Tag: tërmete

  • Tension nën tokë/ Harta e re sizmike e Greqisë tregon 3600 tërmete aktive, por ekspertët thonë se numri real është..

    Tension nën tokë/ Harta e re sizmike e Greqisë tregon 3600 tërmete aktive, por ekspertët thonë se numri real është..

    Shkencëtarët nga Observatori Kombëtar i Athinës (NOA) dhe Zelanda e Re hartuan në mënyrë sistematike të gjithë Greqinë kontinentale, duke përdorur Modele të detajuara Dixhitale të Lartësisë (DEM) nga Kadastra Greke, me qëllim regjistrimin dhe klasifikimin e çarjeve sizmike aktive të vendit.
    Ekipi i kërkimit identifikoi qindra çarje të reja dhe hartoi ato tashmë të njohura me saktësi më të madhe, duke krijuar AFG (Active Faults Greece), bazën e të dhënave të parë gjithëpërfshirëse të çarjeve aktive bazuar ekskluzivisht në gjurmën e tyre në reliev dhe të botuar në revistën shkencore “Nature”.
    Siç raporton “Protothema”, ekipi ndërkombëtar i Dr. John Begg, Dr. Vasiliki Mouslopoulou, Dr. Dave Heron dhe Prof. Andy Nicol për Agjencinë e Lajmeve Athinë-Maqedoni, peizazhi grek, me kontrastet e tij të forta morfologjike, pasqyron një proces të vazhdueshëm gjeologjik.
    Llogariten 3600 tërmete aktive, por ka edhe të pazbulueshëm.

    “Greqia, e ngulitur midis dy kontinenteve, po deformohet nga lëvizja e vazhdueshme e Afrikës në veri dhe Euroazisë në jug. Topografia e vendit vazhdon të ndryshojë sot përmes veprimit të çarjeve aktive sizmike, shumë prej të cilave mbeten të fshehura nën bimësi ose mjedise urbane”, theksojnë ata.
    Në të njëjtën kohë, ata theksojnë se, me ekonominë që mbështetet gjithnjë e më shumë në turizëm dhe me ambicien që Greqia të bëhet një qendër energjie, “një kuptim më i thellë i shpërndarjes së burimeve sizmike është i nevojshëm, gjë që kërkon hartëzim të detajuar në të gjithë territorin tokësor dhe nënujor”.
    “AFG është harta e parë pan-helenike e thyerjeve aktive e bazuar ekskluzivisht në morfologjinë e terrenit, në një shkallë konsistente prej 1:25,000. Janë regjistruar gjithsej 3,815 gjurmë thyerjesh, të grupuara në 892 thyerje individuale, nga të cilat më shumë se gjysma janë hartëzuar për herë të parë”, shpjegojnë specialistët.
    Në të njëjtën kohë, përfshihen 35 çarje sipërfaqësore të shoqëruara me tërmete historike. Çdo thyerje klasifikohet si aktive, ndoshta aktive ose e pasigurt, varësisht nga sa kohë është deformuar relievi ose nëse të dhënat e disponueshme lejojnë një karakterizim të sigurt.
    “Më shumë se 2,000 gjurmë karakterizohen si aktive dhe rreth 1,600 si ndoshta aktive. Analiza tregoi se më shumë se gjysma e thyerjeve aktive ndikojnë drejtpërdrejt në rrjedhën e lumenjve, depozitimin e sedimenteve dhe kufijtë midis vargmaleve dhe luginave. Megjithatë, sipas studiuesve, disa thyerje aktive mbeten të pazbuluara, “të varrosura” nën depozita më të reja gjeologjike”, shpjegojnë sizmiologët.
     
     
     

  • Shkencëtarët zbulojnë misterin e tërmeteve që goditën Santorinin

    Shkencëtarët zbulojnë misterin e tërmeteve që goditën Santorinin

    Shkencëtarët kanë zbuluar se dhjetëra mijëra tërmete që goditën ishullin grek të Santorinit më parë këtë vit u shkaktuan nga magma që lëvizte në një kanal nëntokësor për rreth tre muaj.

    Aktiviteti sizmik, që filloi në janar 2025 nën ishujt Santorini, Amorgos dhe Anafi, përfshiu më shumë se 25 mijë tërmete, shumë prej tyre mbi magnitudën 5.0, duke shqetësuar banorët dhe turistët.

    Shumë vizitorë u larguan nga ishujt, ndërsa vendasit frikësoheshin se vullkani Kolumbo mund të shpërthente ose se këto lëkundje paralajmëronin një tërmet më të madh si ai i vitit 1956 me magnitudë 7.7.

    Studiuesit përdorën fizikën dhe Inteligjencën Artificiale për të analizuar çdo tërmet si një sensor virtual dhe krijuan një hartë 3D të Tokës rreth Santorinit.

    Analiza zbuloi se ngjarja u shkaktua nga lëvizja horizontale e magmës midis Santorinit dhe vullkanit Kolumbo përmes një kanali 30 km të gjatë, më shumë se 10 kilometra nën shtratin detar. Vëllimi i magmës ishte mjaftueshëm i madh për të mbushur rreth 200 mijë pishina olimpike.

    Shkencëtarët theksuan se kjo “intruzion magmatik” shkatërroi shtresat e shkëmbinjve, duke shkaktuar mijëra tërmete.

    Aktualisht aktiviteti duket se ka mbaruar, por vullkanet mund të hyjnë në periudha të zgjatura paqëndrueshmërie që zgjasin vite me radhë.

    Përdorimi i Inteligjencës Artificiale së bashku me fizika bazike të shtresës tokësore mund të transformojë monitorimin dhe parashikimin e aktivitetit vullkanik, duke ndihmuar në mbrojtjen e banorëve në zonat sizmikisht aktive.

     

  • Tërmetet që “shkundën” Santorinin/ Shkencëtarët zbulojnë shkakun e lëkundjeve të shumta

    Tërmetet që “shkundën” Santorinin/ Shkencëtarët zbulojnë shkakun e lëkundjeve të shumta

    Shkencëtarët kanë zbuluar se dhjetëra mijëra tërmete që goditën ishullin grek të Santorinit më parë këtë vit u shkaktuan nga magma që lëvizte në një kanal nëntokësor për rreth tre muaj.
    Aktiviteti sizmik, që filloi në janar 2025 nën ishujt Santorini, Amorgos dhe Anafi, përfshiu më shumë se 25 mijë tërmete, shumë prej tyre mbi magnitudën 5.0, duke shqetësuar banorët dhe turistët. Shumë vizitorë u larguan nga ishujt, ndërsa vendasit frikësoheshin se vullkani Kolumbo mund të shpërthente ose se këto lëkundje paralajmëronin një tërmet më të madh si ai i vitit 1956 me magnitudë 7.7.
    Studiuesit përdorën fizikën dhe Inteligjencën Artificiale për të analizuar çdo tërmet si një sensor virtual dhe krijuan një hartë 3D të Tokës rreth Santorinit. Analiza zbuloi se ngjarja u shkaktua nga lëvizja horizontale e magmës midis Santorinit dhe vullkanit Kolumbo përmes një kanali 30 km të gjatë, më shumë se 10 kilometra nën shtratin detar. Vëllimi i magmës ishte mjaftueshëm i madh për të mbushur rreth 200 mijë pishina olimpike.
    Shkencëtarët theksuan se kjo “intruzion magmatik” shkatërroi shtresat e shkëmbinjve, duke shkaktuar mijëra tërmete. Aktualisht aktiviteti duket se ka mbaruar, por vullkanet mund të hyjnë në periudha të zgjatura paqëndrueshmërie që zgjasin vite me radhë.
    Përdorimi i Inteligjencës Artificiale së bashku me fizika bazike të shtresës tokësore mund të transformojë monitorimin dhe parashikimin e aktivitetit vullkanik, duke ndihmuar në mbrojtjen e banorëve në zonat sizmikisht aktive.

  • Shkencëtarët zbulojnë shkakun e tërmeteve në Santorini

    Shkencëtarët zbulojnë shkakun e tërmeteve në Santorini

     

    Shkencëtarët kanë zbuluar se shkaku i dhjetëra mijëra tërmeteve pranë ishullit grek të Santorinit më herët këtë vit u shkaktua nga magma që lëvizte në një kanal nëntokësor për rreth tre muaj.

    Për të kuptuar se çfarë shkaktoi më shumë se 25 mijë tërmete që përshkuan rreth 20 kilometra horizontalisht në shtresën e Tokës, studiuesit përdorën fizika dhe Inteligjencën Artificiale. Çdo tërmet u trajtua si një sensor virtual dhe më pas AI-ja analizoi modelet e lidhura me ta.

    Aktiviteti sizmik filloi nëntokë nën ishujt Santorini, Amorgos dhe Anafi në janar 2025. Ishujt përjetuan dhjetëra mijëra tërmete, shumë prej tyre mbi magnitudën 5.0 dhe të ndjeshme për banorët dhe turistët.

    Shumë turistë u larguan, ndërsa vendasit frikësoheshin se vullkani nëntokësor Kolumbo mund të shpërthente ose se kjo ishte paralajmërim për një tërmet më të madh, si ai shkatërrues me magnitudë 7.7 që goditi rajonin në vitin 1956.

    Shkencëtarët, të cilët botuan gjetjet në revistën Science, krijuan një hartë 3D të Tokës rreth Santorinit dhe harta e aktivitetit sizmik të çdo tërmeti, si dhe lëvizjet dhe tensionet në shtresën tokësore, rezultoi në një model të detajuar të shkakut të aktivitetit sizmik.

    Ata zbuluan se ngjarja u shkaktua nga lëvizja horizontale e magmës nga Santorini dhe vullkani Kolumbo përmes një kanali 30 km të gjatë, më shumë se 10 kilometra nën shtratin detar. Vëllimi i magmës që lëvizte në shtresën tokësore mund të kishte mbushur rreth 200 mijë pishina olimpike.

    Këto ‘intruzione magmatike’ shkatërruan shtresat e shkëmbinjve, duke shkaktuar mijëra tërmete.

    Për momentin, shkencëtarët thonë se duket se aktiviteti ka mbaruar.

    Megjithatë, vullkanet mund të hyjnë në faza të zgjatura paqëndrueshmërie që zgjasin shumë vite, siç ka treguar aktiviteti i fundit vullkanik në jug-perëndim të Islandës.

    Shkencëtarët theksuan se përdorimi i AI-së, i kombinuar me fizika bazike të shtresës tokësore dhe reagimin ndaj tensioneve, mund të transformojë monitorimin, kuptimin dhe parashikimin e aktivitetit vullkanik, duke ndihmuar në mbrojtjen e njerëzve në zonat sizmikisht aktive.

     

  • Qipro goditet nga dy tërmete

    Qipro goditet nga dy tërmete

    Bota E Mërkurë, 12 Nëntor 2025 19:33
    Qiproja është tronditur nga dy tërmete të forta. Epiqendra e tërmeteve ndodhej afërsisht 25 kilometra në verilindje të vendpushimit turistik të Pafos.
    Media qipriote raportoi se dridhjet e forta ishin ndjerë në të gjithë ishullin deri në brigjet e Turqisë, Izraelit dhe Libanit. Studimi Gjeologjik i Qipros tha se tërmeti i parë në mëngjes kishte një magnitudë prej 5,3 ballë Rihter.
    Banorët dolën në rrugë dhe shkollat ​​u evakuuan si masë paraprake. Kjo u pasua nga dridhje të shumta të vogla. Tërmeti i dytë i fortë ndodhi gjatë pasdites, me një magnitudë mbi 5 ballë Rihter.

  • Zona e fatkeqësive, pse Afganistani është magnet për tërmete shkatërruese?

    Zona e fatkeqësive, pse Afganistani është magnet për tërmete shkatërruese?

    Afganistani është një nga vendet më të prekura nga tërmetet, pasi ndodhet mbi disa shkëputje sizmike ku takohen pllakat tektonike indiane dhe evropiane. Kjo e bën rajonin veçanërisht të ndjeshëm ndaj lëkundjeve të forta të tokës, shkruan BBC.
    Historikisht, vendi ka përjetuar tërmete shkatërruese për shkak të ndërtimeve të dobëta dhe infrastrukturës së kufizuar.
    Në vitin 2023, më shumë se 1,400 persona humbën jetën pas një serie tërmetesh me magnitudë 6.3 në pjesën perëndimore, pranë qytetit të Heratit. Një vit më parë, një tërmet me magnitudë 5.9 goditi lindjen e vendit, duke shkaktuar të paktën 1 mijë viktima dhe 3 mijë të plagosur. Edhe pse magnituda ishte mesatare, dëmet ishin të mëdha për shkak se tërmeti ishte i cekët, vetëm 10 km nën sipërfaqe.
    Tërmeti i së dielës, 31 gusht, ishte edhe më i cekët, vetëm 8 km nën tokë, duke rritur rrezikun për viktima dhe të plagosur. Banorët e fshatrave të largëta janë më së shumti të rrezikuar, pasi shtëpitë e tyre, ndërtuar me dru, tulla balte ose beton të dobët, nuk janë të rezistueshme ndaj tërmeteve.
    Për më tepër, rrëshqitjet e dheut që shkaktohen nga tërmetet në malet afgane e vështirësojnë punën e ekipeve të shpëtimit për të arritur tek viktimat.
    Afganistani, një vend malor dhe me qindra fshatra të largëta, ka një histori të gjatë katastrofash natyrore që kanë përkeqësuar pasojat humanitare. Përveç tërmeteve, luftërat dhe konfliktet e vazhdueshme e bëjnë vendin më të ndjeshëm ndaj krizave humanitare, duke e komplikuar ndihmën dhe shpëtimin e viktimave.

  • Alarm i kuq/ Si po përgatitet Japonia për tërmetet?

    Alarm i kuq/ Si po përgatitet Japonia për tërmetet?

    Japonia është një nga vendet më të prirura ndaj tërmeteve në botë, por kjo e bën atë gjithashtu një nga vendet më të përgatitura për t’i bërë ballë atyre.

    Që nga tërmeti shkatërrues i Kantos së Madhe dhe stuhia zjarrvënëse e vitit 1923 që shkatërroi Tokion, të gjitha ndërtesat i janë nënshtruar kodeve sizmike dhe standardeve rigoroze të projektimit për rezistencë ndaj tërmeteve.

    Shumë shtëpi janë të pajisura me komplete mbijetese pas tërmeteve dhe sistemet e paralajmërimit ndihmojnë në mbajtjen e vendit të sigurt.

    Telefonat janë instaluar me sisteme paralajmërimi për tërmete dhe cunami, trenat kanë sensorë që i ngrijnë ato nëse është e nevojshme dhe shkollat zhvillojnë rregullisht stërvitje për tërmete.

    Pas tërmeteve të fuqishme në bregdetin perëndimor të Japonisë në janar 2024, reporteri i shkencës dhe teknologjisë i Sky News, Mickey Carroll, hartoi këtë shpjegim se si Japonia siguron që të jetë e përgatitur mirë – duke analizuar se si ndërtesat e saj janë bërë sa më të qëndrueshme ndaj tërmeteve.

  • Tre tërmete të fuqishme dhe alarm cunami në Kamchatka, rajoni i Lindjes së Largët të Rusisë

    Tre tërmete të fuqishme dhe alarm cunami në Kamchatka, rajoni i Lindjes së Largët të Rusisë

    Kamchatka, Rusi – Rajoni i Lindjes së Largët të Rusisë u trondit këtë mëngjes nga një seri tërmetesh të fuqishme që përfshinë brigjet e Paqësorit, duke shkaktuar një paralajmërim të menjëhershëm për cunami. Autoritetet konfirmojnë se deri tani nuk janë raportuar viktima apo dëme serioze.
    Sipas Institutit Amerikan të Gjeofizikës (USGS) dhe shërbimeve sismologjike ruse, tërmeti kryesor u regjistrua me magnitudë 7.4, në një thellësi prej 20 kilometrash, rreth 144 kilometra larg Petropavlovsk‑Kamchatsky. Pas tij, u shënuan edhe dy lëkundje të tjera të forta, me magnituda 6.7 dhe 5.2.

    “Valë potencialisht të rrezikshme të cunamit janë të mundshme brenda 300 kilometrave nga epiqendra,” paralajmëroi fillimisht USGS. Autoritetet vendase këshilluan banorët që të qëndronin larg vijës bregdetare dhe të ndiqnin udhëzimet e emergjencës.
    Pas disa orësh monitorimi intensiv, paralajmërimi për cunami u tërhoq, ndërsa shërbimet meteorologjike raportuan vetëm ndryshime të lehta të nivelit të detit në disa zona. Për momentin, nuk janë njoftuar dëmtime në infrastrukturë apo të lënduar.
    Kamchatka ndodhet në një prej zonave më aktive sizmike në botë, pjesë e të ashtuquajturës “Rruga e Zjarrit të Paqësorit”, ku pllakat tektonike takohen duke shkaktuar shpesh tërmete të fuqishme dhe shpërthime vullkanike. Ky rajon mban në kujtesë edhe ngjarje historike si tërmeti shkatërrues i vitit 1952 me magnitudë 9.0, që solli cunami deri në brigjet e largëta të Hawaii-t.
    Ekspertët theksojnë se edhe pse këto tërmete nuk sollën pasoja të rënda, ato janë një kujtesë e fortë për nevojën e vigjilencës së përhershme dhe sistemeve të hershme të paralajmërimit, që shpëtojnë jetë dhe minimizojnë dëmet.
    Shërbimet sismologjike vazhdojnë të monitorojnë zonën për pasgoditje të mundshme.AV/KJ

  • ‘Stuhi’ e pazakontë! Japonia goditet nga 1600 tërmete

    ‘Stuhi’ e pazakontë! Japonia goditet nga 1600 tërmete

    Bota E Hënë, 7 Korrik 2025 16:39
    Dhjetëra banorë u evakuuan nga shtëpitë e tyre në ishujt e largët në Japoninë jugore , të cilët janë goditur nga gati 1,600 tërmete në javët e fundit, tha të hënën një zyrtar lokal bashkiak.
    Por tërmetet që kanë vazhduar për më shumë se dy javë kanë shkaktuar stres të konsiderueshëm tek banorët, shumë prej të cilëve vuajnë nga mungesa e gjumit.

    Nga 89 banorët e Akuseki -t , 44 u evakuuan në kryeqytetin rajonal të Kagoshimës të dielën, dhe 15 të tjerë ikën gjithashtu në një ishull fqinj, tha Kubo në një konferencë për shtyp. Akuseki , pjesë e grupit të ishujve Tokara , në jug të prefekturës Kyushu , është goditur nga më shumë se 1,600 tërmete që nga 21 qershori.
    Komuna, e cila përbëhet nga shtatë ishuj të banuar dhe pesë të pabanuar, është rreth 11 orë larg me traget nga Kagoshima . Ekspertët besojnë se fenomeni mund të shkaktohet nga një vullkan nënujor dhe rrjedha magme, dhe ata thonë se është e pamundur të parashikohet se sa do të zgjasin tërmetet.
    “Nuk mund të parashikojmë se çfarë mund të ndodhë. Nuk e dimë se kur do të mbarojë kjo”, u tha Kubo gazetarëve.
    Grupi i ishujve Tokara përjetoi një periudhë të ngjashme me aktivitet të fortë sizmik në shtator 2023, kur u regjistruan 346 tërmete, sipas Agjencisë Meteorologjike të Japonisë (JMA) .
    Japonia ndodhet në pikën e takimit të katër pllakave kryesore tektonike, në zemër të “Unazës së Zjarrit” të Paqësorit , duke e bërë atë një nga vendet më të prirura ndaj tërmeteve në botë.
    Arkipelagu me rreth 125 milionë banorë regjistron rreth 1,500 tërmete në vit, ose rreth 18% të tërmeteve në botë. Autoritetet japoneze janë veçanërisht të shqetësuara për një tërmet të madh në çarjen Nankai , një çarje nënujore rreth 800 kilometra (500 milje) e gjerë përgjatë bregdetit të Paqësorit.
    Tërmete të tilla ndodhin afërsisht çdo 100 deri në 200 vjet, me të fundit të regjistruar në vitin 1946. Japonia paraqiti një plan të ri të azhurnuar të përgatitjes për fatkeqësi të martën e kaluar, duke vlerësuar se mbetet shumë për t’u bërë për të kufizuar pasojat e një “megatërmeti” të mundshëm, i cili mund të shkaktojë deri në 300,000 vdekje në arkipelag.

  • Më shumë se 900 tërmete në dy javë, Japonia goditet nga lëkundje të reja sizmike, ja sa ishte magnituda

    Më shumë se 900 tërmete në dy javë, Japonia goditet nga lëkundje të reja sizmike, ja sa ishte magnituda

    Një tërmet i ri me magnitudë 5.5 ballë, sipas të dhënave fillestare, goditi një ishull të largët në jugperëndim të Japonisë të enjten. Epiqendra e tërmetit ishte në brigjet e zinxhirit të ishujve Tokara në prefekturën Kagoshima, pothuajse 1,200 kilometra nga Tokio. Autoritetet nuk lëshuan asnjë paralajmërim për cunami.

    Tërmeti ndodhi në një thellësi fokale prej 20 kilometrash. Më shumë se 900 tërmete kanë tronditur një zinxhir ishujsh të largët në Japoninë jugore në dy javët e fundit, sipas agjencisë meteorologjike të vendit, duke i lënë banorët të paaftë për të fjetur dhe të frikësuar nga ajo që mund të ndodhë më pas.

    Edhe pse nuk janë raportuar dëme të mëdha, Agjencia Meteorologjike e Japonisë ka pranuar se nuk e di se kur do të mbarojnë tërmetet. Të dhënat zyrtare tregojnë se numri i tërmeteve ditore arriti kulmin në 183 më 23 qershor, pastaj ra në 15 më 26 qershor dhe 16 më 27 qershor. Por numri u rrit përsëri në 34 më 28 qershor dhe 98 më 29 qershor. Më 30 qershor, u regjistruan 62 tërmete.

    Një periudhë e ngjashme me aktivitet të fortë sizmik në zonën e Tokarës u pa në shtator 2023, kur u regjistruan 346 tërmete, sipas agjencisë meteorologjike. Shtatë nga 12 Ishujt e largët Tokara janë të banuar, me rreth 700 banorë në total. Ekspertët thonë se topografia e pazakontë e zonës përreth ishujve Tokara e bën më të lehtë krijimin e presionit nën shtratin e detit, i cili më pas lehtësohet në formën e tërmeteve.