Lajmidites.com

Tag: studim

  • Dobitë shëndetësore të farave të kungullit

    Dobitë shëndetësore të farave të kungullit

    Farat e kungullit janë shumë ushqyese dhe mund të sjellin një sërë përfitimesh për shëndetin — përfshirë përmirësimin e pjellorisë, shëndetit të zemrës dhe kontrollit të nivelit të sheqerit në gjak.

    Edhe një sasi e vogël e këtyre farave siguron yndyra të shëndetshme, magnez dhe zink në nivele të larta.

    Falë këtyre vlerave, farat e kungullit lidhen me shumë përfitime, si shëndeti i mirë i zemrës dhe prostatës, si edhe mbrojtja ndaj disa llojeve të kancerit.

    Më poshtë janë disa prej përfitimeve më të rëndësishme të farave të kungullit, të mbështetura nga studime shkencore.

    Të pasura me antioksidantë
    Farat e kungullit përmbajnë shumë antioksidantë si flavonoide dhe acide fenolike, si edhe sasi të vogla të vitaminës E dhe karotenoideve.

    Antioksidantët ndihmojnë në uljen e inflamacionit dhe mbrojnë qelizat nga dëmtimet që shkaktojnë radikalet e lira.

    Falë përmbajtjes së tyre të lartë në antioksidantë, farat e kungullit mendohet se ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të përgjithshëm dhe në parandalimin e shumë sëmundjeve.
    Mund të ulin rrezikun e disa llojeve të kancerit

    Disa kërkime tregojnë se përbërjet bimore në farat e kungullit mund të ndihmojnë në mbrojtjen kundër zhvillimit të qelizave kancerogjene.

    Një studim i vitit 2012 zbuloi se konsumimi i farave të kungullit lidhej me një rrezik më të ulët të kancerit të gjirit tek gratë pas menopauzës.
    Studime të tjera sugjerojnë se lignanet (përbërje natyrale që gjenden në këto fara) mund të ndihmojnë në parandalimin dhe trajtimin e kancerit të gjirit.

    Gjithashtu, një studim laboratorik tregoi se ekstrakti i farave të kungullit mund të ngadalësojë rritjen dhe përhapjen e qelizave të kancerit të prostatës.
    Përmirësojnë shëndetin e prostatës dhe fshikëzës
    Farat e kungullit mund të ndihmojnë në lehtësimin e simptomave të zmadhimit të prostatës (BPH) – një gjendje që shkakton vështirësi në urinim.

    Disa studime te njerëzit kanë treguar se konsumimi i këtyre farave zvogëlon simptomat e BPH-së.
    Në një studim të vitit 2021, përdorimi i vajit të farës së kungullit uli simptomat dhe përmirësoi cilësinë e jetës tek personat me këtë problem. Edhe pse nuk ishte aq efektiv sa ilaçet, kishte më pak efekte anësore.
    Studime të tjera sugjerojnë se farat e kungullit mund të ndihmojnë edhe në rastet e fshikëzës hiperaktive. Një studim i mëparshëm tregoi se marrja e 10 g ekstrakt vaji farash kungulli në ditë përmirësoi funksionin urinar.

    Burim shumë i mirë magnezi
    Farat e kungullit janë ndër burimet më të mira natyrale të magnezit, një mineral që shpesh mungon në dietat moderne.
    Magnezi është i nevojshëm për më shumë se 600 procese kimike në trup, përfshirë:

    Kontrollin e tensionit të gjakut;
    Uljen e rrezikut të sëmundjeve të zemrës;
    Ndërtimin e kockave të forta;

    Dhe rregullimin e nivelit të sheqerit në gjak.
    Mund të ndihmojnë zemrën
    Falë përmbajtjes së lartë të antioksidantëve, magnezit, zinkut dhe yndyrnave të pangopura, farat e kungullit ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të zemrës.

    Studimet kanë treguar se vaji i farës së kungullit mund të ulë tensionin dhe kolesterolin e keq, ndërsa rrit kolesterolin “e mirë” (HDL).
    Një studim 12-javor me gra pas menopauzës tregoi se suplementet me vaj farash kungulli ulën tensionin diastolik me 7% dhe rritën HDL-në me 16%.
    Kjo lidhet edhe me aftësinë e trupit për të prodhuar më shumë oksid nitrik, një substancë që zgjeron enët e gjakut dhe përmirëson qarkullimin.

    Mund të ndihmojnë në uljen e nivelit të sheqerit në gjak
    Një studim tregoi se njerëzit që konsumuan vakte me rreth 65 gram fara kungulli kishin nivele më të ulëta sheqeri pas një vakti të pasur me karbohidrate.
    Kjo lidhet me përmbajtjen e lartë të magnezit, që ndihmon në kontrollin e sheqerit në gjak.

    Një studim i madh afatgjatë zbuloi se personat që konsumonin më shumë magnez kishin 15% më pak gjasa të zhvillonin diabet të tipit 2.
    Megjithatë, nevojiten më shumë kërkime për ta konfirmuar këtë efekt.
    Të pasura me fibra

    Farat e kungullit janë një burim shumë i mirë i fibrave ushqimore, të cilat ndihmojnë në tretje dhe parandalojnë kapsllëkun.
    Një dietë e pasur me fibra është gjithashtu e lidhur me një rrezik më të ulët për sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2 dhe obezitetin.
    Mund të ndihmojnë në gjumë më të mirë

    Nëse keni probleme me gjumin, provoni të hani disa fara kungulli para se të flini.
    Ato përmbajnë triptophan, një aminoacid që ndihmon në prodhimin e serotoninës dhe melatoninës – hormone që rregullojnë gjumin.
    Një studim i vitit 2014 sugjeron se konsumimi i të paktën 1 gram triptophan në ditë mund të përmirësojë cilësinë e gjumit.

    Farat e kungullit janë gjithashtu të pasura me magnez, që lidhet me gjumë më të mirë dhe më të qetë, sidomos tek të moshuarit.
    Të lehta për t’u përfshirë në dietë
    Farat e kungullit janë shumë të lehta për t’u shtuar në ushqimin e përditshëm.

    Mund t’i konsumoni të papërpunuara ose të pjekura, me kripë ose pa kripë.
    Ato mund të shtohen në smoothie, kos, sallata, supa, drithëra apo madje edhe në bukë dhe ëmbëlsira.
    Megjithatë, si shumica e farave dhe arrave, ato përmbajnë acid fitik, i cili mund të ulë përthithjen e disa lëndëve ushqyese.
    Nëse i konsumoni shpesh, mund t’i lini në ujë ose t’i mbini për të ulur përmbajtjen e acidit fitik dhe për t’i bërë më të lehta për t’u tretur.

  • Studim/ Mediat gjermane fryjnë ndjeshëm raportimin për krimet e të huajve

    Studim/ Mediat gjermane fryjnë ndjeshëm raportimin për krimet e të huajve

    Bota E Shtunë, 18 Tetor 2025 21:50
    Një studim i ri ka zbuluar se mediat gjermane paraqesin në mënyrë të shtrembëruar nivelin e krimit të kryer nga të huajt, duke krijuar një perceptim të rremë në publik. Hulumtimi me titull “Krimi dhe Migrimi: Perceptimi në Median Gjermane” tregon se të dyshuarit e huaj përmenden rreth tre herë më shpesh në media sesa përfaqësimi i tyre real në statistikat zyrtare të policisë.
    Autor i studimit është profesori i gazetarisë Thomas Hestermann nga Universiteti i Shkencave të Aplikuara Macromedia në Hamburg, i cili e përshkroi këtë fenomen si një “shtrembërim drastik” në raportimin mediatik, i cili ka filluar të theksohet veçanërisht pas vitit 2015, kur Gjermania pranoi një numër të madh emigrantësh.

    Sipas Hestermann, ky mbulim i tepruar ndikon drejtpërdrejt në opinionin publik, duke krijuar frikë dhe mosbesim. “Ky lloj raportimi i bën njerëzit të pyesin: Kush përbën një kërcënim?”, theksoi ai.

    Për të ilustruar këtë prirje, profesori përmendi dy sulme të ngjashme me makina në Mynih dhe Mannheim në vitin 2025. Sulmi në Mynih, ku i dyshuari ishte një i ri afgan, mori dyfishin e raportimit në krahasim me rastin në Mannheim, ku autori ishte një gjerman.

    Sipas Hestermann, vendimet editoriale shpesh janë “intuitive”, por përfundimisht krijojnë një model raportimi që ndjek një agjendë populiste të krahut të djathtë.
    Në të njëjtin studim, kriminologia dhe sociologia Gina Wollinger e quajti këtë fenomen një “emigrim të krimit”, duke theksuar se origjina e autorëve vihet në pah vetëm kur ata nuk janë gjermanë. Ajo shtoi se faktorët kryesorë që lidhen me kriminalitetin janë socialë – si varfëria, mungesa e perspektivës dhe përvojat personale të dhunës – dhe jo origjina apo pasaporta.
    Si zgjidhje për të korrigjuar këtë çekuilibër, Hestermann rekomandoi që redaksitë mediatike të bëhen më të larmishme, duke përfshirë gazetarë të rinj nga kultura të ndryshme, në mënyrë që raportimi të jetë më i drejtë dhe më përfaqësues.

  • Kujdes!/ Mos e neglizhoni vaktin e mëngjesit, ja pasojat

    Kujdes!/ Mos e neglizhoni vaktin e mëngjesit, ja pasojat

    Përgjithësisht, mëngjesi është konsideruar si vakti më i rëndësishëm i ditës.

    Por, duket se mungesa e saj mund të fshehë rreziqe serioze për shëndetin e zemrës sonë. Tendenca për të anashkaluar mëngjesin, qoftë për shkak të agjërimit të ndërprerë ose për arsye të kufizimit kaloritik, duket se nuk është aq e padëmshme sa kemi menduar.

    Një studim i ri, i botuar në Communications Medicine dhe i bazuar në të dhënat e 3,000 të rriturve britanikë, ka treguar se për çdo orë vonesë në ngrënien e mëngjesit, rreziku i vdekjes brenda dekadës së ardhshme rritet me 10%.

    Po ashtu, një studim tjetër që ka përfshirë mbi 6,500 persona, botuar në Journal of the American College of Cardiology, ka treguar se ata që nuk hanë asnjëherë mëngjes, kanë 75% më shumë mundësi të vdesin më herët dhe dyfishin e mundësive për të vdekur nga sëmundjet e zemrës.

  • Kujdes/ Mos e neglizhoni vaktin e mëngjesit, ja pasojat ndikuese…

    Kujdes/ Mos e neglizhoni vaktin e mëngjesit, ja pasojat ndikuese…

    Përgjithësisht, mëngjesi është konsideruar si vakti më i rëndësishëm i ditës. Por, duket se mungesa e saj mund të fshehë rreziqe serioze për shëndetin e zemrës sonë. Tendenca për të anashkaluar mëngjesin, qoftë për shkak të agjërimit të ndërprerë ose për arsye të kufizimit kaloritik, duket se nuk është aq e padëmshme sa kemi menduar.
    Një studim i ri, i botuar në Communications Medicine dhe i bazuar në të dhënat e 3,000 të rriturve britanikë, ka treguar se për çdo orë vonesë në ngrënien e mëngjesit, rreziku i vdekjes brenda dekadës së ardhshme rritet me 10%.
    Po ashtu, një studim tjetër që ka përfshirë mbi 6,500 persona, botuar në Journal of the American College of Cardiology, ka treguar se ata që nuk hanë asnjëherë mëngjes, kanë 75% më shumë mundësi të vdesin më herët dhe dyfishin e mundësive për të vdekur nga sëmundjet e zemrës.

  • Të ngrënit më shumë se një vezë në javë ul rrezikun e Alzheimerit me 47%

    Të ngrënit më shumë se një vezë në javë ul rrezikun e Alzheimerit me 47%

    Një studim i botuar në “Journal of Nutrition” zbuloi se të rriturit – që hanin më shumë se një vezë në javë kishin një rrezik prej 47% më të ulët për të zhvilluar demencë të Alzheimerit krahasuar me ata që hanin rrallë vezë.

    Studimi 6-vjeçar me mbi 1000 pjesëmarrës zbuloi gjithashtu se 39% e kësaj mbrojtjeje të trurit vinte nga kolina – një lëndë ushqyese e bollshme që gjendej në të verdhën e vezës. Prej dekadash vezët janë rekomanduar të konsumohen në sasi të reduktuar për shkak se ato përmbanin kolesterol.

    Për vite me radhë, autoritetet shëndetësore kanë paralajmëruar për rrezikun e ngrënies së vezëve, nga frika se ato do të rrisnin kolesterolin në gjak dhe nxisnin rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

    Por kërkimet moderne e kanë hedhur poshtë këtë, duke treguar se kolesteroli dietik ka ndikim minimal në kolesterolin në gjak për shumicën e njerëzve. Tani po zbulojmë se vezët në të vërtetë mund të jenë ushqime mbrojtëse të trurit.

    Një vezë siguron 25% të nevojave tuaja ditore për kolinë – një lëndë ushqyese që shumica e njerëzve kanë mungesë, por thelbësore për kujtesën, të mësuarit dhe funksionin njohës.

    Ky studim sugjeron që veza – dikur e konsideruar si një dëmtues i dietës – mund të jetë një nga mënyrat më të thjeshta të të ushqyerit për të mbështetur shëndetin afatgjatë të trurit. 

  • Quhet dita dembele! Pse na duhet një ditë në javë ku të mos bëjmë asgjë

    Quhet dita dembele! Pse na duhet një ditë në javë ku të mos bëjmë asgjë

    Një studim sugjeron se marrja e një dite dembele në javë mund të jetë çelësi për një jetë më të shëndetshme dhe më të lumtur.
    Studiuesit në Universitetin Yale kanë zbuluar se caktimi i një dite pushimi dhe relaksi mund të reduktojë masivisht nivelet e stresit, të ulë presionin e gjakut dhe madje të rrisë jetëgjatësinë.
    Studimi i inkurajon njerëzit që t’i japin përparësi mirëqenies së tyre duke lënë mënjanë kohë për aktivitetet që u pëlqejnë, qoftë takimin me miqtë, kënaqësinë nga një hobi i preferuar ose thjesht për të marrë një sy gjumë.

    Duke i lejuar vetes të ngadalësojmë dhe të rikarikojmë energjitë, ne mund të përmirësojmë shëndetin tonë të përgjithshëm mendor dhe fizik, duke çuar në performancë dhe produktivitet më të mirë në planin afatgjatë.
    Pra, mjafton vetëm një ditë dembele në javë, për të qenë në top formë gjatë gjithë javës. Kështu që herë tjetër mos u ndjej në faj për të shtunat apo të dielat dembele që kalon.

  • Pse na duhet një ditë në javë ku të mos bëjmë asgjë

    Pse na duhet një ditë në javë ku të mos bëjmë asgjë

    Një studim sugjeron se marrja e një dite dembele në javë mund të jetë çelësi për një jetë më të shëndetshme dhe më të lumtur.

    Studiuesit në Universitetin Yale kanë zbuluar se caktimi i një dite pushimi dhe relaksi mund të reduktojë masivisht nivelet e stresit, të ulë presionin e gjakut dhe madje të rrisë jetëgjatësinë.

    Studimi i inkurajon njerëzit që t’i japin përparësi mirëqenies së tyre duke lënë mënjanë kohë për aktivitetet që u pëlqejnë, qoftë takimin me miqtë, kënaqësinë nga një hobi i preferuar ose thjesht për të marrë një sy gjumë.

    Duke i lejuar vetes të ngadalësojmë dhe të rikarikojmë energjitë, ne mund të përmirësojmë shëndetin tonë të përgjithshëm mendor dhe fizik, duke çuar në performancë dhe produktivitet më të mirë në planin afatgjatë.

    Pra, mjafton vetëm një ditë dembele në javë, për të qenë në top formë gjatë gjthë javës. Kështu që herë tjetër mos u ndjej në faj për të shtunat apo të dielat dembele që kalon.

  • Si do ta ndryshojë Tiranën? Florjan Binaj: Do të rikthej referendumet komunitare

    Si do ta ndryshojë Tiranën? Florjan Binaj: Do të rikthej referendumet komunitare

    I ftuar mbrëmjen e sotme në emisionin “Top Story”, kandidati jopolitik i opozitës, Florjan Binaj foli për vizionin dhe planin e tij nëse fiton bashkinë e Tiranës.
    Ai tha se do bëjë një studim për të parë se çfarë vërtetë i duhet qytetit, teksa shtoi se do të kërkojë të kthej referendumet e vogla komunitare.
    “Do bëhet një studim për të parë se çfarë ka nevojë ky qytet. Do kthej referendumet e vogla komunitare, do ishte shumë mirë”, tha ai.

  • Studim i ri: Sobat me dru nuk janë aq “të pafajshme”, çfarë po rrezikoni

    Studim i ri: Sobat me dru nuk janë aq “të pafajshme”, çfarë po rrezikoni

    Një studim i ri shkencor ka ngritur shqetësime serioze për ndikimin e sobave moderne me dru në shëndetin e frymëmarrjes, duke zbuluar se përshpejtojnë humbjen e funksionit të mushkërive. Studimi, i prezantuar në Kongresin e Shoqatës Evropiane të Pneumologjisë në Amsterdam, tregoi se përdoruesit e sobave me dru kishin rënie më të shpejtë të kapacitetit të mushkërive (FEV1), edhe pse kishin mënyrë jetese më të shëndetshme se të tjerët.
    Sipas kërkuesve nga University College London, grimcat e imëta të lëshuara nga djegia e drurit dëmtojnë indet e mushkërive dhe përmbajnë substanca kancerogjene. Rreziku është më i lartë për fëmijët dhe të moshuarit, të cilët kanë mushkëri më të ndjeshme.
    Në Britani, përdorimi i sobave me dru është në rritje, duke përbërë tashmë rreth 20% të ndotjes më të rrezikshme të ajrit (PM2.5) – pesëfish më shumë se emetimet nga makinat. Kjo ka çuar në rritje të rasteve të astmës dhe sëmundjeve kronike të frymëmarrjes.

    Ekspertët kërkojnë masa më të rrepta, përfshirë ndalimin e sobave të reja në zonat urbane dhe eliminimin e djegies jo të domosdoshme të drurit deri në vitin 2030. Edhe modelet e reja “eko” nuk janë plotësisht të sigurta, theksojnë ata.
    /vizionplus.tv

  • Paracetamoli dhe autizmi? Brataj reagon pas deklaratës së Trump: Është parë një lidhje mes…

    Paracetamoli dhe autizmi? Brataj reagon pas deklaratës së Trump: Është parë një lidhje mes…

    Kreu i Urgjencës Kombëtare, Skënder Brataj në një dalje televizive ka folur për deklaratën e Trump në lidhje me paracetamolin, që shkaktoi një debat ndërkombëtar.
    Brataj deklaroi se kjo deklaratë lidhet me një studim të bërë në Suedi.
    Shefi i Urgjencës Kombëtare tha se ka një tendencë për shfaqje të autizmit, kur gratë kanë përdorur paracetamolin në shtatzani, por asgjë nuk është vërtetuar.
    Brataj tha se për këto çështje duhet mbështetur te gjetjet e shëndetësisë dhe jo te politika, pasi kjo e dfundit këkron të tërheqë vëmendjen dhe gjen mënyra.
    “E kanë lidhur me një studim të bërë në Suedi. Politika kur do të tërheqë vëmendjen e gjen. Gratë që kryesisht kanë përdorur paracetamolin, kanë pasur tendecë, por kjo nuk është vërtetuar. Është parë një lidhje që është marrë, por jo asnjë lidhje që; ka infeksion apo inficencë. Paracetamoli është një ndër medikamentet më të vjetër, dhe ky është një studim, si mund ta marrim të mirëqenë! Nuk është shkak pasojë. Siç reaguan shoqatat e barnave në botë, që e kundërshtuan sepse s’ka prova shkak-pasojë. Paracetamoli lejohet në shtatzëni. Çfarë shkakton temperatura e lartë te gruaja? Dehidratim, dëmtime respiratorë. Çfarë i shkaktojnë fetusit? Shkaktohen dëmtime cerebrale, në rast të temperaturave të larta. Them se duhet të mbështetemi te gjetjet e shëndetësisë dhe jo te politika për këto çështje”, tha Brataj.