Lajmidites.com

Tag: studim

  • Maratona dhe rreziku i tumorit në zorrën e trashë, studimi që habit onkologët

    Maratona dhe rreziku i tumorit në zorrën e trashë, studimi që habit onkologët

    Në imagjinatën kolektive maratona është shembulli i shëndetit, por përpjekja ekstreme, sidomos ajo që lidhet me gara edhe më të vështira si ultramaratonat, që arrijnë deri në 50 apo 100 kilometra, mund të jetë e lidhur me një rritje të rrezikut për t’u prekur nga tumori i zorrës së trashë. Një studim i paraqitur në kongresin e American Society of Clinical Oncology nga doktori Timothy Cannon, onkolog në Inova Schar Cancer Institute të Fairfax, Virginia, ka zbuluar një lidhje të parë mes maratonës, ultramaratonës (dhe garave ekstreme në përgjithësi) dhe rrezikut për t’u sëmurur nga kanceri i zorrës së trashë.

    Studimi, i zhvilluar mbi 100 maratonistë dhe ultramaratonistë të moshës 35 deri në 50 vjeç, dha rezultate befasuese: gati gjysma e pjesëmarrësve kishin polipe të gjetura përmes kolonoskopisë, ndërsa 15% kishin adenoma të avancuara me një probabilitet të lartë për t’u shndërruar në tumor të zorrës së trashë. Një përqindje shumë më e lartë krahasuar me popullsinë e përgjithshme.

    Edhe pse bëhet fjalë për një studim paraprak, rezultati mbetet shqetësues, pasi te popullsia e përgjithshme përqindja e diagnozës së kancerit të zorrës së trashë në moshën 40 vjeç është mes 4,5% dhe 6%, pra shumë më e ulët. Madje edhe në Alaskë, vendi me përqindjen më të lartë të diagnozës së këtij tumori, nuk tejkalohet 12%. E gjitha kjo nisi nga tre pacientë në dukje të shëndetshëm: të rinj (nën 40 vjeç), të dobët dhe sportivë. Dy prej tyre vraponin rregullisht ultramaratona mbi 100 km, ndërsa tjetri kishte përfunduar 13 gjysmëmaratona në një vit. Megjithatë, doktori Cannon i diagnostikoi të tre me kancer të avancuar të zorrës së trashë. I befasuar nga çfarë kishte parë, ai vendosi të niste këtë studim, duke u pyetur nëse ekstremizimi i aktivitetit fizik mund të lidhej me këtë patologji.

    Sipas Cannon, ndoshta diçka shkon keq kur aktiviteti fizik bëhet ekstrem: shumë prej pacientëve që u gjetën me polipe dhe adenoma kishin marrë pjesë në një numër të madh maratonash gjatë vitit, shpesh edhe ultramaratonash. “Sigurisht, nuk duam t’u japim njerëzve një justifikim për të mos bërë aktivitet fizik, sepse problemet më të mëdha vijnë nga e kundërta,” ka shpjeguar ai për New York Times. Vetë doktori Cannon ka marrë pjesë në maratonën e Nju Jorkut. “Megjithatë, bazuar në atë që pashë te pacientët e mi dhe në këtë studim, besoj se ushtrimet ekstreme mund të rrisin rrezikun e tumorit në zorrën e trashë.”

    Edhe profesori David Lieberman, pedagog emeritus në Oregon Health and Science University, ka shtuar: “Ky studim na jep sinjale befasuese. Nuk do ta kishim pritur këtë numër adenomash me rrezik të lartë në këtë grupmoshë.”

    Për momentin, ekspertët ende nuk e kanë kuptuar pse maratona dhe kanceri mund të lidhen, ndaj janë formuluar vetëm hipoteza. Një shpjegim i mundshëm lidhet me inflamacionin kronik të shkaktuar nga përpjekja ekstreme, që mund të rrisë ritmin e riparimit të qelizave dhe të shtojë rrezikun e mutacioneve që nxisin lindjen e tumorit.

    Gjithashtu, të tre pacientët e parë të vizituar nga Cannon kishin nënvlerësuar disa simptoma të zorrëve si diarreja dhe gjaku në feçe, të cilat i kishin ngatërruar me “diarrenë e vrapuesit”, një problem i shpeshtë te ata që vrapojnë distanca të gjata. Kjo mund të çojë që vrapuesit e ultramaratonave të ngatërrojnë simptomat dhe të nënvlerësojnë rrezikun e sëmundjes.

  • Zbulimi i ri: Valët e të nxehtit po na plakin më shpejt se duhani apo alkooli

    Zbulimi i ri: Valët e të nxehtit po na plakin më shpejt se duhani apo alkooli

    Një studim i ri thotë se ekspozimi i përsëritur ndaj valëve të të nxehtit po e përshpejton procesin e plakjes te njerëzi, me pasoja që mund të jenë të krahasueshme me dëmet që shkaktojnë pirja e duhanit, konsumimi i alkoolit, dieta e dobët apo mungesa e aktivitetit fizik.

    Sipas shkencëtarëve, temperaturat ekstreme, që po bëhen gjithnjë e më të zakonshme për shkak të krizës klimatike, mund të shkaktojnë dëme afatgjata në shëndetin e miliarda njerëzve në mbarë botën.
    Derisa ishte tashmë e ditur se valët e të nxehtit shkaktojnë rritje të menjëhershme të vdekjeve të parakohshme, siç ishte rasti me thuajse 600 vdekje të lidhura me një valë të nxehti në Angli, kjo është një nga analizat e para që shqyrton ndikimin afatgjatë.
    Në një studim që përfshiu 25,000 persona në Tajvan për 15 vite, studiuesit krahasuan ekspozimin e tyre ndaj valëve të të nxehtit me moshën biologjike, një tregues i shëndetit të përgjithshëm.
    U zbulua se moshimi biologjik rritej me rreth 9 ditë për ata që përjetonin 4 ditë më shumë me temperatura ekstreme brenda një periudhe dyvjeçare. Ndërkohë, punëtorët të cilët kalojnë më shumë kohë jashtë kishin një rritje të moshës biologjike prej 33 ditësh.
    Shkencëtarët theksojnë se, edhe pse këto shifra mund të duken të vogla, ato mbulojnë vetëm një periudhë dyvjeçare. Ndikimi gjatë gjithë jetës mund të jetë shumë më i madh. Rritja e moshës biologjike është gjithashtu një tregues i fortë i rrezikut për vdekshmëri të hershme.
    “Ekspozimi ndaj valëve të të nxehtit në periudha të gjata mund të ketë pasoja shumë më të rënda se sa kemi raportuar,” tha Dr. Cui Guo nga Universiteti i Hong Kongut, që drejtoi kërkimin. “Dhe për shkak se këto valë janë gjithnjë e më të shpeshta dhe zgjasin më shumë, ndikimet në shëndet mund të përkeqësohen edhe më tej.”
    Profesori Paul Beggs nga Universiteti Macquarie në Australi shtoi: “Të gjithë kemi përjetuar valë të nxehti dhe kemi menduar se ia kemi hedhur pa pasoja – por ky studim tregon se këto valë në fakt ndikojnë në mënyrën se si plaket trupi ynë.”
    Ai gjithashtu përmendi një zbulim tjetër tronditës nga viti 2024, ku u gjet se ekspozimi ndaj të nxehtit në fëmijëri dëmton zhvillimin e trurit. Të dyja gjetjet tregojnë se nxehtësia ekstreme mund të ndikojë negativisht në çdo moshë dhe ndikimi mund të jetë i përhershëm.
    Studimi u botua në revistën Nature Climate Change dhe mat përmes analizave mjekësore të ndryshme  si tensioni i gjakut, niveli i kolesterolit, inflamacioni, funksionet e mushkërive, mëlçisë dhe veshkave për të përcaktuar moshën biologjike të individëve.
    Valët e të nxehtit nuk janë thjesht të pakëndshme por ato mund të jenë plakje e padukshme që po na ndodh të gjithëve, dita-ditës.

    Top Channel

  • Mos u habisni, ekzistojnë 4 arsye të dobishme pse duhet t’i lini fëmijët të qajnë

    Mos u habisni, ekzistojnë 4 arsye të dobishme pse duhet t’i lini fëmijët të qajnë

    Është e vështirë të dëgjosh vogëlushin tënd duke qarë, prandaj me siguri nxiton drejt tij dhe përpiqesh që ta ndalosh.

    Sidoqoftë, një studim i ri sugjeron që ta lini fëmijën tuaj të qajë, është në të vërtetë e dobishme dhe jo aq e tmerrshme sa mund të duket në fillim.

    Nuk ka efekte anësore

    Një studim i kryer nga The Journal of Child Psychology and Psychiatry zbuloi se lënia e foshnjave të qajnë, nuk ka pasoja negative. Gjatë eksperimentit, nuk u gjetën efekte të sjelljes gjatë zhvillimit të tyre. Për më tepër, nuk e përkeqësoi lidhjen e nënës me foshnjën në asnjë mënyrë.

    Ata bëjnë gjumë më të qetë

    Një studim zbuloi se foshnjat që lihen të qajnë gjatë natës, bëjnë një gjumë më të thellë. Në eksperiment, foshnjat u ndanë në 2 grupe: ata që u lanë të qajnë dhe ata që prindërit i pushuan së qari para se të shkonin në shtrat. Si përfundim, foshnjat nga grupi i parë fjetën më shpejtë dhe u zgjuan më rrallë gjatë natës.

    Formojnë vetë-kontrollin

    Mos reagimi i menjëhershëm ndaj nevojave të foshnjës tuaj, mund t’i mësojë ata të qetësohen vetë. Dieter Wolke, profesori që drejtoi studimin e parë, nuk e këshillon ndërhyrjen e menjëhershme. Pasi të mësohen me këtë gjë ata do të jenë në gjendje të qetësohen vetë, jo vetëm gjatë ditës, por edhe gjatë natës.

    Fillojnë të zemërohen më rrallë

    Besohet se teknika e qarjes i ndihmon fëmijët të jenë më pak tekanjozë. Meqenëse metoda kërkon që një fëmijë të qetësohet pa ndihmën e dikujt, ka të ngjarë që ata të zemërohen më rrallë. Ata do të ndihen më të lumtur gjatë gjithë ditës dhe koha e gjumit nuk do të jetë më problem.

  • 4 arsye të dobishme pse duhet t’i lini fëmijët të qajnë

    4 arsye të dobishme pse duhet t’i lini fëmijët të qajnë

    Është e vështirë të dëgjosh vogëlushin tënd duke qarë, prandaj me siguri nxiton drejt tij dhe përpiqesh që ta ndalosh. Sidoqoftë, një studim i ri sugjeron që ta lini fëmijën tuaj të qajë, është në të vërtetë e dobishme dhe jo aq e tmerrshme sa mund të duket në fillim.

    1. Nuk ka efekte anësore

    Një studim i kryer nga The Journal of Child Psychology and Psychiatry zbuloi se lënia e foshnjave të qajnë, nuk ka pasoja negative. Gjatë eksperimentit, nuk u gjetën efekte të sjelljes gjatë zhvillimit të tyre. Për më tepër, nuk e përkeqësoi lidhjen e nënës me foshnjën në asnjë mënyrë.

    2. Ata bëjnë gjumë më të qetë

    Një studim zbuloi se foshnjat që lihen të qajnë gjatë natës, bëjnë një gjumë më të thellë. Në eksperiment, foshnjat u ndanë në 2 grupe: ata që u lanë të qajnë dhe ata që prindërit i pushuan së qari para se të shkonin në shtrat. Si përfundim, foshnjat nga grupi i parë fjetën më shpejtë dhe u zgjuan më rrallë gjatë natës.

    3. Formojnë vetë-kontrollin

    Mos reagimi i menjëhershëm ndaj nevojave të foshnjës tuaj, mund t’i mësojë ata të qetësohen vetë. Dieter Wolke, profesori që drejtoi studimin e parë, nuk e këshillon ndërhyrjen e menjëhershme. Pasi të mësohen me këtë gjë ata do të jenë në gjendje të qetësohen vetë, jo vetëm gjatë ditës, por edhe gjatë natës.

    4. Fillojnë të zemërohen më rrallë

    Besohet se teknika e qarjes i ndihmon fëmijët të jenë më pak tekanjozë. Meqenëse metoda kërkon që një fëmijë të qetësohet pa ndihmën e dikujt, ka të ngjarë që ata të zemërohen më rrallë. Ata do të ndihen më të lumtur gjatë gjithë ditës dhe koha e gjumit nuk do të jetë më problem.

  • Profesionet që i bëjnë dëm zemrës

    Profesionet që i bëjnë dëm zemrës

    Një studim i shkencëtarëve të American Heart Association thotë se disa profesione imponojnë zakone më pak të shëndetshme në krahasim me të tjera, me pasoja në mirëqenien e zemrës dhe vetë peshës së trupit.

    Për të arritur në këtë përfundim studiuesit kanë ekzaminuar 5566 persona mbi 45 vjeç, që nuk kishin precedent të sëmundjeve kardiake dhe iktus. “Kur njerëzit nuk janë të pavarur dhe e gjithë dita e tyre vërtitet rreth punës mund të jetë e dëmshme për shëndetin e tyre”, thotë për CNN Leslie McDonald, bashkëautore e studimit.
    Punët që shkaktojnë mungesë të gjumit dhe stres mund të çoj në kequshqyerje, pije dhe duhan më shumë. Në këtë rast është mirë të ndihmoni veten me gjeste të vogla, si për shembull, të gatuani drekën që në darkë,në vend të që të ndaleni në ndonjë fast food. Të përdorësh pushimin për një shëtitje.

    Zgjidhjet nuk janë shumë të komplikuara dhe do ishte mirë të zbatoheshin nga personat që bëjnë këto gjashtë profesione:
    Shoferët e kamionëve
    Personat e angazhuar në transportin e materialeve pinë duhan më shumë se çdo person që ushtron një tjetër profesion. Gati një e katërta e tyre konsumojnë cigare rregullisht dhe kjo sjell probleme të zemrës dhe mushkërive.
    Industria e shërbimit
    Njerëzit që punojnë në restorante, që nga kuzhinierët, kamarierët, luftojnë përditë me ushqimin. Pjatat që gatuajnë apo servirin janë një tentativë e vazhdueshme dhe shpesh kanë tendencën të kenë ushqim jo të rregullt.
    Policët dhe zjarrfikësit
    Personat që merren me sigurinë e të tjerëve, që nga zjarrfikësit e policët, duhet të mendojnë për zemrën e tyre. Pjesa më e madhe e tyre nuk janë në formë, dhe vuajnë nga zemra dhe tensioni i lartë.
    Menaxher financash
    Avokatët dhe mjekët duket se kanë zakonet më të mira të ushqimit. Ndryshe nga një menaxher financash, që ndjekin një dietë të keqe dhe herë pas here të frekuentojnë palestrën.
    Agjent shitës
    Më shumë se gjysma e agjentëve të shitjeve kanë zakone të këqija ushqimi, dhe në studim 69% e tyre rezultonte me kolesterol të lartë.
    Administrator
    Pjesa më e madhe e administratorëve nuk i dedikohet aktivitetit fizik. Studimi thotë se të ngresh këmbët mbi tavolinë për vetëm 5 minuta çdo orë, mund t’ju ndihmojë me qarkullimin e gjakut.

  • Makina e kafesë në punë mund t’ju rrezikojë nga një atak kardiak

    Makina e kafesë në punë mund t’ju rrezikojë nga një atak kardiak

    Nëse filxhani i kafes në mëngjes është arsyeja e vetme pse shkoni në punë në kohë, kemi disa lajme të hidhura për ju.

    Një studim i ri nga Suedia sugjeron se kafeja në zyrë mund të jetë një problem serioz për zemrën tuaj.

    Studiuesit analizuan mostra kafeje nga 14 makina kafeje në vende pune dhe zbuluan se ajo mund të përmbajë nivele më të larta të kafestolit dhe kahueolit, përbërës të njohur që rrisin kolesterolin LDL (“kolesterolin e keq”), krahasuar me kafen e përgatitur në mënyra të tjera.

    “Procesi i filtrimit është thelbësor për praninë ose mungesën e këtyre substancave që rrisin kolesterolin në kafe,” tha David Iggman, studiues në Universitetin e Uppsala-s, i cili drejtoi studimin.

    “Është e qartë që jo të gjitha makinat e kafesë arrijnë t’i filtrojnë këto substanca,” vazhdoi ai. “Por problemi ndryshon sipas llojit të makinës së kafes, dhe përqendrimet gjithashtu treguan ndryshime të mëdha në kohë.”

    Nga 14 makinat e testuara, 11 ishin makina për përgatitje me kokrra të bluara dhe 3 ishin modele me lëng të përgatitur paraprakisht.

    Studiuesit përgatitën kafe të pjekur mesatarisht dhe fort nga pesë marka të zakonshme. Nga secila makinë u morën dy mostra çdo dy deri në tri javë.

    Ndërkohë që filtrat e letrës duken efektivë për të ndaluar këto përbërës të dëmshëm, kafestol dhe kahueol, filtrat metalikë, që gjenden shpesh në makinat e zyrave, nuk i ndalojnë dot ato.

    Për krahasim, metodat e përgatitjes në shtëpi si “French press” dhe kafeja me perkolator kishin nivele më të ulëta të këtyre substancave, ndërsa ekspresi tregoi rezultate të ndryshme.

    Dihet që nga vitet 1980 se kafeja e pafiltruar ka më shumë gjasa të rrisë nivelet e kolesterolit të keq sesa kafeja e filtruar, kafeja e tretshme apo kapsulat.

    Kolesteroli i lartë LDL është një faktor i rëndësishëm rreziku për sëmundjet kardiovaskulare, dhe studiuesit suedezë theksuan se ulja me 1 milimol për litër e LDL-së mund të ulë rrezikun për sëmundje të zemrës me 22%.

    Kjo përkthehet në një ulje prej 54% të rrezikut përgjatë 40 viteve, që përkon me kohëzgjatjen e zakonshme të karrierës së një punonjësi.

    Kafeja njihet për disa përfitime shëndetësore, pasi kërkimet kanë treguar se mund të ulë rrezikun nga kanceri dhe demenca, dhe ndoshta ndihmon në humbjen e peshës.

    Një studim i fundit madje tregon se pirja e dy ose tre filxhanëve kafe në mëngjes mund të ulë ndjeshëm rrezikun e vdekjes së parakohshme, krahasuar me ata që nuk pinë kafe fare.

    Por kafeja gjithashtu mund të rrisë ankthin dhe tensionin e gjakut, të dyja të dëmshme për shëndetin e zemrës.

    Një studim i vitit 2024 zbuloi se konsumimi i mbi 400 miligramëve kafeinë në ditë, që përkon me një kafe të madhe në Starbucks, mund të rrisë rrezikun për sëmundje kardiovaskulare edhe te të rriturit që janë ndryshe të shëndetshëm. / New York Post – Syri.net

  • Rregulli 3:1 për më shumë energji dhe përqendrim për dashamirësit e kafesë

    Rregulli 3:1 për më shumë energji dhe përqendrim për dashamirësit e kafesë

    Mbase e pini kafen për efektet e saj shëndetësore, të cilat janë të vërtetuara. Një meta-analizë e 127 studimeve tregoi se konsumimi i kafesë ul rrezikun e kancerit deri në 20%, të diabetit të tipit 2 me 30% dhe të sëmundjes së Parkinsonit po ashtu me 30%. Një tjetër studim i publikuar në Circulation e lidh kafen me uljen e rrezikut për goditje në tru me 20%, ndërsa një studim me mbi 260,000 persona i NIH zbuloi se ata, që pinin katër ose më shumë filxhanë kafe në ditë kishin 10% më pak gjasa të përjetonin depresion.Por për shumë njerëz, arsyeja kryesore për të pirë kafe është më e thjeshtë: të zgjohen. Kafeina bllokon adenosinën, një substancë që nxit përgjumjen, duke na ndihmuar të qëndrojmë vigjilentë. Por me përdorim të vazhdueshëm, ky efekt dobësohet. Trupi reagon duke prodhuar më shumë receptorë për adenosinën, gjë që kërkon më shumë kafeinë për të arritur të njëjtin nivel energjie.Një studim i publikuar në International Archives of Pharmacology and Therapy tregoi se brenda vetëm tre ditësh konsum të rregullt të kafeinës, numri i receptorëve rritet ndjeshëm. Kjo shpjegon pse më pas të duhet më shumë kafe: dy filxhanë në mëngjes, një tjetër pasdite, e ndoshta edhe një më vonë. Me kalimin e kohës, efekti fillestar zëvendësohet me një nevojë të përhershme për stimulim.Një tjetër studim i publikuar në PLoS One zbuloi se pjesëmarrësit që konsumuan kafe për 20 ditë me radhë përjetuan rritje të ndjeshme të energjisë vetëm në ditët e para. Pas ditës së 15-të, përfitimet filluan të bien, dhe deri në fund, efektet ishin kthyer në nivelin para fillimit të konsumit.Zgjidhja? Një “reset” i receptorëve të adenosinës. Po, është e mundur. Të njëjtat studime tregojnë se një pauzë 7-ditore nga kafeina mjafton që trupi të rikthejë ndjeshmërinë e mëparshme. Nuk është e nevojshme të hiqni dorë plotësisht, mund të reduktoni dozën në mënyrë graduale për një javë në muaj.Ky është thelbi i rregullit 3:1 – tre javë konsum të zakonshëm, një javë pushim ose ulje doze. Në këtë mënyrë, kur të rifilloni pirjen e rregullt, efekti energjik i kafesë do të jetë i ndjeshëm dhe real.Sa më pak të jeni të varur, aq më shumë do t’ju ndihmojë kafeja kur të keni nevojë. Dhe ndërkohë, përfitimet shëndetësore mbeten.Një fitore e dyfishtë. / INC, Shqip.alKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Revista Monitor” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal.

  • Studimi: Realiteti virtual mund të stërvitë trupin tonë për të luftuar infeksionet

    Studimi: Realiteti virtual mund të stërvitë trupin tonë për të luftuar infeksionet

    Një studim i ri befasues i publikuar në revistën Nature Neuroscience tregon se sistemi imunitar i njeriut mund të aktivizohet thjesht duke parë njerëz të sëmurë në një ambient virtual, edhe nëse ata nuk janë realë. Eksperimenti, i kryer nga një ekip kërkuesish zviceranë, përfshiu 248 të rinj të shëndetshëm që u vendosën në një botë të realitetit virtual (VR) përmes kufjeve, ku u ekspozuan ndaj avatarëve me shenja të dukshme sëmundjeje, si skuqje apo kollë.

    Matjet neurologjike treguan se truri i pjesëmarrësve reagonte ndjeshëm kur afroheshin avatarët e sëmurë, duke aktivizuar rrjetin e spikatur të trurit, që lidhet me identifikimin e kërcënimeve. Në të njëjtën kohë, analizat e gjakut zbuluan një rritje të aktivitetit të qelizave limfoide të lindura – pjesë thelbësore e reagimit të hershëm imunitar. Reagime të ngjashme ndodhin në organizëm edhe gjatë vaksinimit, si p.sh. pas marrjes së vaksinës kundër gripit.

    Dr. Camilla Jandus, imunologe në Universitetin e Gjenevës dhe autore e studimit, u shpreh se ishte e habitshme të shihje ndryshime të tilla qelizore brenda vetëm pak orësh ekspozimi në VR. Sipas saj, ky zbulim sugjeron se trupi mund të ketë një mekanizëm paralajmërues që e përgatit për rrezik, edhe nëse ai rrezik është virtual apo imagjinar.

    Studiuesit po shqyrtojnë më tej mundësinë e përdorimit të realitetit virtual si një mjet për të forcuar sistemin imunitar, ndoshta edhe në mbështetje të vaksinave apo për terapi ekspozimi në trajtimin e alergjive. Megjithatë, ata paralajmërojnë se nevojiten më shumë kërkime për të vërtetuar efektet afatgjata dhe efikasitetin e këtij mekanizmi.

    Ky studim hap horizonte të reja për ndërveprimin mes mendjes dhe trupit, duke përforcuar idenë se perceptimet vizuale dhe psikologjike mund të ndikojnë në biologjinë tonë më shumë sesa mendohej më parë.

  • Vape-t në shtatzëni? Ja pse mjekët thonë ‘JO’

    Vape-t në shtatzëni? Ja pse mjekët thonë ‘JO’

    Një studim i ri ka zbuluar se përdorimi i cigareve elektronike gjatë shtatzënisë mund të ketë pasoja serioze për mirëqenien e fëmijës – edhe kur pajisja nuk përmban nikotinë.

    Vape është bërë shumë popullor në një periudhë relativisht të shkurtër kohe, por pikërisht për këtë arsye, jo të gjitha rreziqet shëndetësore që lidhen me të janë kuptuar plotësisht.

    Në fakt, shumë amerikanë e kanë vape si një alternativë më të shëndetshme ndaj duhanit, pa qenë të vetëdijshëm për pasojat që mund të ketë kjo varësi.

    Një studim i ri ka treguar se edhe cigaret elektronike pa nikotinë mund të shkaktojnë probleme serioze shëndetësore dhe defekte te fetusi, nëse përdoren nga nëna gjatë shtatzënisë.

    Autori kryesor i studimit, James Cray, profesor i anatomisë në Kolegjin e Mjekësisë në Universitetin Shtetëror të Ohajos, tha:

    “Shumica e përdoruesve janë të rinj dhe adoleshentë, pra njerëz në periudhën më të frytshme për riprodhim. Zhvillimi i kokës ndodh shumë herët në shtatzëni, dhe ka raste kur njerëzit përdorin këto produkte pa e ditur se janë shtatzënë – kjo është shumë shqetësuese.”

    Ai shtoi se: “Ky është një studim i vogël, por tregon se edhe vape pa nikotinë nuk është i sigurt. Kjo tregon se produktet pa nikotinë duhen studiuar po aq sa ato që përmbajnë nikotinë.”

    Studiuesit zbuluan se vape mund të ndikojë në zhvillimin e fetusit, në mënyrë të veçantë në formën e kafkës.

    Ata ekspozuan minj shtatzënë ndaj një përzierjeje të dy lëngjeve që përdoren për të krijuar ndjesinë e “goditjes në fyt” dhe avullit të trashë të cigareve elektronike.

    Më pas vëzhguan minjtë dhe pasardhësit e tyre dhe zbuluan se shumë prej tyre lindën me kafkë më të shkurtër dhe tipare të fytyrës më të ngushta, si dhe me peshë më të ulët në lindje.

    Cray theksoi: “Pa përmbajtje nikotine, vape përsëri ndikoi në zhvillimin e kafkës – gjë që nuk e prisnim. Pamë një ngushtim të përgjithshëm të tipareve të fytyrës dhe të kafkës në përgjithësi, gjë që ngjan me disa ndryshime të dukshme që kemi vënë re te fëmijët.”

    “Vërejtëm gjithashtu edhe një reduktim të lehtë në peshë. Edhe pse ishin brenda normave të pranuara për moshën, përsëri pesha ishte më e ulët.”

    Gjetjet janë publikuar në revistën shkencore PLOS One, dhe ekipi kërkimor ka bërë thirrje për më shumë studime lidhur me ndikimin e vape-ve me apo pa nikotinë – pasi popullariteti i tij po rritet me shpejtësi.

     

  • Si ndryshon trupi i një gruaje pas lindjes, studimi tregon se kur analizat rikthehen në vlerat normale

    Si ndryshon trupi i një gruaje pas lindjes, studimi tregon se kur analizat rikthehen në vlerat normale

    Periudha post partum tek gratë zgjat më shumë se 6 javë. Një studim i fundit, më i gjeri i kryer deri më sot për të kuptuar ndryshimet e trupit të femrës gjatë shtatzanisë e pas, sjell riformulime të reja në shumë aspekte.

    Janë marrë në studim rreth 300 mijë lindje dhe 44 milionë analiza në 20 vite, për të kuptuar parametrat biologjike esenciale se si ndryshojnë, duke nisur që para shtatzanisë.

    Rezulton se vlerat e analizave ne 41% të rasteve janë stabilizuar pas 10 javësh nga lindja, funksionaliteti hepatik dhe kolesteroli pas disa muajsh, ndërsa veshkat dhe mëçia janë normalizuar pas mbi një viti.

    Ndërkohë që disa inflamacione apo shëndeti i gjakut nuk janë kthyer në vlera normale as pas 80 javësh, që ka qenë kohëzgjatja e gjithë vëzhgimit mjekësor.

    Një tjetër e dhënë interesante është se disa ndryshime në trupin e femrës dallohen që para ngjizjes, në momentin që dëshironin të kishin fëmijë.

    Ka rritje të dukshme të acidit folik dhe si pasojë ulje të inflamacioneve, ndërsa luhatje të tjera jo pozitive para shtatzanisë, janë sinjale për komplikacione të mundshme gjatë shtatzanisë.

    Këto të fundit shpjegojnë ekspertët, do të shërbejnë mjaft për shkencën për të dalluar tiparet shqetësuese dhe risqet për një shtatzani të ardhshme, dhe si mund të parandalohen ato.