Pas muajsh spekulimesh, Kancelarja Rachel Reeves, siç pritej, njoftoi rritje të reja të taksave në buxhetin e Mbretërisë së Bashkuar.
Lojtarët e fatit online, pronarët e pasur të pronave dhe shoferët e makinave elektrike dhe hibride, të cilët më parë ishin të përjashtuar nga taksat, do të ndihmojnë qeverinë laburiste të riparojë financat e saj publike, që ende po përballen me vështirësi. Me këtë veprim, Reeves thyen një premtim që bëri vitin e kaluar: se qytetarët nuk do të përballen me rritje të mëtejshme të taksave gjatë mandatit aktual legjislativ. “Nuk do të ketë as masa shtrënguese dhe as huamarrje të pakuptimtë nën drejtimin tim”, tha politikania laburiste në Dhomën e Komunave të mërkurën.
Në fillim të muajit, vetë Reeves kishte sugjeruar në një fjalim të përgatitur me nxitim, se Partia Laburiste do të rriste taksën mbi të ardhurat në të gjitha nivelet, në kundërshtim me premtimin e saj zgjedhor të vitit 2024. Dhjetë ditë më vonë, ajo i dha fund këtyre spekulimeve. Megjithatë, shkalla relativisht e lartë e inflacionit prej 3.8 përqind, me zbritjen e taksave të ngrira dhe pragun për normën më të lartë të taksave që mbetet e pandryshuar në 40 përqind, do të thotë që punonjësit duhet të paguajnë më shumë para çdo vit.
Ekonomia parashikohet të rritet me 1.5 përqind në vitin aktual fiskal, sipas Zyrës së Pavarur për Përgjigjet Buxhetore (OBR), por parashikimet për vitet e ardhshme janë rishikuar poshtë. Vitin e kaluar, Ministrja e Financave Reeves rriti taksat dhe taksat për bizneset, duke deklaruar shprehimisht se donte të nxiste rritjen. Kjo rezultoi në krijimin e më pak vendeve të punës dhe papunësia (pesë përqind) është në nivelin e saj më të lartë që nga pandemia e Covid-it.
“Industria është shkatërruar plotësisht”
Punëdhënësit, veçanërisht në sektorin e mikpritjes, u ankuan këtë javë për rritjen e fundit të pagës minimale në 12.71 £ (14.49 €) në orë. “Industria jonë është shkatërruar plotësisht dhe politikanët nuk e kanë fare problem”, foli me zemërim Hubert Zanier, i cili drejton kafenenë e njohur austriake Kipferl në lagjen Islington të Londrës. Për të lehtësuar situatën për bizneset si e tija, qeveria duhet të ulë TVSH-në (aktualisht 20 përqind) për industrinë e mikpritjes dhe të lejojë më shumë qytetarë të rinj të BE-së të punojnë në Mbretërinë e Bashkuar. “Asgjë nga kjo nuk ka ndodhur. Jam i rrethuar nga njerëz që ose duan të largohen nga vendi ose e kanë bërë tashmë.”
Përveç rritjes në dukje të pandalshme të shpenzimeve sociale – me gjithnjë e më shumë britanikë të rinj që marrin leje të gjatë mjekësore – përfitimet për fëmijët për familjet me tre ose më shumë fëmijë do të rriten vitin e ardhshëm. Më parë, ndihma shtetërore ishte e kufizuar për familjet me dy fëmijë, një politikë që qeveria e mëparshme konservatore e justifikoi duke argumentuar se çiftet duhej të planifikonin familjet e tyre në mënyrë të përgjegjshme dhe të mos mbështeteshin te shteti.
Qeveria laburiste e kishte mbajtur këtë qëndrim, i cili u prit keq brenda partisë. Dorëzimi përfundimtar i Reeves ndaj presionit nga partia parlamentare, rrjedh nga presioni i madh që po pësojnë si ajo ashtu edhe kryeministri Starmer, duke pasur parasysh shifrat katastrofike të sondazheve prej rreth 18 përqind (krahasuar me 34 përqind në zgjedhjet e përgjithshme).
Kritika të ashpra
Përpara fjalimit për buxhetin, Zëvendëskryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nus Ghani, kritikoi ashpër qeverinë laburiste. Për shumë javë, tha ajo, masat e mundshme tatimore dhe idetë specifike të politikave ishin publikuar – në vend që t’i paraqiteshin më parë Dhomës së Komunave, siç kërkohet nga kodi i sjelljes për ministrat. Ghani nënkuptoi se Reeves dhe ekipi i saj i ministrave të rinj e kishin shkelur sistematikisht këtë kod, gjë që ajo argumentoi se duhet të kërkonte dorëheqjen e saj.
Udhëheqësja konservatore e opozitës, Kemi Badenoch, kërkoi dorëheqjen e Reeves, duke përmendur premtimin e thyer të Kancelarit. Vitin e kaluar, Reeves kishte rritur taksat për korporatat, spekulantët e tregut të aksioneve dhe fermerët e pasur, duke përmendur gjendjen e mjerueshme të financave publike, dhe kishte premtuar se do të përmbahej nga rritjet e mëtejshme të taksave gjatë mandatit të saj në detyrë, i cili zgjat deri në vitin 2029. Badenoch e akuzoi Reeves-in, si të paaftë për krijimin e “një buxheti mirëqenieje” në kurriz të popullsisë punëtore: “Nëse ajo do të kishte pak dinjitet, do të jepte dorëheqjen.”/ Der Standard.
