Nga 1 janari 2026 do të hyjnë në fuqi çmimet e reja të referencës për rrethet dhe rivlerësimi i pasurive të paluajtshme.Lajmin e njoftoi ministri i Financave Petrit Malaj gjatë një takimi të zhvilluar në Ministrinë e Financave me Shoqatën e Ndërtuesve të Shqipërisë, Dhomat e Tregtisë dhe shoqatat e biznesit, si dhe me përfaqësues të kompanive që operojnë në tregun e pasurive të paluajtshme për konsultimin publik të projektligjit “Për rivlerësimin e pasurisë së paluajtshme” dhe projektvendimit “Për miratimin e metodologjisë, rregullave dhe procedurave për përcaktimin e vlerës së taksueshme të pasurisë së paluajtshme “Ndërtesa”, llogaritjen e taksës mbi ndërtesën dhe pagesën e saj”.“Metodologjia e re e llogaritjes së taksave vendore mbi pasurinë e paluajtshme, çmimet e reja të referencës dhe rivlerësimi do të hyjnë në fuqi më 1 janar 2026. Kjo do t’i japë individëve dhe bizneseve kohë të mjaftueshme gjatë vitit të ardhshëm për të vlerësuar pasuritë e tyre bazuar në vlerën e tregut, dhe për të kryer pagesat e taksave mbi këto vlera”, u shpreh z. Malaj.Ministri Malaj vlerësoi rëndësinë e procesit të konsultimit publik të këtyre nismave ligjore dhe theksoi nevojën e dialogut me palët e interesuara, në mënyrë që të ketë një zbatim sa më eficient të tyre, një përfitim sa më të lartë nga qytetarët dhe nga bizneset e lidhura me sektorin e pasurive të paluajtshme.Në këtë kuadër, Ministri ftoi përfaqësuesit e grupeve të interesit të japin mendimet dhe komentet e tyre profesionale, proces ky që ndër të tjera synon të rrisë transparencën, parashikueshmërinë e politikave tatimore, e ndaj dhe partneriteti në adresimin e drejt të problematikave do të ishte mjaft i rëndësishëm.Ministri theksoi se projektligji për rivlerësimin synon të krijojë një kuadër ligjor që i mundëson individëve dhe personave juridikë përshtatjen e vlerës së pronave të tyre me atë të tregut, në kushtet kur çmimet e pasurive të paluajtshme janë në rritje.Përvoja nga ligjet e mëparshme ka treguar se qytetarët kanë pasur interes të lartë për të përfituar nga mundësia e rivlerësimit, gjë që është reflektuar në rritjen e numrit të aplikimeve dhe transaksioneve të regjistruara pranë Agjencisë Shtetërore të Kadastrës.Sa i përket çmimeve të referencës, Ministri i Financave vuri në dukje se ato nuk janë rishikuar që nga viti 2016, me përjashtim të Bashkisë Tiranë, ndërkohë që çmimet e tregut janë rritur ndjeshëm.Për këtë arsye, tha z. Malaj, është hartuar një paketë e re çmimesh reference nga një grup i gjerë pune, mbi bazën e një metodologjie që i afron më shumë me vlerat e tregut. Për nxjerrjen e tyre janë analizuar 16,800 transaksione në 12 qarqe të Shqipërisë, për një periudhë 3- vjeçare. Gjithashtu, janë shtuar zona të reja, gjithsej 119 zona nga 65 që janë aktualisht – me synim që çmimet referuese të reflektojnë më mirë vlerën e tregut në çdo zonë të caktuar.Këto zona shoqërohen me hartat përkatëse, ku janë përcaktuar kufijtë dhe çmimi mesatar për metër katror sipërfaqe banimi. Për të lehtësuar punën e strukturave vendore të tatimeve dhe tarifave, është propozuar që këto harta të publikohen edhe në mënyrë elektronike në faqen zyrtare të Autoritetit Shtetëror për Informacionin Gjeohapësinor/ASIG.Takimet e sotme me grupet e interesit u zhvilluan në vijim të procesit të konsultimit publik për këto dy nisma ligjore, i cili nisi me publikimin e tyre gjatë muajit Korrik 2025 në Regjistrin Elektronik për Njoftimet dhe Konsultimet publike. Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.
Tag: tregut
-
Mes pasigurive të tregut dhe ndryshimeve të klimës
Intervistë me znj. Rigela Gegprifti, Drejtore e Përgjithshme e “Statkraft” për Shqipërinë Viti 2024 nuk ishte i favorshëm në lidhje me situatën hidrike, por menaxhimi aktiv i energjisë elektrike të prodhuar në kaskadën e Devollit i ka mundësuar “Statkraft” që të sigurojë bilanc pozitiv në degën e saj të Shqipërisë.Situata duket se është e njëjtë edhe në vitin 2025.Në një intervistë për “Monito…
-
“Kurum”, pas ristrukturimit drejt sfidave të tregut
Intervistë me z. Erdal Demir, Administrator i “Kurum” Pas një periudhe të gjatë sfidash, “Kurum International” ka përmbyllur procesin e ristrukturimit të nisur në vitin 2017, duke shlyer të gjitha detyrimet ndaj kreditorëve dhe duke u liruar plotësisht nga barra e borxhit financiar.Ky hap i rëndësishëm i jep kompanisë mundësinë të fokusohet në investime të reja dhe modernizimin e linjave t…
-
Papunësia e fshehur në Evropë: Cilat vende përballen me dobësinë më të madhe të tregut të punës
Përkufizimi i papunësisë është kufizues, duke përjashtuar shumë njerëz që nuk janë në punë.
Dështimi i tregut të punës, duke kapur grupe shtesë njerëzish pa punë, ofron një pamje më gjithëpërfshirëse sesa vetëm papunësia, transmeton Telegrafi.
Që nga tremujori i dytë i vitit 2025, 13.3 milionë njerëz të moshës 15 deri në 74 vjeç në BE janë zyrtarisht të papunë.
Megjithatë, kjo shifër rritet në 26.8 milionë kur përfshihet e ashtuquajtura ‘papunësi e fshehur’, pasi përkufizimi standard i punësimit është shumë kufizues.
Ai përjashton tre grupe kryesore:
njerëzit e disponueshëm për të punuar, por që nuk kërkojnë aktivisht punë
njerëzit e nënpunësuar që punojnë me kohë të pjesshme
EvropaForcat ukrainase shkatërrojnë automjetin e blinduar rus rezistent ndaj rrezatimit
njerëzit që kërkojnë punë, por që nuk janë menjëherë të disponueshëm
Sipas Eurostat, këto grupe, së bashku me të papunët, përbëjnë të ashtuquajturën ‘dështim të tregut të punës’. Por në cilat vende evropiane fuqia punëtore është nënshfrytëzuar?
Në BE, dobësimi i tregut të punës ishte 11.7% në tremujorin e dytë të vitit 2025, sipas Eurostat. Kjo shifër kombinon 5.8% papunësi, 2.6% të njerëzve të disponueshëm për të punuar, por që nuk kërkojnë aktivisht punësim, 2.4% nën-punësim dhe 0.9% të atyre që kërkojnë punë, por që nuk janë menjëherë të disponueshëm.
Në 33 vende evropiane, ngadalësia në tregun e punës varion nga 5.1% në Poloni në 25.8% në Turqi, e cila dallohet si një përjashtim. Dy vendet nordike, Finlanda (19.5%) dhe Suedia (18.8%), renditen midis tre vendeve kryesore, të ndjekura nga Spanja (18.6%).
Kjo ‘papunësi e fshehur’ është gjithashtu e lartë në Bosnjë dhe Hercegovinë (17.1%), Francë (15.4%) dhe Itali (15%).
Polonia (5.1%), Sllovenia (5.3%), Malta (5.4%) dhe Bullgaria (5.5%) regjistrojnë normat më të ulëta të ngadalësisë në tregun e punës në Evropë, të gjitha nën 6%.
Ndër katër ekonomitë më të mëdha të BE-së, Gjermania ka ngadalësinë më të ulët në tregun e punës me 7.8% – e vetmja nën mesataren e BE-së. Tre të tjerat – Franca, Italia dhe Spanja – janë në grupin kryesor, me norma në ose mbi 15%.
Totali i katër variablave që përbëjnë ngadalësinë e tregut të punës në grafik mund të ndryshojë pak në të gjitha vendet në të dhënat e Eurostat, për shkak të rrumbullakosjes dhe në disa raste për shkak të përshtatjeve sezonale.
Faktorët shkaktarë të ndryshimeve në ngadalësi midis vendeve
Dorothea Schmidt-Klau, shefe e degës së punësimit, tregjeve të punës dhe të rinjve në ILO në Gjenevë, shpjegoi se katër faktorë kryesorë nxisin ndryshimet e rëndësishme në ngadalësinë e tregut të punës në të gjitha vendet evropiane.
Njëri është shkalla e lartë e papunësisë vazhdimisht që i dekurajon njerëzit të kërkojnë punë. Shpesh, ata nuk i besojnë sistemit për t’i ndihmuar të gjejnë punë të përshtatshme.
“Dekada të papunësisë së lartë kanë krijuar një ndjesi se kërkimi është i kotë. Kur njerëzit besojnë se ka pak shanse për të gjetur punë të përshtatshme, ata shpesh ndalojnë së kërkuari, edhe nëse mbeten të gatshëm dhe të aftë të fillojnë punë”, tha ajo.
Një faktor tjetër është sistemi i pamjaftueshëm i mbështetjes, siç janë opsionet e kufizuara të kujdesit familjar dhe normat shoqërore shtypëse.
“Kjo shpjegon një pjesë të madhe të ndryshimit në aspektin e pjesëmarrjes në fuqinë punëtore midis vendeve të Evropës Veriore dhe vendeve të Evropës Jugore”, tha ajo.
Arsyeja tjetër e mundshme është mungesa e vendeve të punës dhe pozicioneve me cilësi të lartë, që përputhen me aspiratat dhe nevojat e atyre që kërkojnë punë.
Për më tepër, mospërputhjet e aftësive mund të mbeten një pengesë edhe për punëtorët që investojnë në arsimin dhe trajnimin e tyre.
“Ata u desh ta kuptonin shumë vonë se aftësitë e tyre nuk përputhen me atë që kërkojnë ndërmarrjet, një arsye e fortë për të hequr dorë nga shpresa”, tha Schmidt-Klau.
Të disponueshëm për të punuar, por jo duke kërkuar aktivisht punë: Pse?
Pas personave të papunë, kontribuesi i dytë më i madh në ngadalësinë e tregut të punës në BE janë ata që janë të disponueshëm për të punuar, por jo duke kërkuar aktivisht punë.
Ky grup tregon ndryshime të konsiderueshme në të gjitha vendet, duke filluar nga vetëm 0.3% në Çeki në 12.3% në Turqi.
Turqia është i vetmi vend ku pjesa e njerëzve të disponueshëm për të punuar, por jo duke kërkuar tejkalon shkallën e papunësisë (8.6%).
Kjo shkallë është gjithashtu relativisht e lartë në Itali (6.6%) dhe Suedi (4.4%). Në të kundërt, është vetëm 2.8% në Spanjë, pavarësisht se Spanja ka shkallën më të lartë të papunësisë në BE.
Personat e nënpunësuar që punojnë me kohë të pjesshme
Shkallat më të larta të personave të nënpunësuar që punojnë me kohë të pjesshme gjithashtu kontribuojnë ndjeshëm në ngadalësinë e përgjithshme të tregut të punës në disa vende.
Holanda (5.1%), Finlanda (4.8%) dhe Irlanda (4.7%) formojnë tre vendet e para, ndërsa shkalla është gjithashtu mbi 4% në Zvicër, Turqi dhe Spanjë.
Një e treta e ngadalësisë nga papunësia në katër vende
Papunësia përbën afërsisht një të tretën e ngadalësisë totale të tregut të punës në katër vende: Holanda dhe Turqia (të dyja 33%), dhe Irlanda dhe Zvicra (36%).
Kjo sugjeron se ka një numër shumë të madh njerëzish pa punë përtej atyre të kapur nga shkallët e papunësisë, duke nënvizuar rëndësinë e shikimit të shifrave të ngadalësisë. /Telegrafi/
-
Numri i kartave të kreditit pësoi rënie në 2024, por tregu u bë më konkurrues
Tregu i kartave të kreditit pësoi përsëri rënie vitin e kaluar. Sipas të dhënave nga Shoqata Shqiptare e Bankave, në fund të vitit 2024 bankat raportonin 113 290 karta krediti aktive, në rënie me 6.1% krahasuar me një vit më parë.Rënia ka ardhur kryesisht nga dy bankat kryesore, Banka Kombëtare Tregtare dhe Raiffeisen, që kanë pësuar rënie të numrit të kartave aktive dhe të pjesës së tregut. Ndërkohë, bankat e tjera në përgjithësi kanë pasur një tendencë në rritje të numrit të kartave të kreditit dhe pjesës së tyre të tregut.Pavarësisht rënies së tyre gjatë 2024, Banka Kombëtare Tregtare (BKT) dhe Raiffeisen Bank Albania vazhdojnë ta dominojnë tregun e kartave të kreditit, me rreth 64% të numrit total të tyre.Gjatë vitit të kaluar, banka kryesuese e tregut për këtë produkt, BKT, pësoi një rënie të mëtejshme të pjesës së saj, në 32.2%, nga 36.3% që mbante një vit më parë.Edhe banka e dytë, Raiffeisen Bank, vitin e kaluar pësoi rënie, duke zbritur në 31.9% të numrit të kartave, nga 34.1% që të tregut që zotëronte një vit më parë.Banka e tretë në këtë treg pozicionohet Union Bank, që në fund të 2024 zotëronte 8% të kartave aktive, në rritje nga niveli prej 6.7% që mbante një vit më parë.E katërta u rendit Tirana Bank, me 6.6% të tregut, edhe kjo në rritje nga niveli 5.6% që mbante një vit më parë.Në vend të pestë renditet Credins Bank, me 6.6%, nga 4.7% që mbante një vit më parë.Më tej, vijojnë Banka OTP Albania, me 5.3% të tregut, Fibank, me 4.7%, Intesa Sanpaolo Bank Albania, me 3.6%, ABI Bank, me 1% dhe ProCredit Bank Shqipëri, me 0.2%.Në vitet e fundit, sektori bankar po raporton një rritje të shpejtë të pagesave me kartë, të nxitur sidomos nga turistët e huaj. Kërkesa e tyre për të paguar me kartë po shtyn një numër më të madh biznesesh të pranojnë pagesa me këto instrumente.Sipas statistikave nga Banka e Shqipërisë, gjatë vitit 2024 pagesat me kartë në terminalet POS (pikat elektronike të shitjes) arritën në pothuajse 19.6 milionë, me një rritje prej 35% krahasuar me një vit më parë.Megjithatë, edhe në vijim të një rritjeje të shpejtë të pagesave elektronike, karta e kreditit është një produkt që ende nuk po arrin të masivizohet shumë në tregun shqiptar.Kjo mund të lidhet me nivelin relativisht të lartë të informalitetit dhe me faktin se ekonomia shqiptare ka një përqindje të lartë të përdorimit të parasë fizike si instrument për transaksionet ekonomike, ndërkohë që karta e kreditit është një produkt i dedikuar kryesisht për pagesat jo cash.Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, norma mesatare efektive e interesit e kartave të kreditit për 6-mujorin e parë 2025 (për shumat e deri në 200 mijë lekë) ishte 20.29% për kartat në Lekë dhe 16.95% për kartat në Euro. Krahasuar me një vit më parë, normat mesatare të interesit kanë pësuar rënie për kartat në Euro, po janë rritur lehtë për ato në Lekë.Në terma mesatarë, megjithatë, normat e interesit të kartave ngelen relativisht të larta në raport me produktet e ngjashme të kredisë konsumatore bankare (për shembull, overdraftet). Kjo ndodh për shkak të një shkalle relativisht të lartë të rrezikut që kartat e kreditit bartin si produkte kreditore, por edhe me ekzistencën e një periudhë faljeje, brenda të cilës klienti mund ta paguajë detyrimin pa interesa./ E.ShehuBurimi: Shoqata Shqiptare e BankaveKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.
-
Bruksel, nis punimet Konferenca e 6-të Ndërqeveritare me BE/ Rama e cilëson rekord hapjen e 4 kapitujve të rinj
Të pranishëm në takim janë krahas kryeministrit Edi Rama edhe kryenegociatorja Majlinda Dhuka dhe ministrja e Shtetit për Administratën Publike dhe Antikorrupsionin. Gjithashtu i pranishëm është edhe ministri i ri i Mjedisit, Sofian Jaupaj, që Rama e propozoi gjatë asamblesë së Partisë Socialiste. Po kështu në Bruksel ndodhet edhe ambasadori i BE-së në Shqipëri, Silvio Gonzato, ndodhet sot në Bruksel. Takimi bashkëdrejtohet nga Marie Bjerre, ministrja për Çështjet Evropiane e Danimarkës, vend që mban aktualisht presidencën e BE-së, dhe kryeministri Edi Rama, i cili udhëtoi drejt Brukselit një ditë më parë. Më pas në orën 09:15, kryeministri do të mbajë një konferencë për shtyp me ministren daneze dhe me komisioneren e BE-së për zgjerim, Marta Kos.
Transporti
Legjislacioni i BE-së për transportin synon të përmirësojë funksionimin e tregut të brendshëm duke promovuar shërbime transporti të sigurta, efikase, miqësore me mjedisin dhe të përshtatshme për përdoruesit. Kapitulli i transportit mbulon sektorët e transportit rrugor, hekurudhor, ujërave të brendshme, transportit të kombinuar, aviacionit dhe transportit detar. Ai lidhet me standardet teknike dhe të sigurisë, sigurinë, standardet sociale, kontrollin e ndihmës shtetërore dhe liberalizimin e tregut në kuadër të tregut të brendshëm të transportit.
Energjia
Objektivat e politikës energjetike të BE-së përfshijnë rritjen e konkurrueshmërisë, sigurinë e furnizimit me energji dhe mbrojtjen e mjedisit. Kapitulli i energjisë përbëhet nga rregulla dhe politika që lidhen kryesisht me konkurrencën dhe ndihmën shtetërore (përfshirë sektorin e qymyrit), tregun e brendshëm të energjisë (liberalizimin e tregjeve të energjisë elektrike dhe gazit, nxitjen e burimeve të rinovueshme të energjisë), efiçencën energjetike, energjinë bërthamore si dhe sigurinë bërthamore dhe mbrojtjen nga rrezatimi.
Rrjetet Trans-Europiane
Ky kapitull trajton politikën e Rrjeteve Transevropiane në fushat e transportit, telekomunikacionit dhe infrastrukturës së energjisë, duke përfshirë udhëzimet e Komunitetit për zhvillimin e këtyre rrjeteve si dhe masat mbështetëse për projektet me interes të përbashkët. Krijimi dhe zhvillimi i Rrjeteve Transevropiane, së bashku me nxitjen e ndërthurjes dhe ndërveprimit të duhur të rrjeteve kombëtare, synon të shfrytëzojë plotësisht avantazhet e tregut të brendshëm dhe të kontribuojë në rritjen ekonomike dhe krijimin e vendeve të punës në Bashkimin Evropian.
Mjedisi dhe Ndryshimet Klimatike
Politika e BE-së për mjedisin dhe klimën promovon zhvillimin e qëndrueshëm dhe mbrojtjen e mjedisit për brezat e tanishëm dhe të ardhshëm. Ajo bazohet në veprimin parandalues, parimin “ndotësi paguan”, luftën kundër dëmtimit mjedisor që në burim, përgjegjësinë e përbashkët dhe integrimin e mbrojtjes së mjedisit në politikat e tjera të BE-së.
Në këtë fushë përfshihen mbi 200 akte të rëndësishme ligjore që mbulojnë legjislacionin horizontal, cilësinë e ujit dhe të ajrit, menaxhimin e mbetjeve, mbrojtjen e natyrës, kontrollin e ndotjes industriale dhe menaxhimin e rrezikut, kimikatet dhe organizmat e modifikuar gjenetikisht (OMGJ), ndotjen akustike, pylltarinë dhe ndryshimet klimatike.
Zbatimi i kapitullit kërkon investime të konsiderueshme. Një administratë e fortë dhe e pajisur mirë, si në nivel kombëtar ashtu edhe lokal, është thelbësore për zbatimin dhe forcimin e legjislacionit mjedisor të BE-së. -
Fermerët ankohen për tregtarët/ U ofrohet çmim i ulët, Fier dhe Roskovec shumë prodhime mbeten në fushë
Fermerët në disa fshatra të Fierit dhe Roskovecit po përballen me humbje të konsiderueshme pas një sezoni të vështirë për kultivuesit e bostanit.
Dhjetëra hektarë të mbjella me shalqinj dhe qindra tonë prodhim kanë mbetur pa u vjelë, për shkak të mungesës së tregut dhe çmimeve shumë të ulëta.
Gëzim Buzi, 54 vjeç nga Kallmi i Fierit, ka kultivuar këtë vit tre hektarë me shalqi të varieteti “Xhoker”, por afro 1,000 kuintal prodhim kanë mbetur në arë. Ai thotë se dëmi ekonomik i kalon 20 milionë lekë të vjetra.
“Nuk ka treg. Tregtarët vijnë e na marrin shalqirin me 50 lekë të vjetra për kilogram dhe e shesin me 250. Fitimi i tyre është i paimagjinueshëm, ndërsa ne mbetemi me humbje. Shteti duhet të kontrollojë tregun dhe abuzimet me çmimet,” shprehet Buzi.
Në të njëjtën situatë është edhe Mehmet Malko, 74 vjeç nga Suk i Rroskovecit, i cili këtë vit ka mbjellë pesë dynym me shalqi, por ka fituar vetëm 1 milion lekë të vjetra, shumë më pak nga pritshmëritë.
“Me këtë fitim nuk laj dot as plehrat dhe punimet. Sivjet është mbjellë shumë bostan dhe nuk ka kërkesë nga tregu i huaj. Fermerët po falimentojnë dhe shumë prej nesh do heqin dorë nga ky kultivim,” thotë Malko.
Sipas fermerëve, rreth 80% e prodhuesve në zonë nuk kanë shitur asnjë frut këtë sezon. Ata kërkojnë ndërhyrjen e shtetit si rregullator i tregut, për të shmangur abuzimet me çmimet dhe për të orientuar kultivuesit në përputhje me kërkesat reale të tregut.
“Çdo prodhues duhet të mbajë përgjegjësi për produktin dhe sasitë e pesticideve që përdor. Prodhimi duhet të shitet vetëm me NIPT dhe me kontrolle të rrepta nga institucionet,” shton Malko.
Fermerët paralajmërojnë se, nëse nuk merren masa, do të braktisin kultivimin e shalqirit, pasi humbjet po bëhen të papërballueshme dhe shumë prej tyre po detyrohen të marrin kredi për të shlyer borxhet.Top Channel
-
Rritet numri i të papunëve afatgjatë. INSTAT publikon të dhënat, por çfarë thonë ekspertët?
Sipas të dhënave të publikuara nga INSTAT, në fund të vitit 2024, të papunët afatgjatë përbënin 75.8 % të numrit total të të papunëve në Shqipëri. Shifrat kanë pësuar rritje krahasuar me vitin 2023, me rreth +4.9 pikë përqindje.
Edhe pse papunësia e përgjithshme e të rinjve 15–24 vjeç ra në 22.8 %, një pjesë e madhe e tyre vijon të mbetet e bllokuar në papunësi afatgjatë.
Sipas ekspertit, Zef Preçi, për kategorinë e të rinjve kërkohet një vëmendje më e madhe, pasi mungesa e perspektivës po i mban ata larg tregut.
“Problemi i papunësisë afatgjatë reflekton ato probleme strukturore që ka ekonomia shqiptare, mungesën e aktiviteteve prodhuese dhe njëkohësisht dobësitë që ka sistemi arsimor i vendit”, thotë eksperti.
Një tjetër faktor që nuk po ndihmon në përmirësimin e situatës është edhe hapja e tregut për punëtorët nga vendet e treta, që krijon konkurrencë shtesë në tregun vendas.
“E fitojnë njëkohësisht edhe hapjen e dyerve të tregut të punës për fuqi punëtore duke injoruar atë problematikë që ka ekonomia jonë”, theksoi z. Preçi.
Eksperti Preçi ka disa sugjerime edhe për sipërmarrjen shqiptare, e cila sipas tij, duhet të bëhet më aktive në nxitjen e punësimit.
“Është e vërtetë që çdo krizë, bizneset synojnë që barrën e krizës t’ia përçjellin të punësuarve, varet tek intensiteti i punës, shfrytëzimi i punës jashtë orarit, mospagimi i siguracionit, fshehja e taksave e të tjerë“, nënvizon eksperti.
Ekperti Preçi thekson se qeveria duhet të braktisë qasjen asistencialiste ndaj bizneseve dhe të bëhet më e rreptë në mbledhjen e detyrimeve, si kontributet shoqërore.
Në të njëjtën kohë, shton ai, duhet më shumë bashkëpunim me organizatat e biznesit, duke i bërë ato pjesë të zgjidhjes. -
Referencat rrisin taksën e pronës, agjentët e tregut imobiliar: Çmimet nuk ndalen, duhet edhe rivlerësim periodik
Me rishikimin e çmimeve të referencës për të gjitha bashkitë e tjera përveç Tiranës, pritet të rritet edhe detyrimi që qytetarët kanë për të paguar për taksën e ndërtesës.
Sipas formulës, kjo taksë llogaritet sa 0.05% e vlerës së apartamentit. Duke qenë se me referencat e propozuara, vlera e apartamentit për zona të ndryshme pëson rritje të ndryshme, do të shtohet edhe detyrimi për taksën.
“Çmimet e referencës që do të rriten, sidomos në bregdet, do të rrisin edhe taksën e pronës së dytë, të tretë. Nëse sot një apartament kushton 100 mijë euro dhe me referencat shkon në 200 mijë euro, automatikisht dyfishohet taksa e pronës së parë. Por kur shkojmë te prona e dytë e tretë, që do të bëhet 2-4 herë më e lartë, do të shikojmë efektin që njerëzit që mbajnë bosh pronat në Tiranë dhe në bregdet do t’i nxjerrin në treg sepse do të kenë peshë fiskale.”, shprehet eksperti i tregut imobiliar, Armand Shkëmbi.Për agjentët imobiliarë, çmimet e referencave duhet të rishikohen herë pas here për t’i përafruar ato me realitetin e tregut dhe për të shmangur abuzimet.
“Referenca është një mbrojtje e madhe për blerësin. Kemi pasur një destabilizim të tregut lidhur me referencat, nga Tropoja në Sarandë, sepse nëse një metër katror në zonat e preferuara të jugut është 1.800 euro dhe shitja bëhet deri në 4 mijë euro, kjo do të thotë se lihet vend për abuzim. Nëse i drejtohemi kontratës dhe nuk ka një barazi në lidhje me atë që quhet referencë, ne jemi të rrezikuar. Duke pasur referencë, klienti është i mbrojtur. Kemi të bëjmë me legjitimimin e pronës juridikisht dhe të vlerësuar financiarisht”, tha eksperti i tregut imobiliar Gjin Gjoka.
“Industria imobiliare ka kërkuar që rivlerësimi dhe çmimet e referencës të jenë në mënyrë periodike, sepse ky treg ka një dinamikë. Nëse ne do të ecim me çmimet e vjetra të referencës, kjo do ta rrisë shumë hendekun. Është një nismë pozitive, por do të duhej të ishte bërë më shpejt. Dinamika e tregut ndryshon çdo 2 vite. Në bregdet kemi ndryshim drastik të çmimeve nga para disa vitesh dhe sot”, tha Orgest Beti, eksperti i tregut imobiliar.
Veçanërisht në bregdet, sipas tyre, çmimet e apartamenteve janë rritur në vitet e fundit për shkak edhe të kërkesës së lartë të shqiptarëve dhe të huajve për të blerë. Kjo rritje çmimesh, parashikojnë ekspertët, nuk do të ndalet.
“Ne kemi lëvizje çmimesh çdo muaj, gjithmonë jemi në rritje. Unë them se në 2033 bregdeti do të shkojë deri në 10 mijë euro. Para 2 vitesh kishim shitje në Dhërmi, Jalë, Himarë, Qeparo, Borsh, Ksamil me 1.800-2.400 euro. Sot jemi në nivelet 3.000-3.500 euro, në Dhërmi e Jalë kemi edhe 4.400-4.800 euro metri katror”, shtoi Gjoka.
“Kjo nuk po ndodh vetëm në Shqipëri, por edhe në vendet e rajonit. Shqipëria shumë shpejt do të bëhet pjesë e BE dhe parashikohet një rritje tjetër me 20-30%. Bregdeti shqiptar, së fundmi nga Gjiri i Lalëzit deri në Ksamil, ka marrë një vëmendje të madhe dhe e bën qendër të investimeve”, Beti.
Javën e shkuar, profesionistët e lirë i dërguan një letër ministrit Petrit Malaj, duke shprehur shqetësim se referencat e propozuara rrezikojnë të deformojnë tregun. Ata kërkuan edhe që banesa e parë të përjashtohet nga taksa e ndërtesës.
/vizionplus.tv -
Çmimet e referencave/ Profesionistët letër Ministrisë së Financave: Nuk përjashtojnë pastrimin e parave, do shtrenjtojnë apartamentet
Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL) me një letër drejtuar Ministrisë të Financave ngre shqetësimin se projektvendimi i propozuar për përcaktimin e çmimit të referencës për shitblerjen e apartamenteve në rrethe, nuk pasqyron realitetin e tregut të pasurive të paluajtshme dhe rrezikon të deformojë tregun dhe të shtrembërojë çmimet mesatare të apartamenteve.
Ndër problematikat kryesore për të cilën ngrihet shqetësimi lidhet me transparencën e metodologjisë së çmimeve referencë dhe vendosjen e një vlere dysheme.
Në analizën e detajuar për projektvendimin “Për miratimin e metodologjisë, rregullave dhe procedurave për përcaktimin e vlerës së taksueshme të pasurisë së paluajtshme ‘ndërtesa’, llogaritjen e taksës mbi ndërtesën dhe pagesën e saj” profesionistët e lirë theksojnë se në formën aktuale, drafti për përcaktimin e çmimeve të referencës nuk jep asnjë garanci se janë filtruar transaksionet e fryra apo të lidhura me fenomene të paligjshme, si p.sh. pastrimi i parave, çka mund të shtrembërojë më tej çmimet mesatare.
APL paralajmëron se çmimet e referencës nuk ndjekin tendencën e tregut, për rrjedhojë politika të tilla do të nxisin tendencën rritëse të çmimeve të shitjes së apartamenteve.
“Legjislacioni aktual mbi tatimin e të ardhurave ka vendosur tashmë një vlerë minimale nën të cilën transaksionet e shitblerjes nuk pranohen. Projektvendimi ndjek të njëjtën qasje duke mos reflektuar rastet e rënies së çmimeve, edhe kur këto përfaqësojnë prirje reale tregu.
Një politikë e tillë nxit vetëm prirjet rritëse të çmimeve, duke penguar funksionimin natyral të ofertës dhe kërkesës. Si rrjedhojë, çmimet referencë rrezikojnë të përdoren më shumë si instrument fiskal për rritjen e të ardhurave, sesa si tregues real i tregut”, theksohet në letrën e APL.Profesionistët rekomandojnë rishikimin e dispozitave problematike duke vendosur kritere objektive, të matshme dhe të verifikueshme, si dhe kufizime të qarta për të shmangur arbitraritetin dhe deformimet në treg.
Po ashtu APL thekson se përdorimi i metodave alternative për llogaritjen e taksës pa kritere të qarta mund të ngarkojë tatimpaguesit për shkak të boshllëqeve e mosharmonizimit institucional.
Pas publikimit për konsultim publik të projektvendimit të metodologjisë së llogaritjes së taksës së ndërtesës ku propozohet rritje e çmimeve të referencës në rrethe, Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL) i është drejtuar edhe me një letër të mëparshme ministrit të Financave Petrit Malaj ku rekomandonin që banesa e parë e qytetarëve të përjashtohej nga taksa e ndërtesës. Sipas tyre, një ndryshim i tillë.
LETRA E PLOTË
REPUBLIKA E SHQIPËRISË
MINISTRIA E FINANCAVE, KRYEMINISTRIA, MEDIA
Drejtuar: Ministrit të Financave
Për Dijeni: Zyra e Kryeministrit, Media
Nga: Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL)
Lënda: Objeksione dhe rekomandime mbi Projektvendimin: “Për miratimin e metodologjisë, rregullave dhe procedurave për përcaktimin e vlerës së taksueshme të pasurisë së paluajtshme ‘ndërtesa’, llogaritjen e taksës mbi ndërtesën dhe pagesën e saj”
Të nderuar,
Në kuadër të konsultimit publik mbi projektvendimin në fjalë, paraqiten më poshtë disa vërejtje dhe problematika me karakter ekonomik, juridik dhe administrativ:
Mungesa e transparencës metodologjike dhe vështirësia për të reflektuar realitetin e tregutNë relacionin shoqërues parashikohet se çmimet e referencës janë përllogaritur mbi bazën e transaksioneve të viteve 2022–2024, duke përjashtuar ato që “nuk kanë logjikë ekonomike” ose që janë nën nivelin e referencës.
Termi “mungesë logjike ekonomike” nuk shoqërohet me ndonjë kriter të qartë, objektiv apo teknik, gjë që krijon pasiguri ligjore dhe rrezik për subjektivitet në përzgjedhjen e të dhënave. Përjashtimi selektiv i transaksioneve që shënojnë çmime më të ulëta nga referenca, pa një argumentim të qartë, priret të krijojë një pasqyrë të njëanshme të tregut dhe të prodhojë një efekt rritës artificial të çmimeve, duke cenuar parimin e neutralitetit fiskal. Nuk jepet asnjë garanci se janë filtruar transaksionet e fryra apo të lidhura me fenomene të paligjshme, si p.sh. pastrimi i parave, çka mund të shtrembërojë më tej çmimet mesatare.
Kufizimi i mekanizmave të tregut përmes vendosjes së vlerës dyshemeLegjislacioni aktual mbi tatimin e të ardhurave ka vendosur tashmë një vlerë minimale nën të cilën transaksionet e shitblerjes nuk pranohen. Projektvendimi ndjek të njëjtën qasje duke mos reflektuar rastet e rënies së çmimeve, edhe kur këto përfaqësojnë prirje reale tregu.
Një politikë e tillë nxit vetëm prirjet rritëse të çmimeve, duke penguar funksionimin natyral të ofertës dhe kërkesës. Si rrjedhojë, çmimet referencë rrezikojnë të përdoren më shumë si instrument fiskal për rritjen e të ardhurave, sesa si tregues real i tregut.
Përdorimi i projekteve të ardhshme si faktor përcaktues çmimiProjektvendimi parashikon që çmimi të ndikohet nga projekte të ardhshme zhvillimore apo plane strategjike urbane. Kjo qasje mbart rrezik, pasi përdor projeksione ende të pasigurta dhe jo të realizuara për të justifikuar çmime më të larta, ndërkohë që të dhënat reale të tregut përjashtohen si të papërshtatshme. Përdorimi i pritshmërive të pasigurta si faktorë çmim-formues është i pabazuar në logjikën ekonomike dhe mund të çojë në deformim të tregut.
Neni 2, pika 12(c) – Njohja fiskale e poseduesve pa dokumentacion ligjorDispozita e cila e konsideron “përdorues” edhe individin që mban në posedim një njësi pa leje ndërtimi apo dokument pronësie, pa aplikuar për legalizim, krijon precedent të diskutueshëm. Kjo përbën një formë njohjeje fiskale të një situate të paligjshme, duke rrezikuar të perceptohet si nxitje indirekte e ndërtimit informal. Një dispozitë e tillë dobëson përpjekjet për uljen e informalitetit në sektorin e ndërtimit dhe krijon perceptim për legjitimim të faktit të kryer.
Neni 4 – Hierarkia e burimeve të të dhënave dhe pasojat juridikeJepet përparësi të dhënave të verifikuara nga bashkia në terren kur këto rezultojnë më të mëdha se sipërfaqja e regjistruar në ASHK. Kjo qasje mund të përfshijë edhe ndërtime informale ose zgjerime të paligjshme, të cilat në këtë mënyrë trajtohen si fakte të kryera për qëllime fiskale. Mungesa e kufizimeve të qarta për zbatimin e kësaj dispozite krijon pasiguri juridike dhe hap rrugë për arbitraritet administrativ.
Neni 5 – Klasifikimi i njësive të ndërtimitDispozitat e nenit 5 lejojnë klasifikimin fiskal të njësive ndërtimore në mënyrë të pavarur nga destinacioni i përdorimit të përcaktuar në dokumentet ligjore (leje ndërtimi, certifikata përdorimi, certifikata pronësie etj.). Ky rregullim rrezikon të relativizojë aktet juridike të planifikimit dhe zhvillimit të territorit, duke krijuar mospërputhje mes dokumentacionit ligjor dhe trajtimit fiskal. Kjo bie ndesh me parimin e ligjshmërisë dhe krijon standard të dyfishtë mes subjekteve që respektojnë legjislacionin dhe atyre që veprojnë në mënyrë informale.
Neni 16 – Vlerësimi alternativ i detyrimit tatimorProjektvendimi parashikon përdorimin e metodave alternative për përcaktimin e vlerës së taksueshme në mungesë të të dhënave zyrtare. Kjo dispozitë rrezikon të transferojë barrën e pasojave të mungesës së administrimit apo koordinimit institucional mbi tatimpaguesin, edhe kur ai nuk ka vepruar në kundërshtim me ligjin.
Përdorimi i metodës alternative duhet të kufizohet vetëm në raste të identifikuara të shmangies së qëllimshme tatimore, jo si mekanizëm i përgjithshëm për të mbuluar boshllëqet administrative. Në të kundërt, kjo bie ndesh me parimin e mirëbesimit, barazisë tatimore dhe sigurisë juridike.
Përfundim
Projektvendimi, në formën aktuale, paraqet disa pasiguri dhe situata te diskutueshme për funksionimin e tregut të pasurive të paluajtshme, për sigurinë juridike dhe për parimin e barazisë tatimore. Rekomandohet rishikimi i dispozitave problematike duke vendosur kritere objektive, të matshme dhe të verifikueshme, si dhe kufizime të qarta për të shmangur arbitraritetin dhe deformimet në treg.
Aleanca e Profesionistëve të Lirë – APL