Marsela SHYTIA
Më 28 qershor, më Vidovdan, qeveria dhe studentët e bllokuar do të mbajnë tubimin e tyre në Beograd. Në njërën, do të promovohet “Lëvizja për Popullin dhe Shtetin”, e iniciuar nga Presidenti Aleksandër Vuçiç, dhe në anën tjetër, studentët e bllokuar do të mbledhin mbështetësit e tyre. Megjithatë, analistët nuk presin që Vidovdani të sjellë diçka të re dhe të jetë një pikë kthese në skenën politike, por as anulimi i takimeve para fillimit të sezonit të festave. Në mesin e marsit, Vuçiç e nisi procesin e formimit të Lëvizjes për Popullin dhe Shtetin duke prezantuar Komitetin Nismëtar, dhe që atëherë Vidovdani është përmendur si data kur lëvizja duhet të marrë një kornizë ideologjike dhe programore, anëtarë dhe një emër.
Dy tubime paralele
Demo Berisha, Ministri për të Drejtat e Njeriut dhe të Drejtat e Pakicave dhe Dialogun Social, konfirmoi dje se më 28 qershor do të mbahet një tubim ku do të prezantohet Lëvizja për Popullin dhe Shtetin, por se vendi i mbajtjes nuk do të jetë pranë Sheshit Slavija, ku “studentët në bllokadë njoftuan tubimin”. “Nuk do të jemi të afërt, nuk do të ketë takime të këtij lloji. Nuk do të lejohen konflikte, nuk do të lejohet gjakderdhje midis qytetarëve. Shteti nuk do ta lejojë këtë”, tha Berisha. Nga ana tjetër, studentët në bllokadë bënë thirrje për një protestë në Beograd më 28 qershor me mesazhin “Ka turmë në qytet? Do të ketë më shumë turma”.
Bojan Klaçar, drejtor ekzekutiv i CESID, beson se Vidovdani nuk do të sjellë një dinamikë politike të ndryshme nga ajo e mëparshmja. “Studentët në bllokadë duan të ripërtërijnë energjinë e protestës me një tubim atë ditë, i cili ishte pak i humbur në dy ose tre muajt e mëparshëm pasi nuk kishte tubime të mëdha. Kishte tubime më të vogla, por tani ata duan dhe presin një numër të madh njerëzish”, thotë Klaçar. “Mendoj se do të ketë një numër të madh njerëzish, por sigurisht që nuk do të jetë më i madh se ai i 15 marsit. Është e mundur që të ketë një radikalizim të protestës”, vlerëson Klaçar.
Mposhtja e “Revolucionit me ngjyra”
Nga ana tjetër, bashkëbiseduesi i “Blic” pret që Lëvizja për Popullin dhe Shtetin të fitojë organe dhe anëtarë të rinj. Ai se shumë gjëra do të dihen deri më 28 qershor. “Do të shohim se si do të jetë situata në fakultete, nëse mësimi do të fillojë në të gjitha fakultetet, çfarë do të ndodhë me bllokadat. Mendoj se tubimi i 28 qershorit në Beograd nuk do të jetë as pikë kthese dhe as fundi i protestës. Edhe nëse bllokadat e fakulteteve mbarojnë, ekziston një grup studentësh që besojnë se presioni ndaj qeverisë duhet të vazhdojë, që do të thotë se ndoshta do të ketë më shumë protesta gjatë verës”, përfundon Klaçar. Sipas Tanjug, më 28 qershor do të promovohet “Lëvizja për Popullin dhe Shtetin”, dhe 9,385 qytetarë që i janë bashkuar lëvizjes deri më tani kanë votuar për këtë emër. Presidenti serb Aleksandër Vuçiç është mburrur se deri më 28 qershor do të ketë shkruar një bestseller global të titulluar “Si e mposhta Revolucionin me Ngjyra”.
Ndalimi i flamujve
Sakaq, tensione ka patur edhe me Kosovën, lidhur me këtë ditë. Ministri në detyrë për Komunitete dhe Kthim në Kosovë, Nenad Rashiç, ka bërë thirrje për respektimin e të drejtave të komunitetit serb sa i përket përdorimit të simbolit të tyre. Ai tha më 16 qershor se përdorimi i simboleve të tyre nga serbët “nuk përbën kërcënim ndaj identitetit të askujt, por është dëshmi e përkushtimit të Kosovës si një shoqëri demokratike e bazuar në respektimin e të drejtave të njeriut dhe të pakicave”. Kjo deklaratë e Rashiqit erdhi pas vendimit të Gjykatës Themelore në Prishtinë për të anuluar vendimin e Komunës së Graçanicës, e cila kishte lejuar shfaqjen e flamurit të Serbisë për nder të Vidovdanit më 2024. Në arsyetimin e gjykatës thuhet se komuna ka tejkaluar kompetencat e saj dhe ka vepruar në kundërshtim me ligjet e Kosovës, pasi ka miratuar një vendim për shfaqjen e flamurit të Serbisë më 28 qershor, ditë që nuk është e përcaktuar si festë zyrtare në Kosovë.
Tag: studentët
-

Studentët kundër Vuçiç, dy tubime paralele do të mbahen në Beograd, pse 28 qershori mund të jetë vendimtar për Serbinë
-

Mijëra studentë në Mbretërinë e Bashkuar kapen duke kopjuar me ChatGPT, hetimi i Guardian zbulon rreth 7,000 raste të provuara mashtrimi
Keqpërdorimi i inteligjencës artificiale nga studentët universitarë në Mbretërinë e Bashkuar është një sfidë në rritje për arsimin e lartë
Mijëra studentë universitarë në Mbretërinë e Bashkuar janë kapur duke keqpërdorur ChatGPT dhe mjete të tjera të inteligjencës artificiale në vitet e fundit, ndërkohë që rastet e plagjiaturës tradicionale kanë shënuar një rënie të ndjeshme, sipas një hetimi të publikuar nga The Guardian.
Një studim mbi shkeljet e integritetit akademik ka zbuluar afro 7,000 raste të provuara të mashtrimit me anë të inteligjencës artificiale gjatë viteve akademike 2023–2024 – që përbën rreth 5.1 raste për çdo 1,000 studentë. Ky është një rritje e dukshme nga 1.6 raste për 1,000 studentë në vitin paraprak (2022–2023).
Shifrat deri në maj sugjerojnë se kjo normë do të rritet sërish, duke arritur rreth 7.5 raste të konfirmuara për 1,000 studentë gjatë këtij viti akademik – edhe pse ekspertët paralajmërojnë se këto raste janë vetëm “maja e ajsbergut”.
Ky fenomen nxjerr në pah një sfidë të re dhe dinamike për universitetet, nevojën për të përditësuar dhe përshtatur metodat e vlerësimit në epokën e teknologjive si ChatGPT dhe mjetet e tjera të shkrimit të gjeneruar nga IA.
Rënie e rasteve të plagjiaturës tradicionale
Në vitin 2019–2020, përpara përhapjes së inteligjencës artificiale gjeneruese, plagjiatura përbënte gati dy të tretat e të gjitha rasteve të sjelljeve të pahijshme akademike. Gjatë pandemisë, rastet u shtuan pasi shumë provime u zhvilluan online. Megjithatë, me zhvillimin dhe përhapjen e mjeteve të IA-së, natyra e mashtrimit ka ndryshuar.
Rastet e konfirmuara të plagjiaturës tradicionale kanë rënë nga 19 për 1,000 studentë në 15.2 në vitin 2023–2024 dhe pritet të bien më tej, në rreth 8.5 për 1,000, sipas shifrave paraprake të këtij viti.
The Guardian kontaktoi 155 universitete përmes Aktit për Lirinë e Informacionit, duke kërkuar të dhëna për rastet e sjelljes së keqe akademike, përfshirë plagjiaturën dhe përdorimin e IA-së, gjatë pesë viteve të fundit. Nga këto, 131 universitete ofruan disa të dhëna – megjithëse jo të gjitha mbulonin çdo vit apo çdo kategori të sjelljes së keqe.
Më shumë se 27% e universiteteve të anketuara nuk e regjistronin ende përdorimin e IA-së si një kategori të veçantë të mashtrimit në vitin 2023–2024, çka sugjeron se sektori është ende në proces adaptimi ndaj kësaj sfide të re.
Sfida në zbulimin dhe provimin e përdorimit të IA-sëShumë raste të mashtrimit me IA mund të mos zbulohen fare. Një anketë e Institutit të Politikave të Arsimit të Lartë, e zhvilluar në shkurt, tregoi se 88% e studentëve e përdorin inteligjencën artificiale për të përfunduar vlerësime. Vitin e kaluar, studiues nga Universiteti i Reading arritën të dorëzonin ese të krijuara nga IA që kaluan pa u zbuluar në 94% të rasteve.
Dr. Peter Scarfe, profesor i asociuar i psikologjisë në Reading dhe bashkautor i studimit, theksoi se përdorimi i IA-së përbën një sfidë ndryshe nga plagjiatura tradicionale.
“Zbulimi i IA-së është shumë më i vështirë – nuk mund të vërtetosh me siguri se një tekst është krijuar nga IA, ndryshe nga plagjiatura që mund të konfirmohet me burimin. Kjo vështirësi për t’u provuar, e kombinuar me frikën nga akuzat e padrejta ndaj studentëve, e bën shumë të vështirë për universitetet të ndërhyjnë,” tha ai.
Sipas tij, edhe nëse u ndalohet përdorimi i IA-së, studentët do të vazhdojnë ta përdorin në fshehtësi dhe do të gjejnë mënyra për të kaluar pa u zbuluar.
Disa studentë thanë se IA-në e përdorin më tepër si mjet ndihmës sesa për të kopjuar.
Harvey*, një student që sapo përfundoi studimet për menaxhim biznesi, tha: “E kam përdorur për të strukturuar idetë dhe për të sugjeruar referenca. Mendoj se shumica e studentëve e përdorin në këtë mënyrë, jo për të kopjuar fjalë për fjalë.”
Edhe Amelia*, studente e vitit të parë në biznesin e muzikës, tregoi se IA ishte më e dobishme për studentët me vështirësi në të nxënë. Një nga shoqet e saj, që vuan nga disleksia, e përdor IA-në për të organizuar pikat kryesore të eseve dhe për të strukturuar punën e saj.
Industria e teknologjisë dhe shënjestrimi i studentëve
Kompani të mëdha teknologjike kanë filluar të targetojnë studentët si një audiencë kyçe. Google ofron përmirësim falas të Gemini për studentët për 15 muaj, ndërsa OpenAI ka ofruar zbritje për studentët në SHBA dhe Kanada.
Dr. Thomas Lancaster, studiues në Imperial College London, theksoi: “Kur përdoret mirë, është shumë e vështirë të provosh keqpërdorimin e IA-së. Megjithatë, shpresoj që studentët po mësojnë përmes këtij procesi.”
Ai shtoi: “Është jetike që të fokusohemi në aftësitë që nuk mund të zëvendësohen nga inteligjenca artificiale – si aftësitë e komunikimit dhe ndërveprimit njerëzor – si dhe të ndihmojmë studentët të angazhohen në mënyrë etike me teknologjinë.”
Qeveria britanike: Investime dhe kujdes në integrimin e IA-së
Një zëdhënës i qeverisë britanike tha se janë investuar mbi 187 milionë paund në programe kombëtare të zhvillimit të aftësive dhe se janë publikuar udhëzime për përdorimin e IA-së në shkolla dhe universitete.
“IA gjeneruese ka potencial të madh për të transformuar arsimin dhe ofron mundësi të shumta zhvillimi përmes planit tonë për ndryshim. Megjithatë, integrimi i saj kërkon kujdes të veçantë. Universitetet duhet të përcaktojnë mënyra për të përfituar nga avantazhet, duke minimizuar rreziqet dhe duke përgatitur studentët për tregun e së ardhmes,” thuhet në deklaratë.Top Channel
-

A do të zgjasë marrëveshja SHBA-Kinë? Çipa, metale të rralla dhe studentët: Çfarë mund të shkojë keq
Lufta tregtare midis Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Kinës, ka arritur drejt një “paqeje”, të paktën momentale, pas marrëveshjes së tyre të arritur një ditë më parë.
Kjo marrëveshje, përfaqëson një “armëpushim” strategjik, pas përshkallëzimit që sollën tarifat reciproke të vendosura nga Trump, që nisën nga 34% e përfunduan deri në 145% kundrejt Kinës. Si kundërpërgjigje, nga ana e Kinës u vendos tarifa prej 125% ndaj SHBA-ve, ashtu sikurse bllokoi eksportin e disa metaleve të rralla dhe magneteve thelbësore për industritë e së ardhshme, nga elektronika e nivelit të lartë deri te shëndetësia dhe mbrojtja.
Moratoriumi i 9 prillit, i cili uli detyrimet në 10% për shumicën e partnerëve tregtarë të SHBA-së, përjashtoi Kinën. Por zinxhirët e vlerës janë aq të integruar sa të gjithë rrezikojnë të humbasin në këtë tërheqje litari tregtare, siç kanë raportuar menjëherë tregjet. Kështu arritëm në armëpushimin e Gjenevës gjatë fundjavës së 10 dhe 11 majit, të udhëhequr personalisht nga Sekretari i Thesarit Scott Bessent dhe Zëvendëskryeministri kinez He Lifeng, me një ulje prej 115% të detyrimeve reciproke, të cilat për këtë arsye ranë në 30% për mallrat që SHBA-të importojnë nga Pekini dhe 10% për mallrat amerikane të shitura në Kinë dhe 90 ditë për të nënshkruar një marrëveshje gjithëpërfshirëse. Një armëpushim i brishtë, i thyer nga akuzat e ndërsjella për shkelje të kushteve në fillim të qershorit, me amerikanët që drejtojnë gishtin nga vonesat kineze në lejimin e eksporteve të metaleve të rralla.
Britania udhëheq
Pas një telefonate emergjente midis presidentit amerikan dhe presidentit kinez Xi Jinping javën e kaluar, situata u zgjidh në Mbretërinë e Bashkuar, vendi i parë që mbylli një marrëveshje tregtare me SHBA-në. Në Shtëpinë historike Lancaster, Bessent, së bashku me Sekretarin e Tregtisë Lutnick dhe përfaqësuesin e Tregtisë Jamieson Greer, negociuan një marrëveshje të strukturuar: furnizime të hershme të metaleve të rralla nga Kina në këmbim të rivendosjes së vizave për studentët kinezë në universitetet amerikane dhe një lehtësim selektiv të kufizimeve në eksportin e komponentëve të teknologjisë së lartë, me përjashtim, megjithatë, të çipave më të përparuar. Ndërsa detyrimet e reja mbeten në nivelet e Gjenevës, shkruan Corriere della Serra.
Çipat, metalet e rralla dhe studentët: pikat e shkëmbimit
Për Shtetet e Bashkuara, marrëveshja zvogëlon rrezikun e ndërprerjeve në furnizimin me metale të rralla, stabilizon zinxhirët globalë dhe mbron interesat e brendshme. Për Kinën, ajo krijon një fluks të garantuar studentësh dhe lehtëson tensionet tregtare. Për Trump, është një fitore simbolike, sepse njeh nacionalizmin e tij ekonomik, ndërsa jep lëshime për burimet kritike.
“Nëse Kina korrigjon kursin duke respektuar pjesën e saj të marrëveshjes fillestare tregtare që përcaktuam në Gjenevë muajin e kaluar, atëherë një ribalancim i madh dhe i bukur i dy ekonomive më të mëdha në botë do të jetë i mundur”, tha Bessent dje.
Çfarë mund të shkojë keq
Por Pekini është gjithashtu skeptik dhe synon të vendosë një kufi gjashtëmujor për licencat e eksportit për metalet e rralla për prodhuesit dhe prodhuesit amerikanë të makinave, duke i lënë kështu vetes një hapësirë manovrimi në rast se tensionet tregtare do të ndizen përsëri. Shkurt, nga dita e shpalljes së tarifave reciproke amerikane deri më sot, linja e ashpër e Trump i ka lënë vendin një politike, e cila shpëton teknologjinë e lartë dhe zvogëlon rrezikun e embargos. Por marrëveshja me Pekinin është vetëm fillimi: beteja e vërtetë do të luhet mbi gjysmëpërçuesit, çipat e përparuar dhe teknologjitë e reja. -

Heqja e vizave dhe ‘lufta’ me universitetet, Trump: Është një nder që kemi studentët ndërkombëtarë kinezë!
Presidenti amerikan, Donald Trump thotë se ‘është një nder për SHBA që ka studentët ndërkombëtarë kinezë’, pavarësisht njoftimit për heqjen e vizave.
“Studentët kinezë po vijnë. S’ka asnjë problem. Është nder për ne që i kemi. Sinqerisht, duam të kemi studentë të huaj, por duam që ata të kontrollohen.” u shpreh republikani kur u pyet nëse po lejon student kinezë të hyjnë në SHBA.
Deklarata e Trump vjen vetëm disa ditë pasi sekretari i shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, njoftoi se SHBA-të do të revokojnë “në mënyrë agresive” vizat e studentëve kinezë që studiojnë në universitetet amerikane.
Po ashtu kujtojmë se pak orë më parë Trump telefonoi homologun e tij të Kinës, Xi Jinping.
Top Channel
-

Protesta studentore në mbi 30 qytete të Serbisë: Kërkohet shpallja e zgjedhjeve të parakohshme
Në më shumë se 30 qytete të Serbisë, qytetarët po mbahen protesta, me thirrjen e studentëve që po mbajnë bllokadë, duke kërkuar nga autoritetet shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.
Thirrja për veprim kolektiv u bë saktësisht shtatë muaj pas shembjes së strehës në stacionin hekurudhor në Novi Sad, ku humbën jetën 16 persona dhe një tjetër u plagos rëndë.
Protestat në të gjitha qytetet serbe parashihet të zgjasin tri orë, dhe më pas të mbahet një homazh 16-minutësh për viktimat.Bllokimi i urave në BeogradNë Beograd, rreth orës 18:00 protestuesit kanë bllokuar dy nga urat më të frekuentuara – Gazelën dhe Urën e Brankos.
Protestuesit në ura po brohorasin sloganin “Duam drejtësi, duam të vërtetën, duam zgjedhje”.
Aleksandar Jeremiq, qytetar nga Beogradi, shkoi në protestë me miqtë e tij. Ai tha se shpreson që kërkesa për zgjedhje të parakohshme, e ngritur nga studentët, të realizohet.
“Kjo është një ide që edhe unë e mbështes, por ata [studentët] kanë energjinë. Ata po e udhëheqin këtë, ne jemi këtu për t’i përkrahur. Ky protestë është vetëm një hap në këtë proces”, tha ai për Radion Evropa e Lirë.
Kërkesë për zgjedhje, edhe në Novi SadNë Novi Sad, studentë dhe qytetarë bllokuan një nga nyjet kryesore në qendër të qytetit.
Një student i Fakultetit Juridik u drejtua të pranishmëve duke theksuar se një shoqëri demokratike nënkupton mbikëqyrjen e pushtetit dhe kërkimin e llogaridhënies.
“Është koha t’u kujtojmë se i shohim dhe duam zgjedhje të parakohshme. Koha është që të organizohemi dhe t’ua bëjmë të qartë se nuk do të tolerojmë parregullsitë zgjedhore dhe se Kushtetuta do të respektohet”, tha ai.
Organizimin e protestës në Novi Sad e mbështetën qytetarët e bashkuar në kuvende lokale. Një përfaqësuese e tyre kërkoi gjithashtu shpalljen e zgjedhjeve.
“Këtë po e themi nga Novi Sadi, por edhe qytete të tjera po protestojnë në të njëjtën kohë. Nuk ka më asnjë ditë për të pritur – ju mbetet vetëm të shpallni zgjedhje”, u shpreh ajo.Protestë masive studentore në PozharevcNë Pozharevc, protesta filloi më herët gjatë ditës dhe është parashikuar të zgjasë 13 orë. Në protestë po marrin pjesë studentë dhe nxënës nga qytete të tjera – nga Çaçaku erdhën vrapues me stafetë, ndërsa nga Beogradi dhe Jagodina, protestues që udhëtuan në këmbë.
Qytetarët i pritën me një ceremoni mikpritëse një ditë më parë.
Organizatorët planifikojnë që në të gjitha qytetet të lexohen fjalime të njëjta.Reagimet e Qeverisë serbe dhe mbështetja e publikutKryetarja e Kuvendit të Serbisë, Ana Bërnabiq, nga partia në pushtet, reagoi duke e quajtur bllokimin e urave në Beograd “shqetësim i qytetarëve pa kuptim dhe qëllim”. Në një postim rrjetet sociale ajo e përshkroi protestën si “dhunë për hir të dhunës, me filozofi jete – mundemi, jemi arrogantë dhe të pandjeshëm”.
Studentët serbë që për më shumë se gjashtë muaj po bllokojnë fakultetet publike dhe po organizojnë protesta në gjithë Serbinë, gëzojnë mbështetjen e qindra mijëra qytetarëve – përfshirë grupe lokale, bujq, avokatë, aktorë, e të tjerë.
Në fillim të majit, studentët kërkuan shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare, duke theksuar se për shkak të “korrupsionit të thellë të rrënjosur”, institucionet nuk janë të afta të veprojnë lirisht për t’u përgjigjur kërkesave të tyre.
Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, deklaroi më 16 maj se zgjedhjet do të mbahen brenda një viti e gjysmë, kur institucionet përkatëse të marrin vendim.
Për studentët, kërkesa kryesore mbetet përcaktimi i përgjegjësisë penale dhe politike për vdekjet në stacionin hekurudhor në Novi Sad.
Autoritetet kanë deklaruar disa herë se kërkesat e studentëve janë përmbushur, por studentët i kanë hedhur poshtë këto pohime dhe kanë vendosur të vazhdojnë me protestat dhe bllokadat./ REL/
-

“Lufta” e Trump me Universitetet/ Pedagogët e studentët: Pavarësi nga politika
Lufta mes universiteteve më elitare ameikane dhe administratës së Trump tanimë duket se po thellohet gjithnjë e më shumë. Administrata Trump, duke vepruar bazuar në pretendimet e saj se Harvardi nuk ka arritur të punojë për të larguar antisemitizmin në kampus, ngriu më shumë se 2 miliardë Dollarë në grante dhe kontrata kërkimore në Prill dhe u përpoq të revokonte aftësinë e shkollës për të regjistruar studentë ndërkombëtarë. Universiteti ka ngritur padi ndaj qeverisë federale për të dyja këto vendime.
Nicole Anslover, një historiane dhe profesoreshë e asociuar në Universitetin Atlantik të Floridës, thotë se ndikimi i mundshëm në Harvard është “i jashtëzakonshëm”, pasi rreth një e katërta e trupit studentor të Harvardit vjen nga jashtë SHBA-së.
“Pra, si do të ndikojë kjo në Harvard? Jashtëzakonisht shumë pasi pothuajse një e katërta, 25 përqind e të regjistruarve të tyre janë studentë ndërkombëtarë dhe Sekretarja Noem theksoi se Harvard është shumë i pasur dhe se ata do të jenë mirë pa këtë tarifë shkollimi, siç e tha ajo. Pra, dua ta bëj të qartë se paratë e tarifave të shkollimit nuk shkojnë në fonde. Paratë e shkollimit përdoren për gjëra të tilla si ndihma studentore, programet studentore, pagesa e stafit, pagesa e fakultetit. Dhe kështu, humbja e tarifës së shkollimit nuk do të dëmtojë fondin e Harvardit. Do të dëmtojë aftësinë e tyre për t’u kujdesur për studentët, fakultetin dhe stafin që kanë”, tha Nicole Anslover, profesore Universiteti Atlantik i Floridës.
Administrata amerikane në letër dërguar universitetit bën të ditur se Harvardi është një vatër mospajtimi, antisemitizmi, dhe ndoshta në një farë mënyre strehon terroristë të ardhshëm. Sipas Nicole Anslover qeveria amerikane po e përdor këtë dhe thonë se studentët ndërkombëtarë në Harvard janë në një farë mënyre kërcënim për sigurinë e Shteteve të Bashkuara, por në vitet e fundit nuk është regjistruar asnjë precedent i tillë.
Masa për të ndaluar studentët e huaj në Harvard është përshkallëzimi i fundit në një betejë më të gjerë, ndërsa Trump kërkon të detyrojë universitetet, gjykatat dhe institucionet e tjera që vlerësojnë pavarësinë nga politikat partiake të përputhen me axhendën e tij.
Por për avokatin e emigracionit Charles Kuck, vendimet e fundit mund të çojnë në një rënie masive të studentëve të huaj.
“Vendimet e Trump janë një mesazh për të gjithë arsimin e lartë se duhet të pajtoheni me mënyrën e të menduarit se si kjo administratë mendon se duhet të jetë arsimi i lartë. Është e qartë se ajo që do të shohim është një rënie masive e studentëve të huaj që vijnë në Shtetet e Bashkuara duke filluar nga Shtatori”, tha Charles Kuck
Sipas Charles administrata i sheh universitetet si një vatër liberalësh, progresistësh, njerëzish që janë të rreshtuar kundër parimeve të MAGA-s.
“Ata e shohin atë si një terren pjellor. Pra, nëse mund ta prishësh terrenin pjellor, nuk do të kesh aq shumë njerëz progresivë, pra njerëz të arsimuar, që kundërshtojnë nacionalizmin e administrates”, tha Charles Kuck.
Për shumë analistë ajo që do të ndodhë gjithashtu është se studentët dhe studiuesit që kanë ardhur në Shtetet e Bashkuara që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore tani po joshen nga Franca, Gjermania, Kanadaja, po joshen nga Kina.
“Por në përgjithësi ka 1.2 milion studentë në Shtetet e Bashkuara. Dua të them, ka shumë studentë të huaj këtu. E dini, jo vetëm që studentët e huaj sjellin në kampusin universitar, këtë bashkëveprim ndërkombëtar me studentët qytetarë amerikanë që janë atje, por ata gjithashtu ofrojnë fonde masive sepse të gjithë paguajnë tarifën e plotë të shkollimit. Pra, e dini, tarifa e shkollimit do të rritet për qytetarët amerikanë në pothuajse çdo universitet nëse nuk do të kishim studentë të huaj. A do të rritet 100%?” Këtë do e shohim”, tha Charles Kuck.
Trump dhe republikanët e tjerë kanë akuzuar prej kohësh universitetet elitare për paragjykime të krahut të majtë. Harvard gjithashtu ka humbur fonde federale me vlerë totale mbi 2 miliardë dollarë dhe po lufton humbjen e statusit të tij të përjashtuar nga taksat.
“Pra, një veprim tjetër që administrata po përpiqet të ndërmarrë kundër Harvardit është revokimi i statusit të tyre të përjashtimit nga taksat, gjë që, përsëri, bazuar në fondin e tyre shumë të madh, duke penguar përsëri kërkimin”, tha Nicole Anslover.
Vetë presidenti amerikan Donald Trump ka deklaruar se statusi i përjashtimit nga taksat është një privilegj dhe është abuzuar nga shumë më tepër sesa Harvard dhe kjo sipas tij do të shihet në vazhdimësi sesi do të funksionojë. Studentët dhe pedagogët në Universitetin e Harvardit i kanë kërkuar universitetit të qëndrojë i vendosur mes presionit federal në rritje.
“Mendoj se sulmet e Trump ndaj arsimit të lartë do të ndalen nëse tregojmë rezistencë të mjaftueshme, atëherë ai do të tërhiqet. Kështu funksionon Trump. Por nëse fillojmë të dorëzohemi, qoftë edhe pak – të pushojmë nga puna disa profesorë kontroversë, ose të ndalojmë pranimin e një lloji të caktuar studentësh, atëherë ai do të vazhdojë. Ai do të kërkojë një listë me 100 emra studentësh të Harvardit që kanë marrë pjesë në një protestë, njësoj si unë. Do të pushojë nga puna çdo profesor ekonomie që flet kundër tarifave të tij, ose një profesor drejtësie që thjesht jep mësim Kushtetutën. Duhet ta ndalojmë tani, dhe nëse e bëjmë, besoj se mund të kemi sukses.”
“Donald Trump në të vërtetë nuk interesohet për Harvardin . Ai dëshiron ta rrëzojë Harvardin sepse universitetet përfaqësojnë idetë e lira dhe lirinë e fjalës. Idetë e lira dhe liria e fjalës janë pengesë për autoritarët. Dhe kështu, ashtu si autoritarët që erdhën para tij në vende si Rusia, si Turqia dhe si Hungaria edhe Donald Trump po kthehet në një të tillë dhe po sulmon universitetet.”
Jo vetëm Harvard por edhe Universiteti Columbia i Nju Jorkut, i cili ka parë protesta intensive pro-palestineze kundër fushatës së vazhdueshme ushtarake të Izraelit në Gaza, ka thënë se po punon për të adresuar “shqetësimet legjitime” të administratës Trump, pasi 400 milionë dollarë nga fondet e qeverisë federale u anuluan për shkak të akuzave për antisemitizëm në kampus.
Së fundmi, Sekretari i Shtetit Marko Rubio u ka dërguar urdhëra me shkrim përfaqësive diplomatike të Shteteve të Bashkuara në gjithë botën, të pezullojnë të gjitha takimet për viza me studentët aplikantë dhe të mos lenë asnjë takim të ri deri në daljen e një udhëzimi të dytë. Nëse administrata e zbaton planin, pritet të ngadalësohet përpunimi i aplikimeve për viza studentore. Gjithashtu mund të dëmtojë shumë universitete që mbështetin shumë te studentët e huaj për të rritur financat e tyre.
Mediat amerikane e lidhin vendimin me valën e protestave të dhunshmeqë shpërthyen vitin e kaluar nëpër universitetet vendase, në mbështetje të palestinezëve të Rripit të Gazës përballë sulmit të përgjakshëm izraelit. Mes pjesëmarrësve dominonin studentët e huaj të ardhur në SHBA me viza studentore. Për këtë arsye, Departamenti Amerikan i Shtetit udhëzoi po ashtu ambasadat amerikane të kontrollojnë aktivitetin në rrjetet sociale të çdo aplikanti, si një filtër kundër terrorizmit. Klan News -

Protestat e studentëve në Serbi, Vuçiç paralajmëron zgjedhje të parakohshme
Mijëra njerëz dolën në rrugët e Beogradit të premten, duke kërkuar zgjedhje të parakohshme pas shtatë muajsh protestash të vazhdueshme që kanë tronditur pushtetin populist të presidentit Aleksandar Vuçiç.
Protesta e organizuar nga studentët e universiteteve të Serbisë ka qenë një nga forcat kryesore të këtyre demonstratave kombëtare, të cilat shpërthyen pas një tragjedie që ndodhi më 1 nëntor, kur një strehë hekurudhore betoni në veri të vendit u shemb, duke lënë 16 të vdekur.
Shumë serbë besojnë se aksidenti i tmerrshëm ka qenë rezultat i punimeve të dështuara të rinovimit të stacionit hekurudhor dhe lidhin këtë katastrofë me akuzat për korrupsion qeveritar në projektet infrastrukturore të mëdha, të realizuara nga kompani shtetërore kineze.
Studentët protestues kërkojnë përgjegjësi për tragjedinë dhe rikthimin e sundimit të ligjit në Serbi, një komb të Ballkanit që ka nisur një proces formalisht për t’u bërë pjesë e Bashkimit Europian, por ku qeveritarët populistë janë akuzuar për shtypjen e lirive demokratike, shkruan WP.
Pas muajsh protestash që kanë grumbulluar qindra mijëra njerëz, lëvizja studentore tani po kërkon një votim të parakohshëm, duke argumentuar se qeveria aktuale nuk mund të përmbushë kërkesat e tyre për drejtësi për viktimat e aksidentit. Zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare janë planifikuar për vitin 2027, por protestuesit kërkojnë që ato të mbahen sa më shpejt.
Në fillim, Vuçiç e hodhi poshtë kërkesën për zgjedhje të parakohshme, por të premten sugjeroi se mund të mbahen zgjedhje të tilla, edhe pse pa specifikuar një datë të saktë.
Asnjë person nuk është dënuar ende lidhur me tragjedinë në qytetin verior të Novi Sadit. Autoritetet kanë ngritur akuza për më shumë se një duzinë personash, por dyshimet mbeten se proceset gjyqësore do të zbulojnë korrupsionin e dyshuar që qëndron pas aksidentit.
Një kolona e madhe dhe e zhurmshme protestuesish në Beograd marshuan pranë zyrave të prokurorisë shtetërore dhe arritën deri te ndërtesa e qeverisë, duke mbajtur një pankartë të madhe që kërkonte zgjedhje.
Maja Rancic, një protestuese, shprehu shpresën se këto protesta do të sjellin ndryshime: “Shpresoj shumë dhe mendoj se do të ndodhë.”
Qeveria e Vučić ka intensifikuar presionin ndaj studentëve protestues dhe universiteteve të Serbisë, duke akuzuar pa prova se ata janë udhëzuar nga fuqi të huaja për të organizuar një revolucion në vend.
Studentët kanë planifikuar më shumë protesta gjatë fundjavës në të gjithë vendin, duke vazhduar presionin për një zgjidhje politike të situatës. -

Serbi/ Studentët dalin përsëri në protestë, ‘edhe sa jetë duhet të humbasim, për të ndaluar këtë…’
Mijëra studentë kanë dalë sot në rrugët e Beogradit dhe qyteteve të tjera të Serbisë, duke marshuar për të kërkuar zgjedhje të parakohshme dhe për të dënuar korrupsionin e përhapur në institucione.
Slogani i fuqishëm ‘Ne duam zgjedhje’ dëgjohej në çdo cep të kryeqytetit, ndërsa turma marshoi deri para ndërtesës së qeverisë, ku kërkesat e tyre u dëgjuan me zë të lartë.
Në qendër të protestës ishte kërkesa për përgjegjësi penale dhe politike pas tragjedisë së rëndë në Novi Sad më 1 nëntor 2024, kur u shemb një tendë në stacionin e trenit, duke marrë jetën e 16 personave.
“Sa jetë duhet të humbasin për të ndalur këtë korrupsion të rrënjosur thellë?”, ishte pyetja që studentët përsëritën në mënyrë të vazhdueshme gjatë marshimit, duke theksuar se sistemi aktual politik është i kapur nga interesat personale dhe nuk lejon funksionimin demokratik të institucioneve.
Studentët kërkojnë që zgjedhjet parlamentare të mbahen sa më shpejt dhe njoftuan se me shpalljen e zgjedhjeve do të përgatisin një ‘fletëvotim të ri’, ku do të përfshihen ekspertë dhe figura të njohura jashtë skenës politike aktuale, duke theksuar nevojën për një ndryshim rrënjësor në qeverisje. Syri.net-iefimerida
-

Studentë apo spiunë? Të rinjtë kinezë në shënjestër të Trumpit
Studentë kinezë
SHBA- Xiao Chen u shfaq në Konsullatën Amerikane në Shangai të enjten në mëngjes, disa orë pasi Uashingtoni njoftoi se do të revokonte “në mënyrë agresive” vizat e studentëve kinezë. 22-vjeçarja kishte një takim për vizë: ajo do të shkonte në Michigan në vjeshtë për të studiuar komunikim. Pas një bisede “të këndshme”, asaj iu tha se kërkesa e saj ishte refuzuar. Nuk iu dha asnjë arsye.
“Ndihem si një barishte e hedhur në erë dhe stuhi,”- tha ajo, duke përdorur një shprehje të zakonshme kineze për të përshkruar ndjenjën e pasigurisë dhe të pafuqisë.
Ajo kishte shpresa sepse e kishte tashmë letrën e pranimit. Dhe mendonte se i kishte shpëtuar për pak shpërthimeve të bombave në ditët e fundit.
Së pari, administrata e Donald Trump ndërmori një veprim për t’i dhënë fund mundësisë së Universitetit të Harvardit për të regjistruar studentë ndërkombëtarë, një veprim që është bllokuar që atëherë në gjykatë. Dhe më pas tha se kishte ndaluar terminet për viza për të gjithë studentët e huaj.
Por tani, Chen është gati për planin B. “Nëse nuk mund ta marr vizën përfundimisht, ndoshta do të marr një vit pushim. Pastaj do të pres të shoh nëse gjërat do të përmirësohen vitin tjetër.”
Një vizë e vlefshme mund të mos jetë ende e mjaftueshme, shton ajo, sepse studentët me viza mund të “ndalohen në aeroport dhe të deportohen”.
“Është keq për çdo student kinez. E vetmja ndryshim është se sa keq është.”
Ka qenë një javë e zymtë për studentët ndërkombëtarë në SHBA dhe ndoshta edhe më e vështirë për rreth 280,000 studentët kinezë të cilët do ta kishin vënë re se vendi i tyre është veçuar.
Sekretarja e Sigurisë Kombëtare, Kristi Noem, akuzoi Harvardin për “koordinim me Partinë Komuniste Kineze”.
Sekretari i Shtetit Marco Rubio tha se masa kundër studentëve kinezë në SHBA do të përfshijë “ata që kanë lidhje me Partinë Komuniste Kineze ose që studiojnë në fusha kritike”.
Kjo mund të godasë një pjesë të gjerë të tyre, duke qenë se anëtarësimi në Partinë Komuniste është i zakonshëm midis zyrtarëve, sipërmarrësve, biznesmenëve dhe madje edhe artistëve dhe personazheve të famshëm në Kinë.
Pekini e ka quajtur atë një “veprim të motivuar politikisht dhe diskriminues”, dhe ministria e saj e jashtme ka paraqitur një protestë zyrtare.
Kishte një kohë kur Kina dërgonte numrin më të madh të studentëve të huaj në kampuset amerikane. Por këto shifra ranë ndërsa marrëdhëniet midis dy vendeve u përkeqësuan.
Një Pekin më i fuqishëm dhe gjithnjë e më i vendosur, po përplaset tani me Uashingtonin për supremaci në pothuajse gjithçka, nga tregtia te teknologjia.
Mandati i parë i Trump kishte sjellë probleme për studentët kinezë. Ai nënshkroi një urdhër në vitin 2020 që u ndalonte studentëve dhe studiuesve kinezë me lidhje me ushtrinë e Pekinit të merrnin viza amerikane.
Ky urdhër mbeti në fuqi gjatë mandatit të Presidentit Joe Biden. Uashingtoni nuk sqaroi kurrë se çfarë përbën “lidhje” me ushtrinë, kështu që shumë studentëve iu revokuan vizat ose u kthyen mbrapsht në kufijtë e SHBA-së, ndonjëherë pa një shpjegim të duhur.
Njëri prej tyre, i cili nuk donte të identifikohej, tha se viza e tij ishte anuluar nga Dogana dhe Mbrojtja Kufitare (CBP) kur ai zbarkoi në Boston në gusht 2023.
Ai ishte pranuar në një program post-doktorature në Universitetin e Harvardit. Do të studionte mjekësi rigjeneruese me fokus në kancerin e gjirit dhe kishte përfunduar studimet master në një institucion kërkimor të lidhur me ushtrinë në Kinë.
Ai tha se nuk ishte anëtar i Partisë Komuniste dhe kërkimi i tij nuk kishte të bënte fare me ushtrinë.
“Më pyetën se cila ishte lidhja midis hulumtimit tim dhe çështjeve të mbrojtjes së Kinës”, i tha ai atëherë BBC-së. “Unë thashë, si mund të ketë kanceri i gjirit ndonjë lidhje me mbrojtjen kombëtare? Nëse e dini, ju lutem më tregoni.”
Ai beson se nuk pati kurrë asnjë shans sepse zyrtarët e kishin vendosur tashmë. Ai kujton se njëri prej tyre e pyeti: “A jua bleu Xi Jinping valixhen?”
Ajo që ishte e habitshme, ose edhe tronditëse atëherë, ngadalë u bë normale, ndërsa gjithnjë e më shumë studentë kinezë luftonin për të siguruar viza ose pranime për të studiuar shkencë dhe teknologji në universitetet amerikane.
Z. Cao, një student i psikologjisë, kërkimi i të cilit përfshin neuroshkencën, e ka kaluar vitin e kaluar shkollor duke aplikuar për programe doktorature në SHBA.
Ai ishte diplomuar në universitete të nivelit të lartë – kredenciale që mund ta dërgonin në një shkollë të Ivy League. Por nga më shumë se 10 universitete ku aplikoi, vetëm njëri i ofroi një ofertë.
Shkurtimet e Trump në kërkimet biomjekësore nuk ndihmuan, por mosbesimi përreth studiuesve kinezë ishte gjithashtu një faktor. Akuzat dhe thashethemet për spiunazh, veçanërisht në tema të ndjeshme, kanë qenë pre e shtetasve kinezë në universitetet amerikane vitet e fundit, duke i prishur madje disa karriera.
“Një nga profesorët madje më tha: ‘Ne rrallë u japim oferta studentëve kinezë këto kohë, kështu që nuk mund t’ju jap një intervistë’, tha zoti Cao për BBC-në në shkurt.
“Ndihem sikur jam vetëm një kokërr rëre nën rrotën e kohës. Nuk ka asgjë që mund të bëj.”
Për ata që u diplomuan nga kolegjet amerikane, kthimi në shtëpi në Kinë nuk ka qenë i lehtë.
Ata dikur lavdëroheshin si një urë lidhëse me pjesën tjetër të botës. Tani, ata zbulojnë se diplomat e tyre dikur të lakmuara nuk shkaktojnë të njëjtin reagim.
Chen Jian, i cili nuk donte të përdorte emrin e tij të vërtetë, tha se e kuptoi shpejt se diploma e tij universitare nga një kolegj amerikan ishte bërë një pengesë.
Kur u kthye për herë të parë në vitin 2020, ai bëri praktikë në një bankë shtetërore dhe i kërkoi një mbikëqyrësi nëse kishte një shans për të qëndruar.
Mbikëqyrësi nuk e tha hapur, por Chen e kuptoi mesazhin: “Punonjësit duhet të kenë diploma vendase. Njerëz si unë (me diploma jashtë shtetit) as nuk do të marrin përgjigje.”
Më vonë ai e kuptoi se “në departament nuk kishte kolegë me prejardhje universitare jashtë shtetit”.
Ai u kthye në SHBA dhe ndoqi studimet e masterit në Universitetin Johns Hopkins, dhe tani punon në gjigantin kinez të teknologjisë Baidu.
Por, pavarësisht diplomës nga një universitet prestigjioz amerikan, zoti Chen nuk mendon se ka ndonjë avantazh për shkak të konkurrencës së fortë nga të diplomuarit në Kinë.
Ajo që gjithashtu nuk ka ndihmuar është dyshimi rreth të diplomuarve të huaj. Pekini ka shtuar paralajmërimet për spiunë të huaj, duke u thënë civilëve të jenë vigjilentë ndaj figurave të dyshimta.
Në prill, biznesmenja e shquar kineze Dong Mingzhu u tha aksionarëve në një takim me dyer të mbyllura se kompania e saj, prodhuesi i pajisjeve shtëpiake Gree Electric, “kurrë” nuk do të rekrutojë kinezë të arsimuar jashtë vendit “sepse midis tyre ka spiunë”.
“Nuk e di kush është dhe kush jo,” tha znj. Dong, në komentet që u publikuan dhe u bënë virale në internet.
Disa ditë më vonë, CIA publikoi video promovuese duke i inkurajuar zyrtarët kinezë të pakënaqur me qeverinë të bëheshin spiunë dhe të jepnin informacione të klasifikuara. “Fati juaj është në duart tuaja”, thuhej në video.
Dyshimi ndaj të huajve, ndërsa SHBA-të dhe Kina po largohen më shumë nga njëra-tjetra, është një kthesë e habitshme për shumë kinezë që kujtojnë rritjen në një vend shumë të ndryshëm.
Zhang Ni, e cila gjithashtu nuk donte të përdorte emrin e saj të vërtetë, thotë se ishte “shumë e tronditur” nga vërejtjet e znj. Dong.
24-vjeçarja është një studente e sapodiplomuar në gazetari nga Universiteti Columbia në Nju Jork. Ajo thotë se “nuk i intereson të punojë në Gree”, por ajo që e habiti ishte ndryshimi i qëndrimeve.
Fakti që kaq shumë kompani kineze “nuk u pëlqen asgjë që mund të shoqërohet me botën ndërkombëtare” është një kontrast i madh nga ajo me të cilën u rrit znj. Zhang – një fëmijëri “e mbushur me [biseda të përqendruara] në Lojërat Olimpike dhe Ekspozitën Botërore”.
«Sa herë që shihnim të huaj, mamaja më nxiste të shkoja të flisja me ta për të praktikuar anglishten», thotë ajo.
Sipas shumë njerëzve, gatishmëria për të shkëmbyer ide dhe për të mësuar nga bota e jashtme duket se po zbehet në Kinë.
Dhe Amerika, dikur një vend që tërhiqte kaq shumë të rinj kinezë, nuk është më aq mikpritëse.
Duke parë prapa, znj. Zhang nuk mund të mos kujtojë një shaka që shoqja e saj bëri në një darkë lamtumire përpara se të nisej për në SHBA.
Pastaj një koment i shkujdesur, tani përmbledh frikën si në Uashington ashtu edhe në Pekin: “Mos u bëni spiun”.
Marrë dhe përshtatur nga BBC -

“Kanë lidhje me Partinë Komuniste”, SHBA heq vizat për studentët kinezë
SHBA do të revokojë vizat amerikane për studentët nga Kina. Lajmin e ka bërë të ditur Sekretari Amerikan i Shtetit, Marco Rubio në një reagim për mediat. “Midis studentëve kinezë ka nga ata me lidhje me Partinë Komuniste Kineze. Departamenti i Shtetit i SHBA-së do të bashkëpunojë me Departamentin e Sigurisë Kombëtare për të revokuar vazhdimisht vizat për studentët kinezë”, tha Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio.
SHBA do të rishikojë gjithashtu kriteret aktuale të vizave për të shqyrtuar më nga afër të gjitha aplikimet e ardhshme për vizë nga Kina dhe Hong Kongu. Kina është vendi i dytë më i madh burimor për studentët ndërkombëtarë në SHBA, pas Indisë. Në vitin akademik 2023/24, më shumë se 270,000 studentë erdhën nga Kina, duke përfaqësuar rreth një të katërtën e të gjithë studentëve ndërkombëtarë në Shtetet e Bashkuara.
Ky veprim vjen në një kohë kur marrëdhëniet midis arsimit të lartë në SHBA dhe Kinës janë nën shqyrtim gjithnjë e më të madh. Republikanët e Dhomës së Përfaqësuesve këtë muaj i kërkuan Universitetit të Dukës të ndërpresë lidhjet me një universitet kinez, sepse u jepte studentëve kinezë qasje në kërkime të financuara nga qeveria amerikane në Universitetin Duke.
Departamenti i Sigurisë Kombëtare ngriti shqetësime të ngjashme në një letër javën e kaluar për përjashtimin e studentëve ndërkombëtarë nga Universiteti i Harvardit. Sekretarja Kristi Noem akuzoi Harvardin për “bashkëpunim me Partinë Komuniste Kineze” dhe vuri në dukje bashkëpunimet kërkimore me shkencëtarët kinezë. Ajo gjithashtu akuzoi Harvardin për trajnimin e anëtarëve të Korpusit të Prodhimit dhe Ndërtimit të Xinjiang, një grup paraushtarak kinez.
Njoftimi i fundit erdhi një ditë pasi Rubio pezulloi takimet e reja për intervista për viza për studentët ndërkombëtarë, ndërsa departamenti përgatit udhëzime për një shqyrtim më të madh të aktivitetit të tyre në mediat sociale.