Marsela SHYTIA
Në një zhvillim të pazakontë për Bosnjë dhe Hercegovinën, Dhoma e Apelit e Gjykatës së këtij shteti ka marrë një vendim historik dhe të paprecedentë: Presidenti i entitetit serb, Republika Srpska, Milorad Dodik, është dënuar përfundimisht me një vit burg dhe një ndalim gjashtëvjeçar për të ushtruar funksione politike. Vendimi, i cili pason refuzimin publik të Dodik-ut për të respektuar autoritetin e Përfaqësuesit të Lartë Ndërkombëtar Christian Schmidt, pritet të trazojë thellë dinamikën politike në vend. Ai shënon një moment tensioni të fortë në një shtet tashmë të brishtë, duke marrë parasysh edhe paralajmërimet e mëparshme të Dodik se do të shkonte drejt shpërbërjes së shtetit nëse do të dënohej.
Dënimi
Dodik do të duhet të ndalojë së mbajturi detyrën e Presidentit të Republikës Srpska për 6 vjet, shpjegoi Gjykata, duke deklaruar se kjo është një masë mbrojtëse. I pandehuri i dytë, Millosh Lukiç, i cili ishte drejtor në detyrë i Gazetës Zyrtare të Republikës Srpska, u lirua nga akuzat për të njëjtën vepër penale, raporton detektor.ba. Siç u njoftua nga Gjykata, Dodik u shpall fajtor se nga 1 deri më 9 korrik 2023 në Banja Luka, me vetëdije dhe duke ditur se Përfaqësuesi i Lartë Christian Schmidt mori një vendim që pengonte hyrjen në fuqi të Ligjit për moszbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të Bosnjës dhe Hercegovinës nga 1 korriku i të njëjtit vit, si dhe vendimin që pengonte hyrjen në fuqi të Ligjit për Ndryshimet në Ligjin për Publikimin e Ligjeve dhe Rregulloreve të tjera të RS, ai ndërmori veprime me qëllim vazhdimin e procedurës legjislative, duke mos zbatuar dhe duke mos zbatuar vendimet e Përfaqësuesit të Lartë. Ai u dënua me një vit burg me një vendim të shkallës së parë më 26 shkurt dhe iu dha një masë sigurie që i ndalonte të mbante postin e Presidentit të RS-së për gjashtë vjet, nga data kur vendimi mori formë të prerë.
Kundërshtimi i vendimit
Dodik, ka thënë se nuk e pranon vendimin e Gjykatës. “Institucionet e Republikës Srpska do ta përcaktojnë qëndrimin e tyre ndaj kësaj, unë do të pranoj çdo vendim të parlamentit, por nuk e pranoj këtë vendim”, tha Dodik. Ai paralajmëroi vendime të reja të Kuvendit Popullor të Republikës Srpska, i cili sipas tij duhet të sjellë “një plan të qartë se si të dilet nga kjo situatë”, pa saktësuar se cilat do të jenë ato vendime. “Të gjitha vendimet tona do të jenë politike, Gjykata (e BeH) është diskredituar si organ juridik”, theksoi Dodik. Dodik ndër të tjera tha se pret mbështetjen e Serbisë dhe se do t’i drejtohet edhe Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës për këtë çështje. Ai u bëri thirrje bashkëpunëtorëve të tij që të hedhin poshtë të gjitha mundësitë e mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme. “Do të vazhdoj të kryej të gjitha detyrat e mia derisa të marr vendimin e Asamblesë Kombëtare dhe planin se si do të veprojmë. Republika Srpska duhet të hakmerret sepse rreziku na ka kapur”, shtoi Dodik. Bashkimi Evropian, nëpërmjet një komunikate për media, duke potencuar se vendimi i Gjykatës së Bosnje e Hercegovinës është i detyrueshëm ka kërkuar që Dodik, ta respektojë të njëjtin.
Çfarë pritet?
Kërcënimet e Dodik për të injoruar vendimin gjyqësor dhe për të kërkuar “hakmarrje institucionale” sinjalizojnë një përplasje të re mes entitetit serb dhe autoriteteve shtetërore në Sarajevë, me përmasa që mund të tejkalojnë kuadrin kushtetues. Analistët politikë paralajmërojnë se Republika Srpska mund të ndërmarrë hapa konkretë drejt shkëputjes, siç ka kërcënuar Dodik më herët, duke bllokuar funksionimin e institucioneve shtetërore, refuzuar bashkëpunimin me organet gjyqësore dhe duke nxitur tensione etnike në terren. Ai ka deklaruar më herët se “nëse dënohet, ky do të jetë fundi i Bosnjës”, duke e lidhur direkt fatin e shtetit me pozitën e tij politike.
Tag: srpska
-
Dënimi me burg, Dodik i zgjat dorën” Rusisë dhe SHBA-së, pse presidenti i RS nuk ka gjasa t’i shpëtojë prangave
-
Epoka e Dodikut drejt fundit, SHBA e ka gati zëvendësuesen, ja kush është gruaja që mund të bëhet presidente e RS
Marsela SHYTIA
Karriera politike e Milorad Dodikut, një nga figurat më polarizuese në hapësirën politike të Ballkanit Perëndimor, duket se po shkon drejt fundit. Në prapaskenat diplomatike ndërkombëtare tashmë po diskutohen hapur skenarët për një epokë pas Dodikut, dhe emri që përflitet gjithnjë e më shpesh si pasardhëse e tij është ai i Zheljka Cvijanoviçit. Kjo lëvizje potenciale po vjen në një kohë kur Shtetet e Bashkuara të Amerikës po riformulojnë qasjen e tyre ndaj strukturave politike në Bosnjë dhe Hercegovinë, me fokus në stabilitetin rajonal dhe zvogëlimin e ndikimit rus. Vizita e fundit e ministrit të Jashtëm të BiH-së, Elmedin Konakoviç, në Uashington, vetëm sa ka forcuar spekulimet se ndryshime të mëdha janë në horizont, jo vetëm në marrëdhëniet ndërkombëtare të BiH-së, por edhe brenda vetë strukturave të pushtetit në Republikën Srpska.
Zëvendësimi i Dodikut
Ministri i Punëve të Jashtme i Bosnjës dhe Hercegovinës, Elmedin Konakoviç, zhvilloi një sërë takimesh me përfaqësues të administratës amerikane dhe anëtarë të Kongresit Amerikan. Fokus, situata aktuale politike në BiH dhe rajon. Televizioni Federal foli me Ivica Puljiç, një korrespondent nga SHBA-ja, rreth kësaj teme. Biseda u transmetua nga Slobodna Dalmacija. “Duhet thënë se ka një gjë që Konakoviç nuk e diskutoi, por burimet e mia më thonë se është e mundur që amerikanët të flasin, ose më saktë ata tashmë po flasin me Zheljka Cvijanoviçin për zëvendësimin e saj, në një farë mënyre, të Milorad Dodik-ut. Ajo tashmë ka ardhur dy herë në SHBA dhe ka pasur bisedime me njerëz nga administrata amerikane, të cilët tregojnë dëshirën që ajo të jetë lojtarja kryesore në anën serbe. Konakoviç nuk e diskutoi këtë dhe nuk ka të bëjë fare me të, kjo është sipas burimeve të mia nga Departamenti i Shtetit”, tha Puljiç. Gjithashtu, në korridore flitet se amerikanët nuk u konsultuan me Presidentin serb Aleksandar Vuçiç për zgjedhjen e tyre, gjë që e zemëroi Beogradin zyrtar. Moska gjithashtu dëshiron të luajë rolin e saj sepse Dodiku i bindur ishte plotësisht i përshtatshëm për ta dhe ndoqi me bindje urdhrat e Kremlinit. Ende nuk dihet se kë do të favorizojnë Lavrov, Putin dhe Kisha Ortodokse.
Kush është Zheljka Cvijanoviç?
Zheljka Cvijanoviç, e lindur më 4 mars 1967 në Teslić, është një nga fytyrat më të njohura të skenës politike të Bosnjës dhe Hercegovinës, kryesisht falë lidhjes së saj afatgjatë me partinë në pushtet të Republikës Srpska, Aleancën e Social Demokratëve të Pavarur (SNSD). Pasi u diplomua në Fakultetin e Filozofisë në Banja Luka, ku fitoi titullin mësuese e gjuhës angleze, ajo u trajnua më tej në të drejtën diplomatike dhe konsullore në Fakultetin e Drejtësisë. Përpara se të hynte në politikë, ajo punoi si mësuese për pesëmbëdhjetë vjet, por hyrja në aparatin shtetëror shënoi ngritjen e saj të paparë për gratë në politikën boshnjake. Një pikë kthese kyçe në karrierën e Cvijanoviç është bashkëpunimi i saj i ngushtë me Milorad Dodikun, presidentin e SNSD-së dhe një figurë kryesore politike në Republikën Srpska. Në vitin 2013, ajo u bë gruaja e parë që drejtoi Qeverinë e Republikës Srpska, dhe mandati i saj u shënua nga theksi intensiv në autonominë e entitetit dhe lidhjen me Serbinë. Rëndësia u rrit më tej kur ajo mori detyrën si Presidente e Republika Srpska në vitin 2018.
Skandalet
Ajo thekson rregullisht rëndësinë e bashkëpunimit rajonal me Serbinë, por edhe domosdoshmërinë e ruajtjes, siç pretendon ajo, të pozicionit kushtetues të RS. Megjithatë, rruga politike nuk ishte pa polemika. Një nga skandalet më të mëdha lidhet me sanksionet e vendosura ndaj saj nga Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar në vitin 2022. Brenda vendit, Zheljka Cvijanoviç është kritikuar shpesh për mungesën e transparencës në deklarimet e pasurisë. Mandati i saj u shënua gjithashtu nga polemika publike rreth integrimit euroatlantik. -
BiH po përballet me krizën më serioze që nga viti 1995, ja pse Dodik mund të përfundojë ose në burg ose i arratisur
Marsela SHYTIA
Ndërsa Milorad Dodik sfidon bashkësinë ndërkombëtare dhe Republika Srpska flirton me shkëputjen, Bosnja dhe Hercegovina është përsëri në prag të destabilizimit që nuk është parë që nga fundi i luftës së përgjakshme në vitet ’90, raporton “The Guardian”. Në shkurt, anëtarë të një njësie elitare të policisë hungareze, të maskuar si civilë, kaluan kufirin boshnjak dhe mbërritën në Banja Luka. Vetëm në destinacionin e tyre ata veshën uniformat e tyre dhe pozuan krah për krah me anëtarë të maskuar të policisë serbe. Zyrtarisht, ata erdhën si instruktorë. Jozyrtarisht, prania e tyre u njoftua vetëm pasi media e publikoi lajmin, dhe udhëheqja shtetërore në Sarajevë nuk kishte asnjë ide për këtë. Koha nuk ishte rastësi. Konkretisht, vetëm një ditë më vonë, më 26 shkurt, Presidenti i Republikës Srpska Milorad Dodik u dënua me një vit burg dhe iu ndalua të mbante një detyrë për gjashtë vjet për shkak të lëvizjeve separatiste. Dodik e hodhi poshtë vendimin si “absurditet”, deklaroi se Bosnja dhe Hercegovina “nuk ekziston më” dhe miratoi ligje që ndalojnë funksionimin e institucioneve shtetërore në territorin e Republikës Srpska.
Vendimi
Edhe pse ai pretendoi se nuk do të apelonte sepse nuk e njihte gjykatën, avokatët e tij e bënë këtë gjithsesi dhe një vendim pritet këtë verë. I gjithë ky rast tregoi se Dodik, në momente kritike, mund të mbështetet te udhëheqës autoritarë si Viktor Orbán, i cili, sipas mediave hungareze, madje i dërgoi forca speciale të gatshme për ta nxjerrë jashtë nëse gjërat shkojnë keq. Dodik ka qenë në Moskë tri herë në muajt e fundit dhe presidenti serb Aleksandër Vuçiç e mbështet rregullisht atë. Largim nga pushteti? Ndoshta. Ikje nga vendi? E mundur. Arrestim? Shumë e mundshme. Diplomatët e huaj pohojnë se familja e Dodikut ka kontaktuar tashmë një zyrtar të lartë perëndimor për të rënë dakord mbi kushtet e një tërheqjeje të mundshme nga skena politike.
2 skenare
Jasmin Mujanoviç, një politolog nga Bosnja dhe Hercegovina, paralajmëron: “Kjo është kriza më serioze që nga viti 1995. Mund të përfundojë vetëm në dy mënyra, me arrestimin e Dodikut ose arratisjen e tij.” Kishte pasur përpjekje për ta ndaluar atë në prill pas miratimit të ligjeve ekstreme. U lëshuan urdhër-arreste për të, por njësitë speciale serbe bllokuan anëtarët e SIPA-s në Sarajevën Lindore dhe penguan aksionin. Vendimi mbi apelin mund të merret deri në verë, dhe nëse konfirmohet, do të pasojnë zgjedhje të reja në RS dhe ndoshta ardhja e një koalicioni opozitar të gatshëm për të bashkëpunuar përtej vijave kombëtare dhe për t’u rikthyer në rrugën evropiane.
Parashikime të errëta
Ndërkohë, bashkësia ndërkombëtare kryesisht rri duarkryq. EUFOR është duke pritur një thirrje të mundshme për ndërhyrje dhe nuk ka asnjë veprim konkret në nivelin e Bashkimit Evropian, për shkak të bllokadës nga Hungaria dhe Kroacia. Christian Schmidt, përfaqësuesi i lartë për Bosnjë dhe Hercegovinën, kohët e fundit paraqiti parashikime të errëta në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. Rusët u larguan nga seanca kur ai filloi të fliste, dhe anëtarja serbe e Presidencës së BiH-së, Željka Cvijanoviç, e akuzoi atë për “diktaturë dhe represion”. Ndaj Dodik janë vendosur sanksione nga SHBA-ja, Mbretëria e Bashkuar, Gjermania, Austria, Polonia dhe Lituania. Megjithatë, ai shpresonte për rikthimin e Trump në pushtet dhe heqjen e masave amerikane. Kjo nuk ndodhi. Nëse vendimi konfirmohet, Dodikut do t’i mbetet vetëm një mundësi – të dëgjojë këshillën e tij që dikur ua dha udhëheqësve të kohës së luftës të RS-së kur ata po iknin nga Haga: “Dorëzohuni”. “Ajo që po bëni tani po dëmton drejtpërdrejt popullin serb dhe Republikën Srpska”, i tha atij Igor Crnadak , ish-Ministri i Punëve të Jashtme i Bosnjës dhe Hercegovinës. “Nëse e do popullin tënd, shko në gjykatë dhe mbro pafajësinë tënde atje.
-
Milorad Dodik kërcënon se do ta arrestojë Përfaqësuesin e Lartë, Christian Schmidt
Presidenti i Republikës Srpska, Milorad Dodik, i dënuar në shkallën e parë, reagoi pas vendimit të Përfaqësuesit të Lartë për të ndalur financimin nga buxheti për partinë e tij SNSD dhe për “Ujedinjena Srpska”. Ai u shpreh hapur kundër këtij vendimi dhe foli gjithashtu për përpjekjet që, sipas tij, janë bërë për ta arrestuar.
Në deklaratën e tij publike, Dodik kritikoi ashpër Christian Schmidt, duke vënë në dyshim legjitimitetin dhe autoritetin e tij si Përfaqësues i Lartë.
Ai deklaroi se Republika Srpska nuk do të njohë asnjë vendim të marrë prej tij. Ai e etiketoi Schmidtin si një “guvernator të rremë” dhe madje edhe “fashist”, duke thënë se aktet dhe vendimet që ai merr bien ndesh me Kushtetutën e Bosnjës dhe Hercegovinës dhe nuk kanë mbështetje ligjore. “Schmidt nuk ka asnjë të drejtë dhe asnjë kompetencë për të vepruar.
Bashkëqytetarët tanë boshnjakë i kanë pranuar këto kompetenca vetëm sepse janë drejtuar kundër nesh në RS, por në të vërtetë është vetë Bosnja dhe Hercegovina që po dëmtohet nga kjo ndërhyrje”, deklaroi Dodik.
Ai këmbënguli se Republika Srpska, e cila mbulon gati gjysmën e territorit të Bosnjës dhe Hercegovinës, nuk do të lejojë më që vendime dhe rrëfime të njëanshme të imponohen nga faktori ndërkombëtar. Si kundërpërgjigje, ai njoftoi se institucionet e RS do të ndërpresin zbatimin e vendimeve të cilat konsiderohen të paligjshme dhe do të kërkojnë një marrëveshje të re për funksionimin e ardhshëm të shtetit.
Në lidhje me krizën politike në vend, Dodik paralajmëroi rezistencë institucionale dhe dha një mesazh të qartë: ndjekja penale ndaj drejtuesve politikë të RS nuk do të kalojë pa reagim.
-
Lavrov i shkruan Dodikut, Rusia po merr masa për të ulur tensionet në Ballkan
Rusia po merr masa për të ulur tensionet në Ballkanin Perendimor. Kështu thotë shefi i diplomacisë së Moskës në një letër dërguar presidentit të Republikës Srpska, Milorad Dodik, përmes së cilës shpreh mbështetjen për atë që e quan proces i mbrojtjes së kompetencave kushtetuese të entitetit në Bosnje dhe Hercegovinë.“Unë ndaj vlerësimin tuaj të lartë për bashkëpunimin mes Federatës Ruse dhe Republika Srpska. Besoj në vazhdimin e dialogut të bazuar në besim, si dhe në forcimin e mëtejshëm të marrëdhënieve miqësore dhe partneriteti mes popujve tanë vëllazërorë”, tha Lavrov në letrën e publikuar nga mediat në gjuhën serbe.
Ministri i Jashtëm rus pohon më tej se Moska po monitoron nga afër situatën në Bosnje dhe Hercegovinë.“Nga ana jonë, ne po marrim masa gjithëpërfshirëse për të ulur tensionet, për të garantuar paqen, sigurinë dhe stabilitetin në Ballkan”, shkoi ndër të tjera Lavrov. -
Miliarda euro borxhe, Bosnjë-Hercegovina kërcënohet nga një “bombë bërthamore” financiare
Bosnja dhe Hercegovina dhe entiteti i saj Republika Srpska mund të përballen me kolaps financiar pasi kërcënohen me borxhe prej gati një miliard eurosh, që është vlera e një sërë mosmarrëveshjesh të nisura për shkak të përfundimit të njëanshëm të kontratave koncesionare dhe disa politikanë paralajmëruan se është një “bombë bërthamore financiare”. Debati se kush do të paguajë borxhin prej më shumë se 50 milionë eurosh të shkaktuar nga qeveria e Republikës Srpska, në shkelje të një marrëveshjeje koncesionare për ndërtimin e një hidrocentrali në lumin Vrbas të përfunduar me një kompani sllovene, ka hapur një kuti të Pandorës plot me mosmarrëveshje të ngjashme të vazhdueshme që mund të kushtojnë në fund të fundit njëqind, miliona euro po aq sa BiH.
Pasojë e drejtpërdrejtë e akumulimit të borxheve, për të cilat nuk dihet se kush dhe si do t’i paguajë, së shpejti mund të jetë pezullimi i trafikut ajror në BeH, por problemet reale dhe më të mëdha nuk kanë ardhur ende, pasi janë nisur apo paralajmëruar disa mosmarrëveshje të tjera të ngjashme, sërish bazuar në veprimet e njëanshme të autoriteteve të RS. Mlagjan Mandiç, vlerësoi se e gjithë kjo ishte rezultat i veprimeve të papërgjegjshme të qeverisë arrogante të udhëhequr nga Dodik. “Republika Srpska po shkatërrohet nga politika e paaftë, arrogante dhe sipërfaqësore. Ata nuk zgjedhin mjetet. Ata janë të gatshëm të ndajnë njerëzit, t’i shtyjnë ata në luftë, sepse nuk mund të ofrojnë asgjë tjetër,” tha Mandic për televizionin BN. Kryetari i Bashkisë së Banja Lukës dhe lideri i Partisë opozitare të Progresit Demokratik (PDP), Drashko Stanivukoviç, tha se kjo është dëshmi se qeveria e Dodik injoron jo vetëm drejtësinë, por edhe logjikën e pastër. -
Republika Srpska shpall non grata ministren gjermane
Qeveria e Republikës Srpska e ka shpallur të premten person non grata, apo të padëshirueshëm, ministren gjermane të shtetit për Evropën dhe Klimën, Anna Luhrmann, një ditë pasi Gjermania ia ndaloi hyrjen në vend liderëve të këtij entiteti të Bosnje e Hercegovinës.Gjermania dhe Austria njoftuan të enjten se tre liderët e entitetit serb të Bosnjës: presidenti Millorad Dodik, kryeministri Radovan Vishkoviç dhe kryetari i Asamblesë Kombëtare Nenad Stevandiç, do ta kenë të ndaluar hyrjen në këto dy vende, për shkak se kanë nxitur krizë kushtetuese në Bosnje.
Qeveria e Republikës Srpska tha se masat e përmendura kundër saj nga Gjermania, si dhe deklaratat publike dhe vizita e sotme në Republikën Srpska e ministres Luhrmann, janë “ndërhyrje e drejtpërdrejtë në punët e brendshme dhe shkelje e konventave ndërkombëtare”.“Për të mbrojtur integritetin politik dhe institucional të Republikës Sërpska, Qeveria prezanton masa reciproke, të cilat përfaqësojnë një përgjigje proporcionale dhe legjitime në përputhje me praktikat ndërkombëtar”, tha Qeveria e Republikës Sërpska të premten. -
Gjermania dhe Austria sanksionojnë Dodikun dhe bashkëpunëtorët e tij
Gjermania dhe Austria po iniciojnë masa për të ndaluar hyrjen e tre liderëve nga Republika Srpska në të dy vendet.
Lajmi u konfirmua nga ambasada gjermane në një deklaratë pasi Ministrja e Jashtme austriake Beate Meinl Reisinger dhe ministrja gjermane e Shtetit për Europën dhe Klimën, Anna Lührmann folën me kryetaren e Këshillit të Ministrave të Bosnjës dhe Hercegovinës, Borjana Krišto.
Në deklaratë, megjithatë, nuk përmenden emrat e liderëve të Republikës Srpska në fjalë.
Por, një hetim është duke u zhvilluar kundër presidentit të Republikës Srpska, Milorad Dodik, kryetarit të Asamblesë së Entitetit, Nenad Stevandic dhe kryeministrit të Republikës Srpska, Radovan Višković, me dyshimin se aktivitetet e tyre kanë shkelur rendin kushtetues të Bosnje e Hercegovinës.
Ndaj tyre është lëshuar një urdhër-arresti qendror sepse ata nuk pranojnë t’i përgjigjen thirrjeve për t’u marrë në pyetje në atë hetim, shkruan Radio Evropa e Lirë në gjuhën boshnjake.
Në një deklaratë të ambasadës gjermane të enjten thuhet se ministrat nga Gjermania dhe Austria thanë se duhet të ndërmerren hapa të mëtejshëm urgjentisht kundër autorëve të krizës kushtetuese në Bosnje dhe Hercegovinë.
“Sulmet ndaj integritetit kushtetues të Bosnjë-Hercegovinës nga politikanët kryesorë nga Republika Srpska, të cilët me vetëdije dobësojnë shtetin, janë të papranueshme dhe përbëjnë një kërcënim për sigurinë dhe stabilitetin e Bosnjë-Hercegovinës dhe të gjithë rajonit. Ata gjithashtu bllokojnë procesin e mëtejshëm të anëtarësimit në BE dhe rrezikojnë deklaratën e përbashkët të BE-së”, tha ambasada gjermane në BiH.
“Prandaj Austria dhe Gjermania, në koordinim të ngushtë me partnerët e tjerë, janë duke kundërshtuar me vendosmëri politikanët përgjegjës nga entiteti i RS. Për këtë qëllim, po iniciohen masa që do të parandalojnë hyrjen e tre politikanëve përgjegjës nga Republika Srpska në Austri dhe Gjermani në të ardhmen. Milorad Dodik ka kaluar në një ekstrem të ri me veprimet e tij dhe duke provokuar qartësisht nga këndvështrimi i tij secesionist, duke cenuar sigurinë, stabilitetin, rendin kushtetues dhe integritetin territorial të këtij vendi të Ballkanit Perëndimor, ne nuk do të tolerojmë më një sjellje të tillë”, thuhet në deklaratë.
Deklarata u bën thirrje aktorëve të përfshirë në Bosnje dhe Hercegovinë që “të kontribuojnë në qetësimin e situatës dhe stabilitetit në mënyrë që të shmanget përshkallëzimi i mëtejshëm i situatës”.
Qeveria e RS, e udhëhequr nga udhëheqësi pro-rus Dodik, po përpiqet të shkatërrojë institucionet themelore të Bosnje dhe Hercegovinës përmes një sërë vendimesh dhe ligjesh antikushtetuese.
Dodik, së bashku me anëtarët e familjes së tij dhe bashkëpunëtorët kryesorë politikë, është tashmë në listën e sanksioneve të SHBA-së dhe sanksione janë vendosur edhe nga Mbretëria e Bashkuar.
Dodik refuzon gjithashtu të pranojë vendimin e Gjykatës së BeH, e cila e dënoi atë në shkallë të parë me një vit burg dhe gjashtë vjet ndalim të veprimtarisë politike për mosrespektim të vendimeve të Përfaqësuesit të Lartë të BeH.
-
Dodik “humbi” gjatë kthimit nga Izraeli, ja ku dyshohet se fshihet presidenti i Republikës Srpska
Marsela SHYTIA
Milorad Dodik, presidenti separatist i Republika Srpska (RS), ka të ngjarë të fshihet në Beograd, duke pritur nëse Interpoli do të lëshojë një urdhër arresti kundër tij, të kërkuar nga gjykata e Bosnje dhe Hercegovinës. Aktualisht është në fuqi një urdhërarresti vendas kundër Dodikut për shkelje të rendit kushtetues, por gjykata ka kërkuar një urdhër arresti ndërkombëtar nga Interpoli për të dhe Nenad Stevandiç. Ditët e fundit, Dodik ka bredhur nga Banja Luka përmes Serbisë në Izrael dhe kthehet në Beograd, ku ka mbërritur natën e së enjtes në të premte. Avioni i qeverisë së RS u kthye në Banja Luka pak më vonë dhe supozohet se Dodik nuk ishte në bord, por mbeti në Beograd. Ai nuk ka pse të shqetësohet për akomodimin sepse ka një vilë 400 metra katrorë në lagjen elitare të Beogradit, Dedinje, për të cilën zyrtarisht ka paguar 750 mijë euro, por është e dyshimtë se ku i ka marrë kaq shumë para, ndaj është objekt hetimi. Por aktualisht ky është një problem dytësor që po shqetëson liderin serb në Bosnje-Hercegovinë dhe mikun e Zoran Milanoviçit.
Urdhër-arresti ndaj Dodik
Përkatësisht, në fund të shkurtit, Dodik u dënua me një vit burg dhe u ndalua nga ushtrimi i detyrës politike për gjashtë vjet për miratimin e ligjeve të paligjshme. Ai shpalli të pavlefshme vendimet e Gjykatës Kushtetuese dhe të Përfaqësuesit të Lartë të Komunitetit Ndërkombëtar në BeH me dekrete, gjë që bëri që Gjykata e BiH të lëshonte një urdhër për lëshimin e një urdhër-arresti ndërkombëtar. Urdhër arresti janë lëshuar edhe për kryeministrin e Republikës Srpska Radovan Viškoviç dhe kryetarin e Kuvendit Kombëtar Nenad Stevandiç, dhe ata përballen me disa vite burg për sulmin ndaj rendit kushtetues të Bosnjë-Hercegovinës. Ata morën pjesë në miratimin e ligjeve antikushtetuese që u përpoqën të ndalonin funksionimin e institucioneve të Bosnje dhe Hercegovinës në Republikën Srpska. Sipas këtyre ligjeve, organeve shtetërore të BiH – policisë, prokurorisë dhe gjykatës shtetërore – duhet të ndalohet hyrja në territorin e Republika Srpska. Madje, Dodik u ka bërë thirrje të gjithë serbëve të punësuar në këto institucione që të transferohen për të punuar në institucionet e enteve.
Akuzat e reja
Prokuroria e Bosnjës dhe Hercegovinës i ka dërguar një thirrje të re për marrjen në pyetje presidentit të Republikës së Serbisë, Milorad Dodik, mëson Istraga.ba. Në kuadër të hetimeve që po zhvillohen për rastin “Vila në Dedinje” është dërguar një fletë-thirrje e re. Sipas asaj thirrjeje, Dodik duhet të raportojë në zyrën e prokurorit të BiH të mërkurën, 2 prill. Në këtë çështje penale, Bosnja dhe Hercegovina ka kërkuar ndihmë juridike ndërkombëtare nga Serbia, por deri më sot autoritetet e atij vendi nuk i kanë ofruar dokumentet e kërkuara. Për kujtesë, Milorad Dodik bleu një vilë në Dedinje të Beogradit në vitin 2007. Dodik nënshkroi kontratën për blerjen e një pjese të pronës më 16 maj 2007. Pronari i pjesës së dytë të vilës ishte Aleksandër Obradoviç, atëherë drejtor i ČEZ për Serbinë. Nëse Dodik nuk i përgjigjet thirrjes nga Prokuroria e BeH të mërkurën, do të lëshohet urdhër për arrestimin e tij, që hap edhe mundësinë e lëshimit të fletarrestit të ri ndërkombëtar për veprën penale të korrupsionit, transmeton Istraga.ba.
Paralajmërimi i Rusisë
Në të gjithë këtë mesele, Dodik ka mbështetjen e aleatit të tij, Vladimir Putin. Ambasada ruse në Bosnje dhe Hercegovinë ka vlerësuar se vendi është sërish në rrezik lufte për shkak të vendimit që dënon me burg liderin serb të Bosnjës Milorad Dodik dhe për këtë kanë fajësuar “nxitësit perëndimorë”. Në një postim të postuar në faqen e tyre në Facebook, Ambasada ruse akuzoi Gjykatën e Bosnjë-Hercegovinës se e ka dënuar Dodik me një vit burg dhe gjashtë vjet ndalim të veprimtarisë politike për arsye politike për mosrespektim të vendimeve të përfaqësuesit të lartë të bashkësisë ndërkombëtare. “Nëse Frankenshtajni i luftës dhe konfliktit rishfaqet këtu, faji do të jetë vetëm i nxitësve dhe provokuesve perëndimorë”, thuhet në postim. -
Borxhi rritet dita-ditës, BiH kërcënohet me pezullim të plotë të trafikut ajror
Padi pas padisë po ngrihet kundër Republika Srpska, si dhe grumbullimi i gabimeve të mëdha që janë bërë gjatë 20 viteve të fundit. Mosmarrëveshjet për arbitrazhin po bien njëra pas tjetrës dhe në mes të zgjidhjes së asaj që ka të bëjë me minierat dhe termocentralet “Gacko” dhe “Ugljevik”, në të cilat sllovenët kërkojnë njëqind milionë euro për ndërtimin e paraluftës dhe vazhdimin e furnizimit me energji elektrike, vjen një tjetër tronditje, shkruan “Deutsche Welle”.
“Viaduct” nga Sllovenia ka vënë dorë në llogaritë e Agjencisë shtetërore të Shërbimeve të Trafikut Ajror (BHANSA), edhe pse nuk ka asnjë lidhje me rastin. Pasi qeveria e RS dështoi të paguante një borxh prej mbi 100 milionë markash bazuar në një mosmarrëveshje arbitrazhi në lidhje me projektin e ndërtimit të hidrocentralit në lumin Vrbas, BHANSA po përballet me një ngrirje të financimit nga Organizata Evropiane e Kontrollit të Trafikut Ajror (EUROCONTROL). Agjencia u njoftua zyrtarisht për ngrirjen e të gjitha pagesave për shkak të vendimit të gjykatës në favor të sllovenëve dhe u dërgua një paralajmërim për të gjitha institucionet e Bosnjës dhe Hercegovinës, duke paralajmëruar se bllokimi i pagesave do të çonte në pezullimin e trafikut ajror. Në pritje të një sesioni të Këshillit të Ministrave për këtë çështje, ekziston një mosmarrëveshje e vazhdueshme midis Bosnje-Hercegovinës dhe Republikës Srpska lidhur me përgjegjësinë në këtë rast dhe juridiksionin e së cilës është të veprojë për vendimin e arbitrazhit. “Buxheti i njësisë do të paguajë për të. Si, kjo është pyetja. Ndoshta duke konfiskuar pronën,” tha ministri i jashtëm i BiH Elmedin Konakoviç.