Një përzierje popullore që premton shumë, por çfarë vërteton shkenca për efektet e vajit të ullirit dhe lëngut të limonit në shëndetin e tëmthit dhe procesin e detoksikimit?
Në epokën e rrjeteve sociale dhe këshillave “natyrale” që përhapen me shpejtësi, është e zakonshme të hasim pretendime të tilla si: “vaji i ullirit me limon shkrijnë gurët në tëmth”. Por a është kjo e mbështetur nga shkenca, apo thjesht një mit i popullarizuar në internet?
A mund ta pastrojë përzierja e vajit të ullirit me limon tëmthin?
Në shumë forume shëndetësore dhe blogje natyrale, sugjerohet që një lugë vaj ulliri me pak lëng limoni, e konsumuar esëll, mund të ndihmojë në pastrimin e mëlçisë dhe tëmthit, madje edhe në tretjen e gurëve.
Megjithatë, nuk ka prova të forta klinike që vërtetojnë se kjo përzierje mund të “shkrijë” gurët e tëmthit. Sipas Mayo Clinic, gurët në tëmth (kolelitiaza) nuk shpërbëhen thjesht përmes ushqimit apo pijeve, për to zakonisht nevojitet trajtim mjekësor, përfshirë medikamente ose ndërhyrje kirurgjikale si kolecistektomia.
Pse njerëzit mendojnë se funksionon?
Arsyeja për këtë bindje qëndron te efektet e njohura të vajit të ullirit mbi rrjedhjen e tëmthit. Studime kanë treguar se vajrat e shëndetshme, sidomos vaji i ullirit ekstra i virgjër, stimulojnë kontraktimin e tëmthit dhe rrjedhjen e tëmthit në zorrë, duke ndihmuar kështu në parandalimin e stanjacionit të tëmthit, një faktor i njohur për krijimin e gurëve.
Pra, përdorimi i rregullt i vajit të ullirit mund të ndihmojë në parandalimin e gurëve, por jo në shpërbërjen e tyre.
Vaji i ullirit dhe limoni – çfarë thotë shkenca për përfitimet shëndetësore?
Vaji i ullirit ekstra i virgjër është i pasur me acid oleik (një yndyrë e shëndetshme mononepengesuar), si dhe me polifenole antioksiduese, që kanë efekte anti-inflamatore dhe mbrojtëse për qelizat. Ai ndihmon në shëndetin e zemrës, uljen e kolesterolit LDL dhe përmirësimin e funksioneve metabolike.
Nga ana tjetër, lëngu i limonit është një burim i pasur i vitaminës C, që kontribuon në forcimin e sistemit imunitar, përthithjen e hekurit dhe prodhimin e karnitinës, një përbërës kyç për metabolizmin e yndyrave.
Përveç kësaj, vitamina C ndihmon edhe në shndërrimin e kolesterolit në acide biliare, një proces që mund të ndikojë pozitivisht në parandalimin e formimit të gurëve në tëmth.
Po detoksikimi? A ka nevojë trupi për ndihmë?
Kundrejt pretendimeve të shumta për “detoksikimin e mëlçisë” me limon dhe vaj ulliri, ekspertët theksojnë se organizmi ynë ka sisteme të fuqishme detoksikimi, kryesisht përmes mëlçisë, veshkave, mushkërive dhe lëkurës.
Megjithatë, konsumimi i ushqimeve të pasura me antioksidantë natyrorë, si limoni dhe vaji i ullirit, sigurisht mund të mbështesë këtë proces, duke reduktuar dëmet nga radikalet e lira dhe duke përmirësuar ekuilibrin oksidativ të trupit.
Mund të ndihmojnë në humbjen e peshës?
Ndonëse nuk ka studime specifike për përzierjen e limonit me vaj ulliri në procesin e dobësimit, të dy përbërësit kanë efekte individuale të njohura. Limoni ndihmon në metabolizmin e yndyrave, ndërsa vajrat e shëndetshme ndihmojnë në ngopje, duke ulur dëshirën për ushqim të tepërt.
A ka ndonjë efekt të padëshiruar?
Përdorimi i moderuar i kësaj përzierjeje është përgjithësisht i sigurt për shumicën e njerëzve. Megjithatë, konsumimi i tepërt i lëngut të limonit mund të dëmtojë smaltin e dhëmbëve për shkak të aciditetit të tij, veçanërisht nëse merret pa hollim. Ndërkohë, vaji i ullirit, ndonëse i shëndetshëm, ka vlerë të lartë kalorike (~119 kalori për lugë gjelle) dhe nuk duhet teprohet nga personat që ndjekin dieta për humbje peshe.
Përfundim
Kombinimi i vajit të ullirit me lëng limoni nuk është një kurë për gurët në tëmth, por është një kombinim i dobishëm në kuadër të një diete të shëndetshme mesdhetare, që mbështet funksionin e mëlçisë, tretjen dhe metabolizmin.
Nuk duhet të zëvendësojë konsultën mjekësore nëse keni probleme me tëmthin, përfshirë gurët, inflamacionin apo dhimbjet kronike.
