Tag: tregon

  • Çfarë tregon mënyra si dekoron shtëpinë për personalitetin tënd

    Çfarë tregon mënyra si dekoron shtëpinë për personalitetin tënd

    Shtëpia është pasqyrë e shpirtit. Psikologët thonë se mënyra si zgjedhim të dekorojmë hapësirën tonë tregon shumë për personalitetin dhe gjendjen emocionale.
    Nëse preferoni ngjyra të forta dhe kontraste, jeni energjikë dhe kërkoni stimul vizual.
    Ngjyrat neutrale dhe tonet pastel tregojnë një natyrë të qetë dhe harmonike.

    Ndërsa ata që e mbushin shtëpinë me bimë, dritë natyrale dhe elementë druri, kërkojnë balancë me natyrën dhe ndjesi sigurie.
    Edhe detajet si mënyra e organizimit, ndriçimi apo prania e artit në mure janë shenja të brendshme të personalitetit. Siç thotë një shprehje e njohur: “Më trego shtëpinë tënde dhe të tregoj kush je.”
     

  • Arkeologët gjejnë varrin 5000-vjeçar: Mund të jetë ‘porta’ për mbretërinë prehistorike

    Arkeologët gjejnë varrin 5000-vjeçar: Mund të jetë ‘porta’ për mbretërinë prehistorike

    Arkeologët në Kinë zbuluan këtë vjeshtë një seri varresh në rrënojat e Wangzhuang në provincën Henan, duke përfshirë varrin M27, i cili besohet se i përkiste një mbreti parahistorik. Madhësia e varrit, arkivolit dhe bollëku i objekteve të gjetura sugjerojnë se ky vend mund të ketë qenë kryeqyteti i një mbretërie të lashtë, e lidhur me kulturën Dawenkou të Neolitit, që ekzistonte nga 4000 p.e.s. deri në 2600 p.e.s.

    Zhu Guanghua, profesor në Capital Normal University dhe udhëheqës i gërmimeve, tha për China Daily se: “Zbulimi i fundit tregon se rrënojat e Wangzhuang nuk janë një vendbanim i zakonshëm, por kryeqytet i një mbretërie parahistorike.”

    Varri M27 është rreth 4.5 metra i gjatë dhe 3.6 metra i gjerë, duke e bërë një nga më të mëdhenjtë e kohës. Arkivoli prej druri ka dy pjesë brenda dhe jashtë, me një sipërfaqe totale prej rreth 17 metra katror. Brenda varrit u gjetën rreth 350 objekte funerale, përfshirë pothuajse 200 zbukurime, mjete kockash, mbetje kafshësh dhe 100 pjesë enësh qeramike. Prania e nofullave të derrave, kafsha më e shpeshtë në varr, tregon pasuri dhe status social.

    Objektet e gjetura vijnë nga rajone të ndryshme të Kinës së lashtë dhe baseni i lumit Yangtze, duke dëshmuar shkëmbimet e para kulturore. Li Zinwei, zv/drejtor i Institutit të Historisë së Lashtë në Akademinë Kineze të Shkencave Sociale, theksoi se ky vend ofron shembuj të rëndësishëm për studimin e bashkimit kulturor midis rajoneve parahistorike.

    Disa objekte treguan rituale lokale, si dhëmbët e një dre të ujit dhe enët me gojë të vogël, duke reflektuar avancimet e Dawenkou në qeramikë dhe ndikimin e tyre në kulturën rituale të dinastive kineze.

    Sipas Guanghua, varri tregon dëmtime që ndoshta ndodhën menjëherë pas ndërtimit, një akt i mundshëm sfidues nga rivalët: trupat e të zotit të varrit u hoqën pjesërisht, duke lënë vetëm kockat e gishtërinjve të këmbës, dhe disa objekte ceremoniale u thyen qëllimisht.

    Përveç M27, arkeologët zbuluan gjithsej 45 varre të kulturës Dawenkou, ku qeramika, mjetet prej guri dhe objektet tregojnë ndarjen e punës dhe nivelin e prodhimit të kohës. Rrallësia dhe pasuria e objekteve funerale lidhet me madhësinë e varreve, duke treguar se tashmë ekzistonte një hierarki sociale e qartë dhe stratifikim klasor.

  • Struktura e punësimit/ Në 20 vjet Shqipëria nuk ka bërë asnjë përparim për profesionet e kualifikuara

    Struktura e punësimit/ Në 20 vjet Shqipëria nuk ka bërë asnjë përparim për profesionet e kualifikuara

    Rritja e vendeve të punës me aftësi të larta në Shqipëri ka qenë më e ngadaltë dhe më e dobët se në Rajon nga 2002-2023 referon një studim i Bankës Botërore për Rajonin e Europës Juglindore dhe Azisë (ECA).

    Për Shqipërinë, të dhënat tregojnë për një zhvendosje të dukshme nga punët manuale drejt punëve që kërkojnë aftësi më të ulëta në sektorin e shërbimeve, pa pasur rritje domethënëse të profesioneve të kualifikuara. Punët me aftësi elementare janë zgjeruar me 15% ndërsa ato më aftësi që kërkojnë arsim të lartë vetëm 5 % në dy dekada.

    Grafiku i mëposhtëm tregon Shqipëria ka pësuar rënien më të madhe të vendeve të punës manuale rutinë, pra, të punëve fizike tradicionale që nuk kërkojnë shumë kualifikim, si në bujqësi apo industri të lehta. Këto zhvillime përkojnë me tranzicionin e ekonomisë shqiptare nga bujqësia drejt shërbimeve pas viteve 2000.
    Në të njëjtën kohë, është vërejtur rritje e vendeve të punës në profesione me aftësi të ulëta, që kupton shtim të punëve në tregti, pastrim, kujdes personal apo transport, pra në sektorë me produktivitet të ulët dhe paga të ulëta.
    Nga ana tjetër, vendet e punës për profesionistë apo menaxherë kanë pasur një rritje shumë të vogël, çka tregon se ekonomia shqiptare nuk ka arritur të krijojë në masë vende pune të kualifikuara, edhe pse është zhvendosur nga bujqësia. Për kategorinë e “teknikëve” dhe punëve rutinë ” (si administratë apo punë zyre), rritja është e kufizuar jo më shumë se 5% përgjatë 2002-2023.
    Analiza tregon se Shqipëria ka kaluar nga një ekonomi bujqësore në një ekonomi të bazuar te shërbimet me intensitet të ulët aftësish, pa arritur ende fazën e modernizimit që karakterizon vendet më të zhvilluara të rajonit. Rritja e punëve të thjeshta, duke zëvëndësuar punët manuale tregon për një transformim strukturor ende të paplotë dhe me potencial të pashfytëzuar të produktivitetit dhe pagave.
    Profesionet që kërkojnë arsim të lartë, aftësi analitike dhe përgjegjësi menaxheriale pothuajse nuk ka ndryshuar gjatë periudhës 2002–2023 dhe është më e ulët se në vende si Rumania, Polonia, Serbia apo Kroacia, ku pjesa e këtyre profesioneve është zgjeruar dukshëm gjatë dy dekadave të fundit.
    Teksa vendet e tjera të rajonit kanë përjetuar një transformim drejt ekonomive të bazuara në dije, ku rritet pesha e profesioneve menaxheriale, të IT-së apo të sektorit financiar, Shqipëria ka mbetur kryesisht në fazën e shërbimeve të ulëta dhe të punëve rutinë, me shumë pak krijim të vendeve që kërkojnë arsim të lartë.
    Ndryshimi i strukturës së punësimit në dy dekada tregon se, tranzicioni i Shqipërisë drejt ekonomisë së shërbimeve është zgjeruar në numër punonjësish , por jo në cilësi apo nivel aftësish.
    Rumania, Polonia dhe Turqia kanë pasur rritje të dukshme të punëve për profesionistë dhe teknikë, pra të sektorëve me produktivitet të lartë.
    Kroacia, Maqedonia e Veriut dhe Serbia kanë ndjekur një model të ndërmjetëm, me ulje të punëve manuale por shtim më të kufizuar të profesioneve të kualifikuara.
    Shqipëria, Bosnja dhe Bullgaria ndodhen në grupin e vendeve që kanë përjetuar rënie të fortë të punëve rutinë-manuale, por pa e kompensuar këtë humbje me shtim të punëve me aftësi të larta.
    Struktura e vendeve të punës në Shqipëri u zhvendos në sektorë me kosto të ulët dhe produktivitet të kufizuar, si tregtia, turizmi dhe transporti. Krahasuar me vendet e rajonit, progresi teknologjik dhe rritja e aftësive profesionale janë ende të ngadalta.
    Ky model i ndryshimit të strukturës së punësimit tregon nevojën për politika arsimore dhe ekonomike që nxisin punësimin në sektorë me vlerë të shtuar, si teknologjia, shërbimet profesionale, arsimimi dhe inovacioni./Monitor

  • Shqipëria në vendnumëro për profesionet e kualifikuara nga 2003-2023! Punët me aftësi elementare u zgjeruan me…

    Shqipëria në vendnumëro për profesionet e kualifikuara nga 2003-2023! Punët me aftësi elementare u zgjeruan me…

    Rritja e vendeve të punës me aftësi të larta në Shqipëri ka qenë më e ngadaltë dhe më e dobët se në Rajon nga 2002-2023 referon një studim i Bankës Botërore për Rajonin e Europës Juglindore dhe Azisë (ECA). 
    Për Shqipërinë, të dhënat tregojnë për një zhvendosje të dukshme nga punët manuale drejt punëve që kërkojnë aftësi më të ulëta në sektorin e shërbimeve, pa pasur rritje domethënëse të profesioneve të kualifikuara. Punët me aftësi elementare janë zgjeruar me 15% ndërsa ato më aftësi që kërkojnë arsim të lartë vetëm 5 % në dy dekada. 
    Grafiku i mëposhtëm tregon Shqipëria ka pësuar rënien më të madhe të vendeve të punës manuale rutinë, pra, të punëve fizike tradicionale që nuk kërkojnë shumë kualifikim, si në bujqësi apo industri të lehta. Këto zhvillime përkojnë me tranzicionin e ekonomisë shqiptare nga bujqësia drejt shërbimeve pas viteve 2000. 
    Në të njëjtën kohë, është vërejtur rritje e vendeve të punës në profesione me aftësi të ulëta, që kupton shtim të punëve në tregti, pastrim, kujdes personal apo transport, pra në sektorë me produktivitet të ulët dhe paga të ulëta. 
    Nga ana tjetër, vendet e punës për profesionistë apo menaxherë kanë pasur një rritje shumë të vogël, çka tregon se ekonomia shqiptare nuk ka arritur të krijojë në masë vende pune të kualifikuara, edhe pse është zhvendosur nga bujqësia. Për kategorinë e “teknikëve” dhe punëve rutinë ” (si administratë apo punë zyre), rritja është e kufizuar jo më shumë se 5% përgjatë 2002-2023. 
    Analiza tregon se Shqipëria ka kaluar nga një ekonomi bujqësore në një ekonomi të bazuar te shërbimet me intensitet të ulët aftësish, pa arritur ende fazën e modernizimit që karakterizon vendet më të zhvilluara të rajonit. Rritja e punëve të thjeshta, duke zëvëndësuar punët manuale tregon për një transformim strukturor ende të paplotë dhe me potencial të pashfytëzuar të produktivitetit dhe pagave. 
    Profesionet që kërkojnë arsim të lartë, aftësi analitike dhe përgjegjësi menaxheriale pothuajse nuk ka ndryshuar gjatë periudhës 2002–2023 dhe është më e ulët se në vende si Rumania, Polonia, Serbia apo Kroacia, ku pjesa e këtyre profesioneve është zgjeruar dukshëm gjatë dy dekadave të fundit. 
    Teksa vendet e tjera të rajonit kanë përjetuar një transformim drejt ekonomive të bazuara në dije, ku rritet pesha e profesioneve menaxheriale, të IT-së apo të sektorit financiar, Shqipëria ka mbetur kryesisht në fazën e shërbimeve të ulëta dhe të punëve rutinë, me shumë pak krijim të vendeve që kërkojnë arsim të lartë. 
    Ndryshimi i strukturës së punësimit në dy dekada tregon se, tranzicioni i Shqipërisë drejt ekonomisë së shërbimeve është zgjeruar në numër punonjësish , por jo në cilësi apo nivel aftësish. 
    Rumania, Polonia dhe Turqia kanë pasur rritje të dukshme të punëve për profesionistë dhe teknikë, pra të sektorëve me produktivitet të lartë. 
    Kroacia, Maqedonia e Veriut dhe Serbia kanë ndjekur një model të ndërmjetëm, me ulje të punëve manuale por shtim më të kufizuar të profesioneve të kualifikuara. 
    Shqipëria, Bosnja dhe Bullgaria ndodhen në grupin e vendeve që kanë përjetuar rënie të fortë të punëve rutinë-manuale, por pa e kompensuar këtë humbje me shtim të punëve me aftësi të larta. 
    Struktura e vendeve të punës në Shqipëri u zhvendos në sektorë me kosto të ulët dhe produktivitet të kufizuar, si tregtia, turizmi dhe transporti. Krahasuar me vendet e rajonit, progresi teknologjik dhe rritja e aftësive profesionale janë ende të ngadalta. 
    Ky model i ndryshimit të strukturës së punësimit tregon nevojën për politika arsimore dhe ekonomike që nxisin punësimin në sektorë me vlerë të shtuar, si teknologjia, shërbimet profesionale, arsimimi dhe inovacioni./Monitor 

  • Kostot e jetesës mbi mesataren europiane! Edhe të huajt po e braktisin Shqipërinë

    Kostot e jetesës mbi mesataren europiane! Edhe të huajt po e braktisin Shqipërinë

    Rritja e kostove të jetesës në qiratë dhe çmimet e ushqimeve, te cilat tani janë mbi mesataren europianë po largojnë pensionistët e huaj që kishin zgjedhur vendin tonë për të jetuar.
    Sipas të dhënave të INSTAT grup-mosha mbi 60 vjeç përfaqëson një pjesë të rëndësishme te të huajve në vendin tonë. Vitin e kaluar 3007 persona në këtë grup-moshë ishin me leje qëndrimi në vendin tonë më rënie 15.5% në krahasim me vitin 2023.
    Ndonëse numri i përgjithshëm i të huajve me leje qëndrimi është rritur (nga 21,460 në 2023 në 21,940 vitin e kaluar), grup-mosha mbi 60 vjeç është tkurrur si në numër, ashtu edhe në përqindje.
    Ulja e këtij grupi lidhet lëvizjen e pensionistëve të huaj drejt vendeve të tjera me kushte më të favorshme për qëndrime afatgjata ose me kosto më të ulët të jetesës.
    Të dhënat tregojnë se profili i migracionit drejt Shqipërisë po bëhet më aktiv dhe më i ri në moshë, me rënie të komponentit “rezidencë e përhershme pas pensionit”.
    Në grup-moshën deri në 19 vjeç, numri është rritur pak nga 1,891 në 2023 në 1,947 persona në 2024 persona çka përbën rreth 9% të totalit të emigrantëve në vendin tonë. Kjo kategori përfshin kryesisht fëmijë dhe të rinj që jetojnë në Shqipëri si pjesë e familjeve të huaja ose të prindërve që punojnë në vend. Pesha e qëndrueshme e këtij grupi tregon se flukset familjare nuk kanë ndryshuar ndjeshëm.
    Grup-mosha 20–29 vjeç është rritur më shumë se çdo kategori tjetër, nga 3,811 persona në 2023 në 4,356 persona në 2024, ose 14%, duke zënë 20% të totalit të personave të huaj me leje qëndrimi në Shqipëri. Kjo tregon një zgjerim të ndjeshëm të prurjeve të të rinjve, apo punonjës sezonalë apo studentë që po e shohin Shqipërinë si destinacion për studime, punë etj.
    Në grup-moshën 30–39 vjeç vihet re gjithashtu një rritje e fortë vjetore me 11.7% me një numër total 5,395 persona në 2024. Kjo grup-moshë zuri 24% të totalit të emigrantëve. Kjo moshë përfaqëson kryesisht njerëz aktivë në tregun e punës, profesionistë që vendosen për periudha të mesme ose afatgjata për arsye ekonomike. Rritja e kësaj grupmoshe tregon se Shqipëria po tërheq gjithnjë e më shumë të huaj në moshë pune, të cilët e shohin vendin si një hapësirë me mundësi punësimi ose investimi.
    Në kategorinë 40–49 vjeç, numri i të huajve arriti në 4,283 persona në 2024 me zgjerim 10%. Edhe kjo grup-moshë përfshin individë aktivë profesionalisht, shpesh me përvojë të konsiderueshme, që mund të punojnë në sektorë si ndërtimi, energjia apo shërbimet financiare.
    Grup-mosha 50–59 vjeç ka shënuar një rënie me 15%, çka tregon se të huajt e kësaj moshe nuk zgjedhin të qëndrojnë në Shqipëri, ndoshta për shkak të moshës afër daljes në pension./ Monitor

  • Rriten kostot e jetesës, largohen pensionistët e huaj nga Shqipëria

    Rriten kostot e jetesës, largohen pensionistët e huaj nga Shqipëria

    FOTO ILUSTRUESE

    TIRANË-Rritja e kostove të jetesës në qiratë dhe çmimet e ushqimeve, te cilat tani janë mbi mesataren europianë po largojnë pensionistët e huaj që kishin zgjedhur vendin tonë për të jetuar. Sipas të dhënave të INSTAT grup-mosha mbi 60 vjeç përfaqëson një pjesë të rëndësishme te të huajve në vendin tonë. Vitin e kaluar 3007 persona në këtë grup-moshë ishin me leje qëndrimi në vendin tonë më rënie 15.5% në krahasim me vitin 2023.
    Ndonëse numri i përgjithshëm i të huajve me leje qëndrimi është rritur (nga 21,460 në 2023 në 21,940 vitin e kaluar), grup-mosha mbi 60 vjeç është tkurrur si në numër, ashtu edhe në përqindje.
    Ulja e këtij grupi lidhet me lëvizjen e pensionistëve të huaj drejt vendeve të tjera me kushte më të favorshme për qëndrime afatgjata ose me kosto më të ulët të jetesës.
    Të dhënat tregojnë se profili i migracionit drejt Shqipërisë po bëhet më aktiv dhe më i ri në moshë, me rënie të komponentit “rezidencë e përhershme pas pensionit”.
    Në grup-moshën deri në 19 vjeç, numri është rritur pak nga 1,891 në 2023 në 1,947 persona në 2024 persona çka përbën rreth 9% të totalit të emigrantëve në vendin tonë. Kjo kategori përfshin kryesisht fëmijë dhe të rinj që jetojnë në Shqipëri si pjesë e familjeve të huaja ose të prindërve që punojnë në vend. Pesha e qëndrueshme e këtij grupi tregon se flukset familjare nuk kanë ndryshuar ndjeshëm.
    Grup-mosha 20–29 vjeç është rritur më shumë se çdo kategori tjetër, nga 3,811 persona në 2023 në 4,356 persona në 2024, ose 14%, duke zënë 20% të totalit të personave të huaj me leje qëndrimi në Shqipëri. Kjo tregon një zgjerim të ndjeshëm të prurjeve të të rinjve, apo punonjës sezonalë apo studentë që po e shohin Shqipërinë si destinacion për studime, punë etj.
    Në grup-moshën 30–39 vjeç vihet re gjithashtu një rritje e fortë vjetore me 11.7% me një numër total 5,395 persona në 2024. Kjo grup-moshë zuri 24% të totalit të emigrantëve. Kjo moshë përfaqëson kryesisht njerëz aktivë në tregun e punës, profesionistë që vendosen për periudha të mesme ose afatgjata për arsye ekonomike. Rritja e kësaj grupmoshe tregon se Shqipëria po tërheq gjithnjë e më shumë të huaj në moshë pune, të cilët e shohin vendin si një hapësirë me mundësi punësimi ose investimi.
    Në kategorinë 40–49 vjeç, numri i të huajve arriti në 4,283 persona në 2024 me zgjerim 10%. Edhe kjo grup-moshë përfshin individë aktivë profesionalisht, shpesh me përvojë të konsiderueshme, që mund të punojnë në sektorë si ndërtimi, energjia apo shërbimet financiare. Grup-mosha 50–59 vjeç ka shënuar një rënie me 15%, çka tregon se të huajt e kësaj moshe nuk zgjedhin të qëndrojnë në Shqipëri, ndoshta për shkak të moshës afër daljes në pension./Monitor

  • Nga bujqësia te tregtia, por jo te teknologjia/ Shqipëria me rritjen më të dobët të punëve të kualifikuara në rajon

    Nga bujqësia te tregtia, por jo te teknologjia/ Shqipëria me rritjen më të dobët të punëve të kualifikuara në rajon

    Rritja e vendeve të punës me aftësi të larta në Shqipëri ka qenë më e ngadaltë dhe më e dobët se në Rajon nga 2002-2023 referon një studim i Bankës Botërore për Rajonin e Europës Juglindore dhe Azisë (ECA).
    Për Shqipërinë, të dhënat tregojnë për një zhvendosje të dukshme nga punët manuale drejt punëve që kërkojnë aftësi më të ulëta në sektorin e shërbimeve, pa pasur rritje domethënëse të profesioneve të kualifikuara. Punët me aftësi elementare janë zgjeruar me 15% ndërsa ato më aftësi që kërkojnë arsim të lartë vetëm 5 % në dy dekada.
    Grafiku i mëposhtëm tregon Shqipëria ka pësuar rënien më të madhe të vendeve të punës manuale rutinë, pra, të punëve fizike tradicionale që nuk kërkojnë shumë kualifikim, si në bujqësi apo industri të lehta. Këto zhvillime përkojnë me tranzicionin e ekonomisë shqiptare nga bujqësia drejt shërbimeve pas viteve 2000.
    Në të njëjtën kohë, është vërejtur rritje e vendeve të punës në profesione me aftësi të ulëta, që kupton shtim të punëve në tregti, pastrim, kujdes personal apo transport, pra në sektorë me produktivitet të ulët dhe paga të ulëta.
    Nga ana tjetër, vendet e punës për profesionistë apo menaxherë kanë pasur një rritje shumë të vogël, çka tregon se ekonomia shqiptare nuk ka arritur të krijojë në masë vende pune të kualifikuara, edhe pse është zhvendosur nga bujqësia. Për kategorinë e “teknikëve” dhe punëve rutinë ” (si administratë apo punë zyre), rritja është e kufizuar jo më shumë se 5% përgjatë 2002-2023.
    Analiza tregon se Shqipëria ka kaluar nga një ekonomi bujqësore në një ekonomi të bazuar te shërbimet me intensitet të ulët aftësish, pa arritur ende fazën e modernizimit që karakterizon vendet më të zhvilluara të rajonit. Rritja e punëve të thjeshta, duke zëvëndësuar punët manuale tregon për një transformim strukturor ende të paplotë dhe me potencial të pashfytëzuar të produktivitetit dhe pagave.
    Profesionet që kërkojnë arsim të lartë, aftësi analitike dhe përgjegjësi menaxheriale pothuajse nuk ka ndryshuar gjatë periudhës 2002–2023 dhe është më e ulët se në vende si Rumania, Polonia, Serbia apo Kroacia, ku pjesa e këtyre profesioneve është zgjeruar dukshëm gjatë dy dekadave të fundit.
    Teksa vendet e tjera të rajonit kanë përjetuar një transformim drejt ekonomive të bazuara në dije, ku rritet pesha e profesioneve menaxheriale, të IT-së apo të sektorit financiar, Shqipëria ka mbetur kryesisht në fazën e shërbimeve të ulëta dhe të punëve rutinë, me shumë pak krijim të vendeve që kërkojnë arsim të lartë.
    Ndryshimi i strukturës së punësimit në dy dekada tregon se, tranzicioni i Shqipërisë drejt ekonomisë së shërbimeve është zgjeruar në numër punonjësish , por jo në cilësi apo nivel aftësish.
    Rumania, Polonia dhe Turqia kanë pasur rritje të dukshme të punëve për profesionistë dhe teknikë, pra të sektorëve me produktivitet të lartë.
    Kroacia, Maqedonia e Veriut dhe Serbia kanë ndjekur një model të ndërmjetëm, me ulje të punëve manuale por shtim më të kufizuar të profesioneve të kualifikuara.
    Shqipëria, Bosnja dhe Bullgaria ndodhen në grupin e vendeve që kanë përjetuar rënie të fortë të punëve rutinë-manuale, por pa e kompensuar këtë humbje me shtim të punëve me aftësi të larta.
    Struktura e vendeve të punës në Shqipëri u zhvendos në sektorë me kosto të ulët dhe produktivitet të kufizuar, si tregtia, turizmi dhe transporti. Krahasuar me vendet e rajonit, progresi teknologjik dhe rritja e aftësive profesionale janë ende të ngadalta.
    Ky model i ndryshimit të strukturës së punësimit tregon nevojën për politika arsimore dhe ekonomike që nxisin punësimin në sektorë me vlerë të shtuar, si teknologjia, shërbimet profesionale, arsimimi dhe inovacioni./Monitor

  • Zbulohet misteri i qenit blu në centralin bërthamor të Çernobilit

    Zbulohet misteri i qenit blu në centralin bërthamor të Çernobilit

    Një ekspert ukrainas i ka dhënë fund spekulimeve rreth një videoje që tregon një qen blu që endet në zonën e kontaminuar të katastrofës bërthamore të Çernobilit, në Ukrainën veriore.
    “Ky është absurditet”, u tha Serhiy Kireev gazetarëve në Çernobil.
    Kireev, i cili drejton kompaninë shtetërore përgjegjëse për monitorimin e zonës, ”Ecocenter”, konfirmoi se ”nuk ka qen blu në Ukrainën veriore”.
    ”Qentë janë sterilizuar për të frenuar shumimin e tyre. Ngjyra blu tregon se cilat kafshë i janë nënshtruar procedurës”, shpjegoi ai.
    “Ngjyra është e padëmshme për këta qen”, tha Kireev.
    Pamjet e disa qenve blu kishin qarkulluar gjerësisht në mediat ndërkombëtare, duke nxitur spekulime rreth efekteve të kontaminimit radioaktiv të zonës.
    Shpërthimi i një reaktori bërthamor në termocentralin e Çernobilit në ish-Bashkimin Sovjetik në prill të vitit 1986 konsiderohet katastrofa më serioze në historinë e përdorimit civil të energjisë bërthamore.

  • Ja veprimi që ‘tregon’ se partneri juaj është psikopat

    Ja veprimi që ‘tregon’ se partneri juaj është psikopat

    Nëse deri më tani besonit se një prekje tregon butësi apo rehati, një studim i ri vjen për ta përmbysur këtë bindje dhe për të ngritur alarmin për partnerin tuaj.

    Shkencëtarët në Nju Jork kanë zbuluar se njerëzit me tipare të errëta të personalitetit – përfshirë psikopatinë, narcizmin dhe makiavelianizmin – përdorin prekjen për të manipuluar partnerët e tyre.

    Sipas studimit, prekja mund të “rrisë ndjenjën e pronësisë ndaj objekteve” dhe të “nxisë bindjen nga një person vartës”.

    Pra, nëse partneri juaj përpiqet t’ju përqafojë gjatë një debati verbal, ai mund të jetë një psikopat ose narcisist që përpiqet të ushtrojë kontroll mbi ju.

    Ekspertët theksojnë se kjo mund të ndodhë përmes gjesteve si mbajtja e krahut, prekja e shpatullës, pjesës së pasme të kokës apo edhe e dorës.

    Autori i studimit, profesori i psikologjisë Richard Matson nga Universiteti Binghamton, tha se “jo të gjitha format e prekjes janë dashamirëse” dhe se “jo të gjitha përqafimet janë të padëmshme”.

    “Ato mund të përdoren në shërbim të vetes, në kurriz të partnerit në një marrëdhënie,” – shtoi ai.

    Studiuesit theksojnë se, edhe pse prekja është një nga mënyrat kryesore për të shprehur dashurinë, ajo nuk përjetohet gjithmonë pozitivisht dhe nuk përdoret me mirëbesim nga të gjithë individët.

    Shembujt e prekjes që zakonisht konsiderohen pozitive – si një përqafim miqësor, një shtrëngim duarsh, një krah rreth shpatullave apo gjestet më intime si puthjet – mund të shndërrohen në forma negative të prekjes, në varësi të qëllimit dhe kontekstit.

    Në studimin e tyre, i cili përfshiu 500 studentë mbi 18 vjeç që ishin në një lidhje, pjesëmarrësit plotësuan pyetësorë për të vlerësuar nivelin e tre tipareve të “Triadës së Errët”: psikopatisë, narcizmit dhe makiavelianizmit.

    Rezultatet treguan se si burrat ashtu edhe gratë me këto tipare kishin më shumë gjasa të përdornin prekjen për të manipuluar partnerin, edhe pse mënyrat ndryshonin sipas gjinisë.

    Burrat, që ndiheshin të pasigurt për marrëdhënien, kishin më shumë gjasa të përdornin “prekjen kompulsive” për të kërkuar siguri nga partneret e tyre.

    Gratë, në anën tjetër, ndiheshin më të pakëndshme me prekjen e dorës, por e përdornin atë si mjet manipulimi për të fituar kontroll.

    Për gratë, prekja mund të shërbejë si një metodë për të rritur fuqinë ndërpersonale, pra për të siguruar një formë dominimi në marrëdhënie.

    Interesant është fakti që gratë me ankth të lartë lidhjeje – që kanë frikë nga braktisja – shfaqën një neveri më të madhe ndaj prekjes.

    Sipas ekipit kërkimor, tiparet e “Triadës së Errët” shpesh lidhen me vështirësi në marrëdhëniet romantike, përfshirë debatet e shpeshta dhe madje edhe dhunën. Prandaj, studiuesit paralajmërojnë të jemi të vëmendshëm ndaj shenjave.

    Studimi është botuar në revistën Current Psychology dhe konsiderohet i pari që tregon një lidhje të drejtpërdrejtë midis tipareve të Triadës së Errët dhe përdorimit kompulsiv të prekjes.

  • “Italia ishte burgu im i parë”, Elsa Lila tregon dhimbjen e madhe pas humbjes së nënës në ’97

    “Italia ishte burgu im i parë”, Elsa Lila tregon dhimbjen e madhe pas humbjes së nënës në ’97

    Këngëtarja Elsa Lila ka treguar për herë të parë se si mori lajmin e vrasjes së nënës së saj në vitin 1997, vetëm pesë muaj pasi ishte larguar nga Shqipëria me helikopterin e ambasadës italiane. 
    Në një rrëfim tronditës përballë Grida Dumës në “Grida Duma Podcast”, ajo tregon se si nuk mundi ta shihte nënën e saj pasi kufijtë ishin të mbyllur. 
    “Italia ishte burgu im i parë. Nuk më lejuan të kthehesha, kufijtë ishin të mbyllur. Doja vetëm ta shihja nënën, por nuk munda. E kam parë vetëm një gur kur u ktheva në tetor,” rrëfeu ajo. 
    Edhe sot, pas shumë vitesh, Elsa thotë se truri i saj nuk e ka pranuar ende humbjen. “E mendoj sikur është diku, në një kontinent tjetër, dhe po jeton jetën e saj”, shprehet këngëtarja.