Çmimet ndryshojnë ndjeshëm midis vendeve në Europë, sipas të dhënave të Eurostat. Ndërkohë, ekzistojnë dallime të konsiderueshme edhe midis vendeve fqinje si në rastin e Ballkanit Perëndimor
Indekset e nivelit të çmimeve janë një mënyrë e mirë për të na ndihmuar të kuptojmë se sa të shtrenjta ose të lira janë mallrat dhe shërbimet në secilin vend. Ato krahasojnë nivelet kombëtare të çmimeve me mesataren e BE-së dhe llogariten duke përdorur Paritetet e Fuqisë Blerëse.
Këto indekse krahasojnë koston e mallrave dhe shërbimeve të ndryshme, siç janë ushqimi, pijet, veshjet, hotelet dhe më shumë. Përveç këtyre indekseve individuale ose në grup, ekzistojnë dy tregues kryesorë që tregojnë nivelin ‘e përgjithshëm’ të çmimeve të mallrave dhe shërbimeve të konsumit:
Njëri është konsumi aktual individual, i cili mat të gjitha mallrat dhe shërbimet e konsumuara në të vërtetë nga familjet dhe treguesi tjetër lidhet me shpenzimet e konsumit përfundimtar të familjeve.
“Scan Intel” është përqëndruar në indikatorin e indeksit të nivelit të çmimeve për konsumin indvidual, të cilat tregojnë se sa të shtrenjta ose të lira janë mallrat dhe shërbimet në vende të ndryshme, bazuar në paritetet e fuqisë blerëse.
Sipas Eurostat-it, fuqia blerëse vepron si një monedhë e përbashkët artificiale, pasi ajo tregon se sa mund të blejnë njerëzit me të njëjtën sasi parash në të gjitha vendet.
Të dhënat më të fundit të Eurostat për vitin 2024 tregojnë se Shqipëria ka kosto më të larta jetese krahasuar me vendet e tjera të rajonit. Në raport me mesataren e Bashkimit Europian, çmimet në Shqipëri janë në nivelin 63% të mesatares së BE-së, më shumë se çdo vend tjetër i Ballkanit Perëndimor.
Për krahasim, në Bosnje Hercegovinë çmimet janë në nivelin 59.7% të mesatares europiane, në Maqedoninë e Veriut 49%, ndërsa në Serbi 61.4%. Edhe Mali i Zi, që prej vitesh ka turizëm të zhvilluar dhe përdor euron si monedhë zyrtare, rezulton më i lirë se Shqipëria.
Në vitin 2024, nga 36 vende, Zvicra është më e shtrenjta, me çmime në 184% të mesatares së BE-së, 84 pikë më të larta se mesatarja. Turqia është më e lira, me çmime në 47% të mesatares së BE-së, që do të thotë se ato janë 53% më të ulëta se mesatarja e BE-së.
Vendet e Evropës Perëndimore dhe Veriore kanë tendencë të kenë nivele të larta çmimesh. Zvicra, Islanda, Luksemburgu, Danimarka, Irlanda, Norvegjia dhe Finlanda tregojnë të gjitha çmime dukshëm mbi mesataren.
Tag: shtrenjta
-
Sa vlen një euro në Shqipëri? Vendet më të lira dhe më të shtrenjta në Europë sipas EUROSTAT
-
Cilat janë vendet më të lira dhe më të shtrenjta në Europë?
Çmimet ndryshojnë ndjeshëm midis vendeve në Europë. Ekzistojnë dallime të konsiderueshme edhe midis vendeve fqinje si Austria dhe Hungaria – ose Gjermania dhe Polonia.Por si mund t’i krahasojmë më mirë çmimet në të gjithë Europën? Dhe cilat janë vendet më të shtrenjta dhe më të lira në të gjithë kontinentin?Indekset e nivelit të çmimeve janë një mënyrë e mirë për të na ndihmuar të kuptojmë se sa të shtrenjta ose të lira janë mallrat dhe shërbimet në secilin vend. Ato krahasojnë nivelet kombëtare të çmimeve me mesataren e BE-së dhe llogariten duke përdorur Paritetet e Fuqisë Blerëse (PFB).Sipas Eurostat, PFB-të veprojnë si një monedhë e përbashkët artificiale, pasi tregojnë se sa mund të blejnë njerëzit me të njëjtën sasi parash në të gjitha vendet.Rezultatet bazohen në anketat e çmimeve që mbulojnë më shumë se 2,000 mallra dhe shërbime të konsumit, të kryera në 36 vende europiane.Si krahasohen çmimet në të gjitha vendet?Ekzistojnë disa indekse të nivelit të çmimeve që krahasojnë koston e mallrave dhe shërbimeve të ndryshme – të tilla si ushqimi, pijet, veshmbathjet, hotelet dhe më shumë. Përveç këtyre indekseve individuale ose në grup, ekzistojnë dy tregues kryesorë që tregojnë nivelin ‘e përgjithshëm’ të çmimeve të mallrave dhe shërbimeve të konsumit:Njëri është konsumi aktual individual (AIC), i cili mat të gjitha mallrat dhe shërbimet e konsumuara në të vërtetë nga familjet. Ai përfshin mallrat dhe shërbimet e konsumit të blera direkt nga familjet, si dhe shërbimet e ofruara nga institucionet jofitimprurëse. Treguesi përfshin gjithashtu shërbimet e ofruara nga qeveria për konsum individual, siç janë shërbimet shëndetësore dhe arsimore.Një tregues tjetër është shpenzimi i konsumit përfundimtar të familjeve (HFCE), i cili studion shpenzimet totale për mallra dhe shërbime individuale nga familjet rezidente.Me fjalë të tjera, AIC analizon atë që përdorin familjet, duke përfshirë shërbimet për të cilat nuk paguajnë drejtpërdrejt dhe HFCE tregon se për çfarë shpenzojnë para.Eurostat vëren se AIC përdoret shpesh në krahasime ndërkombëtare, pasi përfshin më shumë sesa koncepti më i ngushtë i konsumit të familjeve.Zvicra është 3.9 herë më e shtrenjtë se TurqiaQë nga viti 2024, nga 36 vende, Zvicra është më e shtrenjta, me çmime në 184% të mesatares së BE-së – 84% më të larta se mesatarja.Turqia është më e lira, me çmime në 47% të mesatares së BE-së, që do të thotë se ato janë 53% më të ulëta se mesatarja e BE-së.Kjo e bën Zvicrën 3.9 herë më të shtrenjtë se Turqia, duke zbuluar kontrastin e mprehtë në nivelet e çmimeve në të gjithë Europën.Një nivel çmimesh mbi 100 do të thotë se një vend është më i shtrenjtë se mesatarja e BE-së; nën 100 do të thotë se është më i lirë.Vendet më të lira dhe më të shtrenjta: Bullgaria kundrejt LuksemburgutNë BE, Luksemburgu është vendi më i shtrenjtë, me çmime 51% më të larta se mesatarja e BE-së.Bullgaria dhe Rumania janë anëtarët më të ‘lirë’, në 57% të mesatares së BE-së.Kjo do të thotë se Luksemburgu është rreth 2.7 herë më i shtrenjtë se Bullgaria dhe Rumania, duke treguar një hendek të konsiderueshëm, por më të vogël krahasuar me ndryshimin midis Zvicrës dhe Turqisë.Dhjetë vende të BE-së kanë çmime mbi mesataren e BE-së. Danimarka (143%) dhe Irlanda (141%) pasojnë Luksemburgun si më të shtrenjtat.Midis katër ekonomive më të mëdha të BE-së, Gjermania (109%) dhe Franca (108%) janë pak mbi mesataren, ndërsa Italia (98%) dhe Spanja (91%) janë nën mesataren.Modelet gjeografike në nivelet e çmimeveVendet e Europës Perëndimore dhe Veriore kanë tendencë të kenë nivele të larta çmimesh. Zvicra, Islanda, Luksemburgu, Danimarka, Irlanda, Norvegjia dhe Finlanda tregojnë të gjitha çmime dukshëm mbi mesataren. Këto janë përgjithësisht vende me të ardhura të larta me monedha të forta dhe kosto më të larta jetese.Pesë vendet nordike – Danimarka, Finlanda, Suedia, Norvegjia dhe Islanda – gjithashtu renditen vazhdimisht pranë majës.Në të kundërt, vendet e Europës Qendrore dhe Lindore në përgjithësi kanë nivele më të ulëta çmimesh. Rumania, Bullgaria, Hungaria, Polonia dhe Shtetet Baltike – Letonia, Lituania dhe Estonia – janë të gjitha nën mesataren e BE-së. Këto rajone zakonisht regjistrojnë kosto më të ulëta pune.Nivelet e çmimeve janë gjithashtu më të ulëta në vendet kandidate të BE-së. Ato përfshinin Turqinë, Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë, Serbinë dhe Bosnjën dhe Hercegovinën.Pse vendet e EFTA-s janë kaq të shtrenjta?Dy vende të Shoqatës Europiane të Tregtisë së Lirë (EFTA) – Zvicra dhe Islanda – renditen të parat dhe të dytat në vitin 2024, me Norvegjinë në vendin e gjashtë.Në një analizë të vitit 2018 bazuar në shifrat e vitit 2017, Lars Svennebye i Zyrës Statistikore të EFTA-s shpjegoi se produktiviteti i lartë i fuqisë punëtore dhe pagat e larta përkatëse ishin faktorë kyç pas niveleve të larta të çmimeve në vendet e EFTA-s.Faktorët që kontribuojnë në pabarazitë e çmimeveDuke krahasuar skajet më të larta dhe më të ulëta të BE-së, kostot e punës në orë pasqyrojnë nivelet e çmimeve – rreth 55 € në Luksemburg, 50 € në Danimarkë dhe vetëm 11 € në Bullgari. Por kur krahasojmë kafenë me 4 € në Kopenhagen kundrejt 1 € në Sofje, është ndërveprimi i produktivitetit të fortë të sektorit tregtar dhe pagave të larta që rezultojnë në të gjithë sektorët që shpjegon kryesisht hendekun.Fitimet nuk përfshihen në krahasimet e çmimeveTë ardhurat individuale ose familjare nuk përfshihen në krahasimet e nivelit të çmimeve. Këto shifra janë krahasime të pastra çmimesh të mallrave dhe shërbimeve. Ato nuk marrin parasysh nivelin e pagave, rrogave ose masave të tjera të të ardhurave personale.Kjo do të thotë që dikush që jeton në një vend me një nivel të lartë çmimesh mund të jetë ende në gjendje të blejë më shumë mallra dhe shërbime sesa dikush në një vend me një nivel më të ulët çmimesh, në varësi të të ardhurave.Nivelet e çmimeve ndryshojnë ndjeshëm në kategori të ndryshme. Për shembull, niveli i çmimeve për alkoolin dhe duhanin në BE ishte pothuajse tre herë më i lartë në Irlandë (205%), vendi më i shtrenjtë, sesa në Bullgari (69%), vendi më i lirë. / EuronewsKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gezon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetm duke cituar “Revista Monitor” shogëruar me linkun e artikullit origjinal.
-
Ushqime të shtrenjta, por Shqipëria mbajti rekord për peshën e bujqësisë në Europë në 2024
Shqipëria po përballet me një paradoks, ku çmimet e ushqimeve për herë të parë në histori e tejkaluan mesataren e Bashkimit Europian, por ndërkohë vendi ka peshën më të lartë të bujqësisë në të gjithë Europën.Të dhënat e fundit të Eurostat bënë të ditur se sektori i “bujqësisë, peshkimit dhe pyjeve” kontribuoi me 17.9% në krijimin e vlerës së përgjithshme ekonomike të Shqipërisë në vitin 2024. Kjo peshë është shumë më e lartë sesa mesatarja e Bashkimit Europian prej 1.7%, por dhe më shumë se dyfishi krahasuar me shtetet e rajonit.Në vend të dytë është Kosova, ku bujqësia sjell 8.8% të vlerës së shtuar bruto[1]. Në vend të tretë është Maqedonia e Veriut, me 8.8%, e ndjekur nga Mali i Zi me 6.5%, Turqia me 6.3% dhe Bosnjë Hercegovina me 5%.Në rajon, peshën më të ulët të bujqësisë e ka Serbia, me 3.7%, duke qenë më poshtë edhe se Greqia (3.8%) dhe Kroacia (4.1%).Në Shqipëri, kontributi i bujqësisë në ekonomi ka ardhur duke u ulur në vite, teksa në vitin 2019, ky tregues ishte 21%, por sërish vendi mbetet më bujqësori në Europë. Fakti që jemi vendi më bujqësor në Europë nuk ka ndihmuar aspak që qytetarët e vendit të kenë produkte ushqimore më të lira. Përkundrazi.Të dhënat e tjera të Eurostat treguan se për herë të parë që nga viti 2005, kur njësia europiane e statistikave mat të dhënat, indeksi i Çmimeve të Ushqimeve dhe Pijeve jo Alkoolike për Shqipërinë e ka lehtë kaluar nivelin 100% (100.1%).Kjo do të thotë se çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë 1% më të shtrenjta se mesatarja e Bashkimit Europian, në një kohë që të ardhurat sipas metodës së fuqisë blerëse janë sa 41% e mesatares së BE-së. Produktet më të shtrenjta ushqimore për familjet shqiptare në raport me BE-në janë vezët, djathi dhe qumështi, që kanë kërcyer në 131% të mesatares së BE-së, nga 119.5% vitin e mëparshëm.Shqipëria i ka çmimet më të shtrenjta dhe në raport me vendet e rajonit. Serbët blejnë ushqimet me çmime që janë sa 96.4% e mesatares së BE-së. Në Mal të Zi ushqimet kushtojnë sa 84.4% e mesatares së BE-së, në Bosnjë sa 83.2% dhe më të lirat, jo vetëm në Europë, por dhe në rajon janë në Maqedoninë e Veriut, sa 73.4% e mesatares së BE-së.Bujqësia shqiptare vuan nga problematika të thella që nisin nga që copëzimi i tokës, që nuk mundëson ekonominë e shkallës, subvencionimet më të ulëta se vendet e rajonit, konkurrueshmërinë e ulët, ndërprerjen e zinxhirit të vlerës si dhe emigrimin që ka ulur disponueshmërinë e fuqisë punëtore. Të dhënat e fundit të INSTAT bënë të ditur se sektori i blegtorisë është në rënie të lirë si për nga numri i krerëve dhe nga sasia e prodhimit. Sipas INSTAT u shënuan rënie të krerëve në të gjitha llojet e kafshëve për mish dhe qumësht, duke përfshirë edhe pulat gjate vitit 2024 në krahasim me 2023. Rënia e numrit të krerëve u reflektua edhe në nën-produktet mish dhe bulmet. Ky është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gezon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetm duke cituar “Revista Monitor” shogëruar me linkun e artikullit origjinal.
-
Për çfarë mbajmë rekorde në Europë? Nga çmimet më të shtrenjta, te të ardhurat më të pakta për frymë
Në një kontinent që mat progresin me statistika, renditjet duket se janë bërë pasioni ynë i ri kombëtar.
Jo për të parë veten në krye — ky është luks për vendet që prodhojnë teknologji, eksportojnë dije apo garantojnë jetesë cilësore për qytetarët e tyre — por për të fituar trofeun e artë të vendeve që përmenden gjithmonë në fund të listës.
Po të kishte ndonjë kampionat për vendet që performojnë keq me stil, Shqipëria do të ishte në podium.
Le të fillojmë me ushqimet. Sipas të dhënave të Eurostat, për herë të parë në vitin 2024, çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë më të shtrenjta se në Europë.
Po, më të shtrenjta se në Greqi, në Kroaci apo në Poloni, vende që jo vetëm kanë paga më të larta, por edhe sektorë bujqësorë të organizuar e të subvencionuar nga politika të qëndrueshme.
Ndërsa te ne, domatja i vjen konsumatorit me çmimin e një ore pune – nëse ka punë – dhe ushqimi po shndërrohet nga nevojë bazë në mall luksi.
Kalojmë te të ardhurat. Po sipas Eurostat-it, Shqipëria mbetet e fundit në Europë për të ardhura për frymë, edhe në vitin 2024.
Kjo është një renditje që duket se nuk na shqetëson më. Jo për mungesë dëshire, por sepse jemi mësuar ta relativizojmë varfërinë me fjalinë “me rëndësi të kemi shëndet”, edhe kur kemi mjekësinë publike që nganjëherë s’ka as shiringa.
Po për cilësinë e ujit, çfarë të themi? EEA (Agjencia Europiane për Mjedisin) na dha një tjetër medalje: Shqipëria është e fundit në Europë për cilësinë e ujërave në plazhe, me vetëm 16% të klasifikuara si “shumë të mira”.
Dhe kjo, ndërkohë që kemi ndërtuar një mit të tërë rreth “detit të kristaltë” dhe “parajsës shqiptare” që pret me padurim turistët. Me këtë logjikë, ndoshta ujërat e ndotura do të shpallen vlerë kombëtare, që nuk duhet kritikuar, por konservuar, si pjesë e identitetit tonë të veçantë.
Të gjitha këto renditje nuk na gjejnë të papërgatitur. Sepse, sipas shumë strategjive dhe fjalimeve, ne kemi një plan vizionar për të investuar në teknologji, inovacion dhe ekonomi të dijes.
Por për çudi, ndërkohë që BE-ja lëviz drejt energjisë së gjelbër dhe Inteligjencës Artificiale, investimet e huaja në Shqipëri vijojnë të shkojnë në pasuri të paluajtshme: apartamente pa banorë, vila në kodra pa rrugë dhe resorte buzë detit me ujë të ndotur.
Siç thonë zhvilluesit: “Ç’na duhet cilësia e jetës kur kemi ‘certifikatë pronësie’ dhe na rritet vlera e pronës?”
Edhe kompanitë që po marrin statusin strategjik, në pjesën më të madhe janë ndërtuese të rezidencave të pasurive të paluajtshme, me ndonjë hotel të vogël aty në mes, që do shumë kohë të ndërtohet, apo financuese direkte të importeve, pa sjellë ndonjë vlerë të shtuar apo njohuri në ekonomi.
Ironia më e madhe qëndron pikërisht këtu: Shqipëria aspiron integrimin në Bashkimin Europian, por po lëviz me ritme konvergjence që na bëjnë të parët nga fundi.
Jemi të parët për largimin e të rinjve, të parët për çmimet që nuk i justifikon as paga, të fundit për mbrojtjen mjedisore dhe cilësinë e shërbimeve.
Nëse vazhdojmë me këtë filozofi zhvillimi, ku matjet janë të vërteta vetëm kur na pëlqejnë dhe përgjegjësia është gjithmonë e dikujt tjetër, do të vazhdojmë të jemi kampionë.
Të padiskutueshëm. Të parët nga fundi. Edhe në integrim.
E thënë shkurt, poema “Anës lumenjve” e Nolit do të vijojë të recitohet dhe të shprehë aktualitetin, ndërkohë që prej kohësh duhej të shijohej thjesht si një vepër e historisë letrare. -
Fruta-perimet/ Braçe propozon zhbërjen e Tregut Agro-Ushqimor: Po abuzohet! Kokëfortësia e ministrit shtrenjton çmimet
Erion Braçe
TIRANË- Deputeti i Partisë Socialiste, Erion Braçe ka bërë një postim të ashpër lidhur me çmimet e frutave dhe perimeve që shiten në Tiranë. Duke e shoqëruar me një video nga tregu, Braçe ka bërë një reagim në rrjete sociale, duke kërkuar ndërhyrje emergjente kundër këtyre abuzimeve. Në postimin e tij, deputeti ka bërë disa propozime për uljen e çmimeve të produkteve që vijnë në Tiranë, duke kërkuar edhe zhbërjen e Tregut Agro-Ushqimor në Tiranë, që ka lidhje me një nga bizneset që zotëron Klodian Allajbeu. Asllan Fetiu, i cili u shpall në kërkim për plagosje, është administrator te “AnaMark”, aksionet e së cilës zotërohen nga kompania e sipërmarrësit Klodian Allajbeu “EKMA” ose Tregu Agro-Ushqimor në Tiranë.
“Propozoj zhbërjen e Tregut të autostradës, abuzimi me tarifa atje është skandaloz dhe rrit koston e çdo produkti,”-shkruan Braçe në postimin e tij. Por jo vetëm kaq!
Së dyti, ai thotë se duhet të ketë tregje publike për bujqit dhe jo tregtarët, të cilët do të mund të shesin prodhimin e tyre pa kostot e ndërmjetësuesve që abuzojnë. Së treti, kërkon barazimin e TVSH-së së brendshme pasi me skemën aktuale produktet bëhen më të shtrenjta, deri 20%. Madje ka edhe një mesazh për kolegun e tij, ministrin e Financave, Petrit Malaj.
“Dikush duhet ti thotë ministrit të Financace se zgjedhjet mbaruan, Erion Braçe nuk është më deputet në Lushnje dhe kokëfortësia jote banale po vijon të bëjë më të shtrenjta perimet e frutat,”-shton Braçe. Po ashtu, sipas tij, për të ulur kostot, prodhimi i perimeve duhet të bëhet në fusha dhe jo në sera. Gjithashtu, socialisti thotë se duhet të ketë kontrolle të qirave të ambineteve tregtare.
POSTIMI I PLOTË:
TIRANA/5 saTE BLESH TE HENE ESHTE TMERR, MBASE DHE CDO DITE TJETER;PERIMET E FRUTAT JANE SHUUUUMEEE SHTRENJTE! Domate 110-130 leke/kg, Kastraveci 100-110 leke/kg, Bizele 300 leke/kg, Mashurka 250-270 leke/kg, Speca 150 leke/kg, Qershi 650-1000 leke/kg, Nektarine 280-300 leke/kg, Shalqi 50-60 leke/kg;TE GJITHA JANE PERIME E FRUTA TE STINES;Dmth tani kane periudhen kur behen masive e normalisht duhet te kishin CMIME te tjera, CMIME TE DREJTA!JOOOOO, NUK JANE!Arsyet?1. ABUZIMI ME CMIMET;Po ju marr vec Shalqinin-dje, shitej ne Divjake me 23 leke/kg; 60 leke/kg eshte thuajse TRE HERE ME SHTRENJTE DHE KY ESHTE ABUZIM SKANDALOZ! Cfare propozoj une?- Shberjen e Tregut te Autostrades; abuzimi me tarifa atje eshte skandaloz dhe rrit koston e cdo produkti;- Hapjen e tregjeve publike per BUJQIT-jo tregtaret; te shesin bujqit prodhimin e tyre pa kostot e ndermjetesve abuzive;- Barazimin e TVSHse se brendeshme; ne skemen aktuale produktet behen deri 20% ME TE SHTRENJTA koooot; FISKALIZIM nga bujku te bleresi i fundit si per cdo produkt;Dikush duhet ti thote ministrit te financave se zgjedhjet mbaruan, Erion Brace nuk eshte me deputet ne Lushnje dhe kokefortesia jote banale po vijon te bej me te shtrenjta perimet e frutat; e fundit, kontroll mbi qirate e ambjenteve tregtare-frutave e perimeve ne kete qytet, po abuzohet tmerresisht me to. 2. STRUKTURA E PRODHIMIT;Prodhimi i perimeve po perqendrohet gjithnje e me shume tek SERAT, jo te gjitha te pershtatshme per tu punuar ne temperatura te larta-sezoni i tanishem, te ulta-sezonini dimrit; ne te dy keto ekstreme sasia e prodhimit bie ndjeshem; vuajtja e bimeve dhe e bujqve eshte e madhe.DUHET TI RIKTHEHEMI FUSHES, PRODHIMIT NE TE, VECANERISHT NE ZONA ME KUSHTE MOTI KREJT TE TJERA E TE PERSHTATSHME PER PUNE E PRODHIM;Doemos qe duhet ndihme per kete.3. NDRYSHIMI I KLIMES;Ndryshimi i klimes po shoqerohet me kthime te papritura te motit dhe ngjarje ekstreme qe mbi te gjitha godasin pa kthim prodhimin bujqesor; keto ngjarje po behen thuajse periodike, thuajse te pervitshme duke goditur prodhimin-QERSHINE kete vit edhe nje here, por mbi te gjitha duke dekurajuar bujkun te merret me me prodhim;NE NUK PO MERREMI ME NDRYSHIMIN E KLIMES DHE PERSHTATJEN DHE MBROJTJEN E PRODHIMIT ME KETO NDRYSHIME; duket bezdi e madhe te flasesh, madje ta kthejne- jane punet e zotit; dhe bezdia paguhet me cmimet e shtrenjta, te padrejta ne treg.
Më 7 nëntor të vitit të shkuar, Autoriteti i Konkurrencës hapi një procedurat për hetim të thelluar në tregun e grumbullimit dhe shitjes me shumicë të fruta-perimeve në disa qarqe të vendit. Por përfundimet e hetimet dhe masat e marra për kontrollin e çmimeve nuk u mësuan kurrë./ZËRI -
Eurostat: Çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë më të shtrenjta se në Europë
Alesandro, turist nga Italia, duke dalë nga një supermarket në Tiranë. I pyetur për çmimet, ai shprehet disi i zhgënjyer, pasi e kishte imagjinuar Shqipërinë si një vend më të lirë, “jo kaq të shtrenjtë”.
“Sapo dolëm nga supermarketi. Ndërkohë që ishim brenda, nuk patëm kohë të llogarisnim konvertimin e çmimeve dhe menduam se do të na kushtonin rreth 10-15 euro,” – tregon ai.
“Morëm disa gjëra për darkë: një verë, pije, pasta, mish, salcë domatesh dhe perime për sallatë. Shtuam edhe dy lloje djathi dhe, në total, paguam rreth 35 euro, më shtrenjtë sesa në Bolonjë,” – shton Alesandro.
Elmor, një tjetër turist nga Britania ka bërë një koment në faqen Visit Albania për një supermarket në Golem. “Blemë (me peshë) 5 domate, 3 qepë, një kokë sallatë jeshile, një qese me patate të vogla dhe një spec jeshil… 15 euro. PESËMBËDHJETË EURO! E pyeta me kujdes nëse çmimi ishte i saktë, dhe shitësja nisi të shtypte numrat në kalkulator.
Ma tregoi ekranin dhe po, aq ishte çmimi. S’mund të ishte e vërtetë, apo jo!? Sot u futëm edhe në një supermarket tjetër për disa gjëra të vogla – asgjë e madhe, asnjë produkt britanik që normalisht kushton më shumë – dhe pagova me kartë…
Mbi 14 paund!?. Zonja që na pret këtu na tha se në fakt është më lirë të hash në restorante sesa të përpiqesh të gatuash vetë në apartamentin me vetëshërbim”, shkruan ai.Janë të shumtë turistët që ndërsa restorantet i vlerësojnë të lira, i gjejnë çmimet e ushqimeve që blejnë në dyqane po supermarkete më të shtrenjta se në vendin e tyre.
Të dhënat e fundit të Eurostat, që mat indeksin e çmimeve, i matur sipas barazisë së fuqisë blerëse, për shtetet e Bashkimit Europian dhe vendet kandidate e konfirmojnë këtë tendencë.
Për herë të parë që nga viti 2005, kur njësia europiane e statistikave mat të dhënat, indeksi i Çmimeve të Ushqimeve dhe Pijeve jo Alkoolike për Shqipërinë e ka lehtë kaluar nivelin 100% (100.1%), që do të thotë se çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë 1% më të shtrenjta se mesatarja e Bashkimit Europian, në një kohë që të ardhurat sipas metodës së fuqisë blerëse janë sa 41% e mesatares së BE-së.
Nga viti 2005 deri në 2018-n, çmimet e ushqimeve në Shqipëri ishin mesatarisht sa 68-78% e mesatares së BE-së. Nga 2018-a filloi kërcimi i tyre, teksa në 2023-n, çmimet në Shqipëri ishin mesatarisht vetëm 7% më të lira se mesatarja e BE-së. Ndërsa në 2024-n çmimet u barazuan për herë të parë, madje e tejkaluan lehtë me 1%.
Produktet më të shtrenjta ushqimore për familjet shqiptare në raport me BE-në janë vezët, djathi dhe qumështi, që kanë kërcyer në 131% të mesatares së BE-së, nga 119.5% vitin e mëparshëm.
Edhe ushqimet e tjera janë rreth 25% më shtrenjtë se në BE (124.8%). Pijet jo alkoolike janë 19% më shtrenjtë se në Europë. Më lirë shqiptarët blejnë cigaret që kushtojnë sa 47% e mesatares europiane.
Në krahasim me vendet e tjera të Europës, çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë pothuajse të njëjta sa në Gjermani, Portugali, Itali, ndërsa kushtojnë më shumë se në Spanjë, Çeki, Poloni, Bullgari dhe janë më të shtrenjtat në rajon.
Në Europë, çmimet më të shtrenjta të ushqimeve janë në Zvicër (158.5% e mesatares së BE), Islandë (143.9), Norvegji (131.2). Më të lirat janë Turqia (76.7%), Rumania (75.5), Maqedonia e Veriut (73.4%). Për Kosovën të dhënat e fundit janë për vitin 2022, në nivelin e 83.7% të mesatares së BE-së).
Arsyet pas këtyre diferencave lidhen me nivelin e lartë të taksave për mallrat e shportës në Shqipëri, sidomos TVSH, kostot e larta të transportit, logjistikës jo shumë të përshtatshme, spekulimeve dhe mungesës së konkurrencës./Monitor -
Eurostat, për herë të parë në 2024, çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë më të shtrenjta se në Europë
Alesandro, turist nga Italia, duke dalë nga një supermarket në Tiranë. I pyetur për çmimet, ai shprehet disi i zhgënjyer, pasi e kishte imagjinuar Shqipërinë si një vend më të lirë, “jo kaq të shtrenjtë”. “Sapo dolëm nga supermarketi.Ndërkohë që ishim brenda, nuk patëm kohë të llogarisnim konvertimin e çmimeve dhe menduam se do të na kushtonin rreth 10-15 euro,” – tregon ai. “Morëm disa gjëra për darkë: një verë, pije, pasta, mish, salcë domatesh dhe perime për sallatë. Shtuam edhe dy lloje djathi dhe, në total, paguam rreth 35 euro, më shtrenjtë sesa në Bolonjë,” – shton Alesandro.Elmor, një tjetër turist nga Britania ka bërë një koment në faqen Visit Albania për një supermarket në Golem. “Blemë (me peshë) 5 domate, 3 qepë, një kokë sallatë jeshile, një qese me patate të vogla dhe një spec jeshil… 15 euro. PESËMBËDHJETË EURO! E pyeta me kujdes nëse çmimi ishte i saktë, dhe shitësja nisi të shtypte numrat në kalkulator. Ma tregoi ekranin dhe po, aq ishte çmimi. S’mund të ishte e vërtetë, apo jo!? Sot u futëm edhe në një supermarket tjetër për disa gjëra të vogla – asgjë e madhe, asnjë produkt britanik që normalisht kushton më shumë – dhe pagova me kartë… Mbi 14 paund!?. Zonja që na pret këtu na tha se në fakt është më lirë të hash në restorante sesa të përpiqesh të gatuash vetë në apartamentin me vetëshërbim”, shkruan ai.Janë të shumtë turistët që ndërsa restorantet i vlerësojnë të lira, i gjejnë çmimet e ushqimeve që blejnë në dyqane po supermarkete më të shtrenjta se në vendin e tyre.Të dhënat e fundit të Eurostat, që mat indeksin e çmimeve, i matur sipas barazisë së fuqisë blerëse, për shtetet e Bashkimit Europian dhe vendet kandidate e konfirmojnë këtë tendencë. Për herë të parë që nga viti 2005, kur njësia europiane e statistikave mat të dhënat, indeksi i Çmimeve të Ushqimeve dhe Pijeve jo Alkoolike për Shqipërinë e ka lehtë kaluar nivelin 100% (100.1%), që do të thotë se çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë 1% më të shtrenjta se mesatarja e Bashkimit Europian, në një kohë që të ardhurat sipas metodës së fuqisë blerëse janë sa 41% e mesatares së BE-së.https://monitor.al/renia-e-popullsise-nuk-ndihmon-shqiperia-e-fundit-ne-europe-per-te-ardhurat-per-fryme-edhe-ne-2024/Nga viti 2005 deri në 2018-n, çmimet e ushqimeve në Shqipëri ishin mesatarisht sa 68-78% e mesatares së BE-së. Nga 2018-a filloi kërcimi i tyre, teksa në 2023-n, çmimet në Shqipëri ishin mesatarisht vetëm 7% më të lira se mesatarja e BE-së. Ndërsa në 2024-n çmimet u barazuan për herë të parë, madje e tejkaluan lehtë me 1%.Produktet më të shtrenjta ushqimore për familjet shqiptare në raport me BE-në janë vezët, djathi dhe qumështi, që kanë kërcyer në 131% të mesatares së BE-së, nga 119.5% vitin e mëparshëm. Edhe ushqimet e tjera janë rreth 25% më shtrenjtë se në BE (124.8%). Pijet jo alkoolike janë 19% më shtrenjtë se në Europë. Më lirë shqiptarët blejnë cigaret që kushtojnë sa 47% e mesatares europiane.Në krahasim me vendet e tjera të Europës, çmimet e ushqimeve në Shqipëri janë pothuajse të njëjta sa në Gjermani, Portugali, Itali, ndërsa kushtojnë më shumë se në Spanjë, Çeki, Poloni, Bullgari dhe janë më të shtrenjtat në rajon.Në Europë, çmimet më të shtrenjta të ushqimeve janë në Zvicër (158.5% e mesatares së BE), Islandë (143.9), Norvegji (131.2). Më të lirat janë Turqia (76.7%), Rumania (75.5), Maqedonia e Veriut (73.4%). Për Kosovën të dhënat e fundit janë për vitin 2022, në nivelin e 83.7% të mesatares së BE-së).Arsyet pas këtyre diferencave lidhen me nivelin e lartë të taksave për mallrat e shportës në Shqipëri, sidomos TVSH, kostot e larta të transportit, logjistikës jo shumë të përshtatshme, spekulimeve dhe mungesës së konkurrencës. Pse produktet bazë kushtojnë më shumë se në EuropëKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gezon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetm duke cituar “Revista Monitor” shogëruar me linkun e artikullit origjinal.
-
Mishi nga jashtë, 19 herë më i lirë se ai i vendit! Kontrastet e forta me çmimet e eksportit dhe importit
Shifrat e tregtisë së jashtme na paraqiten në dy dimensione, atë të vlerës dhe atë të peshës, nga ku mund të nxjerrim në pak të dhëna mjaft interesante. “Scan Intel” ka përpunuar dhe analizuar këto detaje me hollësi, për të parë se sa ndryshojnë çmimet mes eksportit dhe importit të të njëjtit produkt? Në analizë janë marrë vetëm produktet për të cilat ka kuptim çmimi për kilogram, që në pjesën dërrmuese janë produkte ushqimore. Sipas shifrave, produkti me vlerën më të lartë të eksporteve shqiptare gjatë Shkurtit të këtij viti rezulton të jetë mishi dhe të brendshmet e ngrenshme të tij, me rreth 3 mijë lekë kilogrami.
Në vend të dytë ndjekin lëngjet dhe ekstraktet të tjera vegjetale, me rreth 2,300 lekë kilogrami, ndërkohë që në vend të tretë gjejmë kafshët e gjalla, me rreth 1,400 lekë kilogrami. Ushqimet e përgatitura prej mishi si dhe peshku dhe nënproduktet e detit mbyllin 5 vendet e para të listës. Frutat “Made in Albania” eksportohen mesatarisht me 129 lekë kilogrami, ndërsa zarzavatet me 67 lekë kilogrami. Sa i përket importeve ndërkohë, në vend të parë gjejmë sërish lëngjet dhe ekstraktet e tjera vegjetale, por me rreth 829 lekë kilogrami, ndjekur nga kafeja, me 767 lekë kilogrami, si dhe kakao në vend të tretë, me 686 lekë kilogrami. Situata për importet, pra sa i përket produkteve më të shtrenjta, mbetet e njëjtë nga viti në vit. Por, si ndryshojnë çmimet e të njëjtave produkte, nga eksporti në import? Mesatarisht, për të 22 produktet e marra në analizë, eksportet janë dy herë më të shtrenjta se importet, ose 107%.
Produkti i cili regjistron edhe diferencën më të madhe në çmim mes eksportit dhe importit, me thuajse 19 herë është ai i mishit dhe të brendshmeve, saktësisht 1.800% më të shtrenjta eksportet për të njëjtin produkt. Mishi shqiptar eksportohet jashtë me rreth 3 mijë lekë kilogrami, ndërkohë që importohet me vetëm 166 lekë kilogrami. Edhe sa i përket kafshëve të gjalla, diferencat janë drastike, me çmimin për kilogram, mesatar, të eksportit që fiksohet në 1.440 lekë, dhe atë të importit pranë vetëm 243 lekëve. Drithi që ne eksportojmë kushton 287% më shumë për kilogram mesatarisht se ai i importit, 144 lekë kundrejt 37 lekëve. E njëjta gjë vlen edhe për peshkun dhe nënproduktet e detit, 147% më të shtrenjta mesatarisht eksportet se sa importet, për kilogram. Nga ana tjetër, eksportet e frutave janë 1.6 herë më të shtrenjta se importet. Nga lista me 22 produkte që ne kemi analizuar, rezulton se vetëm 10 prej tyre regjistrojnë çmime importi më të larta se eksporti. Sipas të dhënave, blejmë më shtrenjtë se sa shesim pijet dhe alkoolet, produktet bulmetore, kafenë, çajin dhe kakaon. Po ashtu, më -
Vendet më të lira dhe më të shtrenjta për t’u vizituar në 2025
Ka disa destinacione që ofrojnë përvoja të pabesueshme me kosto të ulët, ndërsa të tjera mund ta zbrazin portofolin tuaj më shpejt nga sa pritej.Për të ndihmuar frymëzimin për pushimet tuaja të ardhshme, platforma statistikore Visual Capitalist ka renditur 15 vendet më të lira dhe 15 vendet më të shtrenjta për t’u vizituar në 2025, bazuar në të dhënat e përpiluara nga Hellosafe (çmimet e konvertuara në USD).MetodologjiaBuxhetet mesatare ditore të udhëtimit të paraqitura janë llogaritur bazuar në sa vijon:Kostot e akomodimit: rezervime të tipit hotel ose AirbnbShpenzimet e ushqimit: bazuar në indekset lokale të IÇK-së dhe kostot e restoranteveKostot e transportit brenda vendit: fluturimet e brendshme, tren, autobus etj.Shpenzimet për aktivitetet turistikeKostot mesatare nuk përfshijnë transportin në vendin e destinacionit.Vendet më të lira për t’u vizituar në 2025Burimi: VCShumë nga destinacionet më elonomike në botë gjenden në Azi dhe Afrikë, ku kostot më të ulëta për ushqim, akomodim dhe transport e bëjnë udhëtimin më të përballueshëm.Ka disa sfida që duhet të keni parasysh kur zgjidhni këto destinacione.Si fillim, infrastruktura dhe shërbimet publike mund të mos jenë aq të zhvilluara, që do të thotë se kërkohet planifikim shtesë për akomodimet dhe transportin.Një faktor tjetër janë masat paraprake shëndetësore, pasi disa destinacione mund të kërkojnë vaksinime ose kujdes shtesë me ushqimin dhe ujin. Në vendet tropikale si Gana, Ruanda dhe India, udhëtarët duhet të jenë të kujdesshëm në lidhje me sëmundjet e shkaktuara nga mushkonjat, si malaria.Vendet më të shtrenjta për t’u vizituar në 2025Burimi: VCNdër destinacionet më të shtrenjta të udhëtimit janë disa vende të vogla ishullore, ku kostot e larta shkaktohen nga burimet e kufizuara dhe mallrat e importuara.Barbados, i cili kryeson listën me 330 dollarë në ditë, ka një industri turizmi të zhvilluar mirë që kujdeset për udhëtarët në resorte luksoze, ushqim të shkëlqyer dhe eksperienca ekskluzive buzë detit.Destinacione të tjera të kushtueshme që nuk janë ishuj përfshijnë Zvicrën dhe SHBA-në, kjo e fundit është vendi i tretë më i vizituar pas Francës dhe Spanjës./ Visual CapitalistKy është artikull ekskluziv i Revistës Monitor, që gezon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetm duke cituar “Revista Monitor” shogëruar me linkun e artikullit origjinal.