përgatitur plane të reja urbanistike, ndërsa u fuqizua nga shpenzimi i mbi 1 miliardë eurove të taksapaguesve vendës dhe të huaj në kuadër të procesit të rindërtimit të pas tërmetit të vitit 2019.
    Pas vitit 2020, ndërtimi furnizoi një pjesë të konsiderueshme të rritjes ekonomike të vendit, ndërkohë që sektorët e tjerë si industria apo bujqësia pësuan rënie. Kombinimi i bumit të ndërtimit me rënien e popullsisë dhe rritjen e shpejtë të çmimeve krijoi dyshime se bumi po financohet nga para të pista të aktiviteteve kriminale të shtetasve shqiptarë në vende të tjera evropiane, kryesisht në trafikun e drogës.
    Sipas të dhënave të INSTAT, lejet e ndërtimit të dhëna përgjatë periudhës 2021-2024, kërkojnë një investim në masën 408 miliardë lekë ose rreth 4 miliardë euro, përllogaritur kjo nga sasia e metrave katrorë të parashikuar për ndërtim dhe kostos së zakonshme të ndërtimit.
    Sipas të dhënave të llogaritura nga Banka e Shqipërisë, çmimet e pronave janë rritur me rreth 140% në periudhën mes viteve 2019 dhe 2024.
    Aktualisht tregu i ndërtimit është në ngërç për shkak të pritshmërive të shkaktuara që nga viti i kaluar nga një propozim i qeverisë për bonus fiskal për fitimet kapitale. Taksimi i zakonshëm në Shqipëri është në masën 15% për fitimet e realizuara nga shitja e një prone me çmim më të lartë nga sa e ke blerë, ndërsa për një periudhë nëntëmujore nga janari i vitit 2026, personat e interesuar për të shitur do të kenë mundësi të bëjnë një proces të njohur si “rivlerësimi” në bazë të së cilit do të mund të paguajnë 5%.
    Ky proces është realizuar disa herë në të shkuarën me sukses për arkën e qeverisë, por procesi i ri pritet të mbetet për t’u parë për shkak se, krahas vendimit për ulje të përkohshme tatimi, qeveria ka marrë një vendim tjetër në bazë të së cilit, çmimet referencë minimale me të cilat mundet të shitet ligjërisht një pronë, janë rritur. Me fjalë të tjera, një qytetar që në të shkuarën ka kryer proces rivlerësimi me qëllim që të shmangë tatimin, nëse do ta shesë pronën do të duhet të bëjë një proces të ri rivlerësimi dhe të paguajë sërish nga e para./Reporter.al